Sannleikurinn um SÁÁ Hörður J. Oddfríðarson skrifar 29. júní 2020 19:00 Ýmislegt hefur verið sagt og gert undanfarna daga og vikur um málefni SÁÁ. Jón Steinar Gunnlaugsson, Hendrik „Binni“ Berndsen og Birgir Dýrfjörð hafa farið frjálslega með sannleikann á síðum dagblaða, telja starfsfólkið vanstillt illa menntuð illfygli, sem vilja færa ríkinu SÁÁ til að það geti orðið hluti af Geðdeild Landspítalans. Ekkert er fjær sannleikanum en það er umhugsunarefni þegar fólk sem kom að uppbyggingu SÁÁ í upphafi fær ekki betri upplýsingar eða er einfaldlega svona fordómafullt. Það sem stendur þó upp úr er að fráfarandi formaður og framkvæmdastjórn samtakanna fór, að undirlagi fyrrverandi formanns Þórarins Tyrfingssonar, freklega yfir lögleg mörk sín þegar þau gripu fram fyrir hendur framkvæmdastjóra meðferðarsviðs og hófu að segja upp starfsfólki, án heimildar. Afleiðingin af þessu fljótræði er að það flettist ofan af undirróðri og ofbeldi sem núverandi og fyrrverandi formenn hafa sýnt af sér undanfarin þrjú ár. Svo freklega að starfsfólkið hefur sent frá sér tvær ályktanir í anda #metoo. Nú er komið í ljós að Þórarinn Tyrfingsson ætlar opinberlega að taka stjórnina í sínar hendur og býður fram krafta sína sem formaður samtakanna. Frábært segja einhverjir, en aðrir eru fullir efasemda. Nú kann einhver að segja „sjaldan launar kálfur ofeldið“. Það er rétt að fyrir þremur árum hefði ég gengið mjög langt í því að verja Þórarinn Tyrfingsson yfirmann minn og frumkvöðul í áfengis- og vímuefnameðferð á Íslandi. En höfum í huga að slík fylgni er ekki skilyrðislaus undirgefni við einstaklinginn Þórarinn Tyrfingsson. Það er ekki hægt að ganga út frá því að slík fylgni sé óendanleg út yfir gröf og dauða. Á sama hátt hef ég lagt mig fram um að verja Arnþór Jónsson núverandi formann, en allt hefur sín takmörk og það verður að segjast eins og er að síðustu ár hans í embætti eru afleit að teknu tilliti til samskipta og vanvirðingar í garð starfsfólks SÁÁ. Svo má líka spyrja hvernig stendur á því að ekki hefur verið samið við ríkið um þjónustuna, aðallega hafa verið framlengdir úreltir samningar við SÍ. Mér þykir vænt um starfsemina, fólkið og SÁÁ. Mér finnst einsýnt að svona uppbrot í samtökunum sem nú eiga sér stað mun eingöngu skaða starfsemina og þar er hægt að draga tvo einstaklinga sérstaklega til ábyrgðar sem gerendur, Arnþór Jónsson núverandi formann og Þórarinn Tyrfingsson fyrrverandi formann. Þeir hafa einfaldlega verið of uppteknir af sjálfum sér og ekki gætt að hagsmunum SÁÁ og heildarinnar. Ég hef sagt það áður og segi það enn: Ég og allt annað starfsfólk SÁÁ stöndum með skjólstæðingum okkar, við stöndum með samstarfsfólki okkar, við stöndum með veluppbyggðri, faglegri meðferð sem er opin fólki með fíknsjúkdóma og aðstandendur þeirra og við stöndum með SÁÁ. Við starfsfólk SÁÁ fylgjum faglegum gildum og höldum siðareglur í heiðri. Þess vegna er erfitt að verjast árásum og undangreftri, sérstaklega því sem kemur innan frá, frá þeim aðilum sem hafa fyrst og fremst það hlutverk að vera bakhjarlar starfsins þ.e. formaður og framkvæmdastjórn SÁÁ. Að því sögðu hvet ég alla til að styðja Einar Hermannsson sem formann samtakanna. Hann er ekki gallalaus frekar en nokkurt okkar, hann er heiðarlegur, hreinn og beinn, styðjandi og fylginn sér. Einar er kurteis, samvinnufús, valdeflandi og hefur skilning á viðfanginu. Hann áttar sig á að meðferðin er ekki eyland frekar en samtökin – þessir tveir hlutar SÁÁ verða að vinna vel saman. Til þess að það geti orðið er nauðsynlegt að byggja upp traust og gera skýran greinarmun á heilbrigðisstarfseminni og fjáröflunum. Einar hefur þá sýn að fagleg starfsemi SÁÁ geti þróast eðlilega áfram undir hatti samtakanna og með dyggum stuðningi þeirra. Hann hefur þá sýn að samtökin geti beitt sér betur í því sem þau eru best í – að safna fé, viðhalda og byggja hús undir starfsemina. SÁÁ hefur um áratugaskeið greitt með meðferðinni um 200 milljónir á ári að núvirði. Engin breyting hefur orðið á því undanfarin tvö ár. Ég trúi því að Einar Hermannsson geti farið og náð nýjum samningum við SÍ þannig að SÁÁ þurfi ekki að búa við framlengda og að mörgu leiti úrelta þjónustusamninga. Horfum til framtíðar góðir félagar. Höfundur er í varastjórn SÁÁ og er dagskrárstjóri Göngudeildar SÁÁ á Akureyri Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólga innan SÁÁ Mest lesið Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson Skoðun Skoðun Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall skrifar Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Sjá meira
Ýmislegt hefur verið sagt og gert undanfarna daga og vikur um málefni SÁÁ. Jón Steinar Gunnlaugsson, Hendrik „Binni“ Berndsen og Birgir Dýrfjörð hafa farið frjálslega með sannleikann á síðum dagblaða, telja starfsfólkið vanstillt illa menntuð illfygli, sem vilja færa ríkinu SÁÁ til að það geti orðið hluti af Geðdeild Landspítalans. Ekkert er fjær sannleikanum en það er umhugsunarefni þegar fólk sem kom að uppbyggingu SÁÁ í upphafi fær ekki betri upplýsingar eða er einfaldlega svona fordómafullt. Það sem stendur þó upp úr er að fráfarandi formaður og framkvæmdastjórn samtakanna fór, að undirlagi fyrrverandi formanns Þórarins Tyrfingssonar, freklega yfir lögleg mörk sín þegar þau gripu fram fyrir hendur framkvæmdastjóra meðferðarsviðs og hófu að segja upp starfsfólki, án heimildar. Afleiðingin af þessu fljótræði er að það flettist ofan af undirróðri og ofbeldi sem núverandi og fyrrverandi formenn hafa sýnt af sér undanfarin þrjú ár. Svo freklega að starfsfólkið hefur sent frá sér tvær ályktanir í anda #metoo. Nú er komið í ljós að Þórarinn Tyrfingsson ætlar opinberlega að taka stjórnina í sínar hendur og býður fram krafta sína sem formaður samtakanna. Frábært segja einhverjir, en aðrir eru fullir efasemda. Nú kann einhver að segja „sjaldan launar kálfur ofeldið“. Það er rétt að fyrir þremur árum hefði ég gengið mjög langt í því að verja Þórarinn Tyrfingsson yfirmann minn og frumkvöðul í áfengis- og vímuefnameðferð á Íslandi. En höfum í huga að slík fylgni er ekki skilyrðislaus undirgefni við einstaklinginn Þórarinn Tyrfingsson. Það er ekki hægt að ganga út frá því að slík fylgni sé óendanleg út yfir gröf og dauða. Á sama hátt hef ég lagt mig fram um að verja Arnþór Jónsson núverandi formann, en allt hefur sín takmörk og það verður að segjast eins og er að síðustu ár hans í embætti eru afleit að teknu tilliti til samskipta og vanvirðingar í garð starfsfólks SÁÁ. Svo má líka spyrja hvernig stendur á því að ekki hefur verið samið við ríkið um þjónustuna, aðallega hafa verið framlengdir úreltir samningar við SÍ. Mér þykir vænt um starfsemina, fólkið og SÁÁ. Mér finnst einsýnt að svona uppbrot í samtökunum sem nú eiga sér stað mun eingöngu skaða starfsemina og þar er hægt að draga tvo einstaklinga sérstaklega til ábyrgðar sem gerendur, Arnþór Jónsson núverandi formann og Þórarinn Tyrfingsson fyrrverandi formann. Þeir hafa einfaldlega verið of uppteknir af sjálfum sér og ekki gætt að hagsmunum SÁÁ og heildarinnar. Ég hef sagt það áður og segi það enn: Ég og allt annað starfsfólk SÁÁ stöndum með skjólstæðingum okkar, við stöndum með samstarfsfólki okkar, við stöndum með veluppbyggðri, faglegri meðferð sem er opin fólki með fíknsjúkdóma og aðstandendur þeirra og við stöndum með SÁÁ. Við starfsfólk SÁÁ fylgjum faglegum gildum og höldum siðareglur í heiðri. Þess vegna er erfitt að verjast árásum og undangreftri, sérstaklega því sem kemur innan frá, frá þeim aðilum sem hafa fyrst og fremst það hlutverk að vera bakhjarlar starfsins þ.e. formaður og framkvæmdastjórn SÁÁ. Að því sögðu hvet ég alla til að styðja Einar Hermannsson sem formann samtakanna. Hann er ekki gallalaus frekar en nokkurt okkar, hann er heiðarlegur, hreinn og beinn, styðjandi og fylginn sér. Einar er kurteis, samvinnufús, valdeflandi og hefur skilning á viðfanginu. Hann áttar sig á að meðferðin er ekki eyland frekar en samtökin – þessir tveir hlutar SÁÁ verða að vinna vel saman. Til þess að það geti orðið er nauðsynlegt að byggja upp traust og gera skýran greinarmun á heilbrigðisstarfseminni og fjáröflunum. Einar hefur þá sýn að fagleg starfsemi SÁÁ geti þróast eðlilega áfram undir hatti samtakanna og með dyggum stuðningi þeirra. Hann hefur þá sýn að samtökin geti beitt sér betur í því sem þau eru best í – að safna fé, viðhalda og byggja hús undir starfsemina. SÁÁ hefur um áratugaskeið greitt með meðferðinni um 200 milljónir á ári að núvirði. Engin breyting hefur orðið á því undanfarin tvö ár. Ég trúi því að Einar Hermannsson geti farið og náð nýjum samningum við SÍ þannig að SÁÁ þurfi ekki að búa við framlengda og að mörgu leiti úrelta þjónustusamninga. Horfum til framtíðar góðir félagar. Höfundur er í varastjórn SÁÁ og er dagskrárstjóri Göngudeildar SÁÁ á Akureyri
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun