Gefum kynbundnu ofbeldi rautt spjald Rósa Björk Brynjólfsdóttir skrifar 30. ágúst 2021 18:30 Nýafstaðnir atburðir innan knattspyrnuhreyfingarinnar hafa varla farið framhjá neinum þar sem frásagnir af kynbundnu ofbeldi knattspyrnumanna í fremstu röð hefur komið upp á yfirborðið. Forysta knattspyrnusambandsins hefur því miður ekki játað opinberlega vitneskju um ofbeldið og hefur mistekist að miðla þeim sjálfsögðu skilaboðum að kynbundið ofbeldi verði aldrei liðið innan knattspyrnuhreyfingarinnar á Íslandi. Vinnulag íþróttahreyfingarinnar í heild, sem hefur veigamiklu samfélagshlutverki að gegna og er studd af miklu leyti af opinberum fjármunum, verður líka að vera skýr. Til að breyta viðhorfi og uppræta kynjaða og eitraða menningu innan knattspyrnuhreyfingarinnar, verða að eiga sér stað róttækari breytingar og það verður að umbylta vinnubrögðum með jafnrétti kynjanna að leiðarljósi. Kynjahlutföll í stjórnum og ráðum íþróttahreyfingarinnar verður nú að jafna hratt og fjármunum verður að dreifa jafnt milli kvenna og karla, stráka og stelpna. Ofbeldi má aldrei líðast í einni allra fjölmennustu fjöldahreyfingu á Íslandi sem gegnir svo veigamiklu hlutverki í uppeldi og forvörnum barna og ungmenna. Við erum ennþá í stormi #metoo bylgjunnar sem hófst af fullu undir lok árs 2017. Metoo hefur reynst mörgum afskaplega erfið enda hefur verið varpað ljósi á myrkvaðar hliðar samfélags okkar. Steinum hefur verið velt við, sár hafa verið ýfð upp og við höfum flestöll þurft að horfast í augu við skuggahliðar menningu okkar og samfélags þar sem kynbundið ofbeldi og áreitni, klámvæðing og nauðgunarmenning þrífst. Við höfum krafist þess að meðvirkni og þöggunarmenning í kringum þetta allt hætti og víki fyrir uppbyggilegri og jákvæðri menningu sem byggir á jafnrétti. Við höfum líka þurft að horfast í augu við að hetjurnar okkar og barnanna okkar, hafa ekki staðið undir upphafningunni og aðdáuninni sem þær hafa fengið. En íþróttahreyfingin er ekki eyland þegar kemur að kynbundinni áreitni, kynbundu ofbeldi eða eitraðri karlmennsku. Við höfum séð það um allt samfélagið. Til að breyta því þurfum við öll að leggjast á árarnar. Til að breyta viðhorfum og vinnubrögðum og uppræta eitraða menningu sem eru mannskemmandi. Og það er hægt ef vilji og þor er til staðar. Hvað þarf að gera? Við þurfum að koma kynjafræðslu inn í skólakerfið og láta kynfræðslu snúast um umburðarlyndi og virðingu fyrir sínum eigin mörkum og annarra í nánum samskiptum. Kynjuð fjárlagagerð verður að vera hluti af allri opinberrri fjármálastefnu til að tryggja að opinbert fé okkar allra renni til okkar allra, í þágu allra kynja. Það á líka við um opinberan stuðning sveitarfélaga til íþróttafélaga. Við þurfum líka að meta reynslu kvenna og störf þeirra að verðleikum með því að vinna bug á kynskiptingu vinnumarkaðarins og útrýma launamun kynjanna. Margir hafa fundið til varnarleysis gagnvart svokölluðum dómstól götunnar í kynferðisafbrotamálum. Til þess að sú leið verði ekki ráðandi verðum við að tryggja að réttarvörslukerfið okkar virki sem skyldi. Þolendur sem treysta ekki réttarvörslukerfinu upplifa að það kerfi sé ekki fyrir þau og leita því annarra leiða til að vekja athygli á ofbeldi sem þau hafa verið beitt. Við þurfum að gera miklar umbætur á réttarstöðu þolenda svo að þau geti trúað og treyst kerfinu okkar ef brotið er á þeim. Uppfræða þarf lögreglufólk, verjendur, sækjendur og dómara markvisst og með reglulegum hætti um kynbundna áreitni, kynjakerfið og kynferðislegt ofbeldi og áhrif þess konar ofbeldis á þolendur. Við þurfum líka að stytta málsmeðferðartíma í kynferðisafbrotamálum og tryggja málsaðild þolenda þegar réttað er yfir gerendum í kynferðisafbrota - og heimilisofbeldismálum. Við þurfum að lögbinda rétt til launaðs leyfis í kjölfar kynferðisbrots svo þolendur fái andlegt og tilfinningalegt næði. Það þarf að rýmka gjafsóknarreglur svo fólk geti leitað réttar síns óháð tekjum og stéttarstöðu. Og það þarf líka langtímastuðning og öryggi fyrir þolendur á meðan mál eru til rannsóknar. Höldum okkur á verðlaunapalli En umfram allt verðum við að jafna stöðu kynjanna og ráðast af alefli gegn kerfisbundinni mismunun og fordómum og tryggja jafna meðferð á öllum sviðum samfélagsins óháð kynjum, kynhneigð, kynvitund, kyneinkennum eða kyntjáningu. Ísland hefur iðulega komið sér á verðlaunapall á Evrópumótinu og Heimsmeistarakeppninni þegar kemur að jafnrétti kynjanna. Sum okkar hafa bent á að þrátt fyrir þann góða árangur, er hér víða pottur brotin í jafnréttismálum. Til að við höldum okkur í fremstu röð ríkja á alheims-jafnréttisleikunum, þurfum við að gefa kynbundnu ofbeldi rauða spjaldið og vera óhrædd við að dæma úr leik hvers kyns þöggun og meðvirkni með þess konar ofbeldi eða eitraðri menningu. Það er til mjög mikils að vinna. Höfundur er þingkona Samfylkingarinnar og femínisti. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2021 MeToo Landsliðsmenn sakaðir um kynferðisofbeldi Rósa Björk Brynjólfsdóttir Mest lesið Allt fyrir samansúrrað pólitískt og peningalegt vald? Arnar Þór Jónsson Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir Skoðun Vopnakaup íslenska ráðamanna Friðrik Erlingsson Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer Skoðun Gunnar Smári hvað er hann? Birgir Dýrfjörð Skoðun Tryggjum framtíð endurnýjanlegrar orku á Íslandi Íris Lind Sæmundsdóttir Skoðun Hegða sér eins og ofdekraðir unglingar Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir Skoðun Halldór 15.3.2025 Halldór Skoðun Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir skrifar Skoðun Allt fyrir samansúrrað pólitískt og peningalegt vald? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Vopnakaup íslenska ráðamanna Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Samstaðan er óstöðvandi afl Helga Þórey Júlíudóttir skrifar Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Hegða sér eins og ofdekraðir unglingar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer skrifar Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tryggjum framtíð endurnýjanlegrar orku á Íslandi Íris Lind Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson skrifar Skoðun Gunnar Smári hvað er hann? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Um Ingibjörgu Gunnarsdóttur – ferill að rektorskjöri Rúnar Unnþórsson,Þórhallur Ingi Halldórsson skrifar Skoðun Ísland er leiðandi ljós og hvatning til fjölmiðla Hrönn Egilsdóttir skrifar Skoðun Forvarnir á ferð Erlingur Sigvaldason skrifar Skoðun Vertu meðbyr mannúðar Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Fegurð sem breytir skólum Einar Mikael Sverrisson skrifar Skoðun Það læra börnin sem fyrir þeim er haft Sigurður Örn Hilmarsson skrifar Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar Skoðun Verður Frelsið fullveldinu að bráð? Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mataræði í stóra samhengi lífsins Birna Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvað varð um loftslagsmálin? Kamma Thordarson skrifar Skoðun Bakpokinn sem þyngist aðeins hjá öðrum Inga Sæland skrifar Skoðun Örlög Íslendinga og u-beygja áhrifamesta fjármálamanns heims Snorri Másson skrifar Skoðun Ég kýs Magnús Karl sem rektor Bylgja Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Jóhann Páll: Vertu í liði með náttúrunni ekki gegn henni Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Lífið gefur engan afslátt Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kolbrún Pálsdóttir sem næsti rektor HÍ Árni Guðmundsson skrifar Sjá meira
Nýafstaðnir atburðir innan knattspyrnuhreyfingarinnar hafa varla farið framhjá neinum þar sem frásagnir af kynbundnu ofbeldi knattspyrnumanna í fremstu röð hefur komið upp á yfirborðið. Forysta knattspyrnusambandsins hefur því miður ekki játað opinberlega vitneskju um ofbeldið og hefur mistekist að miðla þeim sjálfsögðu skilaboðum að kynbundið ofbeldi verði aldrei liðið innan knattspyrnuhreyfingarinnar á Íslandi. Vinnulag íþróttahreyfingarinnar í heild, sem hefur veigamiklu samfélagshlutverki að gegna og er studd af miklu leyti af opinberum fjármunum, verður líka að vera skýr. Til að breyta viðhorfi og uppræta kynjaða og eitraða menningu innan knattspyrnuhreyfingarinnar, verða að eiga sér stað róttækari breytingar og það verður að umbylta vinnubrögðum með jafnrétti kynjanna að leiðarljósi. Kynjahlutföll í stjórnum og ráðum íþróttahreyfingarinnar verður nú að jafna hratt og fjármunum verður að dreifa jafnt milli kvenna og karla, stráka og stelpna. Ofbeldi má aldrei líðast í einni allra fjölmennustu fjöldahreyfingu á Íslandi sem gegnir svo veigamiklu hlutverki í uppeldi og forvörnum barna og ungmenna. Við erum ennþá í stormi #metoo bylgjunnar sem hófst af fullu undir lok árs 2017. Metoo hefur reynst mörgum afskaplega erfið enda hefur verið varpað ljósi á myrkvaðar hliðar samfélags okkar. Steinum hefur verið velt við, sár hafa verið ýfð upp og við höfum flestöll þurft að horfast í augu við skuggahliðar menningu okkar og samfélags þar sem kynbundið ofbeldi og áreitni, klámvæðing og nauðgunarmenning þrífst. Við höfum krafist þess að meðvirkni og þöggunarmenning í kringum þetta allt hætti og víki fyrir uppbyggilegri og jákvæðri menningu sem byggir á jafnrétti. Við höfum líka þurft að horfast í augu við að hetjurnar okkar og barnanna okkar, hafa ekki staðið undir upphafningunni og aðdáuninni sem þær hafa fengið. En íþróttahreyfingin er ekki eyland þegar kemur að kynbundinni áreitni, kynbundu ofbeldi eða eitraðri karlmennsku. Við höfum séð það um allt samfélagið. Til að breyta því þurfum við öll að leggjast á árarnar. Til að breyta viðhorfum og vinnubrögðum og uppræta eitraða menningu sem eru mannskemmandi. Og það er hægt ef vilji og þor er til staðar. Hvað þarf að gera? Við þurfum að koma kynjafræðslu inn í skólakerfið og láta kynfræðslu snúast um umburðarlyndi og virðingu fyrir sínum eigin mörkum og annarra í nánum samskiptum. Kynjuð fjárlagagerð verður að vera hluti af allri opinberrri fjármálastefnu til að tryggja að opinbert fé okkar allra renni til okkar allra, í þágu allra kynja. Það á líka við um opinberan stuðning sveitarfélaga til íþróttafélaga. Við þurfum líka að meta reynslu kvenna og störf þeirra að verðleikum með því að vinna bug á kynskiptingu vinnumarkaðarins og útrýma launamun kynjanna. Margir hafa fundið til varnarleysis gagnvart svokölluðum dómstól götunnar í kynferðisafbrotamálum. Til þess að sú leið verði ekki ráðandi verðum við að tryggja að réttarvörslukerfið okkar virki sem skyldi. Þolendur sem treysta ekki réttarvörslukerfinu upplifa að það kerfi sé ekki fyrir þau og leita því annarra leiða til að vekja athygli á ofbeldi sem þau hafa verið beitt. Við þurfum að gera miklar umbætur á réttarstöðu þolenda svo að þau geti trúað og treyst kerfinu okkar ef brotið er á þeim. Uppfræða þarf lögreglufólk, verjendur, sækjendur og dómara markvisst og með reglulegum hætti um kynbundna áreitni, kynjakerfið og kynferðislegt ofbeldi og áhrif þess konar ofbeldis á þolendur. Við þurfum líka að stytta málsmeðferðartíma í kynferðisafbrotamálum og tryggja málsaðild þolenda þegar réttað er yfir gerendum í kynferðisafbrota - og heimilisofbeldismálum. Við þurfum að lögbinda rétt til launaðs leyfis í kjölfar kynferðisbrots svo þolendur fái andlegt og tilfinningalegt næði. Það þarf að rýmka gjafsóknarreglur svo fólk geti leitað réttar síns óháð tekjum og stéttarstöðu. Og það þarf líka langtímastuðning og öryggi fyrir þolendur á meðan mál eru til rannsóknar. Höldum okkur á verðlaunapalli En umfram allt verðum við að jafna stöðu kynjanna og ráðast af alefli gegn kerfisbundinni mismunun og fordómum og tryggja jafna meðferð á öllum sviðum samfélagsins óháð kynjum, kynhneigð, kynvitund, kyneinkennum eða kyntjáningu. Ísland hefur iðulega komið sér á verðlaunapall á Evrópumótinu og Heimsmeistarakeppninni þegar kemur að jafnrétti kynjanna. Sum okkar hafa bent á að þrátt fyrir þann góða árangur, er hér víða pottur brotin í jafnréttismálum. Til að við höldum okkur í fremstu röð ríkja á alheims-jafnréttisleikunum, þurfum við að gefa kynbundnu ofbeldi rauða spjaldið og vera óhrædd við að dæma úr leik hvers kyns þöggun og meðvirkni með þess konar ofbeldi eða eitraðri menningu. Það er til mjög mikils að vinna. Höfundur er þingkona Samfylkingarinnar og femínisti.
Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer Skoðun
Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir Skoðun
Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir skrifar
Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer skrifar
Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson skrifar
Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson skrifar
Skoðun Um Ingibjörgu Gunnarsdóttur – ferill að rektorskjöri Rúnar Unnþórsson,Þórhallur Ingi Halldórsson skrifar
Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar
Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar
Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer Skoðun
Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir Skoðun