Dauðalausi maðurinn og daufdumba stúlkan Friðrika Benónýsdóttir skrifar 1. september 2012 00:01 Nú er Kona tígursins komin út í vandaðri íslenskri þýðingu Guðna Kolbeinssonar. Téa Obreht sló hressilega í gegn með fyrstu skáldsögu sinni, Konu tígursins, hlaut Orange-verðlaunin 2011 og hefur verið hyllt víða um lönd sem einn besti höfundur sinnar kynslóðar, en hún er fædd 1985. Nú er Kona tígursins komin út í vandaðri íslenskri þýðingu Guðna Kolbeinssonar og það verður að segjast eins og er að miðað við allt það hrós sem á hana hefur verið hlaðið veldur bókin nokkrum vonbrigðum. Sögusviðið er óskilgreint land í fyrrum Júgóslavíu og aðalpersónan, unglæknirinn Natalía, vinnur við að sinna börnum í afskekktum þorpum sem orðið hafa fyrir barðinu á upplausninni í landinu í kjölfar stríðsins. Meginuppistaða sögunnar eru þó minningar og sögur afa hennar sem hún fréttir á ferðalaginu að hafi látist skyndilega í óþekktu þorpi sem enginn veit hvaða erindi hann átti í. Sá hluti sögunnar er að sönnu heillandi og tengir saman og útskýrir ólguna í landinu allt frá síðari heimsstyrjöld til nútímans. Lýsingarnar á samskiptum afans og dauðalausa mannsins sem hann rekst á nokkrum sinnum við störf sín sem læknir eru dásamlega kímnar og skemmtilegar og endurspegla vel hina endalausu baráttu starfandi læknis við dauðann, einkum í stríðshrjáðu landi. Minningar afans úr æsku í örlitlu afskekktu þorpi sem haldið er í heljargreipum af tígrisdýri sem sloppið hefur úr dýragarði eru líka fjölskrúðugar og sýna vel baráttu nútíma hugsunar við ógnarvald hjátrúar og fornra ritúala. Sá þáttur sögunnar þar sem sögusviðið er nútíminn er hins vegar til muna lakari og nær ekki að varpa neinu nýju ljósi á eftirleik stríðsins í Júgóslavíu þar sem nánir ættingjar, nágrannar og jafnvel hjón stóðu skyndilega frammi fyrir því að vera skipað í óvinafylkingar. Dregur það töluvert úr áhrifum sögunnar. Engu að síður er Kona tígursins áhugaverð saga og töluvert óvenjuleg í vestrænu bókmenntasamhengi. Minnir helst á suður-amerísku töfraraunsæisbókmenntirnar sem tröllriðu markaðnum á áttunda og níunda áratug síðustu aldar og er þar ekki leiðum að líkjast. Nýstárlegri miðlun á lífssögum frá tiltölulega óþekktum heimi ber að fagna og sé tekið mið af ungum aldri höfundarins er sannarlega tilhlökkunarefni að fylgjast með því sem frá henni kemur í framtíðinni. Þýðing Guðna Kolbeinssonar er vönduð og á fallegu máli, eins og við er að búast, en hafandi ekki lesið frumtextann finnst manni hún kannski full hátíðleg og tungumálið full bóklegt á köflum sem truflar flæði textans. Mest lesið Galopnar sig og segist ætla að breyta hlutunum Lífið Freðinn faðir, fáránlegir fasistar og fyrsta flokks bíó Gagnrýni Baunar á kókaða söngkonu fyrir baktal Tónlist „Ákvað að skilja hana eftir þar og athuga hversu langt ég kæmist“ Lífið Óöruggur eftir að kærastan stundaði hópkynlíf erlendis Lífið Skilin að borði og sæng eftir 28 ára hjónaband Lífið Útbjó lágkolvetna prógram fyrir systur sína sem léttist strax og fékk meiri orku Lífið „Rétturinn sem fjölskyldan þín mun elska og biðja um aftur og aftur“ Lífið Frumsýning á Vísi: Iceguys trylla þjóðina enn og aftur í nýju myndbandi Tónlist Markmiðið að græða ekkert og „helst tapa pening“ Menning Fleiri fréttir Freðinn faðir, fáránlegir fasistar og fyrsta flokks bíó Veisla fyrir augu og eyru Ekki er allt gull sem glóir Þeir fátæku borga brúsann Auður í Bæjarbíói: Frá slaufun í standandi fagnaðarlæti Alvöru bíó en hægt brenna Eldarnir Er Lína Langsokkur woke? Kórtónleikar: Heilög naumhyggja eða heilalaust suð Barnaefni fyrir fullorðna Balta bregst bogalistin Þú heyrðir rétt: klassík getur verið skemmtileg Sjá meira
Téa Obreht sló hressilega í gegn með fyrstu skáldsögu sinni, Konu tígursins, hlaut Orange-verðlaunin 2011 og hefur verið hyllt víða um lönd sem einn besti höfundur sinnar kynslóðar, en hún er fædd 1985. Nú er Kona tígursins komin út í vandaðri íslenskri þýðingu Guðna Kolbeinssonar og það verður að segjast eins og er að miðað við allt það hrós sem á hana hefur verið hlaðið veldur bókin nokkrum vonbrigðum. Sögusviðið er óskilgreint land í fyrrum Júgóslavíu og aðalpersónan, unglæknirinn Natalía, vinnur við að sinna börnum í afskekktum þorpum sem orðið hafa fyrir barðinu á upplausninni í landinu í kjölfar stríðsins. Meginuppistaða sögunnar eru þó minningar og sögur afa hennar sem hún fréttir á ferðalaginu að hafi látist skyndilega í óþekktu þorpi sem enginn veit hvaða erindi hann átti í. Sá hluti sögunnar er að sönnu heillandi og tengir saman og útskýrir ólguna í landinu allt frá síðari heimsstyrjöld til nútímans. Lýsingarnar á samskiptum afans og dauðalausa mannsins sem hann rekst á nokkrum sinnum við störf sín sem læknir eru dásamlega kímnar og skemmtilegar og endurspegla vel hina endalausu baráttu starfandi læknis við dauðann, einkum í stríðshrjáðu landi. Minningar afans úr æsku í örlitlu afskekktu þorpi sem haldið er í heljargreipum af tígrisdýri sem sloppið hefur úr dýragarði eru líka fjölskrúðugar og sýna vel baráttu nútíma hugsunar við ógnarvald hjátrúar og fornra ritúala. Sá þáttur sögunnar þar sem sögusviðið er nútíminn er hins vegar til muna lakari og nær ekki að varpa neinu nýju ljósi á eftirleik stríðsins í Júgóslavíu þar sem nánir ættingjar, nágrannar og jafnvel hjón stóðu skyndilega frammi fyrir því að vera skipað í óvinafylkingar. Dregur það töluvert úr áhrifum sögunnar. Engu að síður er Kona tígursins áhugaverð saga og töluvert óvenjuleg í vestrænu bókmenntasamhengi. Minnir helst á suður-amerísku töfraraunsæisbókmenntirnar sem tröllriðu markaðnum á áttunda og níunda áratug síðustu aldar og er þar ekki leiðum að líkjast. Nýstárlegri miðlun á lífssögum frá tiltölulega óþekktum heimi ber að fagna og sé tekið mið af ungum aldri höfundarins er sannarlega tilhlökkunarefni að fylgjast með því sem frá henni kemur í framtíðinni. Þýðing Guðna Kolbeinssonar er vönduð og á fallegu máli, eins og við er að búast, en hafandi ekki lesið frumtextann finnst manni hún kannski full hátíðleg og tungumálið full bóklegt á köflum sem truflar flæði textans.
Mest lesið Galopnar sig og segist ætla að breyta hlutunum Lífið Freðinn faðir, fáránlegir fasistar og fyrsta flokks bíó Gagnrýni Baunar á kókaða söngkonu fyrir baktal Tónlist „Ákvað að skilja hana eftir þar og athuga hversu langt ég kæmist“ Lífið Óöruggur eftir að kærastan stundaði hópkynlíf erlendis Lífið Skilin að borði og sæng eftir 28 ára hjónaband Lífið Útbjó lágkolvetna prógram fyrir systur sína sem léttist strax og fékk meiri orku Lífið „Rétturinn sem fjölskyldan þín mun elska og biðja um aftur og aftur“ Lífið Frumsýning á Vísi: Iceguys trylla þjóðina enn og aftur í nýju myndbandi Tónlist Markmiðið að græða ekkert og „helst tapa pening“ Menning Fleiri fréttir Freðinn faðir, fáránlegir fasistar og fyrsta flokks bíó Veisla fyrir augu og eyru Ekki er allt gull sem glóir Þeir fátæku borga brúsann Auður í Bæjarbíói: Frá slaufun í standandi fagnaðarlæti Alvöru bíó en hægt brenna Eldarnir Er Lína Langsokkur woke? Kórtónleikar: Heilög naumhyggja eða heilalaust suð Barnaefni fyrir fullorðna Balta bregst bogalistin Þú heyrðir rétt: klassík getur verið skemmtileg Sjá meira