Telur elsta nafn Íslands vera Thymele og gríska sæfara hafa fundið landið Kristján Már Unnarsson skrifar 20. janúar 2021 23:23 Sæfarinn Píþeas er sagður hafa siglt frá grísku nýlendunni Massalíu og fundið óbyggða eyju norðan Bretlands í kringum árið 325 fyrir Krist. Stöð 2/Landnemarnir. Grískur fréttamiðill segir nýja vísbendingu um að það voru Grikkir sem fundu Ísland á fjórðu öld fyrir Krist og að eyjan hafi fyrst verið kennd við altari. Breskur málvísindamaður telur að fyrsta nafn Íslands, sem gríski sæfarinn Pýþeas er sagður hafa gefið landinu, hafi ekki verið Thule heldur Thymele, sem á forngrísku þýðir altari. Í þáttunum Landnemarnir á Stöð 2 fyrir fimm árum fjölluðum við um Pýþeas sem sigldi frá Massalíu, nú Marseille, í kringum árið 325 fyrir Krist. Hann fann óbyggða eyju í norðri sem kölluð var Thule, tólfhundruð árum fyrir tíma Ingólfs Arnarsonar, en sagan var rifjuð upp í fréttum Stöðvar 2. Gísli Sigurðsson, rannsóknarprófessor á Árnastofnun, sýnir forn handrit Íslendingasagna. Frásögn um Thule er í Landnámu.Stöð 2/Landnemarnir Í upphafi Landnámabókar er sagt frá arfsögninni um Ultima Thule, eða fjarlæga Thule: „Í aldarfarsbók þeirri, er Beda prestur heilagur gerði, er getið eylands þess er Thile heitir og á bókum er sagt, að liggi sex dægra sigling í norður frá Bretlandi; þar sagði hann eigi koma dag á vetur og eigi nótt á sumar, þá er dagur er sem lengstur. Til þess ætla vitrir menn það haft, að Ísland sé Thile kallað.“ Margar kenningar hafa birst um hvaða land átt er við en upphafleg frásögn Pýþeasar er glötuð og aðeins til í óljósum endursögnum. Ísland er þó oftast nefnt sem Thule en einnig Noregur, Færeyjar, Hjaltland og jafnvel Grænland. Frá Hornafirði. Þau fjöll sem líklegast er að sæfarar á leið frá Bretlandi hafi fyrst séð á Íslandi eru suðaustanlands.Friðrik Þór Halldórsson Á Árnastofnun var Gísli Sigurðsson rannsóknarprófessor ekki í vafa í Landnemaþáttunum: „Ég held að það sé ótvírætt að Thule sé Ísland,“ sagði Gísli í viðtali sem birtist fyrir fimm árum. Fréttamiðill um gríska arfleifð fagnar því að núna sé komin ný vísbending sem styður þá kenningu að það voru Grikkir sem fundu Ísland. Vitnað er í grein Andrews Breeze, sérfræðings í fornmálum, sem birt er í desemberútgáfu vísindaritsins The Housman Society Journal. Þar telur málvísindaprófessorinn að nafnið Thule sé misritun í endursögnum af frásögn Pýþeasar. Hann hafi nefnt landið Thymele, sem þýði altari í forngrísku. „Vandamálið er að orðið Thule, eða Thyle, þýðir ekkert,“ segir Dr. Andrew Breeze í viðtali við Greek Reporter og bendir á að sé orðið leiðrétt með því að bæta tveimur bókstöfum við, á milli tveggja atkvæða þess, fáist orðið Thymele. „Thymele þýðir „altari“ og var algengt orð í forngrísku,“ segir Breeze, sem er prófessor við háskólann í Pamplona á Spáni. Sæbrött fjöllin við suðurströnd Íslands hafi minnt grísku sæfarana á grísk altari. Pýþeas kunni að hafa séð reyk og ösku frá eldfjalli og þá verið hugsað til elds og gufu sem steig upp frá grísku altari. Hekla. Breski málvísindamaðurinn segir að Pýþeas og menn hans gætu hafa séð Heklu eða annað eldfjall gjósa. Það hafi minnt þá á eld og gufu frá grísku altari.Stöð 2 Til forna voru menn ekki vissir um hvaða land væri Thule og því festist það nafn aldrei við Ísland. En ef þessi kenning málvísindamannsins er rétt, að gríski sæfarinn Pýþeas hafi í raun nefnt landið Thymele, má velta því upp hvort það nafn hefði frekar fests við Ísland. Við værum þá ekki Íslendingar, heldur kannski Thymelingar. Og hvað ef norrænir menn hefðu svo tekið upp á því að þýða nafnið? Héti eyjan þá Altari og værum við þá Altarisbúar? Hægt er að nálgast alla þætti Landnemanna á Stöð 2+. Fjallað er um Thule í 2. þætti. Hér má sjá frétt Stöðvar 2: Frétt um nafngift Hrafna-Flóka má sjá hér: Frétt um nafngift Grænlands má sjá hér: Landnemarnir Handritasafn Árna Magnússonar Menning Íslensk fræði Mest lesið Orð Kristrúnar vöktu „gott bros“ Bandaríkjaforseta Innlent Bassi Maraj sakfelldur fyrir líkamsárás Innlent Senda þjóðinni „skýr skilaboð“ á óróatímum Innlent Var ekki með réttindi til að aka hjólinu sem átti ekki að vera í umferð Innlent Vilja ábendingar um „kettlingamyllur“ og síendurtekin got Innlent Flagga íslenska þjóðfánanum í ólöglegri göngu Innlent Rangstæð valkyrja sem skilji ekki frumvarpið Innlent 33 ára sósíalisti hafði betur gegn Cuomo í New York Erlent Segja manninn hafa glímt við alvarleg veikindi Innlent Sjúkratryggingar réðu illa við læknana í Reykjavík Innlent Fleiri fréttir Líkir veiðigjaldaáformum við sóvéska eignaupptöku Komu sextán dvalarleyfishöfum af Gasasvæðinu Heiðrún Lind fóðri málflutning með alvarlegum rangfærslum Sameiningarhugur á Vestfjörðum Rannsókn á andláti í Garðabæ lokið Orð Kristrúnar vöktu „gott bros“ Bandaríkjaforseta Gæsluvarðhald aftur framlengt um fjórar vikur Var ekki með réttindi til að aka hjólinu sem átti ekki að vera í umferð Bassi Maraj sakfelldur fyrir líkamsárás Lokanir á brúnni yfir Jökulsá í kvöld Rangstæð valkyrja sem skilji ekki frumvarpið Flagga íslenska þjóðfánanum í ólöglegri göngu Læknasamningur gæti orðið hvati að oflækningum Sjúkratryggingar fagna skýrslu Ríkisendurskoðunar Sjúkratryggingar réðu illa við læknana í Reykjavík Benedikt nýr skólameistari VMA Meirihluti vill stöðva málþóf á Alþingi Vilja ábendingar um „kettlingamyllur“ og síendurtekin got Verður nýr skólameistari á Húsavík Senda þjóðinni „skýr skilaboð“ á óróatímum Skildi ekki hvers vegna kennarinn var ekki rekinn Ræddu veiðigjöldin til að ganga hálf fjögur Slagsmál á hóteli í miðborginni Margir í vandræðum vegna of skyggðra rúðna Tillögur um skattalækkanir felldar: Segir ótrúlegt að hlusta á rök „Skattfylkingarinnar“ Segja manninn hafa glímt við alvarleg veikindi Reiður Trump, fiskeldisáform í Eyjafirði og fjölbragðaglíma Efla samstarf Háskóla Íslands og Íslenskrar erfðagreiningar Vilja bjóða út eftirlit en meirihlutanum líst ekkert á það Stuðningur við veiðigjaldafrumvarpið dregst saman Sjá meira
Í þáttunum Landnemarnir á Stöð 2 fyrir fimm árum fjölluðum við um Pýþeas sem sigldi frá Massalíu, nú Marseille, í kringum árið 325 fyrir Krist. Hann fann óbyggða eyju í norðri sem kölluð var Thule, tólfhundruð árum fyrir tíma Ingólfs Arnarsonar, en sagan var rifjuð upp í fréttum Stöðvar 2. Gísli Sigurðsson, rannsóknarprófessor á Árnastofnun, sýnir forn handrit Íslendingasagna. Frásögn um Thule er í Landnámu.Stöð 2/Landnemarnir Í upphafi Landnámabókar er sagt frá arfsögninni um Ultima Thule, eða fjarlæga Thule: „Í aldarfarsbók þeirri, er Beda prestur heilagur gerði, er getið eylands þess er Thile heitir og á bókum er sagt, að liggi sex dægra sigling í norður frá Bretlandi; þar sagði hann eigi koma dag á vetur og eigi nótt á sumar, þá er dagur er sem lengstur. Til þess ætla vitrir menn það haft, að Ísland sé Thile kallað.“ Margar kenningar hafa birst um hvaða land átt er við en upphafleg frásögn Pýþeasar er glötuð og aðeins til í óljósum endursögnum. Ísland er þó oftast nefnt sem Thule en einnig Noregur, Færeyjar, Hjaltland og jafnvel Grænland. Frá Hornafirði. Þau fjöll sem líklegast er að sæfarar á leið frá Bretlandi hafi fyrst séð á Íslandi eru suðaustanlands.Friðrik Þór Halldórsson Á Árnastofnun var Gísli Sigurðsson rannsóknarprófessor ekki í vafa í Landnemaþáttunum: „Ég held að það sé ótvírætt að Thule sé Ísland,“ sagði Gísli í viðtali sem birtist fyrir fimm árum. Fréttamiðill um gríska arfleifð fagnar því að núna sé komin ný vísbending sem styður þá kenningu að það voru Grikkir sem fundu Ísland. Vitnað er í grein Andrews Breeze, sérfræðings í fornmálum, sem birt er í desemberútgáfu vísindaritsins The Housman Society Journal. Þar telur málvísindaprófessorinn að nafnið Thule sé misritun í endursögnum af frásögn Pýþeasar. Hann hafi nefnt landið Thymele, sem þýði altari í forngrísku. „Vandamálið er að orðið Thule, eða Thyle, þýðir ekkert,“ segir Dr. Andrew Breeze í viðtali við Greek Reporter og bendir á að sé orðið leiðrétt með því að bæta tveimur bókstöfum við, á milli tveggja atkvæða þess, fáist orðið Thymele. „Thymele þýðir „altari“ og var algengt orð í forngrísku,“ segir Breeze, sem er prófessor við háskólann í Pamplona á Spáni. Sæbrött fjöllin við suðurströnd Íslands hafi minnt grísku sæfarana á grísk altari. Pýþeas kunni að hafa séð reyk og ösku frá eldfjalli og þá verið hugsað til elds og gufu sem steig upp frá grísku altari. Hekla. Breski málvísindamaðurinn segir að Pýþeas og menn hans gætu hafa séð Heklu eða annað eldfjall gjósa. Það hafi minnt þá á eld og gufu frá grísku altari.Stöð 2 Til forna voru menn ekki vissir um hvaða land væri Thule og því festist það nafn aldrei við Ísland. En ef þessi kenning málvísindamannsins er rétt, að gríski sæfarinn Pýþeas hafi í raun nefnt landið Thymele, má velta því upp hvort það nafn hefði frekar fests við Ísland. Við værum þá ekki Íslendingar, heldur kannski Thymelingar. Og hvað ef norrænir menn hefðu svo tekið upp á því að þýða nafnið? Héti eyjan þá Altari og værum við þá Altarisbúar? Hægt er að nálgast alla þætti Landnemanna á Stöð 2+. Fjallað er um Thule í 2. þætti. Hér má sjá frétt Stöðvar 2: Frétt um nafngift Hrafna-Flóka má sjá hér: Frétt um nafngift Grænlands má sjá hér:
Landnemarnir Handritasafn Árna Magnússonar Menning Íslensk fræði Mest lesið Orð Kristrúnar vöktu „gott bros“ Bandaríkjaforseta Innlent Bassi Maraj sakfelldur fyrir líkamsárás Innlent Senda þjóðinni „skýr skilaboð“ á óróatímum Innlent Var ekki með réttindi til að aka hjólinu sem átti ekki að vera í umferð Innlent Vilja ábendingar um „kettlingamyllur“ og síendurtekin got Innlent Flagga íslenska þjóðfánanum í ólöglegri göngu Innlent Rangstæð valkyrja sem skilji ekki frumvarpið Innlent 33 ára sósíalisti hafði betur gegn Cuomo í New York Erlent Segja manninn hafa glímt við alvarleg veikindi Innlent Sjúkratryggingar réðu illa við læknana í Reykjavík Innlent Fleiri fréttir Líkir veiðigjaldaáformum við sóvéska eignaupptöku Komu sextán dvalarleyfishöfum af Gasasvæðinu Heiðrún Lind fóðri málflutning með alvarlegum rangfærslum Sameiningarhugur á Vestfjörðum Rannsókn á andláti í Garðabæ lokið Orð Kristrúnar vöktu „gott bros“ Bandaríkjaforseta Gæsluvarðhald aftur framlengt um fjórar vikur Var ekki með réttindi til að aka hjólinu sem átti ekki að vera í umferð Bassi Maraj sakfelldur fyrir líkamsárás Lokanir á brúnni yfir Jökulsá í kvöld Rangstæð valkyrja sem skilji ekki frumvarpið Flagga íslenska þjóðfánanum í ólöglegri göngu Læknasamningur gæti orðið hvati að oflækningum Sjúkratryggingar fagna skýrslu Ríkisendurskoðunar Sjúkratryggingar réðu illa við læknana í Reykjavík Benedikt nýr skólameistari VMA Meirihluti vill stöðva málþóf á Alþingi Vilja ábendingar um „kettlingamyllur“ og síendurtekin got Verður nýr skólameistari á Húsavík Senda þjóðinni „skýr skilaboð“ á óróatímum Skildi ekki hvers vegna kennarinn var ekki rekinn Ræddu veiðigjöldin til að ganga hálf fjögur Slagsmál á hóteli í miðborginni Margir í vandræðum vegna of skyggðra rúðna Tillögur um skattalækkanir felldar: Segir ótrúlegt að hlusta á rök „Skattfylkingarinnar“ Segja manninn hafa glímt við alvarleg veikindi Reiður Trump, fiskeldisáform í Eyjafirði og fjölbragðaglíma Efla samstarf Háskóla Íslands og Íslenskrar erfðagreiningar Vilja bjóða út eftirlit en meirihlutanum líst ekkert á það Stuðningur við veiðigjaldafrumvarpið dregst saman Sjá meira