Grafið í gömlum gögnum um ferli og ferla vegna starfa Paolo Macchiarini á Karolinska Ingunn Björnsdóttir skrifar 12. janúar 2024 16:30 Fyrir tæpum 2 árum, þegar öldurnar gengu nokkuð hátt vegna launagreiðslna til mjög virts stjórnanda og ráðgjafa fyrir ráðgjöf til heilbrigðisráðuneytisins um hagræðingu stakk ég niður penna til að rökstyðja að mun betra væri að málið var rætt opinskátt en ef pukrast með það. Það styrkir ekki beinlínis stjórnanda ef hvíslað er og pukrast með eitthvað varðandi hann en getur styrkt hann að rætt sé opinskátt um það sem ágreiningur kann að vera um. Auk þess sem nauðsynlegt er að virða tjáningarfrelsi. Dæmið sem ég valdi til að rökstyðja það að leyndarhyggja væri ekki af hinu góða var um fyrri stjórnanda á Karolinska sjúkrahúsinu, Birgi Jakobsson. Nú er komið á daginn með dómi að sú ákvörðun sem Birgir átti þátt í og ég ræddi í greininni var hreint ekki með þeim farsælli. Og eins og alltaf þegar eitthvað er rætt opinberlega kom ýmislegt í ljós í tengslum við þær öldur sem undanfarið hafa gengið hátt, nefnilega umræðu um skurðlæknahrappinn Paolo Macchiarini. Þó hefur enginn öldugangur verið opinberlega á Íslandi um ákvarðanir Birgis í málinu. Ég tel því rétt að stinga aftur niður penna. Vísað er í fyrri grein, «Tjáningarfrelsið okkar allra». Tímalínan sem ég birti með fyrri grein er birt aftur í greinarlok, uppfærð með nafni yfirlæknis háls-, nef- og eyrnadeildarinnar á Karolinska sjúkrahúsinu (KS), stjórnandans sem dró að skrifa undir í 2 mánuði og 4 daga eftir að Birgir Jakobsson forstjóri hafði manna fyrstur skrifað undir. En bæta mætti þeim punkti framan við á tímalínunni að umræddur yfirlæknir hafði ekki hafið störf fyrr en 1. september 2010, 6 dögum áður en Birgir skrifaði undir. Nú er hægt að ná ýmsu á 6 dögum og meðal fyrstu verka nýráðna yfirlæknisins var að leitast við að nýta sambönd sín til að afla upplýsinga um þennan Macchiarini sem margir virtust binda vonir við að gæti orðið rannsóknum á KI og aðgerðum á KS mikil lyftistöng. Í Svíþjóð átti að satsa mikið í rannsóknum og vísindamenn í sviðsljósinu voru því eftirsóttir. Þannig hafði nafn Macchiarini komið inn í umræðuna á Karolinska en óformlegar fyrirspurnir um hann höfðu um sumarið skilað nokkuð ólíkum niðurstöðum varðandi vísindalega færni hans, samstarfshæfileika og hæfileika til að fylgja reglum. Í bók Bosse Lindquist um Macchiarinimálið kom ýmislegt fram um þetta (um er að ræða sama Bosse Lindquist og nýverið komst á blað fyrir lítillegt ósamkomulag við starfsmanneskju á RUV). Þar er meðal annars komið inn á netskeytasamskipti tveggja áhrifamanna á KI (Karolinska stofnuninni, háskólahluta Karolinska), þeirra Cardell og Dahlén, sem áttu sér stað 5. september 2010. Þar tjáði Cardell Dahlén vissar efasemdir sínar en kvað jafnframt tvo yfirlækna á KS, þá Kuylenstierna og Holmström (sem var nýráðni yfirlæknirinn) hafa sagst treysta sér til að ráða við Macchiarini. Cardell taldi því óhætt að halda áfram með ráðningarferlið án ítarlegri bakgrunnsskoðunar. Birgir skrifaði undir 2 dögum síðar. Hvort Birgir hafi verið einangraður í skrifstofu sinni og ekkert vitað af þessum efasemdum liggur ekki fyrir. Birgir skrifaði einnig, fyrir hönd Karolinska sjúkrahússins, undir samning (dagsettan 6. júní 2011) um að Sjúkratryggingar Íslands myndu borga talsvert af kostnaðinum við aðgerðina á Andemariam Beyene. Þáverandi forstjóri Sjúkratrygginga Íslands skrifaði undir fyrir hönd Sjúkratrygginga, eins og Ingi Freyr Vilhjálmsson blaðamaður nefndi réttilega í nýrri grein í Heimildinni. Þennan samning fékk ég nýlega tækifæri til að skoða, eins og Ingi Freyr hefur sýnilega einnig fengið. Í samningnum kom fram að um tilraunaaðgerð væri að ræða, óvíst væri um árangur hennar og hluti hennar væri alveg nýr, hefði aldrei verið framkvæmdur áður, sá hlutinn sem snéri að stofnfrumuböðun. Upphæðin var allt að 700.000 sænskar krónur ef ekki næðist fullur árangur en allt að 1.200.000 sænskar krónur ef fullur árangur næðist. KS tók samkvæmt samningnum ábyrgð á að siðanefndarleyfi yrði fengið og að sjúklingur gæfi upplýst skriflegt samþykki, sem og kostnaðinn vegna þess hluta aðgerðarinnar sem teldist tilraunaaðgerð, þ.e. hefði aldrei áður verið gerður. Tilvísandi íslenskur læknir var sagður samábyrgur með læknunum á Karolinska fyrir samskiptum Karolinska sjúkrahússins og Landspítalans og fyrir eftirfylgninni á Íslandi og samskiptum við viðeigandi stofnanir vegna hennar. Tilvísandi íslenskur læknir var ekki nafngreindur og skrifaði ekki undir. Líklega þyrfti að birta samninginn í heild sinni, með svert yfir þær persónuupplýsingar um sjúklinginn sem viðkvæmar teldust og ekki hefðu þegar komið fram í fjölmiðlum (það eintak sem ég sá var þannig svert). Er ekki kominn tími til að leyndarhjúpnum sé varpað af þessu ferli og fullt gagnsæi verði um það? Tímalína undirskrifta við ráðningu Paolo Macchiarini á Karolinska spítalann og stofnunina Birgir Jakobsson forstjóri KS skrifar undir 7. september 2010 Ráðningarnefnd KI samþykkir ráðningu 22. september 2010 Harriet Wallberg rektor KI skrifar undir 5. október 2010 Jan Andersson prorektor KI undirritar ráðningarsamning 5. október 2010 Paolo Macchiarini undirritar ráðningarsamning 5. október 2010 Mats Holmberg, nýr* yfirlæknir á HNE** á KS undirritar ráðningarsamning 11. nóvember 2010 Höfundur er áhugamaður um siðfræði. *hóf störf 1. september 2010 *HNE stendur fyrir háls-, nef- og eyrna- Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Plastbarkamálið Landspítalinn Svíþjóð Mest lesið Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson Skoðun Skoðun Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun „Heimferða- og fylgdadeild“ Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Til varnar mennsku kúgarans Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens skrifar Skoðun Engum til sóma Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Sjá meira
Fyrir tæpum 2 árum, þegar öldurnar gengu nokkuð hátt vegna launagreiðslna til mjög virts stjórnanda og ráðgjafa fyrir ráðgjöf til heilbrigðisráðuneytisins um hagræðingu stakk ég niður penna til að rökstyðja að mun betra væri að málið var rætt opinskátt en ef pukrast með það. Það styrkir ekki beinlínis stjórnanda ef hvíslað er og pukrast með eitthvað varðandi hann en getur styrkt hann að rætt sé opinskátt um það sem ágreiningur kann að vera um. Auk þess sem nauðsynlegt er að virða tjáningarfrelsi. Dæmið sem ég valdi til að rökstyðja það að leyndarhyggja væri ekki af hinu góða var um fyrri stjórnanda á Karolinska sjúkrahúsinu, Birgi Jakobsson. Nú er komið á daginn með dómi að sú ákvörðun sem Birgir átti þátt í og ég ræddi í greininni var hreint ekki með þeim farsælli. Og eins og alltaf þegar eitthvað er rætt opinberlega kom ýmislegt í ljós í tengslum við þær öldur sem undanfarið hafa gengið hátt, nefnilega umræðu um skurðlæknahrappinn Paolo Macchiarini. Þó hefur enginn öldugangur verið opinberlega á Íslandi um ákvarðanir Birgis í málinu. Ég tel því rétt að stinga aftur niður penna. Vísað er í fyrri grein, «Tjáningarfrelsið okkar allra». Tímalínan sem ég birti með fyrri grein er birt aftur í greinarlok, uppfærð með nafni yfirlæknis háls-, nef- og eyrnadeildarinnar á Karolinska sjúkrahúsinu (KS), stjórnandans sem dró að skrifa undir í 2 mánuði og 4 daga eftir að Birgir Jakobsson forstjóri hafði manna fyrstur skrifað undir. En bæta mætti þeim punkti framan við á tímalínunni að umræddur yfirlæknir hafði ekki hafið störf fyrr en 1. september 2010, 6 dögum áður en Birgir skrifaði undir. Nú er hægt að ná ýmsu á 6 dögum og meðal fyrstu verka nýráðna yfirlæknisins var að leitast við að nýta sambönd sín til að afla upplýsinga um þennan Macchiarini sem margir virtust binda vonir við að gæti orðið rannsóknum á KI og aðgerðum á KS mikil lyftistöng. Í Svíþjóð átti að satsa mikið í rannsóknum og vísindamenn í sviðsljósinu voru því eftirsóttir. Þannig hafði nafn Macchiarini komið inn í umræðuna á Karolinska en óformlegar fyrirspurnir um hann höfðu um sumarið skilað nokkuð ólíkum niðurstöðum varðandi vísindalega færni hans, samstarfshæfileika og hæfileika til að fylgja reglum. Í bók Bosse Lindquist um Macchiarinimálið kom ýmislegt fram um þetta (um er að ræða sama Bosse Lindquist og nýverið komst á blað fyrir lítillegt ósamkomulag við starfsmanneskju á RUV). Þar er meðal annars komið inn á netskeytasamskipti tveggja áhrifamanna á KI (Karolinska stofnuninni, háskólahluta Karolinska), þeirra Cardell og Dahlén, sem áttu sér stað 5. september 2010. Þar tjáði Cardell Dahlén vissar efasemdir sínar en kvað jafnframt tvo yfirlækna á KS, þá Kuylenstierna og Holmström (sem var nýráðni yfirlæknirinn) hafa sagst treysta sér til að ráða við Macchiarini. Cardell taldi því óhætt að halda áfram með ráðningarferlið án ítarlegri bakgrunnsskoðunar. Birgir skrifaði undir 2 dögum síðar. Hvort Birgir hafi verið einangraður í skrifstofu sinni og ekkert vitað af þessum efasemdum liggur ekki fyrir. Birgir skrifaði einnig, fyrir hönd Karolinska sjúkrahússins, undir samning (dagsettan 6. júní 2011) um að Sjúkratryggingar Íslands myndu borga talsvert af kostnaðinum við aðgerðina á Andemariam Beyene. Þáverandi forstjóri Sjúkratrygginga Íslands skrifaði undir fyrir hönd Sjúkratrygginga, eins og Ingi Freyr Vilhjálmsson blaðamaður nefndi réttilega í nýrri grein í Heimildinni. Þennan samning fékk ég nýlega tækifæri til að skoða, eins og Ingi Freyr hefur sýnilega einnig fengið. Í samningnum kom fram að um tilraunaaðgerð væri að ræða, óvíst væri um árangur hennar og hluti hennar væri alveg nýr, hefði aldrei verið framkvæmdur áður, sá hlutinn sem snéri að stofnfrumuböðun. Upphæðin var allt að 700.000 sænskar krónur ef ekki næðist fullur árangur en allt að 1.200.000 sænskar krónur ef fullur árangur næðist. KS tók samkvæmt samningnum ábyrgð á að siðanefndarleyfi yrði fengið og að sjúklingur gæfi upplýst skriflegt samþykki, sem og kostnaðinn vegna þess hluta aðgerðarinnar sem teldist tilraunaaðgerð, þ.e. hefði aldrei áður verið gerður. Tilvísandi íslenskur læknir var sagður samábyrgur með læknunum á Karolinska fyrir samskiptum Karolinska sjúkrahússins og Landspítalans og fyrir eftirfylgninni á Íslandi og samskiptum við viðeigandi stofnanir vegna hennar. Tilvísandi íslenskur læknir var ekki nafngreindur og skrifaði ekki undir. Líklega þyrfti að birta samninginn í heild sinni, með svert yfir þær persónuupplýsingar um sjúklinginn sem viðkvæmar teldust og ekki hefðu þegar komið fram í fjölmiðlum (það eintak sem ég sá var þannig svert). Er ekki kominn tími til að leyndarhjúpnum sé varpað af þessu ferli og fullt gagnsæi verði um það? Tímalína undirskrifta við ráðningu Paolo Macchiarini á Karolinska spítalann og stofnunina Birgir Jakobsson forstjóri KS skrifar undir 7. september 2010 Ráðningarnefnd KI samþykkir ráðningu 22. september 2010 Harriet Wallberg rektor KI skrifar undir 5. október 2010 Jan Andersson prorektor KI undirritar ráðningarsamning 5. október 2010 Paolo Macchiarini undirritar ráðningarsamning 5. október 2010 Mats Holmberg, nýr* yfirlæknir á HNE** á KS undirritar ráðningarsamning 11. nóvember 2010 Höfundur er áhugamaður um siðfræði. *hóf störf 1. september 2010 *HNE stendur fyrir háls-, nef- og eyrna-
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar