Hver sængaði hjá hverjum? Sif Sigmarsdóttir skrifar 25. maí 2011 06:00 Tvö nöfn eru á allra vörum í Bretlandi um þessar mundir; annars vegar nafn heimsfrægs bresks leikara sem hélt framhjá eiginkonu sinni með sömu vændiskonu og sögð er hafa þjónustað Wayne Rooney; hins vegar nafn fótboltahetju sem hélt framhjá konu sinni með þátttakanda úr Big Brother raunveruleikaþættinum. En hverjar eru þessar breysku stjörnur? Þótt fréttirnar gerist ekki mikið stærri en feilspor fræga fólksins er þögn fjölmiðla um þessa tilteknu skandala ennþá stærri frétt. Komið hefur upp á yfirborðið að breskir dómstólar hafa veitt fjölda frægra og auðugra einstaklinga og fyrirtækja „ofur-lögbann“ (e. super-injunction) sem bannar alla umfjöllun um tiltekin mál sem að þeim snúa í þarlendum fjölmiðlum. Meira að segja sjálf tilvist lögbannsins fellur undir þagnarkröfuna. Breskum almenningi er ofboðið. Titringur er milli dómstóla og þingsins. Forsætisráðherra Breta, David Cameron, segir það þingsins en ekki dómara að ákvarða mörk fjölmiðlafrelsis og friðhelgi einkalífsins. Í febrúar síðastliðnum dæmdi Héraðsdómur Reykjavíkur blaðamann og ritstjóra DV til að greiða Eiði Smára Guðjohnsen miskabætur vegna umfjöllunar um fjármál hans því málið hefði ekki fréttagildi. Niðurstaðan var umdeild. Vildu margir meina að dómarinn hefði mjög þrengt að frumskyldu fjölmiðla til að upplýsa almenning og að tjáningarfrelsinu. Mál á borð við hver sængaði hjá hverjum eða í hvað Eiður Smári eyddi peningunum sínum kunna að virðast léttvæg. En að þagga niður í fjölmiðlum er hættulegur leikur. Þegar óprúttnir baráttumenn fyrir tjáningarfrelsinu í Bretlandi notuðu meðal annars veraldarvefinn til að upplýsa það sem ekki mátti birta á prenti eða segja í sjónvarpi kom upp úr kafinu að ófá málanna vörðuðu almannahagsmuni; má þar nefna meinta losun olíufélagsins Trafigura á eitruðum úrgangi á Fílabeinsströndinni. Alþingi samþykkti nýverið ný fjölmiðlalög. Er þeim meðal annars ætlað að tryggja tjáningarfrelsi. Hvort sú verður hins vegar raunin á enn alveg eftir að koma í ljós. Eftir að 75.000 Twitter notendur upplýstu nafn fótboltastjörnunnar sem ekki mátti nefna braut breski þingmaðurinn John Hemming ofurlögbannið í skjóli þinghelgi. Nafn föllnu hetjunnar er ekki aðeins á allra vörum heldur líka á forsíðum allra blaðanna: Ryan Giggs. Ég býð hins vegar lesendum að leysa sjálfir vinsælustu þraut Bretlandseyja um þessar mundir, „Hver er leikarinn?“, með aðstoð Google. Ef fjölmiðlalög verða ekki til að vernda tjáningarfrelsið mun internetið gera það. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sif Sigmarsdóttir Mest lesið Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun Sterk staða Hafnarfjarðar Orri Björnsson Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Vaxtamunarviðskipti láta aftur á sér kræla Jökull Sólberg Auðunsson Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Veðmál barna – hættulegur leikur sem hægt er að stöðva Jóhann Steinar Ingimundarson Skoðun
Tvö nöfn eru á allra vörum í Bretlandi um þessar mundir; annars vegar nafn heimsfrægs bresks leikara sem hélt framhjá eiginkonu sinni með sömu vændiskonu og sögð er hafa þjónustað Wayne Rooney; hins vegar nafn fótboltahetju sem hélt framhjá konu sinni með þátttakanda úr Big Brother raunveruleikaþættinum. En hverjar eru þessar breysku stjörnur? Þótt fréttirnar gerist ekki mikið stærri en feilspor fræga fólksins er þögn fjölmiðla um þessa tilteknu skandala ennþá stærri frétt. Komið hefur upp á yfirborðið að breskir dómstólar hafa veitt fjölda frægra og auðugra einstaklinga og fyrirtækja „ofur-lögbann“ (e. super-injunction) sem bannar alla umfjöllun um tiltekin mál sem að þeim snúa í þarlendum fjölmiðlum. Meira að segja sjálf tilvist lögbannsins fellur undir þagnarkröfuna. Breskum almenningi er ofboðið. Titringur er milli dómstóla og þingsins. Forsætisráðherra Breta, David Cameron, segir það þingsins en ekki dómara að ákvarða mörk fjölmiðlafrelsis og friðhelgi einkalífsins. Í febrúar síðastliðnum dæmdi Héraðsdómur Reykjavíkur blaðamann og ritstjóra DV til að greiða Eiði Smára Guðjohnsen miskabætur vegna umfjöllunar um fjármál hans því málið hefði ekki fréttagildi. Niðurstaðan var umdeild. Vildu margir meina að dómarinn hefði mjög þrengt að frumskyldu fjölmiðla til að upplýsa almenning og að tjáningarfrelsinu. Mál á borð við hver sængaði hjá hverjum eða í hvað Eiður Smári eyddi peningunum sínum kunna að virðast léttvæg. En að þagga niður í fjölmiðlum er hættulegur leikur. Þegar óprúttnir baráttumenn fyrir tjáningarfrelsinu í Bretlandi notuðu meðal annars veraldarvefinn til að upplýsa það sem ekki mátti birta á prenti eða segja í sjónvarpi kom upp úr kafinu að ófá málanna vörðuðu almannahagsmuni; má þar nefna meinta losun olíufélagsins Trafigura á eitruðum úrgangi á Fílabeinsströndinni. Alþingi samþykkti nýverið ný fjölmiðlalög. Er þeim meðal annars ætlað að tryggja tjáningarfrelsi. Hvort sú verður hins vegar raunin á enn alveg eftir að koma í ljós. Eftir að 75.000 Twitter notendur upplýstu nafn fótboltastjörnunnar sem ekki mátti nefna braut breski þingmaðurinn John Hemming ofurlögbannið í skjóli þinghelgi. Nafn föllnu hetjunnar er ekki aðeins á allra vörum heldur líka á forsíðum allra blaðanna: Ryan Giggs. Ég býð hins vegar lesendum að leysa sjálfir vinsælustu þraut Bretlandseyja um þessar mundir, „Hver er leikarinn?“, með aðstoð Google. Ef fjölmiðlalög verða ekki til að vernda tjáningarfrelsið mun internetið gera það.
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun