Toppurinn í frábærri tónleikaröð Jónas Sen skrifar 14. mars 2015 12:00 Flutningur Richards Goode á Beethoven var snilldarlega útfærður. Heimspíanistar í Hörpu Richard Goode píanóleikari lék verk eftir Beethoven. Norðurljós í Hörpu, þriðjudaginn 10. mars. Ein skemmtilegasta tónleikaröðin á Íslandi er án efa Heimspíanistar í Hörpu. Þar gefst fólki tækifæri til að heyra einleikstónleika með píanóleikurum í fremstu röð. Áður fyrr voru slíkir tónleikar á vegum Tónlistarfélagsins, en þeir lögðust af fyrir löngu. Í mörg ár fyrir tíð Hörpu gerðist það því varla að erlendir píanóleikarar héldu einleikstónleika á Íslandi. Það var helst á Listahátíð að þeir sóttu okkur heim. Því er tónleikalífið í Hörpu frábært. Þetta sannaðist á tónleikum bandaríska píanistans Richards Goode (f. 1943) í Norðurljósum á þriðjudagskvöldið. Hann lék þrjár síðustu sónötur Beethovens. Það verður lengi í minnum haft, þetta var einhver magnaðasti tónaseiður sem ég hef upplifað lengi. Hvað var svona flott? Jú, það var hvernig Goode tókst að fanga anda Beethovens og miðla honum til áheyrenda. Síðustu þrjár píanósónöturnar eru meðal þess sem telst vera hápunkturinn á ævistarfi tónskáldsins. Þetta er á köflum innhverf tónlist. Hún er full af andakt, en tilfinningalega er hún oft óræð, jafnvel mótsagnakennd. Því er ekki sjálfgefið að hún skili sér í flutningi. En það gerði hún fyllilega í meðförum píanóleikarans. Heyrn Beethovens byrjaði að dala fyrir þrítugt, og hann var orðinn heyrnarlaus þegar hann samdi mörg mögnuðustu verk sín, eins og t.d. níundu sinfóníuna. Eins og gefur að skilja var heyrnarleysið gríðarlegt áfall, og olli miklum innri átökum sem gegnsýrðu verk tónskáldsins. Venjulega er þessu skipt í þrjú tímabil. Hið fyrsta var áður en heyrnarleysið gerði vart við sig, og allt gekk eins og best varð á kosið í lífi Beethovens. Á öðru tímabilinu snerist tónsköpun hans um heyrnarleysið og örlögin, náttúruna, vilja Guðs, manninn og alheiminn. En í verkum þriðja tímabilsins er að finna uppgjör, nýja lífsýn og sátt, sem þó er þrungin trega. Þetta er svo áberandi í síðustu þremur píanósónötunum. Þar eru átök, en niðurstaðan er ýmist friðsæl eða fagnandi, þótt sorgin sé aldrei langt undan. Goode hafði þetta fullkomlega á valdi sínu. Leikur hans var dásamlega mjúkur, túlkunin djúp og full af skáldskap. Sérstaklega falleg var sónatan op. 110, sem í túlkun Goodes var byggð upp á einkar sannfærandi hátt. Í sónötunni er fúga sem var gædd magnaðri stígandi. Sorgarsöngurinn sem fléttast inn í hana var unaðslega fagur og þegar allt sprakk í hamslausri gleði í lokin var það afar áhrifamikið. Sömu sögu er að segja um seinni kaflann í sónötunni op. 111, sem var ekki af þessum heimi. Sónatan er í tveimur köflum, sá fyrri er hraður og ákafur, en hinn síðari þögull og draumkenndur. Þar er eins og tónlistin hverfi inn í eitthvert algleymi sem erfitt er að skilgreina. Það var snilldarlega útfært af Goode, tónarnir voru fullkomlega mótaðir, smæstu blæbrigði voru skýr og heildarmyndin sterk. Þetta var sjaldgæfur unaður.Niðurstaða: Algerlega frábær túlkun á Beethoven. Menning Mest lesið „Ég fæ morgnana til að vera bara ég“ Tónlist Tæpur helmingur íbúa hefur séð myndina Bíó og sjónvarp Ógleymanlegt fermingarpils enn í uppáhaldi Tíska og hönnun Fréttatía vikunnar: Hollywood stjörnur, þjóðarréttir og pólitík Lífið Borðar það sem alltaf hefur verið til og léttist og léttist Lífið Aldrei litið betur út þrátt fyrir alvarlegt slys Lífið Geggjað heimatilbúið „Twix“ Lífið Ein lausn er að liggja hlið við hlið og fróa sér Lífið „Það er alveg hægt að vinna rifrildið, en þá tapar sambandið“ Makamál Eignaðist alvöru pungsa með alvöru pungsa Lífið Fleiri fréttir Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Þarf ekkert að þvælast fyrir sjálfri sér „Smá eins og maður sé allsber fyrir framan alþjóð“ Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Sjá meira
Heimspíanistar í Hörpu Richard Goode píanóleikari lék verk eftir Beethoven. Norðurljós í Hörpu, þriðjudaginn 10. mars. Ein skemmtilegasta tónleikaröðin á Íslandi er án efa Heimspíanistar í Hörpu. Þar gefst fólki tækifæri til að heyra einleikstónleika með píanóleikurum í fremstu röð. Áður fyrr voru slíkir tónleikar á vegum Tónlistarfélagsins, en þeir lögðust af fyrir löngu. Í mörg ár fyrir tíð Hörpu gerðist það því varla að erlendir píanóleikarar héldu einleikstónleika á Íslandi. Það var helst á Listahátíð að þeir sóttu okkur heim. Því er tónleikalífið í Hörpu frábært. Þetta sannaðist á tónleikum bandaríska píanistans Richards Goode (f. 1943) í Norðurljósum á þriðjudagskvöldið. Hann lék þrjár síðustu sónötur Beethovens. Það verður lengi í minnum haft, þetta var einhver magnaðasti tónaseiður sem ég hef upplifað lengi. Hvað var svona flott? Jú, það var hvernig Goode tókst að fanga anda Beethovens og miðla honum til áheyrenda. Síðustu þrjár píanósónöturnar eru meðal þess sem telst vera hápunkturinn á ævistarfi tónskáldsins. Þetta er á köflum innhverf tónlist. Hún er full af andakt, en tilfinningalega er hún oft óræð, jafnvel mótsagnakennd. Því er ekki sjálfgefið að hún skili sér í flutningi. En það gerði hún fyllilega í meðförum píanóleikarans. Heyrn Beethovens byrjaði að dala fyrir þrítugt, og hann var orðinn heyrnarlaus þegar hann samdi mörg mögnuðustu verk sín, eins og t.d. níundu sinfóníuna. Eins og gefur að skilja var heyrnarleysið gríðarlegt áfall, og olli miklum innri átökum sem gegnsýrðu verk tónskáldsins. Venjulega er þessu skipt í þrjú tímabil. Hið fyrsta var áður en heyrnarleysið gerði vart við sig, og allt gekk eins og best varð á kosið í lífi Beethovens. Á öðru tímabilinu snerist tónsköpun hans um heyrnarleysið og örlögin, náttúruna, vilja Guðs, manninn og alheiminn. En í verkum þriðja tímabilsins er að finna uppgjör, nýja lífsýn og sátt, sem þó er þrungin trega. Þetta er svo áberandi í síðustu þremur píanósónötunum. Þar eru átök, en niðurstaðan er ýmist friðsæl eða fagnandi, þótt sorgin sé aldrei langt undan. Goode hafði þetta fullkomlega á valdi sínu. Leikur hans var dásamlega mjúkur, túlkunin djúp og full af skáldskap. Sérstaklega falleg var sónatan op. 110, sem í túlkun Goodes var byggð upp á einkar sannfærandi hátt. Í sónötunni er fúga sem var gædd magnaðri stígandi. Sorgarsöngurinn sem fléttast inn í hana var unaðslega fagur og þegar allt sprakk í hamslausri gleði í lokin var það afar áhrifamikið. Sömu sögu er að segja um seinni kaflann í sónötunni op. 111, sem var ekki af þessum heimi. Sónatan er í tveimur köflum, sá fyrri er hraður og ákafur, en hinn síðari þögull og draumkenndur. Þar er eins og tónlistin hverfi inn í eitthvert algleymi sem erfitt er að skilgreina. Það var snilldarlega útfært af Goode, tónarnir voru fullkomlega mótaðir, smæstu blæbrigði voru skýr og heildarmyndin sterk. Þetta var sjaldgæfur unaður.Niðurstaða: Algerlega frábær túlkun á Beethoven.
Menning Mest lesið „Ég fæ morgnana til að vera bara ég“ Tónlist Tæpur helmingur íbúa hefur séð myndina Bíó og sjónvarp Ógleymanlegt fermingarpils enn í uppáhaldi Tíska og hönnun Fréttatía vikunnar: Hollywood stjörnur, þjóðarréttir og pólitík Lífið Borðar það sem alltaf hefur verið til og léttist og léttist Lífið Aldrei litið betur út þrátt fyrir alvarlegt slys Lífið Geggjað heimatilbúið „Twix“ Lífið Ein lausn er að liggja hlið við hlið og fróa sér Lífið „Það er alveg hægt að vinna rifrildið, en þá tapar sambandið“ Makamál Eignaðist alvöru pungsa með alvöru pungsa Lífið Fleiri fréttir Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Þarf ekkert að þvælast fyrir sjálfri sér „Smá eins og maður sé allsber fyrir framan alþjóð“ Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Sjá meira