Rasismi 29. mars 2012 06:00 Fyrir okkur sem ekki erum útlærð í rasismafræðum og veltum þeim málaflokki ekki fyrir okkur dagsdaglega er þátttaka í samræðum um þau eins og að fara yfir mýri. Við vonumst til að komast yfir þokkalega þurrum fótum en eigum á hættu að sökkva í drulluna. Bara eitt rangt skref/orð getur haft í för með sér skelfilegar afleiðingar. Hér þarf ekki að fjölyrða um hve rasismi er í eðli sínu ógeðfellt fyrirbrigði og hve miklar hörmungar margir hafa mátt þola vegna hans. En einmitt í ljósi þess sætir nokkurri furðu að ekki skuli vera meira rætt um rasisma en raun ber vitni, það er að segja af því sem kalla má yfirvegun. Virðist sem ekki eigi aðeins að viðhafa núll umburðarlyndi gagnvart rasismanum sjálfum heldur líka gagnvart umræðu um hann, ef hún er ekki alveg samkvæmt bókinni. Kynþáttafordómar eiga ekki að líðast undir nokkrum kringumstæðum og berjast ber gegn þeim hvar og hvenær sem þeir birtast. En afsakið mig þótt ég standi stundum sjálfan mig að því að klóra mér í höfðinu og hugsa hvað nákvæmlega teljist til kynþáttafordóma. Gilda algjörlega hreinar línur eða býður efnið upp á mat? Felast alltaf kynþáttafordómar í ósmekklegum orðum sem vísa til kynþáttar? Lýsir fólk sem grípur til kynþáttaníðs þar með ósjálfrátt yfirburðum eigin kynþáttar gagnvart öðrum, jafnvel þótt það hafi það ekki í hyggju? Eru móðganir með vísun í kynþætti alltaf alvarlegri en aðrar móðganir? Hvað með öll hin ógeðslegu orðin sem við kunnum? Kveikjan að þessum vangaveltum er atvik sem varð í fótboltaleik fimmtán ára stráka um daginn. Leikmaður viðhafði algjörlega ömurleg orð um andstæðing sinn sem vísuðu til kynþáttar hans. Sá reiddist og svaraði fyrir sig með hnefunum. Aganefnd Knattspyrnusambandsins dæmdi þann er lét orðin falla í þriggja leikja bann, hinn fékk sex leikja bann fyrir barsmíðarnar. Sú ákvörðun hefur vakið athygli og finnst sumum sem nefndin hafi snúið hlutunum á haus. Umræður um atvikið hafa ekki verið öfgalausar með öllu. Á sínum tíma auðnaðist okkur ekki að tala af þokkalegri skynsemi um hvort Tíu litlir negrastrákar væri rasismi eða ekki. Þeir sem veltu fyrir sér menningarlegu samhengi eða því um líku voru samstundis úrskurðaðir rasistar. Auðvitað má ekki fara niðrandi orðum um aðra og það má alls ekki fara niðrandi orðum um kynþátt annarra. Best er að innræta börnum það um leið og þau hafa aldur til að skilja. Mér er þó til efs að kynþáttafordómum verði útrýmt með fordæmingunni einni saman. Samræða og upplýsing eru líklegri til árangurs. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björn Þór Sigbjörnsson Mest lesið Halldór 24.05.2025 Halldór #blessmeta - önnur grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson Skoðun Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun Nú þurfa foreldrar að vera hugrakkir Jón Pétur Zimsen Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson Skoðun
Fyrir okkur sem ekki erum útlærð í rasismafræðum og veltum þeim málaflokki ekki fyrir okkur dagsdaglega er þátttaka í samræðum um þau eins og að fara yfir mýri. Við vonumst til að komast yfir þokkalega þurrum fótum en eigum á hættu að sökkva í drulluna. Bara eitt rangt skref/orð getur haft í för með sér skelfilegar afleiðingar. Hér þarf ekki að fjölyrða um hve rasismi er í eðli sínu ógeðfellt fyrirbrigði og hve miklar hörmungar margir hafa mátt þola vegna hans. En einmitt í ljósi þess sætir nokkurri furðu að ekki skuli vera meira rætt um rasisma en raun ber vitni, það er að segja af því sem kalla má yfirvegun. Virðist sem ekki eigi aðeins að viðhafa núll umburðarlyndi gagnvart rasismanum sjálfum heldur líka gagnvart umræðu um hann, ef hún er ekki alveg samkvæmt bókinni. Kynþáttafordómar eiga ekki að líðast undir nokkrum kringumstæðum og berjast ber gegn þeim hvar og hvenær sem þeir birtast. En afsakið mig þótt ég standi stundum sjálfan mig að því að klóra mér í höfðinu og hugsa hvað nákvæmlega teljist til kynþáttafordóma. Gilda algjörlega hreinar línur eða býður efnið upp á mat? Felast alltaf kynþáttafordómar í ósmekklegum orðum sem vísa til kynþáttar? Lýsir fólk sem grípur til kynþáttaníðs þar með ósjálfrátt yfirburðum eigin kynþáttar gagnvart öðrum, jafnvel þótt það hafi það ekki í hyggju? Eru móðganir með vísun í kynþætti alltaf alvarlegri en aðrar móðganir? Hvað með öll hin ógeðslegu orðin sem við kunnum? Kveikjan að þessum vangaveltum er atvik sem varð í fótboltaleik fimmtán ára stráka um daginn. Leikmaður viðhafði algjörlega ömurleg orð um andstæðing sinn sem vísuðu til kynþáttar hans. Sá reiddist og svaraði fyrir sig með hnefunum. Aganefnd Knattspyrnusambandsins dæmdi þann er lét orðin falla í þriggja leikja bann, hinn fékk sex leikja bann fyrir barsmíðarnar. Sú ákvörðun hefur vakið athygli og finnst sumum sem nefndin hafi snúið hlutunum á haus. Umræður um atvikið hafa ekki verið öfgalausar með öllu. Á sínum tíma auðnaðist okkur ekki að tala af þokkalegri skynsemi um hvort Tíu litlir negrastrákar væri rasismi eða ekki. Þeir sem veltu fyrir sér menningarlegu samhengi eða því um líku voru samstundis úrskurðaðir rasistar. Auðvitað má ekki fara niðrandi orðum um aðra og það má alls ekki fara niðrandi orðum um kynþátt annarra. Best er að innræta börnum það um leið og þau hafa aldur til að skilja. Mér er þó til efs að kynþáttafordómum verði útrýmt með fordæmingunni einni saman. Samræða og upplýsing eru líklegri til árangurs.
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun