Aðhafast ekki í prentvélarmáli en segja einokunarstöðu komna upp Vésteinn Örn Pétursson skrifar 22. desember 2023 17:38 Málið snýr að kaupum Landsprents á prentvél og fleiri eignum úr þrotabúi Torgs, sem gaf út Fréttablaðið. Vísir/Arnar Samkeppniseftirlitið hefur undanfarið haft til skoðunar kaup félagsins Landsprents á prentvél og fleiru út úr þrotabúi Torgs ehf., sem gaf út Fréttablaðið. Með kaupunum myndi samkeppni í dagblaðaprenti leggjast af, að því leyti sem brotthvarf slíkrar samkeppni verður rakið til kaupanna. Þetta kemur fram í tilkynningu á vef Samkeppniseftirlitsins. Þar segir að áður en skoðun Samkeppniseftirlitsins hófst hafi Landsprent verið upplýst um frummat eftirlitsins í bréfi í september. Þar hafi komið fram að kaupin væru sennilega tilkynningaskyld viðskipti á grundvelli samrunareglna samkeppnislaga og fjölmiðlalaga. Að mati eftirlitsins féllu kaupin undir samruna þegar yfirteknar eignir eru seldar úr þrotabúum fyrirtækja, sér í lagi þar sem um hafi verið að ræða mikilvægar eignir með tilliti til eðli starfsemi fyrirtækisins. Í nóvember hafi eftirlitinu borist samrunatilkynning frá Landsprenti, auk undanþágubeiðni til að fá að framkvæma samrunann. Það hafi eftirlitið ekki fallist á. Landsprent hafi þá borið fyrir sig að skilyrði um fyrirtæki á fallandi fæti væru uppfyllt. „Í rannsókn sinni gaf Samkeppniseftirlitið aðilum á markaði færi á að tjá sig um samrunann auk þess sem óskað var eftir svörum við spurningum tengdu söluferli þrotabúsins. Rannsókn eftirlitsins leiddi í ljós að tilboð Landsprents væri eina raunhæfa tilboðið og að í ljósi samrunaskrár, fylgigagna auk umsagna aðila væri það mat eftirlitsins að skilyrði undanþágunnar um fyrirtæki á fallandi fæti væru uppfyllt. Vegna þessa telur Samkeppniseftirlitið ekki forsendur til þess að hafast frekar að í tengslum við þennan samruna, hvorki á grundvelli samrunaákvæða samkeppnislaga, né ákvæða fjölmiðlalaga. Samkeppniseftirlitið mun birta ítarlegri ákvörðun með umfjöllun um málið og rannsóknina síðar,“ segir í tilkynningunni. Vélin sennilega ónýt Við rannsókn málsins hafi Samkeppniseftirlitið fengið ábendingar þess efnis að vélin hafi verið tekin niður og jafnvel eyðilögð. Við skoðun á vélinni hafi komið í ljós að búið væri að fjarlægja umfangsmiklar rafmagnstöflur og raflagnir, sem að sögn eins umsagnaraðila hafi gert það að verkum að vélin væri sennilega ónýt. „Að mati Samkeppniseftirlitsins er tilefni til þess að skoða hvort um sé að ræða brot á skyldu til þess að tilkynna samruna og banni við að framkvæma samrunann á meðan hann er til rannsóknar (e. gun-jumping) en Samkeppniseftirlitið hefur heimild til að leggja á stjórnvaldssekt á þau fyrirtæki sem brjóta gegn banni við að samruni komi til framkvæmda.“ Einokunarstaða komin upp Í tilkynningunni kemur fram að þó eftirlitið telji ekki forsendur til íhlutunar í málinu vegna kaupa Landsprents á prentvélinni sé ljóst að uppi verði einokunarstaða á markaði fyrir prentun á prentmiðlum hér á landi, í kjölfar brotthvarfs vélarinnar af markaði. Landsprent búi nú yfir einu dagblaðaprentvél landsins. Þótt annars konar vélar séu til staðar hér á landi hafi prentun á einföldu prentverki talist til sérstaks markaðar, meðal annars vegna aðferða, afkastagetu og hærri prentkostnaðar. „Þá er Árvakur, eigandi Landsprents og útgefandi Morgunblaðsins, enn fremur með mjög sterka stöðu í dreifingu prentmiðla í gegnum eignarhald á Póstdreifingu ehf.“ Komið geti til frekari rannsókna Í tilkynningunni kemur fram að með ákvörðum eftirlitsins frá árinu 2019 hafi aðilar málsins undirgengist skilyrði sem ætlað væri að vinna gegn samkeppnishindrunum sem annars myndu leiða af samrunanum, meðal annars á markaði fyrir dreifingu prentmiðla. Við rannsókn málsins hafi komið fram ábendingar varðandi umrædd skilyrði, þess efnis að þau virki ekki sem skyldi og að þau hafi ekki verið virt. „Eins og áður greinir hefur Samkeppniseftirlitið ekki forsendur til þess að grípa til íhlutunar í fyrrgreindu samrunamáli vegna mögulegra skaðlegra áhrifa samrunans, sökum þess að sjónarmið um fyrirtæki á fallandi fæti eiga við í málinu. Hins vegar getur komið til frekari rannsókna sem miða að því að vernda samkeppni á mörkuðum fyrir prentun, dreifingu og útgáfu prentmiðla á grundvelli annarra ákvæða samkeppnislaga og fjölmiðlalaga, sbr. áðurnefnda kvörtun og ábendingar. Kann þetta að vera nauðsynlegt í ljósi þess að útgáfufélag Morgunblaðsins ræður jafnframt yfir prentun og dreifingu prentmiðla og sú þjónusta er forsenda þess að aðrir keppinautar geti komist inn á markaðinn fyrir útgáfu prentmiðla og vaxið við hlið stærri keppinautar,“ segir í niðurlagi ákvörðunarinnar. Samkeppnismál Endalok Fréttablaðsins Mest lesið Omnom gjaldþrota og kröfuhafar uggandi Viðskipti innlent Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Viðskipti innlent Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Viðskipti innlent Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Viðskipti innlent ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Viðskipti innlent Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Viðskipti innlent Davíð Ernir til liðs við Athygli Viðskipti innlent Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Viðskipti innlent Fleiri fréttir Omnom gjaldþrota og kröfuhafar uggandi Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Davíð Ernir til liðs við Athygli Netvís tekur við af SAFT Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Sjá meira
Þetta kemur fram í tilkynningu á vef Samkeppniseftirlitsins. Þar segir að áður en skoðun Samkeppniseftirlitsins hófst hafi Landsprent verið upplýst um frummat eftirlitsins í bréfi í september. Þar hafi komið fram að kaupin væru sennilega tilkynningaskyld viðskipti á grundvelli samrunareglna samkeppnislaga og fjölmiðlalaga. Að mati eftirlitsins féllu kaupin undir samruna þegar yfirteknar eignir eru seldar úr þrotabúum fyrirtækja, sér í lagi þar sem um hafi verið að ræða mikilvægar eignir með tilliti til eðli starfsemi fyrirtækisins. Í nóvember hafi eftirlitinu borist samrunatilkynning frá Landsprenti, auk undanþágubeiðni til að fá að framkvæma samrunann. Það hafi eftirlitið ekki fallist á. Landsprent hafi þá borið fyrir sig að skilyrði um fyrirtæki á fallandi fæti væru uppfyllt. „Í rannsókn sinni gaf Samkeppniseftirlitið aðilum á markaði færi á að tjá sig um samrunann auk þess sem óskað var eftir svörum við spurningum tengdu söluferli þrotabúsins. Rannsókn eftirlitsins leiddi í ljós að tilboð Landsprents væri eina raunhæfa tilboðið og að í ljósi samrunaskrár, fylgigagna auk umsagna aðila væri það mat eftirlitsins að skilyrði undanþágunnar um fyrirtæki á fallandi fæti væru uppfyllt. Vegna þessa telur Samkeppniseftirlitið ekki forsendur til þess að hafast frekar að í tengslum við þennan samruna, hvorki á grundvelli samrunaákvæða samkeppnislaga, né ákvæða fjölmiðlalaga. Samkeppniseftirlitið mun birta ítarlegri ákvörðun með umfjöllun um málið og rannsóknina síðar,“ segir í tilkynningunni. Vélin sennilega ónýt Við rannsókn málsins hafi Samkeppniseftirlitið fengið ábendingar þess efnis að vélin hafi verið tekin niður og jafnvel eyðilögð. Við skoðun á vélinni hafi komið í ljós að búið væri að fjarlægja umfangsmiklar rafmagnstöflur og raflagnir, sem að sögn eins umsagnaraðila hafi gert það að verkum að vélin væri sennilega ónýt. „Að mati Samkeppniseftirlitsins er tilefni til þess að skoða hvort um sé að ræða brot á skyldu til þess að tilkynna samruna og banni við að framkvæma samrunann á meðan hann er til rannsóknar (e. gun-jumping) en Samkeppniseftirlitið hefur heimild til að leggja á stjórnvaldssekt á þau fyrirtæki sem brjóta gegn banni við að samruni komi til framkvæmda.“ Einokunarstaða komin upp Í tilkynningunni kemur fram að þó eftirlitið telji ekki forsendur til íhlutunar í málinu vegna kaupa Landsprents á prentvélinni sé ljóst að uppi verði einokunarstaða á markaði fyrir prentun á prentmiðlum hér á landi, í kjölfar brotthvarfs vélarinnar af markaði. Landsprent búi nú yfir einu dagblaðaprentvél landsins. Þótt annars konar vélar séu til staðar hér á landi hafi prentun á einföldu prentverki talist til sérstaks markaðar, meðal annars vegna aðferða, afkastagetu og hærri prentkostnaðar. „Þá er Árvakur, eigandi Landsprents og útgefandi Morgunblaðsins, enn fremur með mjög sterka stöðu í dreifingu prentmiðla í gegnum eignarhald á Póstdreifingu ehf.“ Komið geti til frekari rannsókna Í tilkynningunni kemur fram að með ákvörðum eftirlitsins frá árinu 2019 hafi aðilar málsins undirgengist skilyrði sem ætlað væri að vinna gegn samkeppnishindrunum sem annars myndu leiða af samrunanum, meðal annars á markaði fyrir dreifingu prentmiðla. Við rannsókn málsins hafi komið fram ábendingar varðandi umrædd skilyrði, þess efnis að þau virki ekki sem skyldi og að þau hafi ekki verið virt. „Eins og áður greinir hefur Samkeppniseftirlitið ekki forsendur til þess að grípa til íhlutunar í fyrrgreindu samrunamáli vegna mögulegra skaðlegra áhrifa samrunans, sökum þess að sjónarmið um fyrirtæki á fallandi fæti eiga við í málinu. Hins vegar getur komið til frekari rannsókna sem miða að því að vernda samkeppni á mörkuðum fyrir prentun, dreifingu og útgáfu prentmiðla á grundvelli annarra ákvæða samkeppnislaga og fjölmiðlalaga, sbr. áðurnefnda kvörtun og ábendingar. Kann þetta að vera nauðsynlegt í ljósi þess að útgáfufélag Morgunblaðsins ræður jafnframt yfir prentun og dreifingu prentmiðla og sú þjónusta er forsenda þess að aðrir keppinautar geti komist inn á markaðinn fyrir útgáfu prentmiðla og vaxið við hlið stærri keppinautar,“ segir í niðurlagi ákvörðunarinnar.
Samkeppnismál Endalok Fréttablaðsins Mest lesið Omnom gjaldþrota og kröfuhafar uggandi Viðskipti innlent Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Viðskipti innlent Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Viðskipti innlent Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Viðskipti innlent ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Viðskipti innlent Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Viðskipti innlent Davíð Ernir til liðs við Athygli Viðskipti innlent Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Viðskipti innlent Fleiri fréttir Omnom gjaldþrota og kröfuhafar uggandi Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Davíð Ernir til liðs við Athygli Netvís tekur við af SAFT Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Sjá meira
Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent
Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent