Tískuorð stjórnmálanna Gísli Rafn Ólafsson skrifar 14. ágúst 2021 07:01 Eitt vinsælasta tískuhugtakið í orðabók stjórnmálamanna er nýsköpun. Stjórnmálamenn eru duglegir að tala um hvað nýsköpun sé frábær og mikilvægi þess að leggja áherslu á hana. Þeir tala um nýsköpun á þessu sviði og nýsköpun á hinu sviðinu. En þegar stjórnmálamenn eru spurðir um raunverulegar áherslur sínar í nýsköpun og þær aðgerðir sem þurfi að framkvæma, þá komast þeir sjaldan lengra en að endurtaka hugtakið nýsköpun nægilega oft þar til að fólk hættir að hlusta. Það er nefnilega stórt vandamál að mjög fáir stjórnmálamenn hafa raunverulegan skilning á því um hvað nýsköpun snýst og hvað þarf að gera til þess að hún blómstri. Hvar stöndum við þegar kemur að nýsköpun? Í skýrslum sínum um stöðu íslensks efnahagslífs sem Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn (IMF) og Efnahags- og framfarastofnunin (OECD) birtu nýlega, er lögð sérstök áhersla á það að auka til muna fjárfestingu og stuðning við nýsköpun. Ísland eigi enn langt í land að ná öðrum Norðurlanda- og Evrópuþjóðum eins og sjá má á þessari mynd úr skýrslu OECD. Í sinni skýrslu leggur Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn áherslu á að Ísland þurfi dreifðari og sjálfbærari stefnu þegar kemur að því að auka hagvöxt í kjölfar heimsfaraldurs. Uppbyggingin þurfi að gera efnahagslífið fjölbreytt og betur í stakk búið til að takast á við mögulegar krísur í framtíðinni. Þetta feli í sér að byggja upp sjálfbærari ferðamannaiðnað, styðja þurfi kröftuglega við nýsköpun, leggja áherslu á menntun í takt við breytta heimsmynd, draga stórlega úr íþyngjandi regluverki fyrir frumkvöðlafyrirtæki og gera erlenda fjárfestingu aðgengilegri fyrir nýsköpunargeirann. Óbeisluð tækifæri Ísland hefur mörg tækifæri þegar kemur að nýsköpun, en mörg þeirra eru illa nýtt vegna ófullnægjandi stuðnings frá ríkinu. Þrátt fyrir að stuðningurinn hafi svo sannarlega aukist á síðasta kjörtímabili þá þarf að fjárfesta mun meira á þessu sviði. Einn reyndur frumkvöðull sagði í umræðum um þessi mál að það sem núverandi ríkisstjórn hefði framkvæmt undanfarið ár væri það sem nýsköpunarsamfélagið hefði verið að biðja um fyrir áratug síðan, en margt hafi breyst á þeim tíma. Fagleg nýsköpunarstefna Við Píratar höfum mótað, í samvinnu við nýsköpunarsamfélagið á Íslandi, metnaðarfulla nýsköpunarstefnu sem leggur áherslu á að fjárfesta í fólki og framtíðinni. Við teljum þessa stefnu geta verið lykilinn að hagsæld og atvinnuþróun á Íslandi næstu áratugina, enda stefna með vel skilgreindar aðgerðir sem byggja á reynslu annarra þjóða og ráðleggingum sérfræðinga á þessu sviði. Nýsköpun á breiðum grunni um allt land Píratar leggja til stóraukinn stuðning við uppbyggingu og rekstur þróunarsetra, sem tryggja vinnuaðstöðu og miðlun þekkingar fyrir nýsköpun á landsbyggðinni, í náinni samvinnu við sveitarfélög. Píratar leggja áherslu á nýsköpun á breiðari grunni og tryggja þar með fjölbreytta nýsköpun og samfélagsnýsköpun innan m.a. landbúnaðar, sjávarútvegs, ferðamennsku, velferðar, menntunar, heilbrigðis, umhverfis og græns iðnaðar, auk allra sviða skapandi greina og við uppbyggingu framtíðarinnviða. Sérstök áhersla verði lögð á að styrkja sjálfbærni og samfélagslegar lausnir. Einföldun regluverks og skattaumhverfis Mikilvægt er að auðvelda frumkvöðlum að hefja rekstur nýsköpunarfyrirtækja og að opna á möguleika við að einfalda skattaumhverfi og rekstur þeirra. Við leggjum til að búið verði til nýtt fyrirtækjaform fyrir frumkvöðlafyrirtæki sem hafi einfaldara regluverk, hagkvæmari gjöld og skattalegar ívilnanir, svo sem endurgreiðslu þróunarkostnaðar, sem hvetji til nýsköpunar. Einfalda fjármögnun nýsköpunarfyrirtækja Mikilvægt er að einfalda fjármögnun nýsköpunarfyrirtækja með auknum efnahagslegum hvötum og tilslökunum til fjárfesta, til að mynda með því að byggja upp regluverk í kringum hópfjárfestingar. Mikilvægt er að stórauka fjármagn til hinna ýmsu styrktar- og nýsköpunarsjóða, ásamt því að gera styrkja- og fjármögnunarumhverfið heildrænna, aðgengilegra og sveigjanlegra. Þær upphæðir sem núverandi ríkisstjórn hefur verið að leggja í nýsköpun blikna í samanburði við þær erlendu fjárfestingar sem frumkvöðlafyrirtæki hafa verið að sækja erlendis frá síðustu ár. Stuðningur við samfélag og vistkerfi nýsköpunar á Íslandi Tryggja þarf stuðning við nýsköpunarfyrirtæki og samfélagsleg verkefni á öllum stigum vaxtar með því að styðja við rekstur m.a. nýsköpunarhraðla og lausnamóta á sem flestum sviðum, ásamt stuðningi við ráðstefnur og viðburði innan nýsköpunarvistkerfisins. Hugað verði sérstaklega að fjármögnun fjölbreyttra verkefna á vaxtarstigi og uppbyggingu alþjóðlegra tenginga, ásamt því að gera vistkerfi nýsköpunar á Íslandi aðlaðandi fyrir alþjóðlega frumkvöðla til að stofna nýsköpunarfyrirtæki og þróa sínar vörur/þjónustu hérlendis. Fræðsla um nýsköpun Mikilvægt er að tryggja samfellda fræðslu og þátttöku í nýsköpun á öllum stigum menntakerfisins. Leggja þarf aukna áherslu á hagnýtingu grunnrannsókna með stuðningi við verkmenntalínur í menntakerfinu og virkri samvinnu milli opinberra stofnanna, atvinnulífs, háskóla-, frumkvöðla- og alþjóðasamfélagsins. Koma upp hvatningu til atvinnulausra einstaklinga til að taka þátt í nýsköpun, með gjaldfrjálsum námskeiðum í frumkvöðlamálum, tryggja grunnframfærslu fyrir atvinnulausa sem stofna nýsköpunarfyrirtæki og möguleika fyrir nýsköpunarfyrirtæki til að ráða fólk beint af atvinnuleysisskrá. Fjárfesting til framtíðar Við viljum sjálfbært samfélag sem getur tekist á við sjálfvirknivæðingu og fjórðu iðnbyltinguna. Þess vegna leggjum við höfuðáherslu á nýsköpunarlandið Ísland þar sem tækifærin er að finna hjá fólki út um allt land. Við viljum ná markmiðum um fleiri tækifæri fyrir framtíðarkynslóðir og sjálfbærni landsins með nýsköpun í opinberri starfsemi, með samstarfi við atvinnulífið og með því að gera Ísland að þekkingarmiðstöð fyrir framtíðarsamfélagið. Fjárfesting í nýsköpun er fjárfesting sem skilar sér hundrað- ef ekki þúsundfalt aftur inn í samfélagið. Slíkum fjárfestingum er mikilvægt að forgangsraða. Höfundur er frambjóðandi Pírata í Suðvesturkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Píratar Alþingiskosningar 2021 Skoðun: Kosningar 2021 Gísli Rafn Ólafsson Mest lesið Allt fyrir samansúrrað pólitískt og peningalegt vald? Arnar Þór Jónsson Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir Skoðun Vopnakaup íslenska ráðamanna Friðrik Erlingsson Skoðun Betri starfsaðstæður og skilvirkari háskóli Silja Bára Ómarsdóttir Skoðun Magnús Karl er hæfastur rektorsframbjóðenda Ástráður Eysteinsson Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer Skoðun Gunnar Smári hvað er hann? Birgir Dýrfjörð Skoðun Hegða sér eins og ofdekraðir unglingar Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Tryggjum framtíð endurnýjanlegrar orku á Íslandi Íris Lind Sæmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Magnús Karl er hæfastur rektorsframbjóðenda Ástráður Eysteinsson skrifar Skoðun Betri starfsaðstæður og skilvirkari háskóli Silja Bára Ómarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir skrifar Skoðun Allt fyrir samansúrrað pólitískt og peningalegt vald? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Vopnakaup íslenska ráðamanna Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Samstaðan er óstöðvandi afl Helga Þórey Júlíudóttir skrifar Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Hegða sér eins og ofdekraðir unglingar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer skrifar Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tryggjum framtíð endurnýjanlegrar orku á Íslandi Íris Lind Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson skrifar Skoðun Gunnar Smári hvað er hann? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Um Ingibjörgu Gunnarsdóttur – ferill að rektorskjöri Rúnar Unnþórsson,Þórhallur Ingi Halldórsson skrifar Skoðun Ísland er leiðandi ljós og hvatning til fjölmiðla Hrönn Egilsdóttir skrifar Skoðun Forvarnir á ferð Erlingur Sigvaldason skrifar Skoðun Vertu meðbyr mannúðar Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Fegurð sem breytir skólum Einar Mikael Sverrisson skrifar Skoðun Það læra börnin sem fyrir þeim er haft Sigurður Örn Hilmarsson skrifar Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar Skoðun Verður Frelsið fullveldinu að bráð? Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mataræði í stóra samhengi lífsins Birna Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvað varð um loftslagsmálin? Kamma Thordarson skrifar Skoðun Bakpokinn sem þyngist aðeins hjá öðrum Inga Sæland skrifar Skoðun Örlög Íslendinga og u-beygja áhrifamesta fjármálamanns heims Snorri Másson skrifar Skoðun Ég kýs Magnús Karl sem rektor Bylgja Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Jóhann Páll: Vertu í liði með náttúrunni ekki gegn henni Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Sjá meira
Eitt vinsælasta tískuhugtakið í orðabók stjórnmálamanna er nýsköpun. Stjórnmálamenn eru duglegir að tala um hvað nýsköpun sé frábær og mikilvægi þess að leggja áherslu á hana. Þeir tala um nýsköpun á þessu sviði og nýsköpun á hinu sviðinu. En þegar stjórnmálamenn eru spurðir um raunverulegar áherslur sínar í nýsköpun og þær aðgerðir sem þurfi að framkvæma, þá komast þeir sjaldan lengra en að endurtaka hugtakið nýsköpun nægilega oft þar til að fólk hættir að hlusta. Það er nefnilega stórt vandamál að mjög fáir stjórnmálamenn hafa raunverulegan skilning á því um hvað nýsköpun snýst og hvað þarf að gera til þess að hún blómstri. Hvar stöndum við þegar kemur að nýsköpun? Í skýrslum sínum um stöðu íslensks efnahagslífs sem Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn (IMF) og Efnahags- og framfarastofnunin (OECD) birtu nýlega, er lögð sérstök áhersla á það að auka til muna fjárfestingu og stuðning við nýsköpun. Ísland eigi enn langt í land að ná öðrum Norðurlanda- og Evrópuþjóðum eins og sjá má á þessari mynd úr skýrslu OECD. Í sinni skýrslu leggur Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn áherslu á að Ísland þurfi dreifðari og sjálfbærari stefnu þegar kemur að því að auka hagvöxt í kjölfar heimsfaraldurs. Uppbyggingin þurfi að gera efnahagslífið fjölbreytt og betur í stakk búið til að takast á við mögulegar krísur í framtíðinni. Þetta feli í sér að byggja upp sjálfbærari ferðamannaiðnað, styðja þurfi kröftuglega við nýsköpun, leggja áherslu á menntun í takt við breytta heimsmynd, draga stórlega úr íþyngjandi regluverki fyrir frumkvöðlafyrirtæki og gera erlenda fjárfestingu aðgengilegri fyrir nýsköpunargeirann. Óbeisluð tækifæri Ísland hefur mörg tækifæri þegar kemur að nýsköpun, en mörg þeirra eru illa nýtt vegna ófullnægjandi stuðnings frá ríkinu. Þrátt fyrir að stuðningurinn hafi svo sannarlega aukist á síðasta kjörtímabili þá þarf að fjárfesta mun meira á þessu sviði. Einn reyndur frumkvöðull sagði í umræðum um þessi mál að það sem núverandi ríkisstjórn hefði framkvæmt undanfarið ár væri það sem nýsköpunarsamfélagið hefði verið að biðja um fyrir áratug síðan, en margt hafi breyst á þeim tíma. Fagleg nýsköpunarstefna Við Píratar höfum mótað, í samvinnu við nýsköpunarsamfélagið á Íslandi, metnaðarfulla nýsköpunarstefnu sem leggur áherslu á að fjárfesta í fólki og framtíðinni. Við teljum þessa stefnu geta verið lykilinn að hagsæld og atvinnuþróun á Íslandi næstu áratugina, enda stefna með vel skilgreindar aðgerðir sem byggja á reynslu annarra þjóða og ráðleggingum sérfræðinga á þessu sviði. Nýsköpun á breiðum grunni um allt land Píratar leggja til stóraukinn stuðning við uppbyggingu og rekstur þróunarsetra, sem tryggja vinnuaðstöðu og miðlun þekkingar fyrir nýsköpun á landsbyggðinni, í náinni samvinnu við sveitarfélög. Píratar leggja áherslu á nýsköpun á breiðari grunni og tryggja þar með fjölbreytta nýsköpun og samfélagsnýsköpun innan m.a. landbúnaðar, sjávarútvegs, ferðamennsku, velferðar, menntunar, heilbrigðis, umhverfis og græns iðnaðar, auk allra sviða skapandi greina og við uppbyggingu framtíðarinnviða. Sérstök áhersla verði lögð á að styrkja sjálfbærni og samfélagslegar lausnir. Einföldun regluverks og skattaumhverfis Mikilvægt er að auðvelda frumkvöðlum að hefja rekstur nýsköpunarfyrirtækja og að opna á möguleika við að einfalda skattaumhverfi og rekstur þeirra. Við leggjum til að búið verði til nýtt fyrirtækjaform fyrir frumkvöðlafyrirtæki sem hafi einfaldara regluverk, hagkvæmari gjöld og skattalegar ívilnanir, svo sem endurgreiðslu þróunarkostnaðar, sem hvetji til nýsköpunar. Einfalda fjármögnun nýsköpunarfyrirtækja Mikilvægt er að einfalda fjármögnun nýsköpunarfyrirtækja með auknum efnahagslegum hvötum og tilslökunum til fjárfesta, til að mynda með því að byggja upp regluverk í kringum hópfjárfestingar. Mikilvægt er að stórauka fjármagn til hinna ýmsu styrktar- og nýsköpunarsjóða, ásamt því að gera styrkja- og fjármögnunarumhverfið heildrænna, aðgengilegra og sveigjanlegra. Þær upphæðir sem núverandi ríkisstjórn hefur verið að leggja í nýsköpun blikna í samanburði við þær erlendu fjárfestingar sem frumkvöðlafyrirtæki hafa verið að sækja erlendis frá síðustu ár. Stuðningur við samfélag og vistkerfi nýsköpunar á Íslandi Tryggja þarf stuðning við nýsköpunarfyrirtæki og samfélagsleg verkefni á öllum stigum vaxtar með því að styðja við rekstur m.a. nýsköpunarhraðla og lausnamóta á sem flestum sviðum, ásamt stuðningi við ráðstefnur og viðburði innan nýsköpunarvistkerfisins. Hugað verði sérstaklega að fjármögnun fjölbreyttra verkefna á vaxtarstigi og uppbyggingu alþjóðlegra tenginga, ásamt því að gera vistkerfi nýsköpunar á Íslandi aðlaðandi fyrir alþjóðlega frumkvöðla til að stofna nýsköpunarfyrirtæki og þróa sínar vörur/þjónustu hérlendis. Fræðsla um nýsköpun Mikilvægt er að tryggja samfellda fræðslu og þátttöku í nýsköpun á öllum stigum menntakerfisins. Leggja þarf aukna áherslu á hagnýtingu grunnrannsókna með stuðningi við verkmenntalínur í menntakerfinu og virkri samvinnu milli opinberra stofnanna, atvinnulífs, háskóla-, frumkvöðla- og alþjóðasamfélagsins. Koma upp hvatningu til atvinnulausra einstaklinga til að taka þátt í nýsköpun, með gjaldfrjálsum námskeiðum í frumkvöðlamálum, tryggja grunnframfærslu fyrir atvinnulausa sem stofna nýsköpunarfyrirtæki og möguleika fyrir nýsköpunarfyrirtæki til að ráða fólk beint af atvinnuleysisskrá. Fjárfesting til framtíðar Við viljum sjálfbært samfélag sem getur tekist á við sjálfvirknivæðingu og fjórðu iðnbyltinguna. Þess vegna leggjum við höfuðáherslu á nýsköpunarlandið Ísland þar sem tækifærin er að finna hjá fólki út um allt land. Við viljum ná markmiðum um fleiri tækifæri fyrir framtíðarkynslóðir og sjálfbærni landsins með nýsköpun í opinberri starfsemi, með samstarfi við atvinnulífið og með því að gera Ísland að þekkingarmiðstöð fyrir framtíðarsamfélagið. Fjárfesting í nýsköpun er fjárfesting sem skilar sér hundrað- ef ekki þúsundfalt aftur inn í samfélagið. Slíkum fjárfestingum er mikilvægt að forgangsraða. Höfundur er frambjóðandi Pírata í Suðvesturkjördæmi.
Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer Skoðun
Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir skrifar
Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer skrifar
Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson skrifar
Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson skrifar
Skoðun Um Ingibjörgu Gunnarsdóttur – ferill að rektorskjöri Rúnar Unnþórsson,Þórhallur Ingi Halldórsson skrifar
Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar
Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar
Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer Skoðun