Verstu kennarar í heimi Gígja Bjargardóttir skrifar 11. nóvember 2024 14:31 Nú standa yfir verkföll allra aðildarfélaga KÍ, verkföll sem dreifast milli sveitarfélaga og skólastiga, í mislangan tíma. Hér í mínu bæjarfélagi, Seltjarnarnesi, eru kennarar í leikskólanum í verkfalli. Ótímabundnu. Í því felst mikil lífsgæðaskerðing fyrir börnin og gífurlegt rask fyrir foreldra og aðstandendur þeirra. Við leikskólakennarar tökum því að fara í verkfall ekki af neinni léttúð; verkfall er neyðaraðgerð sem er ráðist í eftir vandlega ígrundun og er henni ætlað að þrýsta á samningaviðræður í kjarabaráttu. Og þessi aðgerð er óravegu frá því að vera fyrsta skrefið sem tekið hefur verið í yfirstandandi kjaraviðræðum; samninganefndir KÍ hafa setið á fundum mánuðum saman, og hafa kennarar verið samningslausir frá mars og maí á þessu ári. Það sem stóra deilumálið snýst um er að árið 2016, fyrir átta árum, var skrifað undir samning þar sem kennurum var lofað jöfnun launa á við almennan vinnumarkað, á sama tíma og lífeyrisréttindi hins almenna markaðar voru jöfnuð við hinn opinbera. Jöfnun lífeyrisréttinda á almennum vinnumarkaði gekk hratt og örugglega fyrir sig, en kennarar eru nú búnir að bíða í öll þessi ár eftir að hafist verði handa við að jafna laun kennara. Og nú er þolinmæði kennara einfaldlega á þrotum: við búum við samfélagssáttmála sem gerir ráð fyrir því að staðið sé við þá samninga sem skrifað er undir. Ef ekki eru lengur forsendur fyrir því að gagnkvæmt traust ríki á milli viðsemjenda, ættum við einfaldlega að hætta að nota orðið samfélag og finna eitthvað allt annað hugtak sem raunverulega fangar ástandið. Samninganefndir sveitarfélaganna hafa ekki viljað eiga samtal um þennan vanefnda samning og í dag snýst deilan m.a. um að finna viðmiðunarhóp á hinum almenna markaði sem hægt er að bera störf kennara við. Á samfélagsmiðlum snerist orðræðan fljótt upp í að persónugera verkfallsaðgerðir okkar og við leikskólakennarar, á Seltjarnarnesi og víðar, vorum vænd um að vera vond við börnin sem við menntum og hlúum að í okkar daglega starfi. Það er ekki einungis ósanngjarnt, heldur líka virkilega sárt. Við leikskólakennarar erum fagstétt sem stendur í kjaradeilu, með skýran verkfallsrétt. Verkfall þýðir að leggja niður störf. Það þarf vart að taka það fram hvað okkur þykir það miður að börnin, og fjölskyldur þeirra, líði fyrir þetta. En okkur hefur verið stillt upp við vegg og allar aðrar aðgerðir hafa verið fullreyndar. Hvernig þetta verkfall er útfært er ekki á forræði okkar kennara, heldur treystum við því að forysta okkar stéttarfélags hafi þekkingu og innsýn og velji aðgerðir sem knýja fram samninga. Við í Leikskóla Seltjarnarness erum í þeirri óvenjulegu forréttindastöðu að meirihluti starfsfólks leikskólans er fagmenntaður og þar af leiðandi meðlimir í Kennarasambandi Íslands. Að jafnaði fer þar fram metnaðarfullt og vandað starf sem börnin okkar munu búa að á allri sinni skólagöngu. En þetta er því miður ekki raunin í öllum leikskólum landsins, heilt yfir eru leikskólakennarar um 24% starfsfólks í leikskólum. Og þó að hin 76% sem starfa séu vandað og dásamlegt fólk þá er verið að mismuna börnum um tækifæri til menntunar. Þau margvíslegu verkefni sem eru hluti af daglegu starfi leikskólans eru skipulögð og leidd af fagfólki, hvort sem það er málörvun, tónlistarkennsla, listsköpun, útinám eða annað markvisst nám. Þetta eru tækifæri sem börnin á Nesinu fá alla jafna, þó svo enn megi gera betur, en um land allt er verið að brjóta á rétti barna til gæðamenntunar með því að viðhalda leikskólaumhverfinu og kjörum kennara á þann hátt að faglært fólk helst ekki í starfi. Annað starfsfólk leggur svo sannarlega sitt af mörkum og er okkur gífurlega mikilvægt, en fagfólkið er það sem skipuleggur nám barnanna og ber ábyrgðina. Fagfólkið er stöðugleikinn sem leikskólastarfið þarf, því við sem þarna störfum vitum hversu ótrúlega mikilvæg fyrstu árin eru fyrir þroska og vellíðan barna, og skipta öllu máli fyrir það sem koma skal. Enn og aftur þurfum við kennarar að verja fagmennsku leikskólastigsins. Kæru foreldrar, þið hafið fullan rétt á að vera ósátt og hafið rétt á ykkar skoðunum á aðgerðum, en þær breyta ekki þeirri stöðu sem uppi er. Búið er að dæma kröfurnar löglegar. Verkföll eru skollin á. Hvernig þær aðgerðir þróast veltur á viðsemjendum og deilan leysist við samningaborðið, ekki á samfélagsmiðlum. Ég fullvissa ykkur um að ekkert stendur hjarta kennarans nær en að bæta menntun barna; okkur ber skylda til að fjárfesta í börnunum okkar um allt land, ekki bara á Seltjarnarnesi. Og til að það sé mögulegt verður samfélagið að fjárfesta í kennarastarfinu. Það gengur einfaldlega ekki upp að fólk í fullri vinnu, með fimm ára háskólanám að baki, þurfi oftar en ekki að vinna aukavinnu til þess eins að ná endum saman. Ég hvet ykkur til að standa með kennurum og beita ykkur þar sem þið getið haft áhrif. Þið foreldrar eruð langt frá því að vera máttlaust afl, við kennarar leikskólans finnum vel fyrir þrýstingi ykkar, boðleiðin niður á bæjarskrifstofu er ekki lengri. Hvað með með undirskriftalista til sveitarstjórna? Höfundur er kennari og trúnaðarmaður í Leikskóla Seltjarnarness. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kennaraverkfall 2024 Mest lesið Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson Skoðun „Fáum við einkunn fyrir þetta?“ Hulda Dögg Proppé Skoðun Vorstjarnan hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson Skoðun Sakar aðra um það sem hún gerir sjálf Sigurjón Þórðarson Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson Skoðun Hrossakjöt, hroki og hleypidómar Kristján Logason Skoðun „Þú verður aldrei nóg“ - Ástæður þess að kerfið bregst innflytjendum Ian McDonald Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun Að byggja upp á Bakka Hjálmar Bogi Hafliðason Skoðun Skoðun Skoðun Hvernig er staða lesblindra á Íslandi? Guðmundur S. Johnsen skrifar Skoðun Sakar aðra um það sem hún gerir sjálf Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun „Þú verður aldrei nóg“ - Ástæður þess að kerfið bregst innflytjendum Ian McDonald skrifar Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar Skoðun Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson skrifar Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun „Fáum við einkunn fyrir þetta?“ Hulda Dögg Proppé skrifar Skoðun Hrossakjöt, hroki og hleypidómar Kristján Logason skrifar Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Að byggja upp á Bakka Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Fiskeldi og samfélagsábyrgð Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Pólitískt raunsæi og utanríkisstefna Íslands Ragnar Anthony Antonsson Gambrell skrifar Skoðun Vorstjarnan hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Fylgið fór vegna fullveldismáls Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Er Ísrael ennþá útvalin þjóð Guðs? Ómar Torfason skrifar Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Raforkuverð: Stórnotendur og almenningur Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson skrifar Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir skrifar Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn – Rödd skynseminnar í borginni Ómar Már Jónsson skrifar Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Sjá meira
Nú standa yfir verkföll allra aðildarfélaga KÍ, verkföll sem dreifast milli sveitarfélaga og skólastiga, í mislangan tíma. Hér í mínu bæjarfélagi, Seltjarnarnesi, eru kennarar í leikskólanum í verkfalli. Ótímabundnu. Í því felst mikil lífsgæðaskerðing fyrir börnin og gífurlegt rask fyrir foreldra og aðstandendur þeirra. Við leikskólakennarar tökum því að fara í verkfall ekki af neinni léttúð; verkfall er neyðaraðgerð sem er ráðist í eftir vandlega ígrundun og er henni ætlað að þrýsta á samningaviðræður í kjarabaráttu. Og þessi aðgerð er óravegu frá því að vera fyrsta skrefið sem tekið hefur verið í yfirstandandi kjaraviðræðum; samninganefndir KÍ hafa setið á fundum mánuðum saman, og hafa kennarar verið samningslausir frá mars og maí á þessu ári. Það sem stóra deilumálið snýst um er að árið 2016, fyrir átta árum, var skrifað undir samning þar sem kennurum var lofað jöfnun launa á við almennan vinnumarkað, á sama tíma og lífeyrisréttindi hins almenna markaðar voru jöfnuð við hinn opinbera. Jöfnun lífeyrisréttinda á almennum vinnumarkaði gekk hratt og örugglega fyrir sig, en kennarar eru nú búnir að bíða í öll þessi ár eftir að hafist verði handa við að jafna laun kennara. Og nú er þolinmæði kennara einfaldlega á þrotum: við búum við samfélagssáttmála sem gerir ráð fyrir því að staðið sé við þá samninga sem skrifað er undir. Ef ekki eru lengur forsendur fyrir því að gagnkvæmt traust ríki á milli viðsemjenda, ættum við einfaldlega að hætta að nota orðið samfélag og finna eitthvað allt annað hugtak sem raunverulega fangar ástandið. Samninganefndir sveitarfélaganna hafa ekki viljað eiga samtal um þennan vanefnda samning og í dag snýst deilan m.a. um að finna viðmiðunarhóp á hinum almenna markaði sem hægt er að bera störf kennara við. Á samfélagsmiðlum snerist orðræðan fljótt upp í að persónugera verkfallsaðgerðir okkar og við leikskólakennarar, á Seltjarnarnesi og víðar, vorum vænd um að vera vond við börnin sem við menntum og hlúum að í okkar daglega starfi. Það er ekki einungis ósanngjarnt, heldur líka virkilega sárt. Við leikskólakennarar erum fagstétt sem stendur í kjaradeilu, með skýran verkfallsrétt. Verkfall þýðir að leggja niður störf. Það þarf vart að taka það fram hvað okkur þykir það miður að börnin, og fjölskyldur þeirra, líði fyrir þetta. En okkur hefur verið stillt upp við vegg og allar aðrar aðgerðir hafa verið fullreyndar. Hvernig þetta verkfall er útfært er ekki á forræði okkar kennara, heldur treystum við því að forysta okkar stéttarfélags hafi þekkingu og innsýn og velji aðgerðir sem knýja fram samninga. Við í Leikskóla Seltjarnarness erum í þeirri óvenjulegu forréttindastöðu að meirihluti starfsfólks leikskólans er fagmenntaður og þar af leiðandi meðlimir í Kennarasambandi Íslands. Að jafnaði fer þar fram metnaðarfullt og vandað starf sem börnin okkar munu búa að á allri sinni skólagöngu. En þetta er því miður ekki raunin í öllum leikskólum landsins, heilt yfir eru leikskólakennarar um 24% starfsfólks í leikskólum. Og þó að hin 76% sem starfa séu vandað og dásamlegt fólk þá er verið að mismuna börnum um tækifæri til menntunar. Þau margvíslegu verkefni sem eru hluti af daglegu starfi leikskólans eru skipulögð og leidd af fagfólki, hvort sem það er málörvun, tónlistarkennsla, listsköpun, útinám eða annað markvisst nám. Þetta eru tækifæri sem börnin á Nesinu fá alla jafna, þó svo enn megi gera betur, en um land allt er verið að brjóta á rétti barna til gæðamenntunar með því að viðhalda leikskólaumhverfinu og kjörum kennara á þann hátt að faglært fólk helst ekki í starfi. Annað starfsfólk leggur svo sannarlega sitt af mörkum og er okkur gífurlega mikilvægt, en fagfólkið er það sem skipuleggur nám barnanna og ber ábyrgðina. Fagfólkið er stöðugleikinn sem leikskólastarfið þarf, því við sem þarna störfum vitum hversu ótrúlega mikilvæg fyrstu árin eru fyrir þroska og vellíðan barna, og skipta öllu máli fyrir það sem koma skal. Enn og aftur þurfum við kennarar að verja fagmennsku leikskólastigsins. Kæru foreldrar, þið hafið fullan rétt á að vera ósátt og hafið rétt á ykkar skoðunum á aðgerðum, en þær breyta ekki þeirri stöðu sem uppi er. Búið er að dæma kröfurnar löglegar. Verkföll eru skollin á. Hvernig þær aðgerðir þróast veltur á viðsemjendum og deilan leysist við samningaborðið, ekki á samfélagsmiðlum. Ég fullvissa ykkur um að ekkert stendur hjarta kennarans nær en að bæta menntun barna; okkur ber skylda til að fjárfesta í börnunum okkar um allt land, ekki bara á Seltjarnarnesi. Og til að það sé mögulegt verður samfélagið að fjárfesta í kennarastarfinu. Það gengur einfaldlega ekki upp að fólk í fullri vinnu, með fimm ára háskólanám að baki, þurfi oftar en ekki að vinna aukavinnu til þess eins að ná endum saman. Ég hvet ykkur til að standa með kennurum og beita ykkur þar sem þið getið haft áhrif. Þið foreldrar eruð langt frá því að vera máttlaust afl, við kennarar leikskólans finnum vel fyrir þrýstingi ykkar, boðleiðin niður á bæjarskrifstofu er ekki lengri. Hvað með með undirskriftalista til sveitarstjórna? Höfundur er kennari og trúnaðarmaður í Leikskóla Seltjarnarness.
Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun
Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun
Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar
Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun
Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun