Kosningar og heilbrigðismál: Sjónarhorn hjúkrunarfræðings á Suðurhvelinu Gunnar Pétursson skrifar 20. apríl 2013 06:00 Kæru samlandar. Nú er rétt um vika þar til við göngum að kjörborðinu og greiðum atkvæði í einum flóknustu alþingiskosningum sem við höfum séð í áraraðir. Flokkarnir eru margir og stefnumál þeirra misjöfn, en öll virðumst við vera sammála um það að það þarf að efla grunnþjónustuna á landinu – og það svo um munar. Nú er ég sjálfur staddur erlendis í framhaldsnámi og hlakka til að koma aftur heim að óákveðnum tíma liðnum, en ég kemst ekki hjá því að spyrja mig þeirrar spurningar hvað muni bíða mín þegar heim er komið. Fyrir sléttum tíu árum síðan var ég í svipuðum sporum: ungur skiptinemi í S-Ameríku. Þegar ég fór að heiman voru tímar mikilla átaka, þá í umhverfismálum varðandi Kárahnúkavirkjun. Ég kom til baka 2004 og sá að tilraunir okkar til að reyna að koma í veg fyrir að gullfallegu umhverfi hefði verið sökkt, með því m.a. að mótmæla, fremja gjörninga og jafnvel drekkja alþingisgarðinum, höfðu verið árangurslausar og yfirvaldið hafði unnið sigur. Gríðarlega mikið fjármagn kom inn í landið að vísu í kjölfarið, og mikil uppsveifla varð í efnahagslífinu sem stóð þangað til Guð var beðinn að blessa skerið okkar góða. Ég velti því fyrir mér hvernig þjóðfélagið verði breytt þegar ég kem heim í næsta skipti. Frá heimkomu árið 2004 hef ég starfað í heilbrigðiskerfinu. Fyrst á öldrunarstofnun, og svo þegar ég fór í nám hóf ég störf á LSH við hinar ýmsustu deildir, og endaði á slysadeildinni þaðan sem áhuginn á starfinu olli því að ég fór út í sérnámið sem ég er í þessa stundina. Á þessum tíma sem ég hef starfað í heilbrigðiskerfinu hef ég orðið vitni að meiri og meiri niðurskurði. Jafnvel í góðærinu, þá man ég eftir lærimeistara mínum á einni lyflækningadeildinni árið 2007 sem sagði mér að „það er góðæri, en samt skera þeir niður hérna hjá okkur“. Mér fannst það alltaf nokkuð rugluð forgangsröðun: Að skera niður í heilbrigðiskerfinu þótt fullt af peningum væru til? (þó þeir hafi að vísu verið byggðir á engu). Ojæja, ég er ekki fjármálamenntaður maður, og skuldastaða mín eftir háskólanámið segir sitt um fjármálavit mitt. Burtséð frá fjármálaviti mínu – eða óviti – þá hef ég gegnum vinnu mína á LSH tekið eftir miklum niðurskurði sem bitnar á starfsfólki, aðstandendum og sjúklingum. Niðurskurðinn er reynt að láta bitna sem allra minnst á sjúklingum, en það hlýtur að segja sig sjálft að þegar sjúklingur liggur á gangi á illa mannaðri deild að það sé engin óskastaða, hvorki fyrir sjúklinginn né starfsfólkið. Ég man eftir nokkrum vöktum sem ég tók að mér sem innlagnastjóri á LSH þar sem ég hafði umsjón með plássastöðu á spítalanum nokkrar vaktir í mánuði frá síðasta hausti og fram til brottfarar á þessu ári. Það að mæta upp á slysadeild og sjá framan í þreyttan vaktstjóra, labba upp á deildir og sjá það sama, og þurfa að segja þeim svo að það sé annaðhvort ekki til meira pláss á spítalanum og við þurfum að bíða til morguns með frekari innlagnir eða þá að segja vaktstjóra á legudeild að hann þurfi að taka þriðja eða fjórða sjúklinginn á gang, var ekki alltaf neinn dans á rósum. En auðvitað gerði maður það besta sem maður gat í stöðunni, og starfsfólk spítalans er dásamlegt fólk sem passar upp á sína sjúklinga. Þurfi sjúklingur mikla aðstoð þá vinnur fólk bara hraðar og gerir sitt besta til að sjúklingarnir fái þá þjónustu sem þeir þurfa – og maður sér þau mörg gera extra vel við sína sjúklinga því jú, við erum flest í þessu starfi af því okkur er annt um fólk. Kæru samlandar. Ég hef ekki hundsvit á pólitík. Ég er hjúkrunarfræðingur á gólfinu, og minn veruleiki er heilbrigðiskerfið. Hægri eða vinstri, norður eða suður. Mér gæti persónulega ekki verið meira sama hvort flokkurinn heitir píratar eða indíánar, samanstendur af einum manni eða hóp. Ég skrifa út frá þeim veruleika sem ég starfa við, og ég skrifa til að hvetja fólk til umhugsunar um það hvaða veruleika við viljum búa til eftir komandi kosningar. Heilbrigðisþjónustan er grunnþjónusta sem verður að standa vörð um, og sérstaklega á tímum eins og þessum þar sem langvarandi álag á landsmenn gæti bitnað á heilsu þeirra. Þessi grein mín er ákall um betri framtíð í þessum málum, og betra umhverfi fyrir sjúklinga, aðstandendur og starfsfólkið sem sinnir þeim. Ég mun að öllum líkindum koma heim að átján mánuðum liðnum eða svo. Verði ástandið óbreytt í heilbrigðismálum með tilheyrandi niðurskurði og síauknu álagi á starfsfólk, er næsta víst að ég endurskoði þá ákvörðun mína. Ég er ekki sá eini sem er í þessum sporum, og ég veit um fleiri sem eru á sömu skoðun. Kæru samlandar: Gerið gott í þessum málum, og niðurstaðan mun skila sér í betri útkomu fyrir heilsu landsmanna. Jafnvel munu þeir heilbrigðisstarfsmenn sem nú eru ytra og treysta sér ekki heim vegna erfiðra aðstæðna í kerfinu koma heim aftur fullir af eldmóði til starfa í kerfi sem við verðum stolt af því að tilheyra. Ég óska ykkur gleðilegra kosninga, og lít bjartsýnisaugum á komandi tíma. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kosningar 2013 Skoðun Mest lesið Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun Halldór 4.10.2025 Halldór 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Að búa til aðalsmenn Kolbrún Baldursdóttir Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Sjá meira
Kæru samlandar. Nú er rétt um vika þar til við göngum að kjörborðinu og greiðum atkvæði í einum flóknustu alþingiskosningum sem við höfum séð í áraraðir. Flokkarnir eru margir og stefnumál þeirra misjöfn, en öll virðumst við vera sammála um það að það þarf að efla grunnþjónustuna á landinu – og það svo um munar. Nú er ég sjálfur staddur erlendis í framhaldsnámi og hlakka til að koma aftur heim að óákveðnum tíma liðnum, en ég kemst ekki hjá því að spyrja mig þeirrar spurningar hvað muni bíða mín þegar heim er komið. Fyrir sléttum tíu árum síðan var ég í svipuðum sporum: ungur skiptinemi í S-Ameríku. Þegar ég fór að heiman voru tímar mikilla átaka, þá í umhverfismálum varðandi Kárahnúkavirkjun. Ég kom til baka 2004 og sá að tilraunir okkar til að reyna að koma í veg fyrir að gullfallegu umhverfi hefði verið sökkt, með því m.a. að mótmæla, fremja gjörninga og jafnvel drekkja alþingisgarðinum, höfðu verið árangurslausar og yfirvaldið hafði unnið sigur. Gríðarlega mikið fjármagn kom inn í landið að vísu í kjölfarið, og mikil uppsveifla varð í efnahagslífinu sem stóð þangað til Guð var beðinn að blessa skerið okkar góða. Ég velti því fyrir mér hvernig þjóðfélagið verði breytt þegar ég kem heim í næsta skipti. Frá heimkomu árið 2004 hef ég starfað í heilbrigðiskerfinu. Fyrst á öldrunarstofnun, og svo þegar ég fór í nám hóf ég störf á LSH við hinar ýmsustu deildir, og endaði á slysadeildinni þaðan sem áhuginn á starfinu olli því að ég fór út í sérnámið sem ég er í þessa stundina. Á þessum tíma sem ég hef starfað í heilbrigðiskerfinu hef ég orðið vitni að meiri og meiri niðurskurði. Jafnvel í góðærinu, þá man ég eftir lærimeistara mínum á einni lyflækningadeildinni árið 2007 sem sagði mér að „það er góðæri, en samt skera þeir niður hérna hjá okkur“. Mér fannst það alltaf nokkuð rugluð forgangsröðun: Að skera niður í heilbrigðiskerfinu þótt fullt af peningum væru til? (þó þeir hafi að vísu verið byggðir á engu). Ojæja, ég er ekki fjármálamenntaður maður, og skuldastaða mín eftir háskólanámið segir sitt um fjármálavit mitt. Burtséð frá fjármálaviti mínu – eða óviti – þá hef ég gegnum vinnu mína á LSH tekið eftir miklum niðurskurði sem bitnar á starfsfólki, aðstandendum og sjúklingum. Niðurskurðinn er reynt að láta bitna sem allra minnst á sjúklingum, en það hlýtur að segja sig sjálft að þegar sjúklingur liggur á gangi á illa mannaðri deild að það sé engin óskastaða, hvorki fyrir sjúklinginn né starfsfólkið. Ég man eftir nokkrum vöktum sem ég tók að mér sem innlagnastjóri á LSH þar sem ég hafði umsjón með plássastöðu á spítalanum nokkrar vaktir í mánuði frá síðasta hausti og fram til brottfarar á þessu ári. Það að mæta upp á slysadeild og sjá framan í þreyttan vaktstjóra, labba upp á deildir og sjá það sama, og þurfa að segja þeim svo að það sé annaðhvort ekki til meira pláss á spítalanum og við þurfum að bíða til morguns með frekari innlagnir eða þá að segja vaktstjóra á legudeild að hann þurfi að taka þriðja eða fjórða sjúklinginn á gang, var ekki alltaf neinn dans á rósum. En auðvitað gerði maður það besta sem maður gat í stöðunni, og starfsfólk spítalans er dásamlegt fólk sem passar upp á sína sjúklinga. Þurfi sjúklingur mikla aðstoð þá vinnur fólk bara hraðar og gerir sitt besta til að sjúklingarnir fái þá þjónustu sem þeir þurfa – og maður sér þau mörg gera extra vel við sína sjúklinga því jú, við erum flest í þessu starfi af því okkur er annt um fólk. Kæru samlandar. Ég hef ekki hundsvit á pólitík. Ég er hjúkrunarfræðingur á gólfinu, og minn veruleiki er heilbrigðiskerfið. Hægri eða vinstri, norður eða suður. Mér gæti persónulega ekki verið meira sama hvort flokkurinn heitir píratar eða indíánar, samanstendur af einum manni eða hóp. Ég skrifa út frá þeim veruleika sem ég starfa við, og ég skrifa til að hvetja fólk til umhugsunar um það hvaða veruleika við viljum búa til eftir komandi kosningar. Heilbrigðisþjónustan er grunnþjónusta sem verður að standa vörð um, og sérstaklega á tímum eins og þessum þar sem langvarandi álag á landsmenn gæti bitnað á heilsu þeirra. Þessi grein mín er ákall um betri framtíð í þessum málum, og betra umhverfi fyrir sjúklinga, aðstandendur og starfsfólkið sem sinnir þeim. Ég mun að öllum líkindum koma heim að átján mánuðum liðnum eða svo. Verði ástandið óbreytt í heilbrigðismálum með tilheyrandi niðurskurði og síauknu álagi á starfsfólk, er næsta víst að ég endurskoði þá ákvörðun mína. Ég er ekki sá eini sem er í þessum sporum, og ég veit um fleiri sem eru á sömu skoðun. Kæru samlandar: Gerið gott í þessum málum, og niðurstaðan mun skila sér í betri útkomu fyrir heilsu landsmanna. Jafnvel munu þeir heilbrigðisstarfsmenn sem nú eru ytra og treysta sér ekki heim vegna erfiðra aðstæðna í kerfinu koma heim aftur fullir af eldmóði til starfa í kerfi sem við verðum stolt af því að tilheyra. Ég óska ykkur gleðilegra kosninga, og lít bjartsýnisaugum á komandi tíma.
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun