Vönduð eða vindasöm vinnubrögð í aðdraganda vindorkuvers Haraldur Þór Jónsson skrifar 17. ágúst 2024 15:33 Ekki ætla ég að efast um að vinnubrögð Landsvirkjunar í málinu eru vandasöm. Starfsfólk Landsvirkjunar stendur sig vel í sínum störfum og leggur sig fram um að vanda vinnubrögð. En markmið vönduðu vinnubragðanna er að byggja virkjun og markmiðinu skal náð! Mikilvægt er því að fara yfir hina hliðina á sama málinu, þ.e.a.s. vindasöm vinnubrögð í aðdraganda vindorkuvers. Landsvirkjun hóf undirbúning Búrfellslundar árið 2013 og skilað inn í umfjöllun í rammaáætlun 200 MW vindorkuveri. Þá var niðurstaða verkefnastjórnar Rammaáætlunar að Búrfellslundur væri slæmur orkunýtingarkostur sökum þess hversu slæm áhrif á ferðaþjónustu og útvist hann muni hafa með sjónrænt áhrifasvæði á hálendi Íslands sem er í kringum 1.000 ferkílómetrar. Verkefnastjórnin lagði til að Búrfellslundur yrði í biðflokki og alþingi staðfesti þá ákvörðun. Landsvirkjun tók sig til og minnkaði umfang vindorkuversins niður í 120 MW til að minnka umhverfisáhrifin og taka tillit til athugasemdanna. Eftir umfjöllun rammaáætlunar árið 2020 var niðurstaða verkefnisstjórnarinnar að þrátt fyrir breytta útfærslu væru áhrifin af vindorkuverinu enn verri en fyrri útgáfa þar sem vægi ferðaþjónustunnar sem atvinnugrein hefði tvöfaldast á þessu 5 ára tímabili. Verkefnastjórnin lagði því til að Búrfellslundur yrði áfram í biðflokki. Það má því skrifa afgreiðslu alþingis á óvönduð vinnubrögð þar sem alþingi tók pólitíska ákvörðun um að setja Búrfellslund í nýtingarflokk gegn faglegu rökum verkefnastjórnarinnar. Áhugavert væri að kalla eftir faglegu forsendum sem lágu til grundvallar ákvörðunar alþingis á þeim tíma, ef þau eru til! Síðan 2022 hefur Umhverfis- orku- og loftlagsráðherra unnið stefnu í vindorkumálum sem lögð var fram á þingi í vor. Í stefnunni er sérstaklega tekið fram að ekki eigi að byggja vindorkuver innan miðhálendislínunnar. Verja skuli hálendi Íslands. Þarna fer ekki hljóð og mynd saman, því Búrfellslundur er á hálendi Íslands. Það var jú alþingi sem sett Búrfellslund í nýtingarflokk, gegn faglegri ráðleggingu verkefnastjórnar rammaáætlunar. Til að redda málinu, þá var bætt inn í komandi vindorkustefnu að hún gildi ekki aftur í tímann svo Landsvirkjun geti reist Búrfellslund því okkur liggur svo á, það er komið að skuldardögum eins og ráðherrann hefur sagt. Sveitarstjórn Skeiða- og Gnúpverjahrepps nýtti sér heimild í lögum um rammaáætlun að fara fram á frestun á að innleiða Búrfellslund í skipulag í júní 2023. Í faglega umhverfismati Landsvirkjunar kemur skýrt fram að framkvæmdasvæði Búrfellslundar og áhrifasvæði væri bæði í Skeiða- og Gnúpverjahreppi og Rangárþingi Ytra. Í þeirri útgáfu af Búrfellslundi sem stendur til að reisa, þá eru vindmyllurnar aðeins í Rangárþingi Ytra á sveitarfélagamörkunum. Það breytir ekki þeirri staðreynd að áhrifasvæði vindorkuversins er í Skeiða- og Gnúpverjahreppi og Landsvirkjun hefur ekki sótt um að vindorkuverið fari í skipulag sveitarfélagsins. Bæði skuggavarp og hljóðvist vindorkuversins hefur áhrif í Skeiða- og Gnúpverjahreppi og takmarkar því landnotkun sveitarfélagsins, en það telst víst ekki til faglegra vinnubragða að eiga samskipti við nágranna sinn ef hægt er að komast hjá því. Búrfellslundur skilar engum tekjur í nærumhverfi sínu sökum undanþágu orkumannvirkja frá lögbundnum tekjustofni sveitarfélaga. Búrfellslundur verður rekinn af erlendum sérfræðingum sem munu koma 1-2svar til landsins á ári að sinna viðhaldi. Hann skilar því engum staðbundnum störfum og þar af leiðandi engum útsvarstekjum til sveitarfélaganna. En það skiptir víst engu máli, það er búið að undirbúa þetta svo faglega og ákvörðun alþingis var svo fagleg. Þann 14. mars á þessu ári gerði Landsvirkjun raforkusamning við Laxey ehf um sölu á endurnýjanlegri raforku til uppbyggingar nýrrar landeldisstöðvar Laxeyjar í Vestmannaeyjum. Í fréttatilkynningu Landsvirkjunar um málið kemur fram að forsenda samningsins sé að Búrfellslundur verði gangsettur í lok árs 2026 og Hvammsvirkjun tveimur árum síðar. Gert er ráð fyrir að verkefnið skapi 100 störf í Vestmannaeyjum, en í fréttinni kemur ekki fram að engin störf skapist þar sem orkan verður til. Hefur íbúum Rangárþings Ytra eða Skeiða- og Gnúpverjahrepps verið faglega kynnt að orkan úr Búrfellslundi fari til Vestmannaeyja en verði ekki nýtt til atvinnuuppbyggingar í nærumhverfi orkuframleiðslunnar ? Ég hvet bæði orkufyrirtækin og alþingismenn að taka upp fagleg vinnubrögð. Vinna þarf með íbúunum sem búa í nærumhverfi og áhrifasvæði orkumannvirkja til að tryggja að boðuð orkuskipti raungerist í náinni framtíð. Höfundur er oddviti í Skeiða- og Gnúpverjahreppi þar sem mest raforka hefur verið framleidd í sögu Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Haraldur Þór Jónsson Vindorkuver í Búrfellslundi Mest lesið Hvernig hljómar 100.000 kr. mánaðarlegur samgöngustyrkur? Valur Elli Valsson Skoðun Trumpistar eru víða Trausti Breiðfjörð Magnússon Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Árið 2023 kemur aldrei aftur Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Pólitískt hugrekki og pólitískt hugleysi: ólík stefna tveggja systurflokka Birgir Finnsson Skoðun Gerræðisleg áform í anda Ráðstjórnarríkjanna Guðmundur Fertram Sigurjónsson Skoðun Stóðhryssur ekki moldvörpur Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir Skoðun Opið svar til formanns Samleik- Útsvarsgreiðendur borga leikskólann í Kópavogi! Rakel Ýr Isaksen Skoðun Staða þorpshálfvita er laus til umsóknar Jón Daníelsson Skoðun Frá Írak til Gaza: Hvað höfum við lært af lygunum og stríðsbröltinu? Helen Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ísland gjaldþrota vegna fatlaðs fólks? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Veiðigjöld, gaslýsingar og valdníðsla Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Pólitískt hugrekki og pólitískt hugleysi: ólík stefna tveggja systurflokka Birgir Finnsson skrifar Skoðun Árið 2023 kemur aldrei aftur Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Trumpistar eru víða Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Fasteignagjöld eru lág í Reykjavík Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Gerræðisleg áform í anda Ráðstjórnarríkjanna Guðmundur Fertram Sigurjónsson skrifar Skoðun Opið svar til formanns Samleik- Útsvarsgreiðendur borga leikskólann í Kópavogi! Rakel Ýr Isaksen skrifar Skoðun Nýbakaðir foreldrar og óbökuð loforð Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þegar bráðamóttakan drepur þig hraðar Hólmfríður Ásta Hjaltadóttir skrifar Skoðun Samkeppnin tryggir hag neytenda Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Stóðhryssur ekki moldvörpur Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Við getum gert betur Einar Bárðarson skrifar Skoðun Tími til að notast við réttar tölur Sigurjón Þórðarson,Eydís Ásbjörnsdóttir,Eiríkur Björn Björgvinsson skrifar Skoðun Hvernig hljómar 100.000 kr. mánaðarlegur samgöngustyrkur? Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Ábyrg stefna í útlendingamálum Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Týndu hermennirnir okkar Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Gerist þetta aftur á morgun? Ísak Hilmarsson skrifar Skoðun Frá Írak til Gaza: Hvað höfum við lært af lygunum og stríðsbröltinu? Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Staða þorpshálfvita er laus til umsóknar Jón Daníelsson skrifar Skoðun Að reikna veiðigjald af raunverulegum aflaverðmætum Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Fréttir af baggavélum og lömbum Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Auglýsingaskrum Landsvirkjunar Stefán Georgsson skrifar Skoðun Öryggi og varnir Íslands Kristrún Frostadóttir,Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir,Inga Sæland skrifar Skoðun Takk Trump! Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Fíllinn á teikniborði Landsvirkjunar Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tími til að staldra við Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Hvar er fyrirsjáanleikinn, forsætisráðherra? Monika Margrét Stefánsdóttir skrifar Skoðun 25 metrar í Fannborg Hákon Gunnarsson skrifar Sjá meira
Ekki ætla ég að efast um að vinnubrögð Landsvirkjunar í málinu eru vandasöm. Starfsfólk Landsvirkjunar stendur sig vel í sínum störfum og leggur sig fram um að vanda vinnubrögð. En markmið vönduðu vinnubragðanna er að byggja virkjun og markmiðinu skal náð! Mikilvægt er því að fara yfir hina hliðina á sama málinu, þ.e.a.s. vindasöm vinnubrögð í aðdraganda vindorkuvers. Landsvirkjun hóf undirbúning Búrfellslundar árið 2013 og skilað inn í umfjöllun í rammaáætlun 200 MW vindorkuveri. Þá var niðurstaða verkefnastjórnar Rammaáætlunar að Búrfellslundur væri slæmur orkunýtingarkostur sökum þess hversu slæm áhrif á ferðaþjónustu og útvist hann muni hafa með sjónrænt áhrifasvæði á hálendi Íslands sem er í kringum 1.000 ferkílómetrar. Verkefnastjórnin lagði til að Búrfellslundur yrði í biðflokki og alþingi staðfesti þá ákvörðun. Landsvirkjun tók sig til og minnkaði umfang vindorkuversins niður í 120 MW til að minnka umhverfisáhrifin og taka tillit til athugasemdanna. Eftir umfjöllun rammaáætlunar árið 2020 var niðurstaða verkefnisstjórnarinnar að þrátt fyrir breytta útfærslu væru áhrifin af vindorkuverinu enn verri en fyrri útgáfa þar sem vægi ferðaþjónustunnar sem atvinnugrein hefði tvöfaldast á þessu 5 ára tímabili. Verkefnastjórnin lagði því til að Búrfellslundur yrði áfram í biðflokki. Það má því skrifa afgreiðslu alþingis á óvönduð vinnubrögð þar sem alþingi tók pólitíska ákvörðun um að setja Búrfellslund í nýtingarflokk gegn faglegu rökum verkefnastjórnarinnar. Áhugavert væri að kalla eftir faglegu forsendum sem lágu til grundvallar ákvörðunar alþingis á þeim tíma, ef þau eru til! Síðan 2022 hefur Umhverfis- orku- og loftlagsráðherra unnið stefnu í vindorkumálum sem lögð var fram á þingi í vor. Í stefnunni er sérstaklega tekið fram að ekki eigi að byggja vindorkuver innan miðhálendislínunnar. Verja skuli hálendi Íslands. Þarna fer ekki hljóð og mynd saman, því Búrfellslundur er á hálendi Íslands. Það var jú alþingi sem sett Búrfellslund í nýtingarflokk, gegn faglegri ráðleggingu verkefnastjórnar rammaáætlunar. Til að redda málinu, þá var bætt inn í komandi vindorkustefnu að hún gildi ekki aftur í tímann svo Landsvirkjun geti reist Búrfellslund því okkur liggur svo á, það er komið að skuldardögum eins og ráðherrann hefur sagt. Sveitarstjórn Skeiða- og Gnúpverjahrepps nýtti sér heimild í lögum um rammaáætlun að fara fram á frestun á að innleiða Búrfellslund í skipulag í júní 2023. Í faglega umhverfismati Landsvirkjunar kemur skýrt fram að framkvæmdasvæði Búrfellslundar og áhrifasvæði væri bæði í Skeiða- og Gnúpverjahreppi og Rangárþingi Ytra. Í þeirri útgáfu af Búrfellslundi sem stendur til að reisa, þá eru vindmyllurnar aðeins í Rangárþingi Ytra á sveitarfélagamörkunum. Það breytir ekki þeirri staðreynd að áhrifasvæði vindorkuversins er í Skeiða- og Gnúpverjahreppi og Landsvirkjun hefur ekki sótt um að vindorkuverið fari í skipulag sveitarfélagsins. Bæði skuggavarp og hljóðvist vindorkuversins hefur áhrif í Skeiða- og Gnúpverjahreppi og takmarkar því landnotkun sveitarfélagsins, en það telst víst ekki til faglegra vinnubragða að eiga samskipti við nágranna sinn ef hægt er að komast hjá því. Búrfellslundur skilar engum tekjur í nærumhverfi sínu sökum undanþágu orkumannvirkja frá lögbundnum tekjustofni sveitarfélaga. Búrfellslundur verður rekinn af erlendum sérfræðingum sem munu koma 1-2svar til landsins á ári að sinna viðhaldi. Hann skilar því engum staðbundnum störfum og þar af leiðandi engum útsvarstekjum til sveitarfélaganna. En það skiptir víst engu máli, það er búið að undirbúa þetta svo faglega og ákvörðun alþingis var svo fagleg. Þann 14. mars á þessu ári gerði Landsvirkjun raforkusamning við Laxey ehf um sölu á endurnýjanlegri raforku til uppbyggingar nýrrar landeldisstöðvar Laxeyjar í Vestmannaeyjum. Í fréttatilkynningu Landsvirkjunar um málið kemur fram að forsenda samningsins sé að Búrfellslundur verði gangsettur í lok árs 2026 og Hvammsvirkjun tveimur árum síðar. Gert er ráð fyrir að verkefnið skapi 100 störf í Vestmannaeyjum, en í fréttinni kemur ekki fram að engin störf skapist þar sem orkan verður til. Hefur íbúum Rangárþings Ytra eða Skeiða- og Gnúpverjahrepps verið faglega kynnt að orkan úr Búrfellslundi fari til Vestmannaeyja en verði ekki nýtt til atvinnuuppbyggingar í nærumhverfi orkuframleiðslunnar ? Ég hvet bæði orkufyrirtækin og alþingismenn að taka upp fagleg vinnubrögð. Vinna þarf með íbúunum sem búa í nærumhverfi og áhrifasvæði orkumannvirkja til að tryggja að boðuð orkuskipti raungerist í náinni framtíð. Höfundur er oddviti í Skeiða- og Gnúpverjahreppi þar sem mest raforka hefur verið framleidd í sögu Íslands.
Opið svar til formanns Samleik- Útsvarsgreiðendur borga leikskólann í Kópavogi! Rakel Ýr Isaksen Skoðun
Skoðun Pólitískt hugrekki og pólitískt hugleysi: ólík stefna tveggja systurflokka Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Opið svar til formanns Samleik- Útsvarsgreiðendur borga leikskólann í Kópavogi! Rakel Ýr Isaksen skrifar
Skoðun Tími til að notast við réttar tölur Sigurjón Þórðarson,Eydís Ásbjörnsdóttir,Eiríkur Björn Björgvinsson skrifar
Skoðun Frá Írak til Gaza: Hvað höfum við lært af lygunum og stríðsbröltinu? Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Öryggi og varnir Íslands Kristrún Frostadóttir,Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir,Inga Sæland skrifar
Opið svar til formanns Samleik- Útsvarsgreiðendur borga leikskólann í Kópavogi! Rakel Ýr Isaksen Skoðun