Hugsað út fyrir hefðina Magnús Guðmundsson skrifar 31. október 2016 07:00 Það verður seint sagt um íslensku þjóðina að hún sé fyrirsjáanleg og auðlesin. Það er að minnsta kosti ekki hlaupið að því að átta sig á niðurstöðum kosninganna um helgina, ekki síst í ljósi þess sem á undan er gengið í íslenskum stjórnmálum á undanförnum árum. Af þeim sjö flokkum sem náðu á þing, unnu fimm flokkar ýmist varnar- eða sóknarsigur, tveir guldu svo gott sem afhroð og þjóðin hafnaði núverandi ríkisstjórn þrátt fyrir góða stöðu þjóðarbúsins. Nú þegar hafa leiðtogar tveggja flokka lýst því yfir að eðlilegt sé að þeir fái umboð frá forseta Íslands til myndunar nýrrar ríkisstjórnar. Og það á sama tíma og flokkarnir sjö standa frammi fyrir nánast fordæmalausri stöðu í mögulegri ríkisstjórnarmyndun á Íslandi. Einu sinni verður allt fyrst. Kannski að íslenska þjóðin hafi fundið þetta á sér þegar hún kaus til forseta Guðna Th. Jóhannesson, doktor í sagnfræði og sérfræðing í sögu embættisins, ábyrgð þess, möguleikum og skyldum. Ekki veitir af. Staðan virðist vera flókin og ófyrirsjáanleg af þeirri einföldu ástæðu að þjóðin er farin að hugsa út fyrir ramma fjórflokksins og útdeilir nú valdi sínu víðar um völl stjórnmálanna en áður hefur tíðkast. Auðvitað leitar stór hluti kjósenda í það sem þeir þekkja en aðrir virðast segja skítt með hefðina og viðjar vanans. Í þessu sem við getum kallað flippaða fylgið, svo við höldum nú í húmorinn, er að finna áhugaverð skilaboð til þeirra sem voru kjörnir til þings um helgina. Kjósendur höfnuðu sitjandi ríkisstjórn og þeir höfnuðu miðju- vinstriblokkinni og virðast vera að biðja um eitthvað annað. Þetta eitthvað annað er núna verkefni þeirra flokka sem náðu á þing og það felur í sér að eins og kjósendur, þurfa þeir að hugsa út fyrir kassann. Þora að gera málamiðlanir fyrir opnum tjöldum og hafa hugrekki til þess að fylgja vilja kjósenda og hafa þarfir heildarinnar að leiðarljósi. Verkefni nýrrar ríkisstjórnar, hvernig sem hún verður skipuð, eru ærin. Heilbrigðiskerfið, húsnæðis- og fjármálakerfið, menntakerfið, menningarstofnanir, ferðaþjónustan, löggæslan, kjör hinna verst settu og þannig mætti áfram telja þarfnast óskiptrar athygli og í framhaldinu aðgerða sem endurspegla ríkidæmi þjóðarinnar og möguleika til velferðar borgaranna. Sátt þarf að nást um atvinnulífið, skattlagningu, sjávarútveginn og auðlindagjald, náttúru landsins, virkjanakosti, stóriðju, framtíð og möguleika hinna dreifðari byggða. Ríkisstjórn sem ætlar að ná utan um þessi verkefni og fleiri til, þarf að hugsa út fyrir hefðina og viðjar vanans. Þessi ríkisstjórn þarf ríflegan meirihluta og leiðtoga sem eru reiðubúnir til þess að gera málamiðlanir, takast á við innri sem ytri átök og endurhugsa íslensk stjórnmál. Það er verkefni dagsins í dag.Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu 31. október. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Magnús Guðmundsson Mest lesið Halldór 4.10.2025 Halldór Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun
Það verður seint sagt um íslensku þjóðina að hún sé fyrirsjáanleg og auðlesin. Það er að minnsta kosti ekki hlaupið að því að átta sig á niðurstöðum kosninganna um helgina, ekki síst í ljósi þess sem á undan er gengið í íslenskum stjórnmálum á undanförnum árum. Af þeim sjö flokkum sem náðu á þing, unnu fimm flokkar ýmist varnar- eða sóknarsigur, tveir guldu svo gott sem afhroð og þjóðin hafnaði núverandi ríkisstjórn þrátt fyrir góða stöðu þjóðarbúsins. Nú þegar hafa leiðtogar tveggja flokka lýst því yfir að eðlilegt sé að þeir fái umboð frá forseta Íslands til myndunar nýrrar ríkisstjórnar. Og það á sama tíma og flokkarnir sjö standa frammi fyrir nánast fordæmalausri stöðu í mögulegri ríkisstjórnarmyndun á Íslandi. Einu sinni verður allt fyrst. Kannski að íslenska þjóðin hafi fundið þetta á sér þegar hún kaus til forseta Guðna Th. Jóhannesson, doktor í sagnfræði og sérfræðing í sögu embættisins, ábyrgð þess, möguleikum og skyldum. Ekki veitir af. Staðan virðist vera flókin og ófyrirsjáanleg af þeirri einföldu ástæðu að þjóðin er farin að hugsa út fyrir ramma fjórflokksins og útdeilir nú valdi sínu víðar um völl stjórnmálanna en áður hefur tíðkast. Auðvitað leitar stór hluti kjósenda í það sem þeir þekkja en aðrir virðast segja skítt með hefðina og viðjar vanans. Í þessu sem við getum kallað flippaða fylgið, svo við höldum nú í húmorinn, er að finna áhugaverð skilaboð til þeirra sem voru kjörnir til þings um helgina. Kjósendur höfnuðu sitjandi ríkisstjórn og þeir höfnuðu miðju- vinstriblokkinni og virðast vera að biðja um eitthvað annað. Þetta eitthvað annað er núna verkefni þeirra flokka sem náðu á þing og það felur í sér að eins og kjósendur, þurfa þeir að hugsa út fyrir kassann. Þora að gera málamiðlanir fyrir opnum tjöldum og hafa hugrekki til þess að fylgja vilja kjósenda og hafa þarfir heildarinnar að leiðarljósi. Verkefni nýrrar ríkisstjórnar, hvernig sem hún verður skipuð, eru ærin. Heilbrigðiskerfið, húsnæðis- og fjármálakerfið, menntakerfið, menningarstofnanir, ferðaþjónustan, löggæslan, kjör hinna verst settu og þannig mætti áfram telja þarfnast óskiptrar athygli og í framhaldinu aðgerða sem endurspegla ríkidæmi þjóðarinnar og möguleika til velferðar borgaranna. Sátt þarf að nást um atvinnulífið, skattlagningu, sjávarútveginn og auðlindagjald, náttúru landsins, virkjanakosti, stóriðju, framtíð og möguleika hinna dreifðari byggða. Ríkisstjórn sem ætlar að ná utan um þessi verkefni og fleiri til, þarf að hugsa út fyrir hefðina og viðjar vanans. Þessi ríkisstjórn þarf ríflegan meirihluta og leiðtoga sem eru reiðubúnir til þess að gera málamiðlanir, takast á við innri sem ytri átök og endurhugsa íslensk stjórnmál. Það er verkefni dagsins í dag.Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu 31. október.
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun