Þýskaland – blómstrandi landslag Hjálmar Sveinsson skrifar 3. október 2011 07:00 Á tímum þegar fjölmiðlar hræða okkur upp úr skónum með vondum fréttum af fjármálamörkuðum og yfirvofandi heimsendi er upplífgandi að fá góðar fréttir öðru hvoru. Góðu fréttirnar berast akkúrat núna frá Þýskalandi þar sem haldið er upp á dag þýskrar einingar, þriðja október. Þar ríkir, þrátt fyrir allt, bjartsýni. Samkvæmt skoðanakönnun, sem Allensbach-stofnunin gerði fyrir tveimur vikum, hafa Þjóðverjar ekki verið jafn áægðir með lífið í langan tíma. Ánægjan er ekki úr lausu lofti gripin, frekar en annað í sameinuðu Þýskalandi. Árið 2002 kallaði tímaritið Economist Þýskaland „hinn veika mann Evrópu“ því þar einkenndist allt af hiki og ráðaleysi. Þjóðverjar væru að missa af efnahagslestinni. Átta árum síðar telst Þýskaland, samkvæmt lista World Economic Forum, vera eitt af samkeppnishæfustu ríkjum heims. Þess má raunar geta að svo skemmtilega vill til að af tíu efstu ríkjum á þessu lista eru sex Evrópusambandsþjóðir: Svíþjóð, Danmörk, Þýskaland, Finnland, Holland, Bretland. Þegar samkeppnishæfni er mæld er einkum miðað við nýsköpun í atvinnulífinu, innviði samfélagsins, menntakerfi, atvinnu- og fjármálamarkað. Þýskaland státar nú af einum mesta hagvexti í Evrópu og atvinnuleysi í september mældist 6,6%. Það hefur ekki verið lægra í 20 ár. Til samanburðar má geta þess að í Bandaríkjunum er atvinnuleysi yfir 9%. Árangur Þjóðverja hefur vakið mikla athygli og eins og von er. Talað er um nýtt Wirtschaftswunder, nýtt efnahagsundur. Hið sameiginlega Þýskaland er orðið að fyrirmyndarlandi. Í erlendum fjölmiðlum er ekki bara skrifað, af mikilli aðdáun, um þýsku efnahagsvélina, sem er drifin áfram af litlum og meðalstórum fjölskyldufyrirtækjum, heldur líka um hið félagslega jafnvægi í Þýskalandi, lífsgæði og farsæla pólitík sem snýst sífellt um það að miðla málum. Þar að auki er Þýskaland rómað fyrir sitt öfluga menningarlíf. Höfuðborgin Berlín er ein helsta menningar og menntaborg álfunnar. Jafnvel þótt víðar væri leitað. Margt bendir til að Berlín sé að taka við New York sem höfuðstaður skapandi lista í heiminum. Og Þýskaland er orðið eitt stærsta ferðamannaland í heimi. Á síðasta ári komu þangað 60 milljónir ferðamenn. Allt þetta hefur orðið til þess að til Þýskalands liggur nú stríður straumur fólks alls staðar úr heiminum, en einkum frá Spáni og Ítalíu, sem vill læra þýsku og reyna svo fyrir sér. Meirihlutinn er stúdentar eða menntafólk sem hefur annað hvort misst vinnuna eða óttast að það gerist: verkfræðingar, arkitektar, efnafræðingar, lögfræðingar, tölvunarfræðingar. Í nýjasta tölublaði af Die Zeit er ítarleg umfjöllun um Þýskaland sem fyrirheitna landið. Þar er meðal annars rætt við Lauru Lucchini sem er 33 ára og flutti frá Tórínó til Berlín fyrir þremur árum. Hún segist ekki hafa séð neina framtíð á Ítalíu því landinu sé stjórnað af körlum á sjötugsaldri. Ungar konur hafi þar ekkert opinbert hlutverk nema sem „Berlusconi-dúkkur“. Í Þýskalandi segist hún njóta frelsis og öryggis. Hún talar um félagslegt jafnvægi og þá tilfinningu að í Berlín snúist ekki allt um atvinnu og það að lifa af, heldur um gott líf. Þýskir Zeit-lesendur hljóta að hafa glaðst yfir því að Ítali flytji til Þýskalands í leit að góðu lífi til að njóta. Að sjálfsögðu hefur hinn ótrúlegi árangur Þjóðverja, á þeim tuttugu árum sem sameinað Þýskaland hefu verið til, ekki orðið til af sjálfum sér. Í frægri sjónvarpsræðu sem Helmuth Kohl hélt 1990, þar sem hann kynnti meðal annars sameiginlegan gjaldmiðil í aðdraganda sameiningar þýsku ríkjanna, sagðist hann sjá fyrir sér „blómstrandi landslag“ (blühende Landschaften) í Austur-Þýskalandi og Þýskalandi öllu. Óhætt er að segja að það hafi gengið eftir, þótt leiðin hafi verið þyrnum stráð á köflum og seinfarin. Margir rekja efnahagsundrið þýska meðal annars til rótækra umbóta, Agenda 2010, á atvinnumarkaði og í hinu félagslega kerfi. Stjórn Schröders og Fischers kom þeim á árin 2004 og 2005. Þær miðuðu að því að gera þýskt atvinnulíf sveigjanlegra og samkeppnishæfara. Þaðan var meðal annars tekin upp sú stefna, ættuð frá New Deal-kenningu Roosevelts, að farsælla sé að hafa fólk í ríkisstyrktum hlutastörfum en alfarið atvinnulaust á bótum. Annar lykill að efnahagsundrinu er sú mikla rækt sem Þjóðverjar hafa lagt við iðnfyrirtæki og háþróaða fagmenntun. Það hefur skapað ótal þýskum fyrirtækjum mikið forskot á heimsmarkaðnum. Þjóðverjar létu aldrei ginnast af þeirri hugmynd að hægt væri að halda uppi heilu þjóðfélögunum með fjármálaviðskiptum. Í þriðja lagi hafa Þjóðverjar verið tilbúnir að leggja á sig sameiginlegar byrðar þegar á þurfti að halda: skattahækkanir, bremsur á launahækkanir, hlutstörf í stað 100% starfa. Vandi þýskra stjórnvalda snýst ekki lengur um sameiningu þýsku ríkjanna og afleiðingar hennar, heldur um hlutverk Þjóðverja í heiminum. Þeim er ætlað að bjarga skuldsettum ríkjum og evrunni en eru í leiðinni þeir sífellt minntir á að þeir eigi að halda sig sem mest til baka og að þeir megi ekki ráða neinu. Umræðan er á köflum mótsagnakennd og fjandsamleg. Það er erfið staða að vera í. Um leið og Þjóðverjum er óskað til hamingju með einingardaginn, skal á það minnt að Þjóðverjar eru ein raunbesta vinaþjóð Íslendinga ásamt Norðurlandaþjóðunum. Íslendingar ættu að rækta þann vinskap. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hjálmar Sveinsson Mest lesið Lífeyrir skal fylgja launum Jónína Björk Óskarsdóttir Skoðun Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson Skoðun Af hverju útiloka Ísrael frá Eurovision eins og Rússland? Stefán Jón Hafstein Skoðun Stjórnarandstaðan hindrar kjarabætur Rúnar Sigurjónsson Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun „Fáum við einkunn fyrir þetta?“ Hulda Dögg Proppé Skoðun Sakar aðra um það sem hún gerir sjálf Sigurjón Þórðarson Skoðun „Þú verður aldrei nóg“ - Ástæður þess að kerfið bregst innflytjendum Ian McDonald Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson Skoðun Skoðun Skoðun Hvað er þetta græna? Karlinn er að spræna Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta á krossgötum? Einar Magnússon,Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan hindrar kjarabætur Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun Af hverju útiloka Ísrael frá Eurovision eins og Rússland? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Lífeyrir skal fylgja launum Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Hvernig er staða lesblindra á Íslandi? Guðmundur S. Johnsen skrifar Skoðun Sakar aðra um það sem hún gerir sjálf Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun „Þú verður aldrei nóg“ - Ástæður þess að kerfið bregst innflytjendum Ian McDonald skrifar Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar Skoðun Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson skrifar Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun „Fáum við einkunn fyrir þetta?“ Hulda Dögg Proppé skrifar Skoðun Hrossakjöt, hroki og hleypidómar Kristján Logason skrifar Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Að byggja upp á Bakka Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Fiskeldi og samfélagsábyrgð Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Pólitískt raunsæi og utanríkisstefna Íslands Ragnar Anthony Antonsson Gambrell skrifar Skoðun Vorstjarnan hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Fylgið fór vegna fullveldismáls Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Er Ísrael ennþá útvalin þjóð Guðs? Ómar Torfason skrifar Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Raforkuverð: Stórnotendur og almenningur Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson skrifar Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Sjá meira
Á tímum þegar fjölmiðlar hræða okkur upp úr skónum með vondum fréttum af fjármálamörkuðum og yfirvofandi heimsendi er upplífgandi að fá góðar fréttir öðru hvoru. Góðu fréttirnar berast akkúrat núna frá Þýskalandi þar sem haldið er upp á dag þýskrar einingar, þriðja október. Þar ríkir, þrátt fyrir allt, bjartsýni. Samkvæmt skoðanakönnun, sem Allensbach-stofnunin gerði fyrir tveimur vikum, hafa Þjóðverjar ekki verið jafn áægðir með lífið í langan tíma. Ánægjan er ekki úr lausu lofti gripin, frekar en annað í sameinuðu Þýskalandi. Árið 2002 kallaði tímaritið Economist Þýskaland „hinn veika mann Evrópu“ því þar einkenndist allt af hiki og ráðaleysi. Þjóðverjar væru að missa af efnahagslestinni. Átta árum síðar telst Þýskaland, samkvæmt lista World Economic Forum, vera eitt af samkeppnishæfustu ríkjum heims. Þess má raunar geta að svo skemmtilega vill til að af tíu efstu ríkjum á þessu lista eru sex Evrópusambandsþjóðir: Svíþjóð, Danmörk, Þýskaland, Finnland, Holland, Bretland. Þegar samkeppnishæfni er mæld er einkum miðað við nýsköpun í atvinnulífinu, innviði samfélagsins, menntakerfi, atvinnu- og fjármálamarkað. Þýskaland státar nú af einum mesta hagvexti í Evrópu og atvinnuleysi í september mældist 6,6%. Það hefur ekki verið lægra í 20 ár. Til samanburðar má geta þess að í Bandaríkjunum er atvinnuleysi yfir 9%. Árangur Þjóðverja hefur vakið mikla athygli og eins og von er. Talað er um nýtt Wirtschaftswunder, nýtt efnahagsundur. Hið sameiginlega Þýskaland er orðið að fyrirmyndarlandi. Í erlendum fjölmiðlum er ekki bara skrifað, af mikilli aðdáun, um þýsku efnahagsvélina, sem er drifin áfram af litlum og meðalstórum fjölskyldufyrirtækjum, heldur líka um hið félagslega jafnvægi í Þýskalandi, lífsgæði og farsæla pólitík sem snýst sífellt um það að miðla málum. Þar að auki er Þýskaland rómað fyrir sitt öfluga menningarlíf. Höfuðborgin Berlín er ein helsta menningar og menntaborg álfunnar. Jafnvel þótt víðar væri leitað. Margt bendir til að Berlín sé að taka við New York sem höfuðstaður skapandi lista í heiminum. Og Þýskaland er orðið eitt stærsta ferðamannaland í heimi. Á síðasta ári komu þangað 60 milljónir ferðamenn. Allt þetta hefur orðið til þess að til Þýskalands liggur nú stríður straumur fólks alls staðar úr heiminum, en einkum frá Spáni og Ítalíu, sem vill læra þýsku og reyna svo fyrir sér. Meirihlutinn er stúdentar eða menntafólk sem hefur annað hvort misst vinnuna eða óttast að það gerist: verkfræðingar, arkitektar, efnafræðingar, lögfræðingar, tölvunarfræðingar. Í nýjasta tölublaði af Die Zeit er ítarleg umfjöllun um Þýskaland sem fyrirheitna landið. Þar er meðal annars rætt við Lauru Lucchini sem er 33 ára og flutti frá Tórínó til Berlín fyrir þremur árum. Hún segist ekki hafa séð neina framtíð á Ítalíu því landinu sé stjórnað af körlum á sjötugsaldri. Ungar konur hafi þar ekkert opinbert hlutverk nema sem „Berlusconi-dúkkur“. Í Þýskalandi segist hún njóta frelsis og öryggis. Hún talar um félagslegt jafnvægi og þá tilfinningu að í Berlín snúist ekki allt um atvinnu og það að lifa af, heldur um gott líf. Þýskir Zeit-lesendur hljóta að hafa glaðst yfir því að Ítali flytji til Þýskalands í leit að góðu lífi til að njóta. Að sjálfsögðu hefur hinn ótrúlegi árangur Þjóðverja, á þeim tuttugu árum sem sameinað Þýskaland hefu verið til, ekki orðið til af sjálfum sér. Í frægri sjónvarpsræðu sem Helmuth Kohl hélt 1990, þar sem hann kynnti meðal annars sameiginlegan gjaldmiðil í aðdraganda sameiningar þýsku ríkjanna, sagðist hann sjá fyrir sér „blómstrandi landslag“ (blühende Landschaften) í Austur-Þýskalandi og Þýskalandi öllu. Óhætt er að segja að það hafi gengið eftir, þótt leiðin hafi verið þyrnum stráð á köflum og seinfarin. Margir rekja efnahagsundrið þýska meðal annars til rótækra umbóta, Agenda 2010, á atvinnumarkaði og í hinu félagslega kerfi. Stjórn Schröders og Fischers kom þeim á árin 2004 og 2005. Þær miðuðu að því að gera þýskt atvinnulíf sveigjanlegra og samkeppnishæfara. Þaðan var meðal annars tekin upp sú stefna, ættuð frá New Deal-kenningu Roosevelts, að farsælla sé að hafa fólk í ríkisstyrktum hlutastörfum en alfarið atvinnulaust á bótum. Annar lykill að efnahagsundrinu er sú mikla rækt sem Þjóðverjar hafa lagt við iðnfyrirtæki og háþróaða fagmenntun. Það hefur skapað ótal þýskum fyrirtækjum mikið forskot á heimsmarkaðnum. Þjóðverjar létu aldrei ginnast af þeirri hugmynd að hægt væri að halda uppi heilu þjóðfélögunum með fjármálaviðskiptum. Í þriðja lagi hafa Þjóðverjar verið tilbúnir að leggja á sig sameiginlegar byrðar þegar á þurfti að halda: skattahækkanir, bremsur á launahækkanir, hlutstörf í stað 100% starfa. Vandi þýskra stjórnvalda snýst ekki lengur um sameiningu þýsku ríkjanna og afleiðingar hennar, heldur um hlutverk Þjóðverja í heiminum. Þeim er ætlað að bjarga skuldsettum ríkjum og evrunni en eru í leiðinni þeir sífellt minntir á að þeir eigi að halda sig sem mest til baka og að þeir megi ekki ráða neinu. Umræðan er á köflum mótsagnakennd og fjandsamleg. Það er erfið staða að vera í. Um leið og Þjóðverjum er óskað til hamingju með einingardaginn, skal á það minnt að Þjóðverjar eru ein raunbesta vinaþjóð Íslendinga ásamt Norðurlandaþjóðunum. Íslendingar ættu að rækta þann vinskap.
Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun
Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson skrifar
Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar
Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun