Bölvun íslensku perlunnar Kristófer Már Maronsson skrifar 15. september 2023 14:01 20 ár eru frá frumsýningu fyrstu Pirates of the Caribbean kvikmyndarinnar sem fjallaði um bölvun svörtu perlunnar. Í umræðu um stefnuræðu forsætisráðherra í vikunni var farið um víðan völl og oft stóð sannleikurinn ekki í vegi fyrir fallegum loforðum eða sögum. Ein af þeim sem gerðu atlögu að gullinu var Píratinn Þórhildur Sunna sem reyndi að teikna upp þjóðfélagið sem leikrit og mætti halda að hún væri að kynna handrit að sjöttu myndinni um Pírata Karabíska hafsins - bölvun íslensku perlunnar. Sem betur fer eru flest leikrit skáldskapur og það leikrit sem Þórhildur Sunna lýsti er þar engin undantekning. Mig langar að hrekja fleiri bullyrðingar en ég geri í þessum pistli, því fæstir nenna að lesa mörg þúsund orða ritgerð, svo ég læt tvær stærstu duga. „Misskipting auðs á Íslandi fer ört vaxandi” Hér dregin upp mynd í leikriti Þórhildar Sunnu sem á ekki við nein rök að styðjast. Þetta virðist vera útbreiddur misskilningur sem mátti finna í leiðara Heimildarinnar ásamt fleiri rangfærslum um stöðuna í þjóðfélaginu fyrir nokkrum vikum. Diljá Mist Einarsdóttir, þingkona Sjálfstæðisflokksins, svaraði þessu atriði á Heimildinni í vikunni með þessari mynd sem sýnir þróun síðustu 10 ára. Hér eru gögn Hagstofunnar um eigið fé (eignir að frádregnum skuldum) sett upp sem eign hverrar tíundar (10% af heildinni) sem hlutfall af heildarauði í landinu. Líkt og sjá má áttu ríkustu 10% landsmanna 70% af eignum landsins árið 2013 en í fyrra var hlutfallið orðið 54%. Þeir sem minnst eiga eru mjög nálægt því að komast í jákvætt eigið fé, þ.e.a.s. að hún eigi meira en hún skuldar. Þetta er stórmerkilegt því í þessari tíund er yfirleitt stór hluti námsmanna sem safnar skuldum áður en haldið er út í lífið og hefur ekki hafið eignasöfnun. Það er annað sem þarf að hafa í huga hér að á milli ára getur fólk færst á milli tíunda og margir sem byrja fullorðinsárin í neðstu tíundunum en vinna sig svo upp. Fullyrðing Þórhildar Sunnu er sem betur fer bara í leikritinu hennar, því hér er ekki vaxandi misskipting auðs heldur þvert á móti - eignajöfnuður er að aukast á Íslandi. „Kaupmáttur almennings rýrnar jafnt og þétt” Önnur sorgleg staðreynd sem Þórhildur Sunna segir frá í leikriti sínu er sú að kaupmáttur almennings sé að rýrna jafnt og þétt. Hún gleymir að vísu að tala um hvaða tímabil hún á við, en vissulega hefur í raunveruleikanum kaupmáttur rýrnað lítillega nokkra mánuði í röð - sáralítið á heildina litið en sum heimili koma verr út en önnur. Síðastliðin 10 ár hefur kaupmáttur þó aukist um yfir 40% að jafnaði - og mest í þeim hópum sem lægstar hafa tekjurnar líkt og birtist í kynningu á fjárlögum ársins. Þetta þýðir að fyrir launin sín getur fólk keypt meira en áður, laun hafa hækkað hraðar en verðlag. Þetta er fyrst og fremst vegna þess að okkur hefur tekist að skapa meiri verðmæti innanlands en áður og það skapar rými fyrir launahækkunum. Á hinn bóginn eru einnig markviss skref sem Sjálfstæðisflokkurinn hefur tekið í ríkisstjórn sem stuðla að þessu, t.a.m. niðurfelling vörugjalda, lækkun tekjuskatts og fleiri skattalækkanir sem hafa bein áhrif á veski heimila. Aftur - mest hjá þeim sem minnstar hafa tekjurnar. Það ætti ekki að koma neinum á óvart enda er það hluti sjálfstæðisstefnunnar að tryggja afkomu og verja velferð þeirra sem eiga undir högg að sækja í lífinu. Að lokum Það getur verið töfrandi að stíga í leikhús og miklir snillingar á sínu sviði hrífa okkur með sér inn í aðra veröld. Nokkrum klukkustundum síðar stígum við svo út úr leikhúsinu og aftur út í raunveruleikann. Sem betur fer er það eins í þessu tilfelli, leikrit Þórhildar Sunnu er ekki sá raunveruleiki sem við búum við hér á Íslandi. Hér er staðan góð þó áfram megi gera betur en hún er miklu betri en fyrri 10 árum síðan á flesta mælikvarða. Nýjar áskoranir berast samfélaginu reglulega og það tekur mismikið á að eiga við þær. Andúð á Sjálfstæðisflokknum er til staðar hjá háværum hóp í samfélaginu og reynir þessi hópur að skilgreina hvað Sjálfstæðisflokkurinn stendur fyrir, með rógburði og ósannindum. Ég hvet alla til þess að kynna sér sjálfsstæðisstefnuna, sem er lífsviðurhorf frekar en hugmyndafræði. Þar er lögð áhersla á að tryggja sjálfstæða og þróttmikla einstaklinga og að þeir verði kjölfestan í frjálsu og öflugu atvinnulífi. Slíku verkefni lýkur aldrei, því kynslóðir vaxa úr grasi og nýjar taka við - en við erum sannarlega á réttri leið. Höfundur er hagfræðingur og aðstoðarmaður þingflokks Sjálfstæðisflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kristófer Már Maronsson Alþingi Mest lesið Ég þarf ekki að læra íslensku til að búa hérna Halla Hrund Logadóttir Skoðun Þarf að hemja hina ofurríku? Fastir pennar Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke Skoðun „Þú þarft ekki að skilja, bara virða“ Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun Landsbyggðin án háskóla? Ketill Sigurður Jóelsson Skoðun Jöfn skipting skulda og eigna í sambúð Sævar Þór Jónsson Skoðun Enn einn dagur í baráttunni Ásta F. Flosadóttir Skoðun Austurland – þrælanýlenda Íslands Björn Ármann Ólafsson Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þjóð án máls – hver þegir, hver fær að tala? Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar Skoðun Lýðræði og samfélagsmiðlar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun „Þú þarft ekki að skilja, bara virða“ Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Þetta er ekki tölfræði, heldu líf fólks Sandra B. Franks skrifar Skoðun Stjórnmálaklækir og hræsni Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Samfélag sem stendur saman Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Er biðin á enda? Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Lífsstílsvísindi og breytingaskeiðið Harpa Lind Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hærri skattar á ferðamenn draga úr tekjum ríkissjóðs Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Ég þarf ekki að læra íslensku til að búa hérna Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Ósýnilegu bjargráð lögreglumannsins Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Óttast Þorgerður úrskurð EFTA-dómstólsins? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisþjóðin sem gleymdi dansinum Brogan Davison,Pétur Ármannsson skrifar Skoðun Hver er að væla? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke skrifar Skoðun Skattaæfingar tengdar landbúnaðarstarfsemi Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Konan - Vinnan - Kjörin í 40 ár Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Íslenskur her og íslensk leyniþjónusta Steingrímur Jónsson skrifar Skoðun Er jafnrétti fyrir allar? Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Ættu konur að fara í háskólanám? Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Íris Björk Ágústsdóttir skrifar Skoðun Enn einn dagur í baráttunni Ásta F. Flosadóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpunarlaust haust Jón Gunnarsson skrifar Skoðun Enginn grunnur fyrir nýju starfsleyfi Ísteka Rósa Líf Darradóttir,Guðrún Scheving Thorsteinsson skrifar Skoðun Krafan sem kvennahreyfingin gleymdi Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Einfaldar lausnir á vaxtamálavanda bankanna Guðmundur Ásgeirsson skrifar Sjá meira
20 ár eru frá frumsýningu fyrstu Pirates of the Caribbean kvikmyndarinnar sem fjallaði um bölvun svörtu perlunnar. Í umræðu um stefnuræðu forsætisráðherra í vikunni var farið um víðan völl og oft stóð sannleikurinn ekki í vegi fyrir fallegum loforðum eða sögum. Ein af þeim sem gerðu atlögu að gullinu var Píratinn Þórhildur Sunna sem reyndi að teikna upp þjóðfélagið sem leikrit og mætti halda að hún væri að kynna handrit að sjöttu myndinni um Pírata Karabíska hafsins - bölvun íslensku perlunnar. Sem betur fer eru flest leikrit skáldskapur og það leikrit sem Þórhildur Sunna lýsti er þar engin undantekning. Mig langar að hrekja fleiri bullyrðingar en ég geri í þessum pistli, því fæstir nenna að lesa mörg þúsund orða ritgerð, svo ég læt tvær stærstu duga. „Misskipting auðs á Íslandi fer ört vaxandi” Hér dregin upp mynd í leikriti Þórhildar Sunnu sem á ekki við nein rök að styðjast. Þetta virðist vera útbreiddur misskilningur sem mátti finna í leiðara Heimildarinnar ásamt fleiri rangfærslum um stöðuna í þjóðfélaginu fyrir nokkrum vikum. Diljá Mist Einarsdóttir, þingkona Sjálfstæðisflokksins, svaraði þessu atriði á Heimildinni í vikunni með þessari mynd sem sýnir þróun síðustu 10 ára. Hér eru gögn Hagstofunnar um eigið fé (eignir að frádregnum skuldum) sett upp sem eign hverrar tíundar (10% af heildinni) sem hlutfall af heildarauði í landinu. Líkt og sjá má áttu ríkustu 10% landsmanna 70% af eignum landsins árið 2013 en í fyrra var hlutfallið orðið 54%. Þeir sem minnst eiga eru mjög nálægt því að komast í jákvætt eigið fé, þ.e.a.s. að hún eigi meira en hún skuldar. Þetta er stórmerkilegt því í þessari tíund er yfirleitt stór hluti námsmanna sem safnar skuldum áður en haldið er út í lífið og hefur ekki hafið eignasöfnun. Það er annað sem þarf að hafa í huga hér að á milli ára getur fólk færst á milli tíunda og margir sem byrja fullorðinsárin í neðstu tíundunum en vinna sig svo upp. Fullyrðing Þórhildar Sunnu er sem betur fer bara í leikritinu hennar, því hér er ekki vaxandi misskipting auðs heldur þvert á móti - eignajöfnuður er að aukast á Íslandi. „Kaupmáttur almennings rýrnar jafnt og þétt” Önnur sorgleg staðreynd sem Þórhildur Sunna segir frá í leikriti sínu er sú að kaupmáttur almennings sé að rýrna jafnt og þétt. Hún gleymir að vísu að tala um hvaða tímabil hún á við, en vissulega hefur í raunveruleikanum kaupmáttur rýrnað lítillega nokkra mánuði í röð - sáralítið á heildina litið en sum heimili koma verr út en önnur. Síðastliðin 10 ár hefur kaupmáttur þó aukist um yfir 40% að jafnaði - og mest í þeim hópum sem lægstar hafa tekjurnar líkt og birtist í kynningu á fjárlögum ársins. Þetta þýðir að fyrir launin sín getur fólk keypt meira en áður, laun hafa hækkað hraðar en verðlag. Þetta er fyrst og fremst vegna þess að okkur hefur tekist að skapa meiri verðmæti innanlands en áður og það skapar rými fyrir launahækkunum. Á hinn bóginn eru einnig markviss skref sem Sjálfstæðisflokkurinn hefur tekið í ríkisstjórn sem stuðla að þessu, t.a.m. niðurfelling vörugjalda, lækkun tekjuskatts og fleiri skattalækkanir sem hafa bein áhrif á veski heimila. Aftur - mest hjá þeim sem minnstar hafa tekjurnar. Það ætti ekki að koma neinum á óvart enda er það hluti sjálfstæðisstefnunnar að tryggja afkomu og verja velferð þeirra sem eiga undir högg að sækja í lífinu. Að lokum Það getur verið töfrandi að stíga í leikhús og miklir snillingar á sínu sviði hrífa okkur með sér inn í aðra veröld. Nokkrum klukkustundum síðar stígum við svo út úr leikhúsinu og aftur út í raunveruleikann. Sem betur fer er það eins í þessu tilfelli, leikrit Þórhildar Sunnu er ekki sá raunveruleiki sem við búum við hér á Íslandi. Hér er staðan góð þó áfram megi gera betur en hún er miklu betri en fyrri 10 árum síðan á flesta mælikvarða. Nýjar áskoranir berast samfélaginu reglulega og það tekur mismikið á að eiga við þær. Andúð á Sjálfstæðisflokknum er til staðar hjá háværum hóp í samfélaginu og reynir þessi hópur að skilgreina hvað Sjálfstæðisflokkurinn stendur fyrir, með rógburði og ósannindum. Ég hvet alla til þess að kynna sér sjálfsstæðisstefnuna, sem er lífsviðurhorf frekar en hugmyndafræði. Þar er lögð áhersla á að tryggja sjálfstæða og þróttmikla einstaklinga og að þeir verði kjölfestan í frjálsu og öflugu atvinnulífi. Slíku verkefni lýkur aldrei, því kynslóðir vaxa úr grasi og nýjar taka við - en við erum sannarlega á réttri leið. Höfundur er hagfræðingur og aðstoðarmaður þingflokks Sjálfstæðisflokksins.
Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun
Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar
Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Enginn grunnur fyrir nýju starfsleyfi Ísteka Rósa Líf Darradóttir,Guðrún Scheving Thorsteinsson skrifar
Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun