Öskjuhlíðin, Perla Reykjavíkur Birgir Dýrfjörð skrifar 8. september 2023 18:00 Ég á góða minningu um sólríkan dag í Öskjuhlíðinni. Það var svokallaður Flugdagur. Ég var með börnum mínum, og við komum okkur fyrir norðanvert í Öskjuhlíðinni. Þar eru stök björg lábarin (sæsorfin) og ávöl eins og björgin umhverfis Kársneskirkju. Gróðurinn þar var gras, lyng, blóm og mosi, og mikið af skjólsælum lautum og bollum. Við höfðum með okkur teppiog nesti og komum okkur fyrir ásamt fjölda annarra áhorfanda. Okkur leið vel í þessu einstaklega fagra og mikið notað útivistarsvæði Reykvíkinga. Það voru þó víðar í Öskjuhlíðinni aðgengileg fögur og merkileg svæði en í norðurhluta hennar. Á stóru skilti til hliðar við aðalbílastæðið við Perluna voru upplýsingar fyrir almenning. Þar var fólki bent á að skoða sæsorfin (lábarin) björg sem sýna hvar fjörumörk voru áður en landið reis frá því að vera eyja og í núverandi hæð.Þar var líka bent á, að skoða rispur í björgum eftir ísaldarjökulinn. Þar mátti líka finna fagra kletta, sem voru æfingarsvæði fyrir klettaklifur. Mjög algengt var meðan eitthvað var hægt að sjá, að fólk keyrði upp á Öskjuhlíðina til að horfa á sólsetrið og stórkostlegan roðagylltan fjallahringinn. Nú er sú mikla fegurð bara minning ein. Öllu þessu til viðbótar var í boði að skoða merkilegar menningarminjar í Öskjuhlíð. Ókeypis lífsgæði Í Öskjuhlíðinni var gerður goshver sem gaus með náttúrulegum hætti. - Engar rafmagnsdælur. Goshverinn heitir Strókur. Hann var þekktur í bæklingum ferðafyrirtækja vítt um heim. Alþjóðleg fyrirtæki komu oft til Íslands til að hafa hverinn sem sviðsmynd í auglýsingum. Á góðviðrisdögum var mikið um að fólk lá og sat í hallanum ofan við hverinn. Þaðan gat það horft og séð Fossvoginn, Kópavoginn, Álftanesið, Suðurnesin, Keili, Lönguhlíðar, Bláfjöll, Vífilfell, Hengil, Úlfarsfell, Helgafell, Mosfell, og Skálafell. Að eiga völ á slíkri upplifun með sjónrænni tengingu við náttúruna eru lífsgæði, sem Reykvíkingum og gestum þeirra stóðu til boða. Ókeypis. Af mannavöldum hafa þeir nú verið sviptir þessum lífsgæðum. Fólk sem í dag stendur í þessum sama halla ofan við hverinn sér ekki þessa dásemd. Framandi boðflennur í formlausum vegg af grenitrjám byrgja því alla sýn. Himnesk fegurð Það var algengt þegar kvöldsól skein, að borgarbúar óku upp á Öskjuhlíðina að horfa á sólarlagið. Þá blasti við í himinroða ægifagur Snæfellsjökull fljótandi á rauðskyggndum hyl Faxaflóans. Það fer vel að lýsa þeirri sýn með orðum og upplifun Stefáns Vagnssonar, Skagfirðings. Hnöttur sólar rennur rjóður. / Ránar yfir skyggndan hyl. Hvílík fegurð! Guð minn góður! / Gaman er að vera til. Ef horft var af Öskjuhlíð í tæru lofti til hægri frá Snæfellsjökli, blasa við eggjum krýndar Helgrindur, Ljósufjöll og Tröllatindar, Akrafjall, Skarðsheiði og Skessuhorn. Þvert á hægri hönd er svo Esjan með sínum marglitu skriðum, giljum og hryggjum. Og innst skarta þar litum prýddir Móskarðshnúkar. Af mannavöldum hefur nú þessi sálarbætandi sýn verið kyrfilega hulin og frá okkur tekin. Er frekja að óska eftir, að þau sem sköpuðu þann skaðvald fjarlægi hann? Er það frekja? Algjörlega einstök náttúruperla Perlan er byggingardjásn og borgarprýði og rómuð sem einkenni höfuðborgarinnar. Hún er nú óðum af mannavöldum, að hverfa bak við trjátoppa. Öskjuhlíðin hefur allt til að bera sem útsýnis og útivistarsvæði fyrir höfuðborgina og gesti hennar. Þessi fyrrum yndisreitur fyrir almenning hefur þó nánast verið gjöreyðilagður sem slíkur. Fyrir þeirri eyðileggingu hefur farið fyrirhyggjulítið hugsjónafólk, sem réttlætir yfirgang sinn og áráttu (blæti) þannig, að því beri að greiða landinu fyrir lífsbjörg forfeðranna, og það verði best gert með því að smita náttúruna með ágengum framandi útlendum trjátegundum sem engu eira og kaffæra og kæfa og drepa allan lággróður, grös, blóm, lyng og mosa. Skógarbotninn er víða orðinn ördeyða sem sólargeislar ná ekki að skína á. Þrengsli milli trjástofna og greina eru slík, að þau rífa og rispa bæði flíkur og fólk. Nú fer enginn ótilneyddur milli trjánna í Öskjuhlíð, þessari fyrrverandi útivistarparadís. Nú ættu Reykvíkingar að slá skjaldborg um Öskjuhlíðina og gæta hennar sem sameignar. Þeir eiga að gera hana að sjónarhæð með fræðandi náttúru og menningarminjum umvöfðum gróðri úr flóru Íslands og stórkostlegum sjóndeildarhring, sem allir hafi aðgang að án endurgjalds. Aldrei má gerast, að Öskjuhlíð verði gróðastía fyrir afþreyingariðnað. Reykvíkingar mega aldrei afsala sér yfirráðarétti yfir Öskjuhlíðinni, ekki frekar en Arnarhóli og Reykjavíkurtjörn. Höfundur er rafvirki. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birgir Dýrfjörð Reykjavík Mest lesið Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Sjá meira
Ég á góða minningu um sólríkan dag í Öskjuhlíðinni. Það var svokallaður Flugdagur. Ég var með börnum mínum, og við komum okkur fyrir norðanvert í Öskjuhlíðinni. Þar eru stök björg lábarin (sæsorfin) og ávöl eins og björgin umhverfis Kársneskirkju. Gróðurinn þar var gras, lyng, blóm og mosi, og mikið af skjólsælum lautum og bollum. Við höfðum með okkur teppiog nesti og komum okkur fyrir ásamt fjölda annarra áhorfanda. Okkur leið vel í þessu einstaklega fagra og mikið notað útivistarsvæði Reykvíkinga. Það voru þó víðar í Öskjuhlíðinni aðgengileg fögur og merkileg svæði en í norðurhluta hennar. Á stóru skilti til hliðar við aðalbílastæðið við Perluna voru upplýsingar fyrir almenning. Þar var fólki bent á að skoða sæsorfin (lábarin) björg sem sýna hvar fjörumörk voru áður en landið reis frá því að vera eyja og í núverandi hæð.Þar var líka bent á, að skoða rispur í björgum eftir ísaldarjökulinn. Þar mátti líka finna fagra kletta, sem voru æfingarsvæði fyrir klettaklifur. Mjög algengt var meðan eitthvað var hægt að sjá, að fólk keyrði upp á Öskjuhlíðina til að horfa á sólsetrið og stórkostlegan roðagylltan fjallahringinn. Nú er sú mikla fegurð bara minning ein. Öllu þessu til viðbótar var í boði að skoða merkilegar menningarminjar í Öskjuhlíð. Ókeypis lífsgæði Í Öskjuhlíðinni var gerður goshver sem gaus með náttúrulegum hætti. - Engar rafmagnsdælur. Goshverinn heitir Strókur. Hann var þekktur í bæklingum ferðafyrirtækja vítt um heim. Alþjóðleg fyrirtæki komu oft til Íslands til að hafa hverinn sem sviðsmynd í auglýsingum. Á góðviðrisdögum var mikið um að fólk lá og sat í hallanum ofan við hverinn. Þaðan gat það horft og séð Fossvoginn, Kópavoginn, Álftanesið, Suðurnesin, Keili, Lönguhlíðar, Bláfjöll, Vífilfell, Hengil, Úlfarsfell, Helgafell, Mosfell, og Skálafell. Að eiga völ á slíkri upplifun með sjónrænni tengingu við náttúruna eru lífsgæði, sem Reykvíkingum og gestum þeirra stóðu til boða. Ókeypis. Af mannavöldum hafa þeir nú verið sviptir þessum lífsgæðum. Fólk sem í dag stendur í þessum sama halla ofan við hverinn sér ekki þessa dásemd. Framandi boðflennur í formlausum vegg af grenitrjám byrgja því alla sýn. Himnesk fegurð Það var algengt þegar kvöldsól skein, að borgarbúar óku upp á Öskjuhlíðina að horfa á sólarlagið. Þá blasti við í himinroða ægifagur Snæfellsjökull fljótandi á rauðskyggndum hyl Faxaflóans. Það fer vel að lýsa þeirri sýn með orðum og upplifun Stefáns Vagnssonar, Skagfirðings. Hnöttur sólar rennur rjóður. / Ránar yfir skyggndan hyl. Hvílík fegurð! Guð minn góður! / Gaman er að vera til. Ef horft var af Öskjuhlíð í tæru lofti til hægri frá Snæfellsjökli, blasa við eggjum krýndar Helgrindur, Ljósufjöll og Tröllatindar, Akrafjall, Skarðsheiði og Skessuhorn. Þvert á hægri hönd er svo Esjan með sínum marglitu skriðum, giljum og hryggjum. Og innst skarta þar litum prýddir Móskarðshnúkar. Af mannavöldum hefur nú þessi sálarbætandi sýn verið kyrfilega hulin og frá okkur tekin. Er frekja að óska eftir, að þau sem sköpuðu þann skaðvald fjarlægi hann? Er það frekja? Algjörlega einstök náttúruperla Perlan er byggingardjásn og borgarprýði og rómuð sem einkenni höfuðborgarinnar. Hún er nú óðum af mannavöldum, að hverfa bak við trjátoppa. Öskjuhlíðin hefur allt til að bera sem útsýnis og útivistarsvæði fyrir höfuðborgina og gesti hennar. Þessi fyrrum yndisreitur fyrir almenning hefur þó nánast verið gjöreyðilagður sem slíkur. Fyrir þeirri eyðileggingu hefur farið fyrirhyggjulítið hugsjónafólk, sem réttlætir yfirgang sinn og áráttu (blæti) þannig, að því beri að greiða landinu fyrir lífsbjörg forfeðranna, og það verði best gert með því að smita náttúruna með ágengum framandi útlendum trjátegundum sem engu eira og kaffæra og kæfa og drepa allan lággróður, grös, blóm, lyng og mosa. Skógarbotninn er víða orðinn ördeyða sem sólargeislar ná ekki að skína á. Þrengsli milli trjástofna og greina eru slík, að þau rífa og rispa bæði flíkur og fólk. Nú fer enginn ótilneyddur milli trjánna í Öskjuhlíð, þessari fyrrverandi útivistarparadís. Nú ættu Reykvíkingar að slá skjaldborg um Öskjuhlíðina og gæta hennar sem sameignar. Þeir eiga að gera hana að sjónarhæð með fræðandi náttúru og menningarminjum umvöfðum gróðri úr flóru Íslands og stórkostlegum sjóndeildarhring, sem allir hafi aðgang að án endurgjalds. Aldrei má gerast, að Öskjuhlíð verði gróðastía fyrir afþreyingariðnað. Reykvíkingar mega aldrei afsala sér yfirráðarétti yfir Öskjuhlíðinni, ekki frekar en Arnarhóli og Reykjavíkurtjörn. Höfundur er rafvirki.
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun