Hvar á Ísland heima? Kristín Þorsteinsdóttir skrifar 22. ágúst 2015 07:00 Makríldeilan og viðskiptabann stjórnvalda í Rússlandi á íslenskar sjávarafurðir ýta undir holla umræðu um stöðu Íslands. Við fylgjum NATO og ESB að málum í viðskiptaþvingunum gegn stjórn Pútíns. Kreml bregst ókvæða við og það kemur illa við kaunin á okkur, einkum vegna makríls. Deilurnar við ESB torvelda okkur að fá fellda niður háa tolla á fiskinn umdeilda í ESB. Það nánast dæmir okkur úr leik á okkar traustasta markaði. Samningslausir geta íslenskir sjómenn ekki veitt makríl þegar hann er verðmætastur. Þá er hann í lögsögu ríkjanna sem deilt er við. Veiðin á Íslandsmiðum felur því í sér sóun. Með samningi gætu íslenskir sjómenn sótt makrílinn í landhelgi grannríkja – færri tonn að vísu, en verðmætari. Sátt drægi líka úr þeirri óvissu sem fylgir sókn í duttlungafulla flökkustofna. Vissulega hafa okkar samningamenn vegið þessar staðreyndir og metið. En þarf ekki nýtt mat í nýju ljósi? Hvar er hagsmunum Íslands best borgið? Bandalagsþjóðirnar, sem við höfum fylgt að málum allan lýðveldistímann, eru að tukta Rússana til fyrir gróft brot á alþjóðalögum í Úkraínu. Það væri söguleg kúvending ef Ísland héldi sig til hlés í slíku samfloti. Ekki má gera lítið úr makrílhagsmununum. En þeir mega ekki ráða ferð. Og útgerðarmenn grafa undan málstað sínum með því að ýkja höggið, eins og Seðlabankinn hefur upplýst. Staða okkar í Evrópu er háð stöðugu mati. Veröldin er hvorki svört né hvít. Fyrir fáum árum töldu forystumenn beggja stjórnarflokka Íslandi best borgið í ESB að ákveðnum skilyrðum uppfylltum. Sumir þeirra sitja í núverandi ríkisstjórn. Nú gæti verið rétti tíminn til að þeir settu rökin með og rökin á móti á vogarskálarnar á nýjan leik? Þeir hafa teflt hvorum tveggja fram. Norðmenn eru eina grannríkið í Evrópu sem ekki er í ESB. Auður Norðmanna er slíkur að það er viðurkennd skoðun í norskri þjóðmálaumræðu, að þeir þurfi ekki að horfa í krónur og aura. Slík rök hafa aldrei heyrst á Íslandi. En langvarandi lágt olíuverð gæti neytt Norðmenn til meiri hagsýni. Hvað verður þá um EES-samstarfið, sem norskar olíukrónur halda úti? Evrópusambandið er ófullkomið og innanbúðar eru væringar. En í grófum dráttum er samstarfið í ESB fínt. Rökleysa er að afskrifa það vegna rauna Grikkja, Spánverja og Portúgala. Við inngöngu í ESB fyrir aldarþriðjungi höfðu þessar miklu söguþjóðir nýlega steypt af stóli annáluðum harðstjórnum. Innviðirnir voru fúnir. Fátæktin sums staðar við Miðjarðarhafsströnd var lík því sem gerist í Afríku sunnan Sahara. Hvergi á byggðu bóli urðu meiri framfarir en á fyrstu árum þessara ríkja í ESB. Hagsæld jókst og stjórnarfar tók stakkaskiptum. En í þeim efnum er engin varanleg töfralausn, hvorki innan ESB né utan. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kristín Þorsteinsdóttir Mest lesið Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun Sterk staða Hafnarfjarðar Orri Björnsson Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun Vaxtamunarviðskipti láta aftur á sér kræla Jökull Sólberg Auðunsson Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Veðmál barna – hættulegur leikur sem hægt er að stöðva Jóhann Steinar Ingimundarson Skoðun
Makríldeilan og viðskiptabann stjórnvalda í Rússlandi á íslenskar sjávarafurðir ýta undir holla umræðu um stöðu Íslands. Við fylgjum NATO og ESB að málum í viðskiptaþvingunum gegn stjórn Pútíns. Kreml bregst ókvæða við og það kemur illa við kaunin á okkur, einkum vegna makríls. Deilurnar við ESB torvelda okkur að fá fellda niður háa tolla á fiskinn umdeilda í ESB. Það nánast dæmir okkur úr leik á okkar traustasta markaði. Samningslausir geta íslenskir sjómenn ekki veitt makríl þegar hann er verðmætastur. Þá er hann í lögsögu ríkjanna sem deilt er við. Veiðin á Íslandsmiðum felur því í sér sóun. Með samningi gætu íslenskir sjómenn sótt makrílinn í landhelgi grannríkja – færri tonn að vísu, en verðmætari. Sátt drægi líka úr þeirri óvissu sem fylgir sókn í duttlungafulla flökkustofna. Vissulega hafa okkar samningamenn vegið þessar staðreyndir og metið. En þarf ekki nýtt mat í nýju ljósi? Hvar er hagsmunum Íslands best borgið? Bandalagsþjóðirnar, sem við höfum fylgt að málum allan lýðveldistímann, eru að tukta Rússana til fyrir gróft brot á alþjóðalögum í Úkraínu. Það væri söguleg kúvending ef Ísland héldi sig til hlés í slíku samfloti. Ekki má gera lítið úr makrílhagsmununum. En þeir mega ekki ráða ferð. Og útgerðarmenn grafa undan málstað sínum með því að ýkja höggið, eins og Seðlabankinn hefur upplýst. Staða okkar í Evrópu er háð stöðugu mati. Veröldin er hvorki svört né hvít. Fyrir fáum árum töldu forystumenn beggja stjórnarflokka Íslandi best borgið í ESB að ákveðnum skilyrðum uppfylltum. Sumir þeirra sitja í núverandi ríkisstjórn. Nú gæti verið rétti tíminn til að þeir settu rökin með og rökin á móti á vogarskálarnar á nýjan leik? Þeir hafa teflt hvorum tveggja fram. Norðmenn eru eina grannríkið í Evrópu sem ekki er í ESB. Auður Norðmanna er slíkur að það er viðurkennd skoðun í norskri þjóðmálaumræðu, að þeir þurfi ekki að horfa í krónur og aura. Slík rök hafa aldrei heyrst á Íslandi. En langvarandi lágt olíuverð gæti neytt Norðmenn til meiri hagsýni. Hvað verður þá um EES-samstarfið, sem norskar olíukrónur halda úti? Evrópusambandið er ófullkomið og innanbúðar eru væringar. En í grófum dráttum er samstarfið í ESB fínt. Rökleysa er að afskrifa það vegna rauna Grikkja, Spánverja og Portúgala. Við inngöngu í ESB fyrir aldarþriðjungi höfðu þessar miklu söguþjóðir nýlega steypt af stóli annáluðum harðstjórnum. Innviðirnir voru fúnir. Fátæktin sums staðar við Miðjarðarhafsströnd var lík því sem gerist í Afríku sunnan Sahara. Hvergi á byggðu bóli urðu meiri framfarir en á fyrstu árum þessara ríkja í ESB. Hagsæld jókst og stjórnarfar tók stakkaskiptum. En í þeim efnum er engin varanleg töfralausn, hvorki innan ESB né utan.
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun