Geðleysur mótmæla Þórarinn Þórarinsson skrifar 3. maí 2005 00:01 Það hefur aldrei farið Íslendingum mjög vel að mótmæla. Það virðist litlu skipta hvað gengur á eða hvaða sjálfsögðu mannréttindi eru fótum troðin þá gerist lítið. Það fýkur í þjóðarsálina í eina viku eða svo. Spekingar blása í fjölmiðlum, kverúlantar rísa upp á afturlappirnar á máttlausum spjallrásum á netinu, einhverjir skrifa lesendabréf og hringja í kjaftaþætti í útvarpinu. Þegar mikið liggur við drattast nokkur hundruð hræður á Austurvöll og standa hnípnar í þöglum mótmælum. Það vantar alla heift, reiði og byltingarhug í Íslendinga sem taka bara máttlaust æðiskast og sætta sig svo við orðinn hlut. Það er í örfáum tilfellum sem samþjappaðir hópar ná í krafti baráttuvilja að snúa vörn í sókn og knýja fram réttlæti í ranglátri stöðu. Starfsmönnum RÚV tókst þetta í fréttastjóramálinu og blaðamannastéttin vann mikilvægan áfangasigur í fjölmiðlafrumvarpsmálinu síðasta sumar en virðist vindlaus nú þegar pólitísk sátt hefur myndast á Alþingi um skárri útgáfu af bjánalegum lögum.Alþjóðlegur dagur áhugaleysisFyrsti maí er alþjóðlegur baráttudagur verkalýðsins en allt bendir til þess að barátta fyrir bættum lífskjörum þeirra sem minnst hafa úr að moða sé dottin úr tísku, í það minnsta á Íslandi. Samkvæmt skoðanakönnun Gallup vilja tæp 72% landsmanna færa verkalýðsdaginn þannig að hann beri alltaf upp á fyrsta mánudegi í maí. Tilgangurinn er vitaskuld sá að búa til langa helgi auk þess sem sú hugmynd er komin fram að hefðbundnar kröfugöngur verði aflagðar og í staðinn standi verkalýðshreyfingin fyrir fjölskylduskemmtun þar sem fólk notar fríið til að koma saman og éta ís og kandíflos. Þetta lýsir fyrst og fremst fullkomnu virðingarleysi fyrir hefðinni að maður tali ekki um sigrum og ósigrum verkalýðsins í gegnum söguna. Er allt í svona miklu himnalagi hjá okkur að við þurfum ekki lengur að láta í okkur heyra fyrsta maí? Eða er málið kannski að nú er útlent vinnuafl fótum troðið á Íslandi og okkur er sama. Við viljum bara aðra verslunarmannahelgi og éta ís á meðan verktakar færa kjör og réttindi verkafólks aftur til miðalda.Meiri tíma til að mótmæla Það vekur athygli að samkvæmt Gallup hafa þeir sem hafa lægri fjölskyldutekjur en 250 þúsund krónur á mánuði síður áhuga á að færa daginn. 68% þeirra vilja ekki hrófla við 1. maí en 79% þeirra sem hafa fjölskyldutekjur hærri en 550 þúsund vilja flytja hann og fá lengri helgi. Það fólk mun væntanlega nota löngu helgina til alls annars en að berjast fyrir bættum kjörum verkamanna. Eina réttlætingin á færslunni og lengingu helgarinnar væri sú að fólk vildi fá góðan tíma til að mótmæla. Stemmningin í kringum fyrsta maí, minnkandi mæting í kröfugöngur og minni áhersla á grasrótarbaráttu verkalýðsins á þessum degi bendir þó til þess að það megi alveg eins slá hann af. Hinir og þessir hagsmuna- og þrýstihópar hafa gert daginn að sínum og í sjálfu sér er ekkert við það að athuga. Bleikir femínistar settu til dæmis skemmtilegan svip á mótmælendahópinn á sunnudaginn. Það er full ástæða til að hamra á jafnréttinu enda eru jafnréttismál í bullandi aftur á bak gír og staðan nú er síst betri en þegar Kvennaframboðið var stofnað. Félagið Ísland-Palestína lét einnig á sér kræla sem og iðnemar en undirritaður hefur aldrei skilið hvað iðnemar eru að vilja upp á dekk á þessum degi. Allt hefur þetta fólk þó helling til síns máls en á fyrsta maí á að berjast fyrir verkalýðinn, ekki reyna að hrinda öllu heimsins mótlæti.Græðgin sigrarÖmundur Jónasson hélt reisn í ávarpi sínu og gagnrýndi þau græðgissjónarmið sem lita alla umræðu um þessar mundir. Ögmundur sér átök tveggja heima kristallast í umræðunni um kjör þeirra sem minna mega sín; "annars vegar þess heims sem hugsar fyrst og fremst um notandann og notagildið og síðan heimsins sem hugsar um það eitt að veita arði og gróða niður í vasa fjármálafólks". Síðarnefndi heimurinn er að sigra og sú hugmynd að hrófla við 1. maí, færa hann og breyta er í takt við lífsgæðastefnu auðvaldsins. Allt er svo þægilegt og gott. Verkalýðsbaráttan er komin úr tísku enda eru nýju alþýðuhetjurnar auðmenn sem græða meira á mínútu en almennur verkamaður á hálfri starfsævi. Verði fyrsta maí breytt er um meiriháttar ósigur að ræða. Gjánni milli þings og þjóðar fer stöðugt stækkandi, framkvæmdavaldið heldur löggjafanum í gíslingu og sótt er að tjáningar- og prentfrelsi úr ýmsum áttum. Við þessar aðstæður á fólk ekki að dubba börnin sín upp og mæta á Ingólfstorg að horfa á Sigga Sigurjóns og Karl Ágúst fara með gamanmál. Það á að bretta upp ermar, skilja börnin eftir heima, sveifla kröfuspjöldum í jötunmóð, öskra og jafnvel slást þar til réttlætið nær fram að ganga. Þó Íslendingar hafi ekki úthellt blóði í frelsisstríði og hafi þrasað sig til sjálfstæðis er óþarfi að láta allt yfir sig ganga, yppta öxlum og éta ís þann fyrsta maí. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Í brennidepli Þórarinn Þórarinsson Mest lesið Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein Skoðun Mótum framtíðina saman Jónína Hauksdóttir ,Magnús Þór Jónsson Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson Skoðun Vísindi, hugvit og seigla – hugsum stórt og svo stærra! Sandra Mjöll Jónsdóttir-Buch Skoðun Skoðun Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego skrifar Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Mótum framtíðina saman Jónína Hauksdóttir ,Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Sjá meira
Það hefur aldrei farið Íslendingum mjög vel að mótmæla. Það virðist litlu skipta hvað gengur á eða hvaða sjálfsögðu mannréttindi eru fótum troðin þá gerist lítið. Það fýkur í þjóðarsálina í eina viku eða svo. Spekingar blása í fjölmiðlum, kverúlantar rísa upp á afturlappirnar á máttlausum spjallrásum á netinu, einhverjir skrifa lesendabréf og hringja í kjaftaþætti í útvarpinu. Þegar mikið liggur við drattast nokkur hundruð hræður á Austurvöll og standa hnípnar í þöglum mótmælum. Það vantar alla heift, reiði og byltingarhug í Íslendinga sem taka bara máttlaust æðiskast og sætta sig svo við orðinn hlut. Það er í örfáum tilfellum sem samþjappaðir hópar ná í krafti baráttuvilja að snúa vörn í sókn og knýja fram réttlæti í ranglátri stöðu. Starfsmönnum RÚV tókst þetta í fréttastjóramálinu og blaðamannastéttin vann mikilvægan áfangasigur í fjölmiðlafrumvarpsmálinu síðasta sumar en virðist vindlaus nú þegar pólitísk sátt hefur myndast á Alþingi um skárri útgáfu af bjánalegum lögum.Alþjóðlegur dagur áhugaleysisFyrsti maí er alþjóðlegur baráttudagur verkalýðsins en allt bendir til þess að barátta fyrir bættum lífskjörum þeirra sem minnst hafa úr að moða sé dottin úr tísku, í það minnsta á Íslandi. Samkvæmt skoðanakönnun Gallup vilja tæp 72% landsmanna færa verkalýðsdaginn þannig að hann beri alltaf upp á fyrsta mánudegi í maí. Tilgangurinn er vitaskuld sá að búa til langa helgi auk þess sem sú hugmynd er komin fram að hefðbundnar kröfugöngur verði aflagðar og í staðinn standi verkalýðshreyfingin fyrir fjölskylduskemmtun þar sem fólk notar fríið til að koma saman og éta ís og kandíflos. Þetta lýsir fyrst og fremst fullkomnu virðingarleysi fyrir hefðinni að maður tali ekki um sigrum og ósigrum verkalýðsins í gegnum söguna. Er allt í svona miklu himnalagi hjá okkur að við þurfum ekki lengur að láta í okkur heyra fyrsta maí? Eða er málið kannski að nú er útlent vinnuafl fótum troðið á Íslandi og okkur er sama. Við viljum bara aðra verslunarmannahelgi og éta ís á meðan verktakar færa kjör og réttindi verkafólks aftur til miðalda.Meiri tíma til að mótmæla Það vekur athygli að samkvæmt Gallup hafa þeir sem hafa lægri fjölskyldutekjur en 250 þúsund krónur á mánuði síður áhuga á að færa daginn. 68% þeirra vilja ekki hrófla við 1. maí en 79% þeirra sem hafa fjölskyldutekjur hærri en 550 þúsund vilja flytja hann og fá lengri helgi. Það fólk mun væntanlega nota löngu helgina til alls annars en að berjast fyrir bættum kjörum verkamanna. Eina réttlætingin á færslunni og lengingu helgarinnar væri sú að fólk vildi fá góðan tíma til að mótmæla. Stemmningin í kringum fyrsta maí, minnkandi mæting í kröfugöngur og minni áhersla á grasrótarbaráttu verkalýðsins á þessum degi bendir þó til þess að það megi alveg eins slá hann af. Hinir og þessir hagsmuna- og þrýstihópar hafa gert daginn að sínum og í sjálfu sér er ekkert við það að athuga. Bleikir femínistar settu til dæmis skemmtilegan svip á mótmælendahópinn á sunnudaginn. Það er full ástæða til að hamra á jafnréttinu enda eru jafnréttismál í bullandi aftur á bak gír og staðan nú er síst betri en þegar Kvennaframboðið var stofnað. Félagið Ísland-Palestína lét einnig á sér kræla sem og iðnemar en undirritaður hefur aldrei skilið hvað iðnemar eru að vilja upp á dekk á þessum degi. Allt hefur þetta fólk þó helling til síns máls en á fyrsta maí á að berjast fyrir verkalýðinn, ekki reyna að hrinda öllu heimsins mótlæti.Græðgin sigrarÖmundur Jónasson hélt reisn í ávarpi sínu og gagnrýndi þau græðgissjónarmið sem lita alla umræðu um þessar mundir. Ögmundur sér átök tveggja heima kristallast í umræðunni um kjör þeirra sem minna mega sín; "annars vegar þess heims sem hugsar fyrst og fremst um notandann og notagildið og síðan heimsins sem hugsar um það eitt að veita arði og gróða niður í vasa fjármálafólks". Síðarnefndi heimurinn er að sigra og sú hugmynd að hrófla við 1. maí, færa hann og breyta er í takt við lífsgæðastefnu auðvaldsins. Allt er svo þægilegt og gott. Verkalýðsbaráttan er komin úr tísku enda eru nýju alþýðuhetjurnar auðmenn sem græða meira á mínútu en almennur verkamaður á hálfri starfsævi. Verði fyrsta maí breytt er um meiriháttar ósigur að ræða. Gjánni milli þings og þjóðar fer stöðugt stækkandi, framkvæmdavaldið heldur löggjafanum í gíslingu og sótt er að tjáningar- og prentfrelsi úr ýmsum áttum. Við þessar aðstæður á fólk ekki að dubba börnin sín upp og mæta á Ingólfstorg að horfa á Sigga Sigurjóns og Karl Ágúst fara með gamanmál. Það á að bretta upp ermar, skilja börnin eftir heima, sveifla kröfuspjöldum í jötunmóð, öskra og jafnvel slást þar til réttlætið nær fram að ganga. Þó Íslendingar hafi ekki úthellt blóði í frelsisstríði og hafi þrasað sig til sjálfstæðis er óþarfi að láta allt yfir sig ganga, yppta öxlum og éta ís þann fyrsta maí.
Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein Skoðun
Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir Skoðun
Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson Skoðun
Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson Skoðun
Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar
Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar
Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein Skoðun
Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir Skoðun
Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson Skoðun
Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson Skoðun