Ljósmæður fóru í verkfall árið 2015 til að knýja á um betri kjör en fengu á sig gerðardóm líkt og tæplega 20 önnur aðildarfélög BHM í ágúst 2015. Sá úrskurður rann út 31. ágúst í fyrra og segir Áslaug töluvert hafa verið fundað með öðrum félögum BHM.
Ljósmæðrafélagið hafi fengið sameiginlegt tilboð frá ríkinu ásamt öðrum félögum, en Áslaug segir að það tilboð hafi engan veginn komið til móts við það sem ljósmæður vilja sjá í næstu kjarasamningum.
„Til dæmis má benda á það að við erum með mestu menntunarkröfurnar hér innan BHM, það er 360 ECTS-einingar sem eru sex ár. Það er engin önnur starfsstétt innan BHM sem er með jafnmiklar menntunarkröfur til starfsréttinda nema þá prófessorar, og auðvitað eru einhverjir innan BHM með sambærilega menntun, en bara til að fá starfsréttindin þá þurfa ljósmæður 360 ECTS-einingar,“ segir Áslaug í samtali við Vísi.
Reikningsdæmi sem gengur ekki upp
Facebook-færsla sem ljósmóðirin Heiða Björk Jóhannsdóttir setti á síðu sína í vikunni hefur fengið mikla dreifingu á samfélagsmiðlinum. Í færslunni vekur Heiða Björk athygli á því að þegar hún hóf störf sem ljósmóðir lækkaði hún í launum frá því sem hún hafði í laun sem hjúkrunarfræðingur en þessar starfsstéttir eru ekki í sömu launatöflu.
Þannig bendir hún á að þegar hún hafi verið ljósmæðranemi og verið búin með eitt ár í því framhaldsnámi hafi hún fengið hærri laun en hún fékk síðan þegar hún hóf störf sem ljósmóðir.
Áslaug segir þetta vera reikningsdæmi sem gengur ekki upp.
„Þú ert komin með tvenn starfsréttindi, bæði sem hjúkrunarfræðingur og ljósmóðir, og þú kemur með ýmsa færni með þér í ljósmóðurstarfið úr hjúkruninni. Það sér hver maður að þetta er gjörsamlega galið,“ segir Áslaug.
Hún segir ástandið hafa verið eins þegar að hún kláraði ljósmæðranámið fyrir um 18 árum.
„Þá var ég búin að vera hjúkrunarfræðingur í einhver 16 eða 17 ár og ég lækkaði náttúrulega alveg hroðalega í launum. Ég hefði aldrei farið í ljósmóðurnámið ef ég hefði gert mér grein fyrir því á þeim tíma hvað þetta var mikil tekjuskerðing.“
Vilja fá launaleiðréttingu
Annað sem Áslaug bendir á er að tekjuþróun ljósmæðra hafi ekki verið í takt við aðra.
„Það er alltaf verið að tala um þennan víðfræga SALEK-ramma sem er 32 prósenta launahækkun. Launaþróun ljósmæðra er ekki nema 17 prósent á sama tíma. Svo sér það hver maður að það er ekkert eðlilegt við það að lækka í launum eftir útskrift sem ljósmóðir,“ segir Áslaug.
Salek-samkomulagið kveður á um samræmda launastefnu til ársloka 2018. Í samkomulaginu kemur fram að laun megi ekki hækka um meira en sem nemur 32 prósentum frá nóvember 2013 til ársloka 2018.
En hverjar eru helstu kröfur ljósmæðra í kjaraviðræðum við ríkið nú?
„Það er að fá þessa launaleiðréttingu. Við höfum setið svo eftir og það hafa allir siglt fram úr okkur mjög mikið. Við viljum bara fá leiðréttingu til jafns við aðra. Síðan er auðvitað ekkert eðlilegt við það að við röðumst lægra en hjúkrunarfræðingar eftir viðbótarnám,“ segir Áslaug.
Hún bendir einnig á að það fari að koma að endurnýjun í stéttinni. Um 500 félagsmenn eru í Ljósmæðrafélaginu en um 280 og 300 eru starfandi ljósmæður. Spurð út í nýliðun segir Áslaug að um 10 ljósmæður útskrifist á ári en þegar hún taldi seinast voru aðeins 13 ljósmæður yngri en 35 ára og meira en helmingur af félagsmönnum er eldri en 55 ára. Það sé því ljóst að vandi blasi við eftir 10 ár verði ekkert að gert.
„Og hver heldur þú að horfi á það og hugsi „Mig langar rosalega að verða ljósmóðir. Það tekur mig sex ár, ókei, ég verð fyrst hjúkrunarfræðingur, vinn kannski í eitt ár, svo bæti ég við mig tveimur árum í háskólanámi og þá fæ ég lægri laun.“ Hver heldurðu að velji þetta? Þetta er reikningsdæmi sem gengur ekki upp.“
Áslaug segir að hún sé ekkert sérstaklega bjartsýn fyrir komandi kjaraviðræður hjá ríkissáttasemjara.
„Ég er bara svona í meðalhófi bjartsýn. Þeir hafa þennan kostnaðarramma upp á 2,1 prósent núna og svo 2 prósent síðar sem þeir eru að bjóða og það dugar okkur ekki til þess að komast á þann stað sem önnur félög hafa fengið. Þannig að þegar þetta má ekki kosta neitt þá veit ég ekki hvernig þetta fer en þetta er samt sanngirnismál. Ég held að það sjái það hver maður að það er engin sanngirni í því að bæta við sig menntun og lækka í launum,“ segir Áslaug.
Eins og áður segir fóru ljósmæður í verkfall árið 2015. Aðspurð hvort eitthvað sé byrjað að ræða það innan raða ljósmæðra að beita verkfallsvopninu á ný segir hún svo ekki vera.
„Við vonum svo sannarlega að við þurfum svo sannarlega ekki að gera neitt svona. Ef almenn skynsemi er höfð að leiðarljósi þá er ljóst að það þarf að leiðrétta okkar mál. Staðreyndin er sú að við sitjum eftir og það er óásættanlegt.“
