Að kjósa í roki, hríð og nístingskulda Jón Ferdínand Estherarson skrifar 26. nóvember 2024 17:32 Þegar ég byrjaði fyrst að skrifa þetta í byrjun nóvember sat ég innilokaður og horfði þreytulegum augum út um gluggann. Á grámygluna úti og tréin sem sveifluðust ofsafengið í rokinu. Svona gekk þetta þá meira og minna dögum saman og eftir nokkurra daga stillingu veðurguðanna undanfarna viku segir veðurspáin segir annað eins vera framundan líka og það á kjördag. Af hverju í ósköpunum erum við að kjósa enn og aftur á þessum nöturlega árstíma? Hugur minn leitar til Bessastaða. Framboðsfundir um menningarmál, um málefni öryrkja, um menntun og umhverfi og auðlindir og orku og ég veit ekki hvað hafa öskrað á landsmenn í auglýsingum á samfélagsmiðlum undanfarinn mánuðinn. Opin hús á kosningaskrifstofum hafa líka reynt að lokka fólk í heimsóknir með loforði um léttar veitingar og samtölum við frambjóðendur. Auglýsingaskilti með misinnihaldsríkum loforðum og slagorðum gefa augunum ekki frið hvert sem förinni er heitið. Úti hefur rokið gargað sem áður og nístingskuldi leikið landið grátt og drepið í mér alla löngun til að taka þátt í þessari „lýðræðisveislu“ eins og óþarflega glaðlynt fólk kallar orðið þessi kosningatímabil. Grámyglan, ofsarokið og brennandi frostið slær mig utan undir í hvert sinn sem ég drattast út úr húsi til að sækja mér matarvistir og minnir mig á nagandi pirringinn sem situr í mér enn. Það er óásættanlegt að kjósa á veturna á landi eins og Íslandi. Öll erum við meðvituð um eigin veðráttu, það liggur í augum uppi að á þessi árstími hentar best í að verja sem mestum tíma innandyra og einbeita sér að vinnu, hvíld, fjölskyldu og vinum. Jólin nálgast líka og nægur er erillinn í undirbúningi á þeim. Það er auðvitað fyrst og fremst af þeim sökum sem við kjósum nær alltaf í sögunni að vori til. Ég vil líka hugsa til lýðræðishallans sem skapast með því að kjósa á þessum árstíma. Kosningar snúast nefnilega ekki bara um kjördag, þó nægilega slæmt sé að fólk á Austurlandi megi nú búast við snjóstormi á þeim degi og landskjörstjórn fundar um það að mögulega fresta kjördeginum til að bíða betri veðurs. Kosningar snúast fyrst og fremst um kosningabaráttuna, um samtöl og kappræður og yfirheyrslu kjósenda á frambjóðendunum, að fá fram svör við spurningum sem leita á almenning. Kosningar snúast sem sagt um þátttöku. Það er einfaldlega erfitt að taka þátt í ömurlegu veðri. Það er erfitt að nenna því að fara út úr húsi. Árstíðabundin ládeyða hamlar mörgum í ofanálag. Það er erfitt fyrir fólk að ferðast um strjálbýl kjördæmi til að fara á framboðsfundi. Nægilega skítt er það í Reykjavík, en í þessu efni hallar mjög á lýðræðislega hagsmuni landsbyggðarinnar. Það er líka bara erfitt að standa í undirbúningi fyrir jólin, fullri vinnu, sinna börnunum og ástvinum og leggjast svo í mikla vinnu og heimalærdóm við að reyna að lesa sig í gegnum staflana af kosningaloforðum og tugi klukkutíma af uppsöfnuðum kappræðum og umræðum í sjónvarpi frá stjórnmálafólki sem við treystum almennt ekki hætishót. Af hverju í ósköpunum erum við þá að kjósa núna á síðasta degi í nóvember? Jú, af því að Bjarni Benediktsson kollsteypti eigin ríkisstjórn. Við gætum látið skuldina falla þar og vissulega á hún að einhverju leyti heima þar. Hluta ábyrgðarinnar og þann ríkasta tel ég ber þó forseti Íslands. Halla Tómasdóttir er tiltölulega nýkjörin og hennar fyrsta embættisverk af fullri stjórnskipunarlegri alvöru var að fallast á beiðni Bjarna Ben um þingrof. Það var gert þrátt fyrir augljósan lýðræðislegan hag allra, flokkanna og kjósenda, sér í lagi þeirra úti á landi, af því að kjósa loksins aftur að vori og halda kosningar með ákveðnum fyrirsjáanleika. Loksins átti að vera hægt að lagfæra þann misbrest sem að fyrri ríkisstjórnarslit Bjarna og félaga ollu árin 2016 og 2017. Misbrest sem að ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur sá sér ekki fært að lagfæra heldur árið 2021. Með því að fallast á þessa beiðni Bjarna og þá eftir að hafa talað við leiðtoga hinna flokkanna, sem væntanlega neituðu að sýna samstarfsvilja til að halda stjórn við til vors, þá sýndi Halla ákveðið veikleikamerki gagnvart þingheimi. Að hennar forsetatíð muni ekki einkennast af aðhaldi gagnvart þingheimi sem frægur er fyrir að vera dyntóttur og hugsa í skammtímahagsmunum flokka sinna. Skemmst ber að minnast nýkjörnum forseta Íslands, Guðna Th. Jóhannessyni, sem rak Sigmund Davíð Gunnlaugsson öfugan út af Bessastöðum þegar að Sigmundur hljóp í óðagoti með þingrofsbeiðni eftir að hafa gert sig að fífli í viðtali vegna Panamaskjalanna árið 2016. Tiltölulega stuttum tíma síðar sýndi Guðni aftur festu gagnvart þingheimi eftir stjórnarslitin og kosningar 2017 og sagði það ekki vera í boði að kjósa enn á ný, þingheimur yrði að hysja upp um sig buxurnar og ræða sig niður á starfhæfan meirihluta sem varð raunin. Það er mikilvægt að á Bessastöðum sitji manneskja sem hugsi hlutina ekki eingöngu útfrá ergelsi og rifrildum stjórnmálaflokkanna á þingi, heldur horfi til hagsmuna almennings líka. Höllu Tómasdóttur mistókst í þeirri eldskírn sinni. Höfundur er þýðandi og stjórnmálasagnfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Halla Tómasdóttir Forseti Íslands Alþingi Mest lesið Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen Skoðun Pólitískt hugrekki og pólitískt hugleysi: ólík stefna tveggja systurflokka Birgir Finnsson Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson Skoðun Skoðun Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Lægri gjöld, fleiri tækifæri Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar Skoðun Öflugar varnir krefjast stöndugra fréttamiðla Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðirnir og Íslandsbanki, hluthafafundur á mánudag Bolli Héðinsson skrifar Skoðun „Þegar arkitektinn fer á flug“ - opinber umræða á villigötum Eyrún Arnarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið þarf stjórnvöld með bein í nefinu Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Börn eru hvorki veiðigjöld né öryggis- og varnarmál Grímur Atlason skrifar Skoðun Í vörn gegn sjálfum sér? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mig langar að byggja heim með frið og umlykja með ást Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þjóðin stendur með sjúkraliðum Sandra B. Franks skrifar Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín skrifar Skoðun Ísland gjaldþrota vegna fatlaðs fólks? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Veiðigjöld, gaslýsingar og valdníðsla Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Pólitískt hugrekki og pólitískt hugleysi: ólík stefna tveggja systurflokka Birgir Finnsson skrifar Skoðun Árið 2023 kemur aldrei aftur Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Trumpistar eru víða Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Fasteignagjöld eru lág í Reykjavík Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Gerræðisleg áform í anda Ráðstjórnarríkjanna Guðmundur Fertram Sigurjónsson skrifar Skoðun Opið svar til formanns Samleik- Útsvarsgreiðendur borga leikskólann í Kópavogi! Rakel Ýr Isaksen skrifar Skoðun Nýbakaðir foreldrar og óbökuð loforð Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þegar bráðamóttakan drepur þig hraðar Hólmfríður Ásta Hjaltadóttir skrifar Sjá meira
Þegar ég byrjaði fyrst að skrifa þetta í byrjun nóvember sat ég innilokaður og horfði þreytulegum augum út um gluggann. Á grámygluna úti og tréin sem sveifluðust ofsafengið í rokinu. Svona gekk þetta þá meira og minna dögum saman og eftir nokkurra daga stillingu veðurguðanna undanfarna viku segir veðurspáin segir annað eins vera framundan líka og það á kjördag. Af hverju í ósköpunum erum við að kjósa enn og aftur á þessum nöturlega árstíma? Hugur minn leitar til Bessastaða. Framboðsfundir um menningarmál, um málefni öryrkja, um menntun og umhverfi og auðlindir og orku og ég veit ekki hvað hafa öskrað á landsmenn í auglýsingum á samfélagsmiðlum undanfarinn mánuðinn. Opin hús á kosningaskrifstofum hafa líka reynt að lokka fólk í heimsóknir með loforði um léttar veitingar og samtölum við frambjóðendur. Auglýsingaskilti með misinnihaldsríkum loforðum og slagorðum gefa augunum ekki frið hvert sem förinni er heitið. Úti hefur rokið gargað sem áður og nístingskuldi leikið landið grátt og drepið í mér alla löngun til að taka þátt í þessari „lýðræðisveislu“ eins og óþarflega glaðlynt fólk kallar orðið þessi kosningatímabil. Grámyglan, ofsarokið og brennandi frostið slær mig utan undir í hvert sinn sem ég drattast út úr húsi til að sækja mér matarvistir og minnir mig á nagandi pirringinn sem situr í mér enn. Það er óásættanlegt að kjósa á veturna á landi eins og Íslandi. Öll erum við meðvituð um eigin veðráttu, það liggur í augum uppi að á þessi árstími hentar best í að verja sem mestum tíma innandyra og einbeita sér að vinnu, hvíld, fjölskyldu og vinum. Jólin nálgast líka og nægur er erillinn í undirbúningi á þeim. Það er auðvitað fyrst og fremst af þeim sökum sem við kjósum nær alltaf í sögunni að vori til. Ég vil líka hugsa til lýðræðishallans sem skapast með því að kjósa á þessum árstíma. Kosningar snúast nefnilega ekki bara um kjördag, þó nægilega slæmt sé að fólk á Austurlandi megi nú búast við snjóstormi á þeim degi og landskjörstjórn fundar um það að mögulega fresta kjördeginum til að bíða betri veðurs. Kosningar snúast fyrst og fremst um kosningabaráttuna, um samtöl og kappræður og yfirheyrslu kjósenda á frambjóðendunum, að fá fram svör við spurningum sem leita á almenning. Kosningar snúast sem sagt um þátttöku. Það er einfaldlega erfitt að taka þátt í ömurlegu veðri. Það er erfitt að nenna því að fara út úr húsi. Árstíðabundin ládeyða hamlar mörgum í ofanálag. Það er erfitt fyrir fólk að ferðast um strjálbýl kjördæmi til að fara á framboðsfundi. Nægilega skítt er það í Reykjavík, en í þessu efni hallar mjög á lýðræðislega hagsmuni landsbyggðarinnar. Það er líka bara erfitt að standa í undirbúningi fyrir jólin, fullri vinnu, sinna börnunum og ástvinum og leggjast svo í mikla vinnu og heimalærdóm við að reyna að lesa sig í gegnum staflana af kosningaloforðum og tugi klukkutíma af uppsöfnuðum kappræðum og umræðum í sjónvarpi frá stjórnmálafólki sem við treystum almennt ekki hætishót. Af hverju í ósköpunum erum við þá að kjósa núna á síðasta degi í nóvember? Jú, af því að Bjarni Benediktsson kollsteypti eigin ríkisstjórn. Við gætum látið skuldina falla þar og vissulega á hún að einhverju leyti heima þar. Hluta ábyrgðarinnar og þann ríkasta tel ég ber þó forseti Íslands. Halla Tómasdóttir er tiltölulega nýkjörin og hennar fyrsta embættisverk af fullri stjórnskipunarlegri alvöru var að fallast á beiðni Bjarna Ben um þingrof. Það var gert þrátt fyrir augljósan lýðræðislegan hag allra, flokkanna og kjósenda, sér í lagi þeirra úti á landi, af því að kjósa loksins aftur að vori og halda kosningar með ákveðnum fyrirsjáanleika. Loksins átti að vera hægt að lagfæra þann misbrest sem að fyrri ríkisstjórnarslit Bjarna og félaga ollu árin 2016 og 2017. Misbrest sem að ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur sá sér ekki fært að lagfæra heldur árið 2021. Með því að fallast á þessa beiðni Bjarna og þá eftir að hafa talað við leiðtoga hinna flokkanna, sem væntanlega neituðu að sýna samstarfsvilja til að halda stjórn við til vors, þá sýndi Halla ákveðið veikleikamerki gagnvart þingheimi. Að hennar forsetatíð muni ekki einkennast af aðhaldi gagnvart þingheimi sem frægur er fyrir að vera dyntóttur og hugsa í skammtímahagsmunum flokka sinna. Skemmst ber að minnast nýkjörnum forseta Íslands, Guðna Th. Jóhannessyni, sem rak Sigmund Davíð Gunnlaugsson öfugan út af Bessastöðum þegar að Sigmundur hljóp í óðagoti með þingrofsbeiðni eftir að hafa gert sig að fífli í viðtali vegna Panamaskjalanna árið 2016. Tiltölulega stuttum tíma síðar sýndi Guðni aftur festu gagnvart þingheimi eftir stjórnarslitin og kosningar 2017 og sagði það ekki vera í boði að kjósa enn á ný, þingheimur yrði að hysja upp um sig buxurnar og ræða sig niður á starfhæfan meirihluta sem varð raunin. Það er mikilvægt að á Bessastöðum sitji manneskja sem hugsi hlutina ekki eingöngu útfrá ergelsi og rifrildum stjórnmálaflokkanna á þingi, heldur horfi til hagsmuna almennings líka. Höllu Tómasdóttur mistókst í þeirri eldskírn sinni. Höfundur er þýðandi og stjórnmálasagnfræðingur.
Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir Skoðun
Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson Skoðun
Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar
Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar
Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín skrifar
Skoðun Pólitískt hugrekki og pólitískt hugleysi: ólík stefna tveggja systurflokka Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Opið svar til formanns Samleik- Útsvarsgreiðendur borga leikskólann í Kópavogi! Rakel Ýr Isaksen skrifar
Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir Skoðun
Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson Skoðun