Þegar Trölli stal atkvæðum Eyjólfur Ingvi Bjarnason skrifar 19. desember 2024 13:03 Senn líður að því að nýkjörið Alþingi verði kallað saman og þingstörf hefjist. Ég óska öllum þingmönnum til hamingju með kjörið og velfarnaðar í störfum sínum fyrir landið allt á komandi kjörtímabili. En tilefni þess að ég sting niður penna er umfjöllun í fjölmiðlum um kosningakerfið, dauð atkvæði og misvægi atkvæða. Í þættinum Sprengisandi á Bylgjunni 8. desember sl. leiddu saman hesta sína Ólafur Þ. Harðarson próf. emeritus við HÍ og Haukur Arnþórsson, stjórnsýslufræðingur. Ummæli þeirra í garð landsbyggðarinnar minna helst á barn sem ekki var hlustað á í æsku og ég ráðlegg þeim að fá sér tíma hjá sálfræðing til að vinna úr landsbyggðaráfalli æsku sinnar. Þeir létu gamminn geysa en Haukur sagði meðal annars að vægi atkvæða væri alveg sérstaklega hættulegt á Íslandi vegna þess að ný sjónarmið koma svo seint út á land og veruleg hætta væri á því að landsmenn sætu uppi með gríðarlega áherslu á landbúnað og sjávarútveg og það sem er unnið úti á landi, því þessi þrjú landsbyggðarkjördæmi hafa 27 þingmenn eða næstum því meirihluta. Prófessor Ólafur vitnaði í nýlegar rannsóknir um að á landsbyggðinni væru 46% kjósenda þjóðlegir íhaldsmenn en á höfuðborgarsvæðinu væru 26% kjósenda þjóðlegir íhaldsmenn. Það leiðir af sér hugmyndafræðilega skekkju inní flestum flokkum þar sem landbyggðarkjördæmi fá of marga þingmenn á kostnað höfuðborgarsvæðisins. Stöldrum aðeins við og skoðum gögn og staðreyndir um þá þingmenn sem brátt taka sæti á Alþingi. Undirritaður lagðist í smá vinnu með aðstoð Google Maps og þjóðskrár og setti inná kort lögheimili þingmanna. Það er alveg rétt að landsbyggðarkjördæmin þrjú eiga 27 þingmenn. Af þessum 27 þingmönnum eiga 4 þeirra lögheimili á höfuðborgarsvæðinu og mikill meirihluti þingmanna býr á atvinnusóknarsvæði höfuðborgarinnar sem við á landsbyggðinni tölu gjarnan um sem svæðið á milli Hvítár í Borgarfirði og Hvítár í Árnessýslu. Á umræddu svæði búa 46 af 63 þingmönnum eða 73% þingmanna líkt og meðfylgjandi mynd sýnir. Mynd 1 – Lögheimili þingmanna sem kjörnir voru í Alþingiskosningum 2024 skv. þjóðskrá. Ef gögn Hagstofunnar eru skoðuð þá búa tæp 64% landsmanna í kjördæmunum þremur á höfuðborgarsvæðinu og að teknu tilliti til sveitarfélaganna á milli Hvítár og Hvítár þá búa á því svæði 76% landsmanna. Þessi gögn sýna að búseta þingmanna endurspeglar vel búsetu landsmanna – allavega varðandi svæðið milli Hvítánna óháð því hvort ný sjónarmið eigi erfitt með að ferðast norður fyrir Hvalfjörð eða austur fyrir Hellisheiði eða hvort menn verða þjóðlegir íhaldsmenn við það eitt að búa á Akranesi, Hveragerði eða Suðurnesjabæ. Ef jafna þarf vægi atkvæði milli kjördæmi er þá ekki rökrétt að jafna einnig vægi þjónustu þannig að sama þjónusta sé veitt um allt land óháð búsetu? Hvernig er með öll opinberu störfin? Yfir 70% þeirra er á höfuðborgarsvæðinu skv. greiningu RHA fyrr á þessu ári[1]. Hvernig er með innviði og uppbyggingu þeirra? Hvernig er með aðgengi að heilbrigðisþjónustu? Allt er þetta líklega afleiðing þess að við erum smáríki og mögulega er vægi atkvæða sérstaklega hættulegt á Íslandi vegna þess að höfuðborgarsvæðið þarf enga þjónustu að sækja út á land nema þá helst að komast í sumarbústað eða útilegu. Árið 1999 var unnin viðamikil skýrsla um endurskoðun á kjördæmaskipun sem núverandi kerfi byggir á[2]. Vegna þess að við þá breytingu fluttust þingsæti frá landsbyggðinni til höfuðborgarinnar er rætt um að „grípa til aðgerða til að styðja og styrkja búsetu á landsbyggðinni. Í því efni má nefna samgöngu- og vegamál, t.a.m. örari endurbætur á vegtengingum einstakra byggða við aðalvegakerfi landsins.“ Við sem búum úti á landi þekkjum sennilega best allra ástand þjóðveganna. Það hefur allavega ekki gengið neitt alltof vel hjá þingmönnum síðustu ár að forgangsraða fjármunum til samgöngumála. Hvernig má það vera að nágrannaþjóð okkar Færeyjar sem er mun fámennari getur grafið öll þessi jarðgöng. Gæti verið að þeir séu þjóðlegri íhaldsmenn en við Íslendingar? Líkt og gögn Hagstofunnar sýna eru 64% landsmanna í kjördæmunum þremur á höfuðborgarsvæðinu. Ef við skoðum samanburð á áhrifum höfuðborga í Evrópa hafa aðeins Lúxemborg og Malta hærra hlutfall í höfuðborginni og skal engan undra m.v. stærð þeirra ríkja. Út frá þessu má kannski álykta að áhrif höfuðborgarsvæðisins séu of mikil inná Alþingi miðað við löndin sem við berum okkur saman við. Mynd 2 – Hlutfall íbúa sem býr á höfuðborgarsvæði innan hvers lands Evrópu [3] Gæti verið að samkeppnisstaða höfuðborgarsvæðis og landsbyggðar sé skökk og birtingarmyndir þess eru fjölmargar. Ein er tekjuskipting ríkis og sveitarfélaga. Önnur er undanþága orkumannvirkja frá fasteignagjöldum – hvar eru þau staðsett og hverjar eru tekjurnar af auðlindinni? Við gætum einnig tekið tollvernd í landbúnaði. Tollfrjáls innflutningur á landbúnaðarvörum mun ekki halda uppi samfélögum úti á landi og m.a. þess vegna viðhalda flest löndin í kringum okkur tollvernd því þau eru meðvituð um samfélagsleg áhrif tollverndar á jafnvægi þéttbýlis og dreifbýlis. Það vantar heldur ekki að íbúar höfuðborgarinnar segi okkur sem búum úti á landi hvernig við eigum að hafa hlutina. Kannski er það svo að í hugum margra sem ólust upp úti á landi en fluttu síðar á höfuðborgarsvæðið að landsbyggðin á að vera veröldin sem var. Þar má engu breyta og samfélögin eiga helst ekki að fá tækifæri til að bæta samkeppnisstöðu sína og laða til sín íbúa með fjölbreyttari atvinnumöguleikum. Þetta viðhorf þekki ég vel eftir að hafa setið í sveitarstjórn Dalabyggðar undanfarin ár. Ábyrgð fjölmiðla á umræðu um landsbyggðina er einnig mikil því of oft þegar málefni hennar eru til umræðu er ekki leitað eftir sjónarmiðum þeirra sem þar búa sbr. umræðuþáttinn Sprengisand sem vitnað var til í upphafi þessara greinar. Það er ekki eina dæmið, ég gæti nefnt fjölmörg. Með þessari grein vil ég hvetja alþingismenn til að vera leiðandi í því að vera þingmenn landsins alls óháð því í hvaða kjördæmi þeir eru kjörnir. Þeir eru í lykilstöðu til að hafa áhrif á þessa umræðu og reyna minnka þá gjá sem virðist sífellt stækka á milli höfuðborgar og landsbyggðar. Nýkjörinn þingmaður, Jón Gnarr sagðist ætla að vera sýnilegur í starfi og átti þá við að þingmenn Reykjavíkur hafi ekki verið nægjanlega sýnilegir á tíma hans sem borgarstjóri frá 2010-2014. Það væri öllum þeim þingmönnum sem eru búsettir á milli Hvítár og Hvítár hollt að fara reglulega í ferðir útá land og hitta fólkið þar. Íbúar landsbyggðar munu taka vel á móti ykkur og það mun ekki standa á sveitarfélögum eða landshlutasamtökum þeirra að veita upplýsingar. Framundan er hátíð ljóss og friðar. Jólin munu koma jafnt í bæ, borg eða á landsbyggðinni líkt og gerðist í Þeimbæ þó Trölli væri búin að stela öllu sem minnti á jólin þar. Í allri umræðu um atkvæðavægi, kjördæmaskipan og kosningakerfi skiptir máli að talað sé við landsbyggðina en ekki eingöngu um hana eins og þar búi aðeins fólk með fornfálegar skoðanir. Höfundur er bóndi, sveitarstjórnarmaður og íbúi á landsbyggðinni. Hef búið erlendis og fylgist ágætlega með þjóðfélagsumræðunni. [1] https://www.stjornarradid.is/library/01--Frettatengt---myndir-og-skrar/IRN/Frettatengd-skjol/%c3%93sta%c3%b0bundin%20st%c3%b6rf%20sk%c3%bdrsla_loka%c3%batg%c3%a1fa%202023.pdf [2] https://www.althingi.is/altext/123/s/0141.html [3] https://mapsontheweb.zoom-maps.com/post/618990226522750976/percentage-of-people-who-live-in-the-metropolitan Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Kjördæmaskipan Mest lesið Hvað er þetta græna? Karlinn er að spræna Jóhanna Jakobsdóttir Skoðun Lífeyrir skal fylgja launum Jónína Björk Óskarsdóttir Skoðun Af hverju útiloka Ísrael frá Eurovision eins og Rússland? Stefán Jón Hafstein Skoðun Stjórnarandstaðan hindrar kjarabætur Rúnar Sigurjónsson Skoðun Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson Skoðun Heilbrigðisþjónusta á krossgötum? Einar Magnússon,Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun „Fáum við einkunn fyrir þetta?“ Hulda Dögg Proppé Skoðun Að velja friðinn fram yfir réttlætið Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar Skoðun 80.000 manna klóakrennsli í Dýrafjörð í boði Arctic Fish Jón Kaldal skrifar Skoðun Malað dag eftir dag eftir dag Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Að velja friðinn fram yfir réttlætið Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Af nashyrningum og færni - hvernig sköpum við verðmæti til framtíðar? Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta græna? Karlinn er að spræna Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta á krossgötum? Einar Magnússon,Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan hindrar kjarabætur Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun Af hverju útiloka Ísrael frá Eurovision eins og Rússland? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Lífeyrir skal fylgja launum Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Hvernig er staða lesblindra á Íslandi? Guðmundur S. Johnsen skrifar Skoðun Sakar aðra um það sem hún gerir sjálf Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun „Þú verður aldrei nóg“ - Ástæður þess að kerfið bregst innflytjendum Ian McDonald skrifar Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar Skoðun Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson skrifar Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun „Fáum við einkunn fyrir þetta?“ Hulda Dögg Proppé skrifar Skoðun Hrossakjöt, hroki og hleypidómar Kristján Logason skrifar Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Að byggja upp á Bakka Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Fiskeldi og samfélagsábyrgð Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Pólitískt raunsæi og utanríkisstefna Íslands Ragnar Anthony Antonsson Gambrell skrifar Skoðun Vorstjarnan hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Fylgið fór vegna fullveldismáls Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Er Ísrael ennþá útvalin þjóð Guðs? Ómar Torfason skrifar Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Raforkuverð: Stórnotendur og almenningur Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir skrifar Sjá meira
Senn líður að því að nýkjörið Alþingi verði kallað saman og þingstörf hefjist. Ég óska öllum þingmönnum til hamingju með kjörið og velfarnaðar í störfum sínum fyrir landið allt á komandi kjörtímabili. En tilefni þess að ég sting niður penna er umfjöllun í fjölmiðlum um kosningakerfið, dauð atkvæði og misvægi atkvæða. Í þættinum Sprengisandi á Bylgjunni 8. desember sl. leiddu saman hesta sína Ólafur Þ. Harðarson próf. emeritus við HÍ og Haukur Arnþórsson, stjórnsýslufræðingur. Ummæli þeirra í garð landsbyggðarinnar minna helst á barn sem ekki var hlustað á í æsku og ég ráðlegg þeim að fá sér tíma hjá sálfræðing til að vinna úr landsbyggðaráfalli æsku sinnar. Þeir létu gamminn geysa en Haukur sagði meðal annars að vægi atkvæða væri alveg sérstaklega hættulegt á Íslandi vegna þess að ný sjónarmið koma svo seint út á land og veruleg hætta væri á því að landsmenn sætu uppi með gríðarlega áherslu á landbúnað og sjávarútveg og það sem er unnið úti á landi, því þessi þrjú landsbyggðarkjördæmi hafa 27 þingmenn eða næstum því meirihluta. Prófessor Ólafur vitnaði í nýlegar rannsóknir um að á landsbyggðinni væru 46% kjósenda þjóðlegir íhaldsmenn en á höfuðborgarsvæðinu væru 26% kjósenda þjóðlegir íhaldsmenn. Það leiðir af sér hugmyndafræðilega skekkju inní flestum flokkum þar sem landbyggðarkjördæmi fá of marga þingmenn á kostnað höfuðborgarsvæðisins. Stöldrum aðeins við og skoðum gögn og staðreyndir um þá þingmenn sem brátt taka sæti á Alþingi. Undirritaður lagðist í smá vinnu með aðstoð Google Maps og þjóðskrár og setti inná kort lögheimili þingmanna. Það er alveg rétt að landsbyggðarkjördæmin þrjú eiga 27 þingmenn. Af þessum 27 þingmönnum eiga 4 þeirra lögheimili á höfuðborgarsvæðinu og mikill meirihluti þingmanna býr á atvinnusóknarsvæði höfuðborgarinnar sem við á landsbyggðinni tölu gjarnan um sem svæðið á milli Hvítár í Borgarfirði og Hvítár í Árnessýslu. Á umræddu svæði búa 46 af 63 þingmönnum eða 73% þingmanna líkt og meðfylgjandi mynd sýnir. Mynd 1 – Lögheimili þingmanna sem kjörnir voru í Alþingiskosningum 2024 skv. þjóðskrá. Ef gögn Hagstofunnar eru skoðuð þá búa tæp 64% landsmanna í kjördæmunum þremur á höfuðborgarsvæðinu og að teknu tilliti til sveitarfélaganna á milli Hvítár og Hvítár þá búa á því svæði 76% landsmanna. Þessi gögn sýna að búseta þingmanna endurspeglar vel búsetu landsmanna – allavega varðandi svæðið milli Hvítánna óháð því hvort ný sjónarmið eigi erfitt með að ferðast norður fyrir Hvalfjörð eða austur fyrir Hellisheiði eða hvort menn verða þjóðlegir íhaldsmenn við það eitt að búa á Akranesi, Hveragerði eða Suðurnesjabæ. Ef jafna þarf vægi atkvæði milli kjördæmi er þá ekki rökrétt að jafna einnig vægi þjónustu þannig að sama þjónusta sé veitt um allt land óháð búsetu? Hvernig er með öll opinberu störfin? Yfir 70% þeirra er á höfuðborgarsvæðinu skv. greiningu RHA fyrr á þessu ári[1]. Hvernig er með innviði og uppbyggingu þeirra? Hvernig er með aðgengi að heilbrigðisþjónustu? Allt er þetta líklega afleiðing þess að við erum smáríki og mögulega er vægi atkvæða sérstaklega hættulegt á Íslandi vegna þess að höfuðborgarsvæðið þarf enga þjónustu að sækja út á land nema þá helst að komast í sumarbústað eða útilegu. Árið 1999 var unnin viðamikil skýrsla um endurskoðun á kjördæmaskipun sem núverandi kerfi byggir á[2]. Vegna þess að við þá breytingu fluttust þingsæti frá landsbyggðinni til höfuðborgarinnar er rætt um að „grípa til aðgerða til að styðja og styrkja búsetu á landsbyggðinni. Í því efni má nefna samgöngu- og vegamál, t.a.m. örari endurbætur á vegtengingum einstakra byggða við aðalvegakerfi landsins.“ Við sem búum úti á landi þekkjum sennilega best allra ástand þjóðveganna. Það hefur allavega ekki gengið neitt alltof vel hjá þingmönnum síðustu ár að forgangsraða fjármunum til samgöngumála. Hvernig má það vera að nágrannaþjóð okkar Færeyjar sem er mun fámennari getur grafið öll þessi jarðgöng. Gæti verið að þeir séu þjóðlegri íhaldsmenn en við Íslendingar? Líkt og gögn Hagstofunnar sýna eru 64% landsmanna í kjördæmunum þremur á höfuðborgarsvæðinu. Ef við skoðum samanburð á áhrifum höfuðborga í Evrópa hafa aðeins Lúxemborg og Malta hærra hlutfall í höfuðborginni og skal engan undra m.v. stærð þeirra ríkja. Út frá þessu má kannski álykta að áhrif höfuðborgarsvæðisins séu of mikil inná Alþingi miðað við löndin sem við berum okkur saman við. Mynd 2 – Hlutfall íbúa sem býr á höfuðborgarsvæði innan hvers lands Evrópu [3] Gæti verið að samkeppnisstaða höfuðborgarsvæðis og landsbyggðar sé skökk og birtingarmyndir þess eru fjölmargar. Ein er tekjuskipting ríkis og sveitarfélaga. Önnur er undanþága orkumannvirkja frá fasteignagjöldum – hvar eru þau staðsett og hverjar eru tekjurnar af auðlindinni? Við gætum einnig tekið tollvernd í landbúnaði. Tollfrjáls innflutningur á landbúnaðarvörum mun ekki halda uppi samfélögum úti á landi og m.a. þess vegna viðhalda flest löndin í kringum okkur tollvernd því þau eru meðvituð um samfélagsleg áhrif tollverndar á jafnvægi þéttbýlis og dreifbýlis. Það vantar heldur ekki að íbúar höfuðborgarinnar segi okkur sem búum úti á landi hvernig við eigum að hafa hlutina. Kannski er það svo að í hugum margra sem ólust upp úti á landi en fluttu síðar á höfuðborgarsvæðið að landsbyggðin á að vera veröldin sem var. Þar má engu breyta og samfélögin eiga helst ekki að fá tækifæri til að bæta samkeppnisstöðu sína og laða til sín íbúa með fjölbreyttari atvinnumöguleikum. Þetta viðhorf þekki ég vel eftir að hafa setið í sveitarstjórn Dalabyggðar undanfarin ár. Ábyrgð fjölmiðla á umræðu um landsbyggðina er einnig mikil því of oft þegar málefni hennar eru til umræðu er ekki leitað eftir sjónarmiðum þeirra sem þar búa sbr. umræðuþáttinn Sprengisand sem vitnað var til í upphafi þessara greinar. Það er ekki eina dæmið, ég gæti nefnt fjölmörg. Með þessari grein vil ég hvetja alþingismenn til að vera leiðandi í því að vera þingmenn landsins alls óháð því í hvaða kjördæmi þeir eru kjörnir. Þeir eru í lykilstöðu til að hafa áhrif á þessa umræðu og reyna minnka þá gjá sem virðist sífellt stækka á milli höfuðborgar og landsbyggðar. Nýkjörinn þingmaður, Jón Gnarr sagðist ætla að vera sýnilegur í starfi og átti þá við að þingmenn Reykjavíkur hafi ekki verið nægjanlega sýnilegir á tíma hans sem borgarstjóri frá 2010-2014. Það væri öllum þeim þingmönnum sem eru búsettir á milli Hvítár og Hvítár hollt að fara reglulega í ferðir útá land og hitta fólkið þar. Íbúar landsbyggðar munu taka vel á móti ykkur og það mun ekki standa á sveitarfélögum eða landshlutasamtökum þeirra að veita upplýsingar. Framundan er hátíð ljóss og friðar. Jólin munu koma jafnt í bæ, borg eða á landsbyggðinni líkt og gerðist í Þeimbæ þó Trölli væri búin að stela öllu sem minnti á jólin þar. Í allri umræðu um atkvæðavægi, kjördæmaskipan og kosningakerfi skiptir máli að talað sé við landsbyggðina en ekki eingöngu um hana eins og þar búi aðeins fólk með fornfálegar skoðanir. Höfundur er bóndi, sveitarstjórnarmaður og íbúi á landsbyggðinni. Hef búið erlendis og fylgist ágætlega með þjóðfélagsumræðunni. [1] https://www.stjornarradid.is/library/01--Frettatengt---myndir-og-skrar/IRN/Frettatengd-skjol/%c3%93sta%c3%b0bundin%20st%c3%b6rf%20sk%c3%bdrsla_loka%c3%batg%c3%a1fa%202023.pdf [2] https://www.althingi.is/altext/123/s/0141.html [3] https://mapsontheweb.zoom-maps.com/post/618990226522750976/percentage-of-people-who-live-in-the-metropolitan
Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun
Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar
Skoðun Af nashyrningum og færni - hvernig sköpum við verðmæti til framtíðar? Guðrún Högnadóttir skrifar
Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson skrifar
Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar
Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun