Frelsi á Alþingi Hildur Sverrisdóttir skrifar 13. júlí 2022 07:01 Frelsið á sér of fáa málsvara í samfélaginu í dag. Kannski er það vegna þess að við njótum þess að miklu leyti og teljum okkur ekki þurfa að hafa af því áhyggjur – en ef við pössum ekki stöðugt upp á frelsið getur það hæglega orðið hinni alræmdu salamiaðferð aðferð að bráð, þar sem sneitt er af því smám saman. „Hvað með börnin?“ er auðvitað þekkt stef. En lýðheilsuna? Öryggið? Oft eru vissulega verðug sjónarmið í forgrunninum þegar varast á frelsið en heildaráhrif verða aldrei metin nema fórnarkostnaðurinn sé tekinn með í reikninginn. Það skiptir máli að velunnarar frelsisins láti að sér kveða á Alþingi og í því samhengi er vert að minnast á helstu frelsisslagi síðasta þingveturs. Valfrelsi gegn ríkisbragðinu Nikótínmálið svokallaða vakti athygli þegar það var lagt fram af heilbrigðisráðherra. Frumvarpið fékk hvað mesta athygli fyrir að fela í sér bann nikótínpúða með nammi- og ávaxtabragði. Málið hlaut hörð viðbrögð við fyrstu umræðu í þingsal og benti undirrituð á það meðal annars að það skyti skökku við að banna bragðefni á vöru sem hvort eð er yrði bönnuð börnum og því einungis verið að hefta frelsi fullorðins fólks til að neyta vörunnar eins og það kýs helst að hafa hana. Í meðförum málsins á þingi hefði að mínu viti mátt ganga mun lengra í frelsisátt í málinu almennt en þessari reglu var allavega blessunarlega breytt og fólk mun því geta valið sitt uppáhalds bragð á nikótínpúðum sem fyrr. Það verður að breyta leigubílakerfinu Burtséð frá allri réttmætri lögfræði eftirlitsstofnanna og sjónarmiða Samkeppniseftirlitsins þá hreinlega blasir við neyðarástand í leigubílaþjónustu. Frumvarpið sem innviðaráðherra lagði fram er því fagnaðarefni og þá ekki síst þær nauðsynlegu breytingar sem voru gerðar á þinginu í frelsisátt; að veita lögaðilum leyfi til reksturs leigubifreiða, að rekstrarleyfi veiti rétt til reksturs einnar eða fleiri leigubifreiða, að krafa um starfsstöð verði felld brott og að hægt verði að semja heildarverð í stað stífra krafna um notkun löggildra gjaldmæla. Allt mikilvæg atriði sem sporna nauðsynlega við undirliggjandi aðgangshindrunum á leigubílamarkaðinum sem verða að vera enn í forgrunni frumvarpsins þegar það verður lagt fram að nýju í haust. Regluramma netverslunar verður að skýra til jafnræðis Frumvarp sem ég lagði fram um að heimila innlenda netverslun með áfengi náði ekki fram að ganga á lokametrum þingsins þrátt fyrir að hafa klárast í þinglegri meðferð. Það voru mér vonbrigði, ekki síst þar sem þrátt fyrir fínt frelsisskref var ekki boðuð nein stórkostleg kollvörpun heldur fyrst og fremst gerður skýrari reglurammi um starfsemi sem er hér þegar til staðar, með erlendum netverslununum sem eru varðar af EES-samningnum, og undirstrika tækifæri innlendra framleiðenda til að standa jafnfætis þeim. Ójafnræðið er því enn til staðar og mun ríkisstjórnin þurfa að greiða úr þeirri stöðu og því fagnaðarefni að dómsmálaráðherra hefur þegar boðað samhljóða frumvarp strax í haust. Brugghúsamálið skemmtilegasta frelsisfrétt sumarsins Huggun harmi gegn í nútímavæðingu áfengislöggjafarinnar er að samstaða náðist um brugghúsamálið svokallaða sem dómsmálaráðherra lagði fram. Það var gott mál sem varð enn betra í meðförum þingsins. Frumvarpið bar upphaflega með sér að lítil bjórbrugghús mættu selja afurðir á framleiðslustað. Þingið bætti um betur og víkkaði heimildina til allra framleiðenda áfengis, líka líkjöra og sterks áfengis. Skemmtilegt hænuskref í frelsisátt en líka nauðsynlegt og sjálfsagt ferðaþjónustumál og rekstrarmál fyrir þessa litlu framleiðendur. Sjálfsákvörðunarréttur fólks í tæknifrjóvgunum Frumvarp sem stendur mér nærri er annað mál sem ég lagði fram til að afmá úreltar og óþarfar reglur sem geta orðið mikill tálmi í erfiðum og sárum kringumstæðum fólks í tæknifrjóvgunum. Með breytingunum sem ég lagði til fær fólk meðal annars fullt samningsfrelsi til að ákveða sjálft fyrirkomulag tæknifrjóvgana sinna án þess að sambúðarform, sambúðarslit, andlát maka eða nokkuð annað en vilji fólks ákveði tilhögunina. Málið náði ekki fram að ganga í þetta sinn, eins og raunin er því miður um nánast öll þingmannamál á Alþingi, en sýndi að þingheimi er nú ekki alls varnað í frelsishugsuninni því þingmenn úr öllum flokkum vildu standa að frumvarpinu með mér. Það er eðli stjórnmálanna að finna málamiðlanir. Frelsisgleraugun eru nauðsynleg í því stóra samtali og ég held að þau hafi tvímælalaust orðið okkur til heilla á síðasta þingvetri. Með þeim gætum við þess að vel meintar reglur séu hugsaðar til fulls - og höldum til haga þeirri meginreglu að fólki sé treystandi fyrir eigin lífi án þess að hið opinbera sé sífellt að hafa af því óþarfa áhyggjur. Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Alþingi Hildur Sverrisdóttir Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Nikótínpúðar Mest lesið Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun Hallgrímur, málið snýst því miður ekki bara um kebab Snorri Másson Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Ég er eins og ég er – um heilbrigðisþjónustu við trans fólk Alma D. Möller Skoðun Skoðun Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Sjá meira
Frelsið á sér of fáa málsvara í samfélaginu í dag. Kannski er það vegna þess að við njótum þess að miklu leyti og teljum okkur ekki þurfa að hafa af því áhyggjur – en ef við pössum ekki stöðugt upp á frelsið getur það hæglega orðið hinni alræmdu salamiaðferð aðferð að bráð, þar sem sneitt er af því smám saman. „Hvað með börnin?“ er auðvitað þekkt stef. En lýðheilsuna? Öryggið? Oft eru vissulega verðug sjónarmið í forgrunninum þegar varast á frelsið en heildaráhrif verða aldrei metin nema fórnarkostnaðurinn sé tekinn með í reikninginn. Það skiptir máli að velunnarar frelsisins láti að sér kveða á Alþingi og í því samhengi er vert að minnast á helstu frelsisslagi síðasta þingveturs. Valfrelsi gegn ríkisbragðinu Nikótínmálið svokallaða vakti athygli þegar það var lagt fram af heilbrigðisráðherra. Frumvarpið fékk hvað mesta athygli fyrir að fela í sér bann nikótínpúða með nammi- og ávaxtabragði. Málið hlaut hörð viðbrögð við fyrstu umræðu í þingsal og benti undirrituð á það meðal annars að það skyti skökku við að banna bragðefni á vöru sem hvort eð er yrði bönnuð börnum og því einungis verið að hefta frelsi fullorðins fólks til að neyta vörunnar eins og það kýs helst að hafa hana. Í meðförum málsins á þingi hefði að mínu viti mátt ganga mun lengra í frelsisátt í málinu almennt en þessari reglu var allavega blessunarlega breytt og fólk mun því geta valið sitt uppáhalds bragð á nikótínpúðum sem fyrr. Það verður að breyta leigubílakerfinu Burtséð frá allri réttmætri lögfræði eftirlitsstofnanna og sjónarmiða Samkeppniseftirlitsins þá hreinlega blasir við neyðarástand í leigubílaþjónustu. Frumvarpið sem innviðaráðherra lagði fram er því fagnaðarefni og þá ekki síst þær nauðsynlegu breytingar sem voru gerðar á þinginu í frelsisátt; að veita lögaðilum leyfi til reksturs leigubifreiða, að rekstrarleyfi veiti rétt til reksturs einnar eða fleiri leigubifreiða, að krafa um starfsstöð verði felld brott og að hægt verði að semja heildarverð í stað stífra krafna um notkun löggildra gjaldmæla. Allt mikilvæg atriði sem sporna nauðsynlega við undirliggjandi aðgangshindrunum á leigubílamarkaðinum sem verða að vera enn í forgrunni frumvarpsins þegar það verður lagt fram að nýju í haust. Regluramma netverslunar verður að skýra til jafnræðis Frumvarp sem ég lagði fram um að heimila innlenda netverslun með áfengi náði ekki fram að ganga á lokametrum þingsins þrátt fyrir að hafa klárast í þinglegri meðferð. Það voru mér vonbrigði, ekki síst þar sem þrátt fyrir fínt frelsisskref var ekki boðuð nein stórkostleg kollvörpun heldur fyrst og fremst gerður skýrari reglurammi um starfsemi sem er hér þegar til staðar, með erlendum netverslununum sem eru varðar af EES-samningnum, og undirstrika tækifæri innlendra framleiðenda til að standa jafnfætis þeim. Ójafnræðið er því enn til staðar og mun ríkisstjórnin þurfa að greiða úr þeirri stöðu og því fagnaðarefni að dómsmálaráðherra hefur þegar boðað samhljóða frumvarp strax í haust. Brugghúsamálið skemmtilegasta frelsisfrétt sumarsins Huggun harmi gegn í nútímavæðingu áfengislöggjafarinnar er að samstaða náðist um brugghúsamálið svokallaða sem dómsmálaráðherra lagði fram. Það var gott mál sem varð enn betra í meðförum þingsins. Frumvarpið bar upphaflega með sér að lítil bjórbrugghús mættu selja afurðir á framleiðslustað. Þingið bætti um betur og víkkaði heimildina til allra framleiðenda áfengis, líka líkjöra og sterks áfengis. Skemmtilegt hænuskref í frelsisátt en líka nauðsynlegt og sjálfsagt ferðaþjónustumál og rekstrarmál fyrir þessa litlu framleiðendur. Sjálfsákvörðunarréttur fólks í tæknifrjóvgunum Frumvarp sem stendur mér nærri er annað mál sem ég lagði fram til að afmá úreltar og óþarfar reglur sem geta orðið mikill tálmi í erfiðum og sárum kringumstæðum fólks í tæknifrjóvgunum. Með breytingunum sem ég lagði til fær fólk meðal annars fullt samningsfrelsi til að ákveða sjálft fyrirkomulag tæknifrjóvgana sinna án þess að sambúðarform, sambúðarslit, andlát maka eða nokkuð annað en vilji fólks ákveði tilhögunina. Málið náði ekki fram að ganga í þetta sinn, eins og raunin er því miður um nánast öll þingmannamál á Alþingi, en sýndi að þingheimi er nú ekki alls varnað í frelsishugsuninni því þingmenn úr öllum flokkum vildu standa að frumvarpinu með mér. Það er eðli stjórnmálanna að finna málamiðlanir. Frelsisgleraugun eru nauðsynleg í því stóra samtali og ég held að þau hafi tvímælalaust orðið okkur til heilla á síðasta þingvetri. Með þeim gætum við þess að vel meintar reglur séu hugsaðar til fulls - og höldum til haga þeirri meginreglu að fólki sé treystandi fyrir eigin lífi án þess að hið opinbera sé sífellt að hafa af því óþarfa áhyggjur. Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins.
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun