Sigur fyrir heiminn 9. nóvember 2006 00:01 Sigur demókrata í kosningunum í Bandaríkjunum eru góðar fréttir fyrir heimsbyggðina. Loksins er komin fyrirstaða í bandarískt stjórnkerfi við þeirri einhliða og ágengu stefnumörkun sem Bush, Cheney, Rumsfeld og félagar í Hvíta húsinu hafa komist upp með í skjóli, handgengis úr hófi fram, meirihluta repúblikana í báðum deildum þingsins. Kosningar í Bandaríkjunum hafa svo áratugum skiptir komið gjörvalllri heimsbyggðinni við, en þó aldrei jafn mikið og undanfarin fimmtán ár, því eftir fall Sovétríkjanna stóðu Bandaríkin uppi sem eina stórveldi heimsins. Verulegu máli skiptir þar af leiðandi hvernig bandarískir ráðamenn skilgreina stöðu landsins í samfélagi þjóðanna. Til dæmis er ekki ólíklegt að við byggjum við töluvert aðra heimsmynd ef Hæstiréttur Bandaríkjanna hefði dæmt demókratann Al Gore inn í Hvíta húsið árið 2000 í stað Bush yngri. Bush var úrskurðaður sigurvegari og hann leiddi til valda með sér frostherta menn úr löngu loknu köldu stríði. Þessir menn trúa á einhliða rétt Bandaríkjanna til að fara fram með sín mál án samráðs við alþjóðasamfélagið. Sorglegt er að líta yfir hvernig þeim hefur farist stjórn stórveldisins úr hendi. Það segir meira en mörg orð að sú skoðun er orðin útbreidd á heimsvísu að ágeng utanríkisstefna Bandaríkjanna sé mesta ógnin við heimsfriðinn; meiri en kjarnorkutilraunir Norður-Kóreu og tilburðir Írans til að kjarnorkuvæðast. Áður en Bush komst til valda voru Bandaríkjamenn almennt álitnir boðberar frelsis og lýðræðis. Og það ekki að ósekju. Eftir fall járntjaldsins stóðu Bandaríkin uppi sem sigurvegarar í hugmyndafræðilegri baráttu milli austurs og vesturs. Á vissan hátt má segja að þjóðir heimsins hafi falið Bandaríkjamönnum hlutverk alheimslögreglu sem þeir tóku hiklaust að sér. Þeir fóru fyrir hernaðarbandalaginu sem flæmdi Íraka úr Kúveit með blessun Sameinuðu þjóðanna, og þeir komu Evrópuþjóðum enn eitt skiptið til hjálpar þegar þær horfðu í algjöru úrræðaleysi á fólskuverk Serba á Balkanskaga. Fullkomið klúður við stríðsrekstur og uppbyggingu Íraks, pyntingar í Abu Graib og Guantanamo, brot á Genfarsáttmálanum, persónunjósnir innanlands og fangaflutningar CIA milli leynifangelsa í austanverðri Evrópu. Sigur demókrata í þingkosningnum gefur tilefni til væntinga um að böndum verði komið á Bush og félaga og að Bandaríkjamenn hverfi aftur til fyrri hátta. Fyrir vikið er hægt að vonast eftir örlítið betri heimi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Jón Kaldal Skoðanir Mest lesið Halldór 31.05.2025 Halldór Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Til hamingju með sjómannadaginn Sigurjón Þórðarson Skoðun
Sigur demókrata í kosningunum í Bandaríkjunum eru góðar fréttir fyrir heimsbyggðina. Loksins er komin fyrirstaða í bandarískt stjórnkerfi við þeirri einhliða og ágengu stefnumörkun sem Bush, Cheney, Rumsfeld og félagar í Hvíta húsinu hafa komist upp með í skjóli, handgengis úr hófi fram, meirihluta repúblikana í báðum deildum þingsins. Kosningar í Bandaríkjunum hafa svo áratugum skiptir komið gjörvalllri heimsbyggðinni við, en þó aldrei jafn mikið og undanfarin fimmtán ár, því eftir fall Sovétríkjanna stóðu Bandaríkin uppi sem eina stórveldi heimsins. Verulegu máli skiptir þar af leiðandi hvernig bandarískir ráðamenn skilgreina stöðu landsins í samfélagi þjóðanna. Til dæmis er ekki ólíklegt að við byggjum við töluvert aðra heimsmynd ef Hæstiréttur Bandaríkjanna hefði dæmt demókratann Al Gore inn í Hvíta húsið árið 2000 í stað Bush yngri. Bush var úrskurðaður sigurvegari og hann leiddi til valda með sér frostherta menn úr löngu loknu köldu stríði. Þessir menn trúa á einhliða rétt Bandaríkjanna til að fara fram með sín mál án samráðs við alþjóðasamfélagið. Sorglegt er að líta yfir hvernig þeim hefur farist stjórn stórveldisins úr hendi. Það segir meira en mörg orð að sú skoðun er orðin útbreidd á heimsvísu að ágeng utanríkisstefna Bandaríkjanna sé mesta ógnin við heimsfriðinn; meiri en kjarnorkutilraunir Norður-Kóreu og tilburðir Írans til að kjarnorkuvæðast. Áður en Bush komst til valda voru Bandaríkjamenn almennt álitnir boðberar frelsis og lýðræðis. Og það ekki að ósekju. Eftir fall járntjaldsins stóðu Bandaríkin uppi sem sigurvegarar í hugmyndafræðilegri baráttu milli austurs og vesturs. Á vissan hátt má segja að þjóðir heimsins hafi falið Bandaríkjamönnum hlutverk alheimslögreglu sem þeir tóku hiklaust að sér. Þeir fóru fyrir hernaðarbandalaginu sem flæmdi Íraka úr Kúveit með blessun Sameinuðu þjóðanna, og þeir komu Evrópuþjóðum enn eitt skiptið til hjálpar þegar þær horfðu í algjöru úrræðaleysi á fólskuverk Serba á Balkanskaga. Fullkomið klúður við stríðsrekstur og uppbyggingu Íraks, pyntingar í Abu Graib og Guantanamo, brot á Genfarsáttmálanum, persónunjósnir innanlands og fangaflutningar CIA milli leynifangelsa í austanverðri Evrópu. Sigur demókrata í þingkosningnum gefur tilefni til væntinga um að böndum verði komið á Bush og félaga og að Bandaríkjamenn hverfi aftur til fyrri hátta. Fyrir vikið er hægt að vonast eftir örlítið betri heimi.
Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir Skoðun
Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir Skoðun