Kynslóðir fléttast saman Halla Þórlaug Óskarsdóttir skrifar 21. desember 2015 10:30 BÆKUR Sölvasaga unglings Arnar Már Arngrímsson Útgefandi: Sögur útgáfa Kápa: Aðalsteinn Svanur Sigfússon Prentun: Oddi Fjöldi síðna: 255 Sölvasaga unglings eftir Arnar Má Arngrímsson var nýverið tilnefnd til Íslensku bókmenntaverðlaunanna í flokki barna- og unglingabókmennta. Þetta er fyrsta skáldsaga Arnars, sem er íslenskukennari við Menntaskólann á Akureyri. Sagan segir frá hinum fimmtán ára Sölva sem er sendur austur á land til ömmu sinnar til að dvelja þar sumarlangt, eftir að hafa gengið fram af foreldrum sínum í borginni. Þau hafa áhyggjur af andlegri heilsu hans og telja þetta bestu lausnina, auk þess sem þau þurfa næði til að huga að sínum málum. En það sem verra er: Sölvi má hvorki taka síma né tölvu með sér. Þetta er auðvitað ávísun á mikil leiðindi fyrir nútímaungling og Sölvi er bæði reiður og sár út í foreldra sína. Auk þess finnst honum amma sín algjör herfa. Það er töggur í þeirri gömlu – hún kallar ekki allt ömmu sína – og auðvitað lærir Sölvi heilmikið á dvölinni, þrátt fyrir allan sinn mótþróa. Frásögnin einkennist dálítið af gamaldags, íslenskum hugsunarhætti, þar sem sveitin er staður sem herðir fólk og mannar, en borgin hálfgerð Sódóma þar sem fólk hefur misst sjónar á aðalatriðunum. Kannski er eitthvað til í því. Stíll bókarinnar er mjög sérstakur. Höfundur leggur áherslu á að hér segi unglingur sögu sína. Rödd hans er skýr, innskot og hugleiðingar í talmálsstíl unglinga og stafsetning er oft látin fjúka lönd og leið. Sögumaðurinn Sölvi er afar sjálfsgagnrýninn. Hann rífur sig stanslaust niður, gerir lítið úr frammistöðu sinni og ákvörðunum. Hann er vanur að leita skjóls í stafrænum heimi tölvunnar og á erfitt með að takast á við raunveruleikann þegar tækninnar nýtur ekki við. Hann er áhugasamur um rímur og rapp og sækir huggun í kveðskapinn þegar illa lætur – og þótt vísurnar séu misgóðar er ýmislegt spunnið í þær. Hugsanlega má einnig líta á kveðskapinn sem tákn um þráðinn sem tengir kynslóðirnar saman. Rímur hafa jú verið kveðnar hér á landi frá örófi alda. Það er einmitt einn meginþráður bókarinnar; þótt það sé erfitt að vera unglingur er líka erfitt að vera manneskja – það er engin galdralausn sem finnst við þeirri plágu, hver og einn þarf einfaldlega að horfast í augu við sjálfan sig. Sagan, sem er hvorki dæmigerð né fyrirsjáanleg, er áhrifarík og hún vinnur á. Höfundi tekst að skapa sögumann sem er ekki beint viðkunnanlegur en lesandanum fer samt að þykja vænt um og halda með – vonast til að honum líði eins, fari að þykja vænt um sjálfan sig. Niðurstaða: Áhrifarík saga sem situr eftir í lesandanum, um óharðnaðan ungling sem þarf að læra að standa á eigin fótum og takast á við raunveruleikann. Menning Mest lesið Galopnar sig og segist ætla að breyta hlutunum Lífið Freðinn faðir, fáránlegir fasistar og fyrsta flokks bíó Gagnrýni Baunar á kókaða söngkonu fyrir baktal Tónlist „Ákvað að skilja hana eftir þar og athuga hversu langt ég kæmist“ Lífið Skilin að borði og sæng eftir 28 ára hjónaband Lífið Óöruggur eftir að kærastan stundaði hópkynlíf erlendis Lífið „Rétturinn sem fjölskyldan þín mun elska og biðja um aftur og aftur“ Lífið Frumsýning á Vísi: Iceguys trylla þjóðina enn og aftur í nýju myndbandi Tónlist Útbjó lágkolvetna prógram fyrir systur sína sem léttist strax og fékk meiri orku Lífið Markmiðið að græða ekkert og „helst tapa pening“ Menning Fleiri fréttir Freðinn faðir, fáránlegir fasistar og fyrsta flokks bíó Veisla fyrir augu og eyru Ekki er allt gull sem glóir Þeir fátæku borga brúsann Auður í Bæjarbíói: Frá slaufun í standandi fagnaðarlæti Alvöru bíó en hægt brenna Eldarnir Er Lína Langsokkur woke? Kórtónleikar: Heilög naumhyggja eða heilalaust suð Barnaefni fyrir fullorðna Balta bregst bogalistin Þú heyrðir rétt: klassík getur verið skemmtileg Sjá meira
BÆKUR Sölvasaga unglings Arnar Már Arngrímsson Útgefandi: Sögur útgáfa Kápa: Aðalsteinn Svanur Sigfússon Prentun: Oddi Fjöldi síðna: 255 Sölvasaga unglings eftir Arnar Má Arngrímsson var nýverið tilnefnd til Íslensku bókmenntaverðlaunanna í flokki barna- og unglingabókmennta. Þetta er fyrsta skáldsaga Arnars, sem er íslenskukennari við Menntaskólann á Akureyri. Sagan segir frá hinum fimmtán ára Sölva sem er sendur austur á land til ömmu sinnar til að dvelja þar sumarlangt, eftir að hafa gengið fram af foreldrum sínum í borginni. Þau hafa áhyggjur af andlegri heilsu hans og telja þetta bestu lausnina, auk þess sem þau þurfa næði til að huga að sínum málum. En það sem verra er: Sölvi má hvorki taka síma né tölvu með sér. Þetta er auðvitað ávísun á mikil leiðindi fyrir nútímaungling og Sölvi er bæði reiður og sár út í foreldra sína. Auk þess finnst honum amma sín algjör herfa. Það er töggur í þeirri gömlu – hún kallar ekki allt ömmu sína – og auðvitað lærir Sölvi heilmikið á dvölinni, þrátt fyrir allan sinn mótþróa. Frásögnin einkennist dálítið af gamaldags, íslenskum hugsunarhætti, þar sem sveitin er staður sem herðir fólk og mannar, en borgin hálfgerð Sódóma þar sem fólk hefur misst sjónar á aðalatriðunum. Kannski er eitthvað til í því. Stíll bókarinnar er mjög sérstakur. Höfundur leggur áherslu á að hér segi unglingur sögu sína. Rödd hans er skýr, innskot og hugleiðingar í talmálsstíl unglinga og stafsetning er oft látin fjúka lönd og leið. Sögumaðurinn Sölvi er afar sjálfsgagnrýninn. Hann rífur sig stanslaust niður, gerir lítið úr frammistöðu sinni og ákvörðunum. Hann er vanur að leita skjóls í stafrænum heimi tölvunnar og á erfitt með að takast á við raunveruleikann þegar tækninnar nýtur ekki við. Hann er áhugasamur um rímur og rapp og sækir huggun í kveðskapinn þegar illa lætur – og þótt vísurnar séu misgóðar er ýmislegt spunnið í þær. Hugsanlega má einnig líta á kveðskapinn sem tákn um þráðinn sem tengir kynslóðirnar saman. Rímur hafa jú verið kveðnar hér á landi frá örófi alda. Það er einmitt einn meginþráður bókarinnar; þótt það sé erfitt að vera unglingur er líka erfitt að vera manneskja – það er engin galdralausn sem finnst við þeirri plágu, hver og einn þarf einfaldlega að horfast í augu við sjálfan sig. Sagan, sem er hvorki dæmigerð né fyrirsjáanleg, er áhrifarík og hún vinnur á. Höfundi tekst að skapa sögumann sem er ekki beint viðkunnanlegur en lesandanum fer samt að þykja vænt um og halda með – vonast til að honum líði eins, fari að þykja vænt um sjálfan sig. Niðurstaða: Áhrifarík saga sem situr eftir í lesandanum, um óharðnaðan ungling sem þarf að læra að standa á eigin fótum og takast á við raunveruleikann.
Menning Mest lesið Galopnar sig og segist ætla að breyta hlutunum Lífið Freðinn faðir, fáránlegir fasistar og fyrsta flokks bíó Gagnrýni Baunar á kókaða söngkonu fyrir baktal Tónlist „Ákvað að skilja hana eftir þar og athuga hversu langt ég kæmist“ Lífið Skilin að borði og sæng eftir 28 ára hjónaband Lífið Óöruggur eftir að kærastan stundaði hópkynlíf erlendis Lífið „Rétturinn sem fjölskyldan þín mun elska og biðja um aftur og aftur“ Lífið Frumsýning á Vísi: Iceguys trylla þjóðina enn og aftur í nýju myndbandi Tónlist Útbjó lágkolvetna prógram fyrir systur sína sem léttist strax og fékk meiri orku Lífið Markmiðið að græða ekkert og „helst tapa pening“ Menning Fleiri fréttir Freðinn faðir, fáránlegir fasistar og fyrsta flokks bíó Veisla fyrir augu og eyru Ekki er allt gull sem glóir Þeir fátæku borga brúsann Auður í Bæjarbíói: Frá slaufun í standandi fagnaðarlæti Alvöru bíó en hægt brenna Eldarnir Er Lína Langsokkur woke? Kórtónleikar: Heilög naumhyggja eða heilalaust suð Barnaefni fyrir fullorðna Balta bregst bogalistin Þú heyrðir rétt: klassík getur verið skemmtileg Sjá meira