Gefur út bók um reynsluna af því að vera úti­lokuð

Bókin heitir Úr húsmæðraskóla í útlegð – Bak við tjöldin í íslenska kvikmyndabransanum og er að sögn höfundar blanda „af sjálfsævisögu, rannsóknum, fræðilegri greiningu og upplýsandi umfjöllun“ um það hvernig vald myndast kerfisbundið í íslenskri menningu og kvikmyndagerð.

Dóra gefur bókina sjálf út undir formerkjum Djók Productions bókaútgáfu, hún kostar 3.990 krónur og er fyrsta útgáfa hennar fáanleg rafrænt á djok.is/utgafa.  Bókin byggir á reynslu Dóru úr bransanum, sérstaklega í kringum Áramótaskaupið árið 2022 og sjónvarpsseríuna Húsó sem kom út 2024.

„Hvað gerist þegar höfundur, leikstjóri og leikkona krefst gagnsæis, ábyrgðar og virðingar fyrir lögbundnum höfundarétti í verðlaunuðum verkefnum sem eru að stóru eða öllu leyti fjármögnuð með almannafé?“ segir í lýsingu á bókinni.

„Með hliðsjón af dagsettu gögnum, fræðilegum kenningum og óhræddum opinberum heimildum er sýnt fram á kerfislæg mynstur sem hafa áhrif á það hvernig vald og fjármagn dreifast, og þar með hverjir fá rödd og hverjir eru útilokaðir,“ segir í lýsingu hennar á bókinni.

Framleiðendur hafi slitið samskiptum eftir ósk um fjárhagsáætlun

Dóra kvartaði í skýrslu til Rúv undan framgöngu framleiðslufyrirtækisins S800 sem stóð að Skaupinu árið 2022 þegar hún leikstýrði því. Hún lýsti því að framleiðendur hefðu slitið samskiptum við hana fyrirvaralaust í miðjum tökum eftir að hún bað um aðgang að fjárhagsáætlun. 

Eftir að Dóra kvartaði undan framgöngu þeirra birti Sigurjón Kjartansson, yfirframleiðandi og helmingseigandi S800, yfirlýsingu þar sem hann tók upp hanskann fyrir hina framleiðendurna tvo og sagði erfiðu samskiptin hafa sprottið upp löngu fyrr.

Dóra sagði þær söguskýringar ekki halda vatni í færslu á Facebook og bað fólk og fjölmiðla um að  „vera vakandi fyrir [því] þegar reynt er að sverta mannorð og þagga niður í konum með eitraðri orðræðu, hegðun og gaslýsingum.“

Virtu ekki höfundarétt eða rétt til nafngreiningar

Dóra lenti síðan í deilum við framleiðslufyrirtækið Glass River vegna höfundaréttamála í tengslum við sjónvarpsþættina Húsó sem byggðu á hennar eigin sögu. Í byrjun nóvember ritaði hún grein á heimasíðu framleiðslufyrirtækis síns, Djok.is, þar sem hún fjallar um kerfislæg vandamál sem tengdust þáttunum.

Hún sagði þar að nafn hennar hafi fyrst birst opinberlega tengt þáttunum, eftir tveggja ára baráttu, þegar hún var tilnefnd til Íslensku sjónvarpsverðlaunanna fyrir besta handrit. Nafn hennar birtist því ekki á skjám landsmanna þegar þættirnir voru sýndir á Rúv né birtist dulnefni hennar, Hekla Hólm, sem hún hafði beðið um að stílað yrði á þættina.

Nokkrum dögum fyrir greinarskrifin hafði Dóra tekið á móti verðlaunum, ásamt Arnóri Pálma Arnarsyni og Jóhönnu Friðriku Sæmundsdóttur, fyrir handrit þáttanna og nýtti hún tækifærið í ræðustól til að skjóta á Baldvin Z, einn eiganda Glass River.

Dóra segir bókina fjalla um samnings- og lögbundin réttindi hennar, þar á meðal höfundarétt og rétt til nafngreiningar (krediteringar), sem hún telur að hafi ekki verið virt í tengslum við Húsó. Jafnframt hafi hún verið í sjúkraleyfi þegar tökum var flýtt og að hún hafi fengið sein og ófullnægjandi svör við erindum sínum.

Athugasemd: Fyrirsögn greinarinnar var breytt en áður sagði að bókin fjallaði um útilokun Dóru úr bransanum. Dóra áréttar að um sé að ræða útilokun úr einstaka verkefnum sem fjallað er um að ofan.