Að ráfa um völundarhús einmanaleikans með ADHD Steindór Þórarinsson skrifar 17. október 2023 10:02 Ég ætla að fara með þig lesandi góður í örstutt ferðalag til að kanna flókið völundarhús ADHD og einmanaleika. Þetta er leið sem ég hef gengið í gegnum og ég þekki skuggana sem hún getur varpað á líf okkar. En mundu að skilningur lýsir upp veginn og með þekkingu, aðstoð og vandvirkni getum við fundið útganginn úr þessu völundarhúsi. ADHD og einmanaleika ráðgátan Við sem erum með ADHD líður oft eins og við séum týnd og ein en samt í iðandi mannfjölda. Hringiður hugsana, orku sprungur og einstakur taktur hugans getur óvart búið til veggi, fjarlægt okkur frá ástvinum okkar, samstarfsfélögum og samferðafólki. Þessi einangrun er ekki viljandi. Það er fylgifiskur taugafræðilegrar fráviks sem einkennir ADHD heila okkar. Rannsóknir benda á tengsl ADHD og félagslegrar einangrunar og leggja áherslu á mikilvæga þörf fyrir skilning og íhlutun. Okkar skrítni innri órói Í villandi þögn lognsins magnast innri raddir okkar og skapa sjálfskapað neyðarástand, óróa sem fjarlægir okkur enn frekar frá tengslum og stuðningi. Það er því ótrúelg þversögn því sterka og úrráðagóða frammistaða okkar undir álagi er algjör andstæða við innri óreiðu sem skapast í ró þegar allir aðrir eru rólegir. En hér er leiðarljósið - að skilja þessa þversögn er fyrsta skrefið í átt að því að brúa gjá einmanaleikans og auka skilning aðstandenda, vina og samstarfsfólks. Umbreytandi kraftur þekkingar Þekking er áttavitinn. Þegar ég uppgötvaði dýpt ADHD huga míns þegar ég var 42 ára rann upp kortið til að skilja huga minn. Sá skilningur að við, með ADHD, erum ekki bara búnt af áskorunum heldur uppistöðulón ónýttra möguleika og einstakra styrkleika, er frelsandi. Það er þessi skilningur sem er hornsteinn þeirrar þjálfunar og leiðsagnar sem mig langar að að benda á í þessum skrifum. Ráð fyrir einstaklinga með ADHD: Kynntu þér núvitund: Taktu þátt í núvitundaræfingum. Það hjálpar til við að temja ofgnótt hugsana, koma skýrleika og auka tengsl við sjálfan sig og aðra. Settu raunhæf markmið: Skiptu stærri markmiðum niður í viðráðanlega bita. Það dregur úr yfirþyrmingu og heldur fókusnum ósnortnum, ýtir undir tilfinningu fyrir árangri og tengingu. Leitaðu stuðnings: Ekki hika við að byðja um aðstoð!. Byggja upp stuðningsnet sem skilur gangverk ADHD og veitir hvatningu og innsýn. Skildu ADHD völundarhús huga þíns: Fjárfestu tíma til að skilja blæbrigði ADHD huga þíns. Þekking um einstaka ADHD kosti og galla er styrkjandi og hjálpar til við að búa til persónulegar aðferðir til að takast á við verkefni lífsins og áskoranir okkar í daglegu lífi. Nýttu þér styrkleika þína: Viðurkenndu og beisluðu eðlislæga ADHD styrkleika þína. Hvort sem það er sköpunargleði, getu til að leysa vandamál eða seiglu, notaðu þessa styrkleika sem stoðir stuðnings og vaxtar. Frysta skrefið er alltaf að hefja greiningarferli, en því miður er biðinn löng og ADHD samtökinn eru með frábær námskeið, og vefsíða þeirra er með fullt af upplýsingum. ADHD Markþjálfar eru nokkrir og ég vil sérstaklega mæla með Míró markþjálfun og ráðgjöf - Lifsgæðasetur St.Jó og Kvíðameðferðarstöðinni. (tengist þeim ekkert bara fylgst með þeim og finnst æðislegt hvað þau gera) Konur eru með falið ADHD oft á tíðum og hvet allar konur að kynna sér þjónustuna sem Míró er með nánari upplýsingar má finna á vefsíðuni www.miro.is eða á adhdkonur sem eru með æðislega instagram síðu líka og á facebook. (tengist þeim ekkert) Fyrir ættingja og vini. Fræddu þig: Skildu ADHD hugann. Það er brúin til samkenndar og stuðnings, ADHD samtökin eru með frábær námskeið og vefsíða þeirra er full af fróðleik og ráðum. Vertu þolinmóð/ur og tjáðu þína líðan án fordóma: Þolinmæði er lykillinn. Opnaðu samskiptaleiðir, gerðu þitt besta að tryggja tvíhliða samtal, efla skilning og gagnkvæman vöxt. Ekki gleyma að sinna þér líka því það tekur svo sannarlega á að vera okkur sem erum með ADHD til staðar. Vil að þú vitir að við metum það en eigum stundum erfitt að segja það. Fagnaðu litlu sigrunum: Viðurkenndu og fagnaðu litlu sigrunum. Það er leiðarljós hvatningar og áminning um styrkinn innra með sér. Vertu aðlögunarhæfur og sveigjanlegur: Aðlögunarhæfni og sveigjanleiki í nálgunum og væntingum skiptir sköpum. Það stuðlar að stuðningi, skilningi og gagnkvæmri virðingu. Hvetja til faglegs stuðnings: Hvetja til að leita faglegrar leiðbeiningar og stuðnings. Það er leið til heildræns skilnings, viðureignar og vaxtar. Að lokum. Í hinum flókna heimi ADHD gæti einmanaleiki virst sem óvelkominn félagi. En mundu að leiðin að tengingu, skilningi og stuðningi er upplýst með þekkingu, samkennd og gagnkvæmum vexti. Saman siglum við þessa ferð, rjúfum múrana og byggjum brýr skilnings og tengsla. Útgangurinn úr völundarhúsinu er í sjónmáli og heimurinn handan er fullur af hlýju tengsla, gleði vináttu og faðmlagi skilnings. Við með ADHD erum miklar tilfinningaverur og þegar við erum reið erum við BRJÁLUÐ en þegar við elskum þá ELSKUM við af ÖLLU hjarta, Við erum í eðli okkar miklar félagsverur, en með margar raddir í hausnum okkar og oft á tíðum með brotna sjálfsmynd að við virðumst vera einfarar. Ég er ADHD PABBI og er markþjálfanemi, vinur, faðir, sonur, bróðir en fyrst og fremst brotinn sál sem er að púsla sér saman og vill auka skilning og halda umræðuni á lofti í framtíðinni m.a. með því hjálpa þeim sem en hafa ekki áttað sig á ADHD huga sínum og veita aðstandendum, vinum og samstarfsfólki okkar innsýn í hugar heim okkar. Höfundur er almanntengill og markþjálfi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein ADHD Heilbrigðismál Mest lesið Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Af hverju er verðbólga ennþá svona há? Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Uppbygging hjúkrunarheimila Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Með skynsemina að vopni Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason skrifar Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar Skoðun 80.000 manna klóakrennsli í Dýrafjörð í boði Arctic Fish Jón Kaldal skrifar Sjá meira
Ég ætla að fara með þig lesandi góður í örstutt ferðalag til að kanna flókið völundarhús ADHD og einmanaleika. Þetta er leið sem ég hef gengið í gegnum og ég þekki skuggana sem hún getur varpað á líf okkar. En mundu að skilningur lýsir upp veginn og með þekkingu, aðstoð og vandvirkni getum við fundið útganginn úr þessu völundarhúsi. ADHD og einmanaleika ráðgátan Við sem erum með ADHD líður oft eins og við séum týnd og ein en samt í iðandi mannfjölda. Hringiður hugsana, orku sprungur og einstakur taktur hugans getur óvart búið til veggi, fjarlægt okkur frá ástvinum okkar, samstarfsfélögum og samferðafólki. Þessi einangrun er ekki viljandi. Það er fylgifiskur taugafræðilegrar fráviks sem einkennir ADHD heila okkar. Rannsóknir benda á tengsl ADHD og félagslegrar einangrunar og leggja áherslu á mikilvæga þörf fyrir skilning og íhlutun. Okkar skrítni innri órói Í villandi þögn lognsins magnast innri raddir okkar og skapa sjálfskapað neyðarástand, óróa sem fjarlægir okkur enn frekar frá tengslum og stuðningi. Það er því ótrúelg þversögn því sterka og úrráðagóða frammistaða okkar undir álagi er algjör andstæða við innri óreiðu sem skapast í ró þegar allir aðrir eru rólegir. En hér er leiðarljósið - að skilja þessa þversögn er fyrsta skrefið í átt að því að brúa gjá einmanaleikans og auka skilning aðstandenda, vina og samstarfsfólks. Umbreytandi kraftur þekkingar Þekking er áttavitinn. Þegar ég uppgötvaði dýpt ADHD huga míns þegar ég var 42 ára rann upp kortið til að skilja huga minn. Sá skilningur að við, með ADHD, erum ekki bara búnt af áskorunum heldur uppistöðulón ónýttra möguleika og einstakra styrkleika, er frelsandi. Það er þessi skilningur sem er hornsteinn þeirrar þjálfunar og leiðsagnar sem mig langar að að benda á í þessum skrifum. Ráð fyrir einstaklinga með ADHD: Kynntu þér núvitund: Taktu þátt í núvitundaræfingum. Það hjálpar til við að temja ofgnótt hugsana, koma skýrleika og auka tengsl við sjálfan sig og aðra. Settu raunhæf markmið: Skiptu stærri markmiðum niður í viðráðanlega bita. Það dregur úr yfirþyrmingu og heldur fókusnum ósnortnum, ýtir undir tilfinningu fyrir árangri og tengingu. Leitaðu stuðnings: Ekki hika við að byðja um aðstoð!. Byggja upp stuðningsnet sem skilur gangverk ADHD og veitir hvatningu og innsýn. Skildu ADHD völundarhús huga þíns: Fjárfestu tíma til að skilja blæbrigði ADHD huga þíns. Þekking um einstaka ADHD kosti og galla er styrkjandi og hjálpar til við að búa til persónulegar aðferðir til að takast á við verkefni lífsins og áskoranir okkar í daglegu lífi. Nýttu þér styrkleika þína: Viðurkenndu og beisluðu eðlislæga ADHD styrkleika þína. Hvort sem það er sköpunargleði, getu til að leysa vandamál eða seiglu, notaðu þessa styrkleika sem stoðir stuðnings og vaxtar. Frysta skrefið er alltaf að hefja greiningarferli, en því miður er biðinn löng og ADHD samtökinn eru með frábær námskeið, og vefsíða þeirra er með fullt af upplýsingum. ADHD Markþjálfar eru nokkrir og ég vil sérstaklega mæla með Míró markþjálfun og ráðgjöf - Lifsgæðasetur St.Jó og Kvíðameðferðarstöðinni. (tengist þeim ekkert bara fylgst með þeim og finnst æðislegt hvað þau gera) Konur eru með falið ADHD oft á tíðum og hvet allar konur að kynna sér þjónustuna sem Míró er með nánari upplýsingar má finna á vefsíðuni www.miro.is eða á adhdkonur sem eru með æðislega instagram síðu líka og á facebook. (tengist þeim ekkert) Fyrir ættingja og vini. Fræddu þig: Skildu ADHD hugann. Það er brúin til samkenndar og stuðnings, ADHD samtökin eru með frábær námskeið og vefsíða þeirra er full af fróðleik og ráðum. Vertu þolinmóð/ur og tjáðu þína líðan án fordóma: Þolinmæði er lykillinn. Opnaðu samskiptaleiðir, gerðu þitt besta að tryggja tvíhliða samtal, efla skilning og gagnkvæman vöxt. Ekki gleyma að sinna þér líka því það tekur svo sannarlega á að vera okkur sem erum með ADHD til staðar. Vil að þú vitir að við metum það en eigum stundum erfitt að segja það. Fagnaðu litlu sigrunum: Viðurkenndu og fagnaðu litlu sigrunum. Það er leiðarljós hvatningar og áminning um styrkinn innra með sér. Vertu aðlögunarhæfur og sveigjanlegur: Aðlögunarhæfni og sveigjanleiki í nálgunum og væntingum skiptir sköpum. Það stuðlar að stuðningi, skilningi og gagnkvæmri virðingu. Hvetja til faglegs stuðnings: Hvetja til að leita faglegrar leiðbeiningar og stuðnings. Það er leið til heildræns skilnings, viðureignar og vaxtar. Að lokum. Í hinum flókna heimi ADHD gæti einmanaleiki virst sem óvelkominn félagi. En mundu að leiðin að tengingu, skilningi og stuðningi er upplýst með þekkingu, samkennd og gagnkvæmum vexti. Saman siglum við þessa ferð, rjúfum múrana og byggjum brýr skilnings og tengsla. Útgangurinn úr völundarhúsinu er í sjónmáli og heimurinn handan er fullur af hlýju tengsla, gleði vináttu og faðmlagi skilnings. Við með ADHD erum miklar tilfinningaverur og þegar við erum reið erum við BRJÁLUÐ en þegar við elskum þá ELSKUM við af ÖLLU hjarta, Við erum í eðli okkar miklar félagsverur, en með margar raddir í hausnum okkar og oft á tíðum með brotna sjálfsmynd að við virðumst vera einfarar. Ég er ADHD PABBI og er markþjálfanemi, vinur, faðir, sonur, bróðir en fyrst og fremst brotinn sál sem er að púsla sér saman og vill auka skilning og halda umræðuni á lofti í framtíðinni m.a. með því hjálpa þeim sem en hafa ekki áttað sig á ADHD huga sínum og veita aðstandendum, vinum og samstarfsfólki okkar innsýn í hugar heim okkar. Höfundur er almanntengill og markþjálfi.
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar
Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason skrifar
Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun