Guð blessi börnin okkar og barnabörn, en við sjálf verðum líka að gæta þeirra Ole Anton Bieltvedt skrifar 22. febrúar 2023 10:01 Í síðustu viku skrifaði ég grein undir fyrirsögninni: „Guð blessi börnin okkar...“. Hún snérist um það, að ófriðsamlegt væri í heiminum og friður í Vestur Evrópu og Asíu væri ótryggur. Ég benti á, að Asía, með Xi í Kína, sem vill sameina Taívan Kína, og Kim í Norður-Kóreu, sem vill þjarma að Bandaríkjunum, með sílangdrægari eldflaugum og kjarnorkuvopnum, væri púðurtunna, sem gæti sprungið í loft upp hvenær sem væri. Ástæða þessarar greiningar Í raun gekk þessi hugleiðing og greining út á það, að við, Íslendingar, opnuðum augun fyrir því, að efnahags- og hernaðargeta Bandaríkjanna myndi í vaxandi mæli beinast að Asíu, og, að við gætum ekki lengur treyst á Bandaríkin með varnir og öryggi Evrópu. NATO, sem byggt væri í kringum Bandaríkin, væri engin framtíðarlausn. Evrópa yrði að geta staðið á eigin fótum með varnir sínar og öryggi. Við yrðum að vera þar með. Hugboð bandarísks hershöfðingja Bæta má því við, að nýlega lét bandarískur 4ra-stjörnu hershöfðingi (Four-star Air Force General), Mike Minihan, þá skoðun í ljós, að margt benti til, að til stríðs myndi koma milli Bandaríkjanna og Kína þá þegar 2025. Í minnisblaði, sem hann sendi undirmönnum sínum, en það lak síðan til fjölmiðla, bað hann þá, að búa sig sem allra bezt undir það, að þetta gæti gerzt. „I hope I am wrong. My gut tells me we will fight in 2025“, sagði Minihan. Í ljósi þess, að Kína hefur unnið að því um árabil að styrkja hernaðarmátt sinn, ná Bandaríkjunum á allan hátt, helzt fara fram úr þeim, til að skapa grundvöll fyrir heimsyfirráðum, í síðasta lagi 2050, liggur fyrir, að Bandaríkin hafa, með Xi og Kim, meira en nóg á sinni könnu. Forsenda fyrir hernaðarmætti Segja má, að sú keðja, sem hernaðarmáttur byggir á, samanstandi af þessum hlekkjum: Menntun-þekking-efnahagslegar framfarir-efnahagslegur styrkur-uppbygging hernaðarmáttar. Í þessu ljósi er vert að líta til þeirrar alþjóðlegu efnahagslegu framþróunar, sem vænta má fram til 2050. PwC er alþjóðlegt rannsóknar- og ráðgjafarsetur með aðsetur í 152 löndum og 328.000 starfsmenn. Þeir leiðbeina helztu ríkisstjórnum heims svo og yfir 400 af stærstu fyrirtækjum heims um þróun fólksfjölda, efnahagsmála, kaupmáttar, efnahagsstyrks, hernaðarstyrks og áhrifa, og hafa til þess færustu sérfræðinga og vísindmenn. Eftirfarandi byggist á þeirra spá: Þróun G7 og E7 G7 eru Þýzkaland, Frakkland, Bretland, Ítalía, Bandaríkin, Kanada og Japan. E7 eru, aftur á móti, Kína, Indland, Indónesía, Brasilía, Mexíkó, Rússland og Tyrkland. Ef efnahagsgeta er mæld í kaupmætti, þá var efnahgsstyrkur G7-landanna tvöfalt meiri en efnahagsgeta E7-landanna árið 1995. Árið 2016 var efnahagsstyrkur þessara tveggja blokka orðinn svipaður. Hvor blokkin stóð fyrir um 33 prósentum efnahagsgetu heimsins, og allar aðrir þjóðir til samans fyrir þeim þriðjungi, sem upp á vantar. Árið 2050 telur PwC að E7 muni standa fyrir 50 prósentum af efnahgsgetunni, G7 fyrir aðeins 20 prósentum og önnur lönd fyrir 30 prósentum. Ef hernaðarmáttur er beintengdur efnahagsmætti, er, þannig, ljóst, að E7- ríkin gætu búið yfir tvöföldum hernaðarmætti G7-ríkjanna 2050. Staða og þróun einstakra ríkja Mælt í kaupgetu er Kína mesta efnahagsveldi heims og verður það áfram 2050. Nr. 2 í dag eru Bandaríkin. Þau munu falla í 3. sæti. Nr. 3 í dag er Indland, sem fer í 2. sæti 2050. Nr. 4 í dag er Japan, sem mun falla í 8. sæti. Indónesía mun taka 4. sætið. 5. sætið í dag er Þýzkaland, sem mun falla í 9. sæti. Brasilía mun taka 5. sætið. Rússland er og heldur 6. sæti. Mexíkó mun taka við 7. sæti. Bretland fer úr 9. sæti í það 10, og Tyrkland mun fara fram úr Frakklandi. Miðað við þessa spá, á efnahags- og hernaðarstyrkur hinna ýmsu þjóða eftir að gjörbreytast fram til 2050. Það mun þrengja að Evrópu. Valda- og áhrifablokkir Stofnað var til nýrrar valdablokkar 2006, BRICS, sem lítið hefur farið fyrir, þó að þarna hafi orðið til valdamesta blokk heims, allt í senn með tilliti til fólksfjölda, efnahagslegs styrks og hernaðarmáttar. BRICS stendur fyrir Brasilía, Rússland, Indland, Kína (China) og Suður-Afríka. Ekkert þessara ríkja, BICS, fordæmir Úkraínuinnrás Pútíns. Af 6 mestu efnahagsríkjum heims 2050, verða 4 BRICS-lönd. Af um 10 milljarða jarðarbúa 2050, verða 5-6 milljarðar í BRICS-löndum. Ef Tyrkland, Úkraína og öll Balkan-lönd verða komin í Evrópusambandið, og Bretland gengur aftur inn, sem vænta má, verða ESB-íbúar um 700 milljónir 2050. NAFTA (ríki Norður-Ameríku), nú USMCA, verða um 500 milljónir manna. NATO-ríkin, ef USA helzt þar, vera um 1,1 milljarður. BRICS mun þannig drottna yfir öllum öðrum blokkum, í öllu tilliti. Niðurstaða – lærdómur Hví þessi samantekt? Ekki geta Íslendingar ráðið miklu um þetta framtíðarferðalag heimsbyggðarinnar. Nei, en Ísland getur ráðið nokkru um sitt eigið ferðalag. Það má og getur ekki gengið, nema í eina átt: Til fulls og ótakmarkaðs samstarfs við aðrar Evrópuþjóðir, með fullum réttindum og áhrifum, skjóli og vernd, sem fullgildur meðlimur Evrópusambandsins. Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Mest lesið Hvaða módel ertu? Heiðdís Geirsdóttir Skoðun Hækkun skrásetningargjalds – Segjum sannleikann Eiríkur Kúld Viktorsson Skoðun Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur - Opið bréf til Snorra Mássonar Kári Stefánsson Skoðun Alþjóðlegur sjálfsvígsforvarnardagur – mikilvægi samtals og samkenndar Ellen Calmon Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir Skoðun Ég á þetta ég má þetta Arnar Atlason Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Alþjóðadagur sjálfsvígsforvarna Alma D. Möller skrifar Skoðun Hækkun skrásetningargjalds – Segjum sannleikann Eiríkur Kúld Viktorsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur sjálfsvígsforvarnardagur – mikilvægi samtals og samkenndar Ellen Calmon skrifar Skoðun Hvaða módel ertu? Heiðdís Geirsdóttir skrifar Skoðun Tilgáta um brjálsemi þjóðarleiðtoga Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Blóðbað í Súdan: Framtíðarannáll? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Á tímamótum: Sameinuðu þjóðirnar í 80 ár Vala Karen Viðarsdóttir,Védís Ólafsdóttir skrifar Skoðun Borgar sig að vanmeta menntun? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Samfylkingin hækkar gjöld á háskólanema Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir skrifar Skoðun Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Farsæld barna í fyrirrúmi Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir skrifar Skoðun Viljum við stjórnarandstöðu sem þvælist ekki fyrir? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Skólar hafa stigið skrefið með góðum árangri Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir skrifar Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson skrifar Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar Skoðun Fleiri átök = verri útkoma í lestri? Birgir Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Biðin sem (enn) veikir og tekur Guðlaugur Eyjólfsson skrifar Skoðun Stafrænt netöryggisbelti Hrannar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hvert stefnir ráðherra? Aðalsteinn Árni Baldursson skrifar Skoðun Free tuition Colin Fisher skrifar Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir skrifar Sjá meira
Í síðustu viku skrifaði ég grein undir fyrirsögninni: „Guð blessi börnin okkar...“. Hún snérist um það, að ófriðsamlegt væri í heiminum og friður í Vestur Evrópu og Asíu væri ótryggur. Ég benti á, að Asía, með Xi í Kína, sem vill sameina Taívan Kína, og Kim í Norður-Kóreu, sem vill þjarma að Bandaríkjunum, með sílangdrægari eldflaugum og kjarnorkuvopnum, væri púðurtunna, sem gæti sprungið í loft upp hvenær sem væri. Ástæða þessarar greiningar Í raun gekk þessi hugleiðing og greining út á það, að við, Íslendingar, opnuðum augun fyrir því, að efnahags- og hernaðargeta Bandaríkjanna myndi í vaxandi mæli beinast að Asíu, og, að við gætum ekki lengur treyst á Bandaríkin með varnir og öryggi Evrópu. NATO, sem byggt væri í kringum Bandaríkin, væri engin framtíðarlausn. Evrópa yrði að geta staðið á eigin fótum með varnir sínar og öryggi. Við yrðum að vera þar með. Hugboð bandarísks hershöfðingja Bæta má því við, að nýlega lét bandarískur 4ra-stjörnu hershöfðingi (Four-star Air Force General), Mike Minihan, þá skoðun í ljós, að margt benti til, að til stríðs myndi koma milli Bandaríkjanna og Kína þá þegar 2025. Í minnisblaði, sem hann sendi undirmönnum sínum, en það lak síðan til fjölmiðla, bað hann þá, að búa sig sem allra bezt undir það, að þetta gæti gerzt. „I hope I am wrong. My gut tells me we will fight in 2025“, sagði Minihan. Í ljósi þess, að Kína hefur unnið að því um árabil að styrkja hernaðarmátt sinn, ná Bandaríkjunum á allan hátt, helzt fara fram úr þeim, til að skapa grundvöll fyrir heimsyfirráðum, í síðasta lagi 2050, liggur fyrir, að Bandaríkin hafa, með Xi og Kim, meira en nóg á sinni könnu. Forsenda fyrir hernaðarmætti Segja má, að sú keðja, sem hernaðarmáttur byggir á, samanstandi af þessum hlekkjum: Menntun-þekking-efnahagslegar framfarir-efnahagslegur styrkur-uppbygging hernaðarmáttar. Í þessu ljósi er vert að líta til þeirrar alþjóðlegu efnahagslegu framþróunar, sem vænta má fram til 2050. PwC er alþjóðlegt rannsóknar- og ráðgjafarsetur með aðsetur í 152 löndum og 328.000 starfsmenn. Þeir leiðbeina helztu ríkisstjórnum heims svo og yfir 400 af stærstu fyrirtækjum heims um þróun fólksfjölda, efnahagsmála, kaupmáttar, efnahagsstyrks, hernaðarstyrks og áhrifa, og hafa til þess færustu sérfræðinga og vísindmenn. Eftirfarandi byggist á þeirra spá: Þróun G7 og E7 G7 eru Þýzkaland, Frakkland, Bretland, Ítalía, Bandaríkin, Kanada og Japan. E7 eru, aftur á móti, Kína, Indland, Indónesía, Brasilía, Mexíkó, Rússland og Tyrkland. Ef efnahagsgeta er mæld í kaupmætti, þá var efnahgsstyrkur G7-landanna tvöfalt meiri en efnahagsgeta E7-landanna árið 1995. Árið 2016 var efnahagsstyrkur þessara tveggja blokka orðinn svipaður. Hvor blokkin stóð fyrir um 33 prósentum efnahagsgetu heimsins, og allar aðrir þjóðir til samans fyrir þeim þriðjungi, sem upp á vantar. Árið 2050 telur PwC að E7 muni standa fyrir 50 prósentum af efnahgsgetunni, G7 fyrir aðeins 20 prósentum og önnur lönd fyrir 30 prósentum. Ef hernaðarmáttur er beintengdur efnahagsmætti, er, þannig, ljóst, að E7- ríkin gætu búið yfir tvöföldum hernaðarmætti G7-ríkjanna 2050. Staða og þróun einstakra ríkja Mælt í kaupgetu er Kína mesta efnahagsveldi heims og verður það áfram 2050. Nr. 2 í dag eru Bandaríkin. Þau munu falla í 3. sæti. Nr. 3 í dag er Indland, sem fer í 2. sæti 2050. Nr. 4 í dag er Japan, sem mun falla í 8. sæti. Indónesía mun taka 4. sætið. 5. sætið í dag er Þýzkaland, sem mun falla í 9. sæti. Brasilía mun taka 5. sætið. Rússland er og heldur 6. sæti. Mexíkó mun taka við 7. sæti. Bretland fer úr 9. sæti í það 10, og Tyrkland mun fara fram úr Frakklandi. Miðað við þessa spá, á efnahags- og hernaðarstyrkur hinna ýmsu þjóða eftir að gjörbreytast fram til 2050. Það mun þrengja að Evrópu. Valda- og áhrifablokkir Stofnað var til nýrrar valdablokkar 2006, BRICS, sem lítið hefur farið fyrir, þó að þarna hafi orðið til valdamesta blokk heims, allt í senn með tilliti til fólksfjölda, efnahagslegs styrks og hernaðarmáttar. BRICS stendur fyrir Brasilía, Rússland, Indland, Kína (China) og Suður-Afríka. Ekkert þessara ríkja, BICS, fordæmir Úkraínuinnrás Pútíns. Af 6 mestu efnahagsríkjum heims 2050, verða 4 BRICS-lönd. Af um 10 milljarða jarðarbúa 2050, verða 5-6 milljarðar í BRICS-löndum. Ef Tyrkland, Úkraína og öll Balkan-lönd verða komin í Evrópusambandið, og Bretland gengur aftur inn, sem vænta má, verða ESB-íbúar um 700 milljónir 2050. NAFTA (ríki Norður-Ameríku), nú USMCA, verða um 500 milljónir manna. NATO-ríkin, ef USA helzt þar, vera um 1,1 milljarður. BRICS mun þannig drottna yfir öllum öðrum blokkum, í öllu tilliti. Niðurstaða – lærdómur Hví þessi samantekt? Ekki geta Íslendingar ráðið miklu um þetta framtíðarferðalag heimsbyggðarinnar. Nei, en Ísland getur ráðið nokkru um sitt eigið ferðalag. Það má og getur ekki gengið, nema í eina átt: Til fulls og ótakmarkaðs samstarfs við aðrar Evrópuþjóðir, með fullum réttindum og áhrifum, skjóli og vernd, sem fullgildur meðlimur Evrópusambandsins. Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni.
Skoðun Alþjóðlegur sjálfsvígsforvarnardagur – mikilvægi samtals og samkenndar Ellen Calmon skrifar
Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar
Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar