Komið að þolmörkum leikskólans Rakel Ýr Ísaksen skrifar 4. júlí 2023 15:31 Tilkynning um breytt skipulag og starfsumhverfi í leikskólum Kópavogsbæjar í síðustu viku hefur vakið sterk viðbrögð í samfélaginu. Samþykkt hefur verið að bjóða öllum leikskólabörnum í Kópavogi sex klukkustunda gjaldfrjálsan dvalartíma og að dvalargjöld umfram sex klukkustundir fari stigvaxandi með auknum dvalartíma. Samtímis verður komið til móts við tekjulág heimili með tekjutengdum afslætti.Opnunartími leikskóla verður sá sami, en skipulagt starf fer einkum fram milli klukkan níu og þrjú. Jafnframt verða leikskólar lokaðir milli jóla og nýárs, í dymbilviku og í vetrarfríum grunnskóla. Í lokunum verður þó boðið upp á opnun í að minnsta kosti tveimur leikskólum fyrir þau börn sem nauðsynlega þurfa vistun. Leikskóli á Íslandi hefur auk þess að mennta börn, ekki síður mikilvægt samfélagslegt þjónustuhlutverk, að annast börnin svo hjól atvinnulífsins snúist og forráðamenn geti framfleytt fjölskyldum sínum. Í Kópavogi greiða foreldrar einungis fyrir rúm 12% af raunkostnaði fyrir dvöl barna í leikskólanum en þungann af kostnaði þjónustunnar bera útsvarsgreiðendur í Kópavogi, hvort sem þeir eiga börn eða ekki. Það er hagur hvers samfélags að menntun ungra barna sé í höndum þeirra sem hafa sérþekkingu á uppeldi, menntun og þroska barna. Á Íslandi er leikskólinn skilgreindur sem fyrsta skólastigið og annast menntun barna fyrstu æviár þeirra. Þeir sem bera ábyrgð á og eru sérfæðingar í menntun leikskólabarna eru leikskólakennarar, hafa lokið námi á háskólastigi og eru handhafar leyfisbréfs til kennslu. Lögum samkvæmt ber leikskólum á Íslandi að lágmarki að vera mannaðir tveim þriðju hluta stöðugilda við menntun og umönnun, handhöfum leyfisbréfs til kennslu, en raunin er önnur! Í leikskólum á Íslandi eru að meðaltali um 30% starfsfólks leikskóla, leikskólakennarar. Hlutfallið er þó örlítið hærra í Kópavogi. Breytingarnar sem Kópavogsbær kynnti til að bæta starfsumhverfi í leikskólum eru ekki úr lausu lofti gripnar. Það er komið að þolmörkum leikskólastarfsemi í núverandi mynd og með óbreyttum starfsháttum mun starfsemin líða undir lok. Í leikskólum ríkir mikill mönnunarvandi og fjöldi leikskólaplássa er ónýttur vegna þessa. Fjöldi leikskóla hefur síðastliðinn vetur þurft að nýta svokallaða fáliðunarstefnu þar sem börnin hafa ekki tök á að koma í leikskólann alla daga, forráðamönnum til mikils ama. Skortur er á leikskólakennurum í leikskólum en fjölmargir kennarar hafa valið að starfa á öðrum skólastigum þar sem starfsumhverfið er fjölskylduvænna. Í leikskólum ríkir viðverandi álag sem skapast einkum vegna þess að ung börn vinna mun lengri vinnudag en við hin. 86% leikskólabarna dvelja í leikskólum í Kópavogi í átta til níu klukkustundir á dag í fjölmennum hópi barna. Vinnuframlag leikskólakennara í 100% starfshlutfalli er hins vegar að hámarki átta tímar á dag, en leikskólakennarinn á einnig undirbúningstíma, kaffitíma og vinnustyttingu sem ekki er varið með börnunum. Vinnudagur ungra barna er langur og það er vissulega gaman í leikskólanum en ímyndið ykkur að vera í barnafmæli í meira en átta tíma á hverjum einasta degi. Þarfir atvinnulífsins virðast því miður í okkar samfélagi vega þyngra en réttindi ungra barna til hvíldar og samveru með fjölskyldu. Innleiðing á aðgerðum Kópavogsbæjar er því fagnað ákaft meðal þeirra sem hafa sérþekkingu á þroska og velferð barna og innsýn í núverandi stöðu og rekstur leikskólanna. Aðgerðirnar koma til framkvæmdar af brýnni nauðsyn en eru jafnframt byggðar á niðurstöðum rannsókna og með aðkomu og í samráði við fulltrúa allra hagsmunaaðila. Ég vona innilega að allir sem hafa tök á að stytta dvalartíma barna sinna geri það, því ef börnum fækkar í lok dags dregur úr áreiti á þau börn sem dvelja þar lengur. Með aðgerðunum hafa öll börn færi á að njóta menntunar í leikskóla óháð efnahag og félagslegri stöðu foreldra. Lokanir leikskóla um hátíðir og vetrafríum grunnskóla er jafnframt liður í að jafna starfsaðstæður kennara á ólíkum skólastigum og því er von til að menntaðir leikskólakennarar velji umfram önnur skólastig að starfa í leikskólanum. Það er nauðsynlegt að grípa til aðgerða strax svo íslensk börn geti áfram notið faglegrar menntunar í leikskólum landsins. Ég er stolt af því að starfa í bæjarfélagi sem setur velferð og réttindi barna í fyrsta sætið og hefur hug og þor til að leiða breytingar sem þessar. Höfundur er starfandi aðstoðarleikskólastjóri í Kópavogi. M.Ed. í stjórnun menntastofnana og framkvæmdi nýverið rannsókn varðandi skuldbindingu leikskólakennara til vinnustaðar. Grein: Skuldbinding leikskólakennara til vinnustaðar: Starfsandi í lykilhlutverki - Netla (hi.is) Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Leikskólar Skóla - og menntamál Kópavogur Mest lesið Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson Skoðun Lordinn lýgur! Andrés Pétursson Skoðun Ráðgátan um RÚV Helgi Brynjarsson Skoðun Skoðun Skoðun Eflum geðheilsu alla daga Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Getur fólk með gigt látið drauma sína rætast? Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Drifkraftur bata – Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Lordinn lýgur! Andrés Pétursson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að þykjast með líf barnanna okkar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson skrifar Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Varasjóður eða hefðbundið styrkjakerfi? Birgitta Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Geðheilsa á tímum óvissu og áskorana María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir skrifar Skoðun Villta vestur ólöglegra veðmálaauglýsinga á Íslandi Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Er edrúlífið æðislegt? Jakob Smári Magnússon skrifar Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson skrifar Skoðun Að gera ráð fyrir frelsi Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að þekkja sín takmörk Heiðar Guðjónsson skrifar Skoðun Gervigreind og dómgreind Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Fjárfesting í réttindum barna bætir fjárhag sveitarfélaga Marín Rós Eyjólfsdóttir skrifar Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson skrifar Skoðun Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn – réttur til réttrar meðferðar Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Á að takmarka samfélagsmiðlanotkun barna? María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson skrifar Skoðun Hvað er í gangi? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Lausnir í leikskólamálum Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun Hjálpum fólki að eignast börn Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Ráðgátan um RÚV Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Hvetjandi refsing Reykjavíkurborgar Halla Gunnarsdóttir skrifar Sjá meira
Tilkynning um breytt skipulag og starfsumhverfi í leikskólum Kópavogsbæjar í síðustu viku hefur vakið sterk viðbrögð í samfélaginu. Samþykkt hefur verið að bjóða öllum leikskólabörnum í Kópavogi sex klukkustunda gjaldfrjálsan dvalartíma og að dvalargjöld umfram sex klukkustundir fari stigvaxandi með auknum dvalartíma. Samtímis verður komið til móts við tekjulág heimili með tekjutengdum afslætti.Opnunartími leikskóla verður sá sami, en skipulagt starf fer einkum fram milli klukkan níu og þrjú. Jafnframt verða leikskólar lokaðir milli jóla og nýárs, í dymbilviku og í vetrarfríum grunnskóla. Í lokunum verður þó boðið upp á opnun í að minnsta kosti tveimur leikskólum fyrir þau börn sem nauðsynlega þurfa vistun. Leikskóli á Íslandi hefur auk þess að mennta börn, ekki síður mikilvægt samfélagslegt þjónustuhlutverk, að annast börnin svo hjól atvinnulífsins snúist og forráðamenn geti framfleytt fjölskyldum sínum. Í Kópavogi greiða foreldrar einungis fyrir rúm 12% af raunkostnaði fyrir dvöl barna í leikskólanum en þungann af kostnaði þjónustunnar bera útsvarsgreiðendur í Kópavogi, hvort sem þeir eiga börn eða ekki. Það er hagur hvers samfélags að menntun ungra barna sé í höndum þeirra sem hafa sérþekkingu á uppeldi, menntun og þroska barna. Á Íslandi er leikskólinn skilgreindur sem fyrsta skólastigið og annast menntun barna fyrstu æviár þeirra. Þeir sem bera ábyrgð á og eru sérfæðingar í menntun leikskólabarna eru leikskólakennarar, hafa lokið námi á háskólastigi og eru handhafar leyfisbréfs til kennslu. Lögum samkvæmt ber leikskólum á Íslandi að lágmarki að vera mannaðir tveim þriðju hluta stöðugilda við menntun og umönnun, handhöfum leyfisbréfs til kennslu, en raunin er önnur! Í leikskólum á Íslandi eru að meðaltali um 30% starfsfólks leikskóla, leikskólakennarar. Hlutfallið er þó örlítið hærra í Kópavogi. Breytingarnar sem Kópavogsbær kynnti til að bæta starfsumhverfi í leikskólum eru ekki úr lausu lofti gripnar. Það er komið að þolmörkum leikskólastarfsemi í núverandi mynd og með óbreyttum starfsháttum mun starfsemin líða undir lok. Í leikskólum ríkir mikill mönnunarvandi og fjöldi leikskólaplássa er ónýttur vegna þessa. Fjöldi leikskóla hefur síðastliðinn vetur þurft að nýta svokallaða fáliðunarstefnu þar sem börnin hafa ekki tök á að koma í leikskólann alla daga, forráðamönnum til mikils ama. Skortur er á leikskólakennurum í leikskólum en fjölmargir kennarar hafa valið að starfa á öðrum skólastigum þar sem starfsumhverfið er fjölskylduvænna. Í leikskólum ríkir viðverandi álag sem skapast einkum vegna þess að ung börn vinna mun lengri vinnudag en við hin. 86% leikskólabarna dvelja í leikskólum í Kópavogi í átta til níu klukkustundir á dag í fjölmennum hópi barna. Vinnuframlag leikskólakennara í 100% starfshlutfalli er hins vegar að hámarki átta tímar á dag, en leikskólakennarinn á einnig undirbúningstíma, kaffitíma og vinnustyttingu sem ekki er varið með börnunum. Vinnudagur ungra barna er langur og það er vissulega gaman í leikskólanum en ímyndið ykkur að vera í barnafmæli í meira en átta tíma á hverjum einasta degi. Þarfir atvinnulífsins virðast því miður í okkar samfélagi vega þyngra en réttindi ungra barna til hvíldar og samveru með fjölskyldu. Innleiðing á aðgerðum Kópavogsbæjar er því fagnað ákaft meðal þeirra sem hafa sérþekkingu á þroska og velferð barna og innsýn í núverandi stöðu og rekstur leikskólanna. Aðgerðirnar koma til framkvæmdar af brýnni nauðsyn en eru jafnframt byggðar á niðurstöðum rannsókna og með aðkomu og í samráði við fulltrúa allra hagsmunaaðila. Ég vona innilega að allir sem hafa tök á að stytta dvalartíma barna sinna geri það, því ef börnum fækkar í lok dags dregur úr áreiti á þau börn sem dvelja þar lengur. Með aðgerðunum hafa öll börn færi á að njóta menntunar í leikskóla óháð efnahag og félagslegri stöðu foreldra. Lokanir leikskóla um hátíðir og vetrafríum grunnskóla er jafnframt liður í að jafna starfsaðstæður kennara á ólíkum skólastigum og því er von til að menntaðir leikskólakennarar velji umfram önnur skólastig að starfa í leikskólanum. Það er nauðsynlegt að grípa til aðgerða strax svo íslensk börn geti áfram notið faglegrar menntunar í leikskólum landsins. Ég er stolt af því að starfa í bæjarfélagi sem setur velferð og réttindi barna í fyrsta sætið og hefur hug og þor til að leiða breytingar sem þessar. Höfundur er starfandi aðstoðarleikskólastjóri í Kópavogi. M.Ed. í stjórnun menntastofnana og framkvæmdi nýverið rannsókn varðandi skuldbindingu leikskólakennara til vinnustaðar. Grein: Skuldbinding leikskólakennara til vinnustaðar: Starfsandi í lykilhlutverki - Netla (hi.is)
Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun
Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun
Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar
Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar
Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar
Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson skrifar
Skoðun Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn – réttur til réttrar meðferðar Pétur Maack Þorsteinsson skrifar
Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun
Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun