Almennt á móti rekstri spilakassa en tryggja þurfi fjármögnun Hólmfríður Gísladóttir skrifar 14. mars 2025 11:02 Rektorsefnin virðast sammála um það sé óheppilegt að HÍ sé að hagnast á rekstri spilakassa. Þau eru þó misafdráttarlaus í afstöðu sinni. Fimmmenningarnir sem sækjast eftir því að verða rektor Háskóla Íslands eru mis afdráttarlausir gagnvart því hvort þeir vilja sjá HÍ hætta rekstri spilakassa. Samtök áhugafólks um spilafíkn, sem reka vefsíðuna lokum.is, spurðu rektorsefnin um afstöðu þeirra til spilakassa Happdrætti Háskóla Íslands, en ágóðinn af kössunum er meðal annars nýttur til að viðhalda byggingum skólans og tækjakosti. Það er gegnumgangandi þema í svörum frambjóðendanna að þeir vilja koma málunum í gott horf til framtíðar en að samræðna sé þörf og lausna á fjármögnun rekturs HÍ. „Ég vil að HÍ hætti rekstri spilakassa sem fyrst. Fjárveitingarvaldið þarf þó að koma til móts við okkur en ég er bjartsýnn á að hægt verði að losa HÍ úr þessu óheilbrigða sambandi við starfsemi sem verður varla kallað annað en siðlaus. Jafnframt mun ég beita mér fyrir því að HÍ leggist á eitt með stjórnvöldum í baráttunni gegn því alvarlega og vaxandi samfélagsvandamáli sem spilafíkn er,“ segir Björn Þorsteinsson. Magnús Karl Magnússon og Silja Bára R. Ómarsdóttir eru sömuleiðis nokkuð afdráttarlaus: „Ég tel það ekki verjandi að Háskóli Íslands fjármagni sig með rekstri spilakassa sem tengjast hættu á spilafíkn. Það þarf því að finna aðrar leiðir, í samvinnu við stjórnvöld, til fjármögnunar skólans,“ segir Magnús. „Ég myndi vilja að Happdrætti Háskóla Íslands hætti að reka spilakassa en það er ekki ákvörðun einnar manneskju. Staðan er sú að samkvæmt lögum um HHÍ nr. 13/1973 skal veita ágóðanum af því til að reisa byggingar á vegum HÍ og halda þeim við. HÍ hefur þess vegna ekki aðgang að öðru fjármagni í það verkefni. Þessu myndi ég vilja breyta og þótt það sé stjórnvalda að breyta lögum og tryggja fjármögnun með öðrum hætti, þá mun ég sem rektor þrýsta á samtal um slíkar breytingar,“ svarar Silja. Ingibjörg Gunnarsdóttir segir málið flóknara en svo að spurningunni sé hægt að svar með já eða nei. „Það er ómögulegt að svara þessum spurningum játandi eða neitandi án útskýringa og umræðu. Ég vísa til greinargerðar starfshóps um álitamál tengd tekjuöflun HHÍ sem ég leiddi árið 2021. Verði ég rektor mun málið verða á dagskrá, enda nauðsynlegt að finna góða lausn til framtíðar,“ segir hún. Kolbrún Þorbjörg Pálsdóttir segir óskastöðuna þá að HÍ þurfi ekki að standa að rekstri spilakassa. „Ég tel brýnt að vinna með stjórnvöldum að langtímaáætlun um að fjármögnun til reksturs Háskóla Íslands verði með þeim hætti að dregið verði stórlega úr vægi spilakassa sem grundvallar uppbyggingar húsnæðis. Óskastaðan væri sú að HÍ þyrfti ekki að standa að rekstri spilakassa. Þangað til þarf stöðuga umræðu um með hvaða hætti staðið er að rekstrinum, að setja fjármagn í rannsóknir á spilafíkn og forvarnir, s.s. innleiðingu á spilakortum sem nýtast einstaklingum til að stýra og hamla eigin neyslu. Í nýlegri skýrslu frá 2023 komu fram þau sjónarmið rekstraraðila sem nýta happdrættisarð til almannaheilla að það þurfi að sporna við erlendu netspili en vísbendingar eru um að Íslendingar eyði allt að 20 milljörðum árlega í erlend netspil sem hér eru ólöglega aðgengileg. Erlendu fyrirtækin hafa því íslenskan almenning að féþúfu og nýta sér þá staðreynd að sumir ánetjast og þjást af spilafíkn. Ljóst er að brotalamir eru á lagalegri umgjörð happdrætta, ekki síst netspila, og stórefla þarf forvarnir og inngrip gegn spilafíkn. Í nýlegri umsögn Háskóla Íslands um frumvarp Flokks fólksins þar sem lagt er til að spilakassar verði bannaðir er bent á hættuna á því að starfsemin færist undir yfirborðið og verði þá enn erfiðara að ná til og aðstoða þau sem þjást af spilafíkn.“ Háskólar Fjárhættuspil Rektorskjör við Háskóla Íslands Mest lesið Vinnuvélar, rútur, húsbílar og tjaldvagnar fari burt af bílastæðinu Innlent Réðst á opinberan starfsmann Innlent Viðstaddir slökktu eldinn að mestu leyti sjálfir Innlent Bítur eins og lúsmý en er stærra og stingur dýpra Innlent Ekki hægt að leggja mat á kostnað vegna kulnunar Innlent Selja neyðargetnaðarvörn sem lausasölulyf í fyrsta skipti Erlent „Það er aldrei hægt að kaupa barnið manns til baka“ Innlent Stefnir í fyrstu hálku haustsins á höfuðborgarsvæðinu Veður Fagfólk flýi skólana verði ekkert gert Innlent Fyrsta konan til að verða forsætisráðherra Japans Erlent Fleiri fréttir Fundað á ný í deilu flugumferðarstjóra Þriggja bíla aftanákeyrsla á Kringlumýrarbraut Bein útsending: Ásgeir situr fyrir svörum í þinginu Starfsleyfi skotvallar á Álfsnesi enn á ný fellt úr gildi Ekki hægt að leggja mat á kostnað vegna kulnunar Vinnuvélar, rútur, húsbílar og tjaldvagnar fari burt af bílastæðinu Réðst á opinberan starfsmann Bítur eins og lúsmý en er stærra og stingur dýpra Viðstaddir slökktu eldinn að mestu leyti sjálfir Kjalnesingar vilja sjá efndir á loforðinu um Sundabraut Fagfólk flýi skólana verði ekkert gert Kristrún til Grænlands „Það er aldrei hægt að kaupa barnið manns til baka“ Verkfalli flugumferðarstjóra aflýst Viðgerð á aðalvatnslögn Ísafjarðarbæjar lokið Útilokar ekki afskipti ríkisstjórnarinnar af verkfallinu Reyndi að greiða með fölsuðum seðli „Eins og líf skipti engu máli“ Öflugasti skjálfti í Mýrdalsjökli frá árinu 2023 Þrumuræða um börn með fíknivanda: „Eigum við að láta fleiri deyja á leiðinni?“ Fjórði starfsmaðurinn hættir en reynslubolti kemur inn Fellur frá kröfu um meirapróf bænda Þarf ekki lengur tilvísun til sjúkraþjálfara næsta vor Tegundin sé líklega komin til að vera Ofbeldismál gegn kennurum komi upp á öllum skólastigum Bjartsýnn á lausn í vikunni þótt ekki hafi verið boðað til fundar Moskítóflugan og verkfallsaðgerðir flugumferðarstjóra Götulokanir vegna kvennaverkfalls Kröftug skjálftahrina í Mýrdalsjökli Skikkar bændur í meirapróf Sjá meira
Samtök áhugafólks um spilafíkn, sem reka vefsíðuna lokum.is, spurðu rektorsefnin um afstöðu þeirra til spilakassa Happdrætti Háskóla Íslands, en ágóðinn af kössunum er meðal annars nýttur til að viðhalda byggingum skólans og tækjakosti. Það er gegnumgangandi þema í svörum frambjóðendanna að þeir vilja koma málunum í gott horf til framtíðar en að samræðna sé þörf og lausna á fjármögnun rekturs HÍ. „Ég vil að HÍ hætti rekstri spilakassa sem fyrst. Fjárveitingarvaldið þarf þó að koma til móts við okkur en ég er bjartsýnn á að hægt verði að losa HÍ úr þessu óheilbrigða sambandi við starfsemi sem verður varla kallað annað en siðlaus. Jafnframt mun ég beita mér fyrir því að HÍ leggist á eitt með stjórnvöldum í baráttunni gegn því alvarlega og vaxandi samfélagsvandamáli sem spilafíkn er,“ segir Björn Þorsteinsson. Magnús Karl Magnússon og Silja Bára R. Ómarsdóttir eru sömuleiðis nokkuð afdráttarlaus: „Ég tel það ekki verjandi að Háskóli Íslands fjármagni sig með rekstri spilakassa sem tengjast hættu á spilafíkn. Það þarf því að finna aðrar leiðir, í samvinnu við stjórnvöld, til fjármögnunar skólans,“ segir Magnús. „Ég myndi vilja að Happdrætti Háskóla Íslands hætti að reka spilakassa en það er ekki ákvörðun einnar manneskju. Staðan er sú að samkvæmt lögum um HHÍ nr. 13/1973 skal veita ágóðanum af því til að reisa byggingar á vegum HÍ og halda þeim við. HÍ hefur þess vegna ekki aðgang að öðru fjármagni í það verkefni. Þessu myndi ég vilja breyta og þótt það sé stjórnvalda að breyta lögum og tryggja fjármögnun með öðrum hætti, þá mun ég sem rektor þrýsta á samtal um slíkar breytingar,“ svarar Silja. Ingibjörg Gunnarsdóttir segir málið flóknara en svo að spurningunni sé hægt að svar með já eða nei. „Það er ómögulegt að svara þessum spurningum játandi eða neitandi án útskýringa og umræðu. Ég vísa til greinargerðar starfshóps um álitamál tengd tekjuöflun HHÍ sem ég leiddi árið 2021. Verði ég rektor mun málið verða á dagskrá, enda nauðsynlegt að finna góða lausn til framtíðar,“ segir hún. Kolbrún Þorbjörg Pálsdóttir segir óskastöðuna þá að HÍ þurfi ekki að standa að rekstri spilakassa. „Ég tel brýnt að vinna með stjórnvöldum að langtímaáætlun um að fjármögnun til reksturs Háskóla Íslands verði með þeim hætti að dregið verði stórlega úr vægi spilakassa sem grundvallar uppbyggingar húsnæðis. Óskastaðan væri sú að HÍ þyrfti ekki að standa að rekstri spilakassa. Þangað til þarf stöðuga umræðu um með hvaða hætti staðið er að rekstrinum, að setja fjármagn í rannsóknir á spilafíkn og forvarnir, s.s. innleiðingu á spilakortum sem nýtast einstaklingum til að stýra og hamla eigin neyslu. Í nýlegri skýrslu frá 2023 komu fram þau sjónarmið rekstraraðila sem nýta happdrættisarð til almannaheilla að það þurfi að sporna við erlendu netspili en vísbendingar eru um að Íslendingar eyði allt að 20 milljörðum árlega í erlend netspil sem hér eru ólöglega aðgengileg. Erlendu fyrirtækin hafa því íslenskan almenning að féþúfu og nýta sér þá staðreynd að sumir ánetjast og þjást af spilafíkn. Ljóst er að brotalamir eru á lagalegri umgjörð happdrætta, ekki síst netspila, og stórefla þarf forvarnir og inngrip gegn spilafíkn. Í nýlegri umsögn Háskóla Íslands um frumvarp Flokks fólksins þar sem lagt er til að spilakassar verði bannaðir er bent á hættuna á því að starfsemin færist undir yfirborðið og verði þá enn erfiðara að ná til og aðstoða þau sem þjást af spilafíkn.“
Háskólar Fjárhættuspil Rektorskjör við Háskóla Íslands Mest lesið Vinnuvélar, rútur, húsbílar og tjaldvagnar fari burt af bílastæðinu Innlent Réðst á opinberan starfsmann Innlent Viðstaddir slökktu eldinn að mestu leyti sjálfir Innlent Bítur eins og lúsmý en er stærra og stingur dýpra Innlent Ekki hægt að leggja mat á kostnað vegna kulnunar Innlent Selja neyðargetnaðarvörn sem lausasölulyf í fyrsta skipti Erlent „Það er aldrei hægt að kaupa barnið manns til baka“ Innlent Stefnir í fyrstu hálku haustsins á höfuðborgarsvæðinu Veður Fagfólk flýi skólana verði ekkert gert Innlent Fyrsta konan til að verða forsætisráðherra Japans Erlent Fleiri fréttir Fundað á ný í deilu flugumferðarstjóra Þriggja bíla aftanákeyrsla á Kringlumýrarbraut Bein útsending: Ásgeir situr fyrir svörum í þinginu Starfsleyfi skotvallar á Álfsnesi enn á ný fellt úr gildi Ekki hægt að leggja mat á kostnað vegna kulnunar Vinnuvélar, rútur, húsbílar og tjaldvagnar fari burt af bílastæðinu Réðst á opinberan starfsmann Bítur eins og lúsmý en er stærra og stingur dýpra Viðstaddir slökktu eldinn að mestu leyti sjálfir Kjalnesingar vilja sjá efndir á loforðinu um Sundabraut Fagfólk flýi skólana verði ekkert gert Kristrún til Grænlands „Það er aldrei hægt að kaupa barnið manns til baka“ Verkfalli flugumferðarstjóra aflýst Viðgerð á aðalvatnslögn Ísafjarðarbæjar lokið Útilokar ekki afskipti ríkisstjórnarinnar af verkfallinu Reyndi að greiða með fölsuðum seðli „Eins og líf skipti engu máli“ Öflugasti skjálfti í Mýrdalsjökli frá árinu 2023 Þrumuræða um börn með fíknivanda: „Eigum við að láta fleiri deyja á leiðinni?“ Fjórði starfsmaðurinn hættir en reynslubolti kemur inn Fellur frá kröfu um meirapróf bænda Þarf ekki lengur tilvísun til sjúkraþjálfara næsta vor Tegundin sé líklega komin til að vera Ofbeldismál gegn kennurum komi upp á öllum skólastigum Bjartsýnn á lausn í vikunni þótt ekki hafi verið boðað til fundar Moskítóflugan og verkfallsaðgerðir flugumferðarstjóra Götulokanir vegna kvennaverkfalls Kröftug skjálftahrina í Mýrdalsjökli Skikkar bændur í meirapróf Sjá meira