Uppsagnarbréf til góða fólksins Daníel Freyr Jónsson skrifar 29. mars 2025 11:03 Umræðan um mál Ásthildar Lóu hefur komið róti á huga minn. Það er umhugsunarvert hvernig sum hafa brugðist við í þessu máli með offorsi og sleggjudómum og ég hef fundið til löngunar að tala um fyrir viðkomandi. En svo rifjaðist það upp að sálfræðingurinn minn sagði mér að þú getur lítið gert til að breyta öðru fólki, en þú getur skoðað sjálfan þig og spurt þig; af hverju bregst ég svona við, af hverju líður mér svona, hvað er það við mig sem veldur því? Og þegar ég gerði það komst ég að því hvers vegna þetta litla mál hefur valdið mér þvílíku hugarangri. Það hefur brotið heimsmynd mína og ég hef ekki nýja til að koma í hennar stað. Þetta þarfnast frekari útskýringar. Hingað til hef ég haldið að orðið „woke“ sé bara eitthvað sem forpokaðir afturhaldspungar kalla fólk sem lætur sér annt um mannréttindi, að góða fólkið sé bara eitthvað sem þröngsýnt og fordómafullt fólk kallar þau sem eru víðsýn og fordómalaus. Ég taldi sjálfan mig að sjálfsögðu tilheyra seinni hópnum og stimplaði sjálfkrafa öll út úr umræðunni sem notuðu þetta hugtak. Þegar Ingó Veðurguð var í fréttum var ég hjartanlega sammála þeim sem fordæmdu hann. Ég hafði verið grunnskólakennari og heyrt sögurnar. Mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Auður var tekinn fyrir var mér nokk sama. Ég las frásagnirnar af því hvernig hann fór yfir mörk í nánum samböndum og mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Logi Bergmann var til umfjöllunar yppti ég öxlum. Hann var samt „bara‟ óviðeigandi dónakall svo kannski fannst mér hann ekki eiga þetta alveg skilið … en samt eiga þetta skilið. En svo birti RÚV fréttina um Ásthildi Lóu og allt í einu var mér ekki sama. Þarna var það blásið upp að ungmenni hefði eignast barn með öðru ungmenni í frétt með þremur alvarlegum rangfærslum sem síðan er búið að hrekja. Bæði voru þau lögráða, hún var ekki í neinni valdastöðu gagnvart honum og ekki var um neina tálmun að ræða. Úr þessu var samt búið til hneykslismál. Ég varð sjálfur 16 ára árið 1987 og er því á svipuðum aldri og fólkið sem þetta mál snýst um. Þó það væri ekki talið til fyrirmyndar að ungmenni eignuðust saman barn var það samt ekki óalgengt eða fólk dæmt fyrir það. Það eina sem stendur eftir í þessu öllu saman er aldursmunurinn og þá verðum við að horfa til þess hvernig kynjakerfið virkaði á þessum tíma. Talan 16 var ekki bara eitthvað númer á blaði í einhverju lagasafni. Fólk (og þá einkum drengir) urðu fullorðnir á þessum aldri, stúlkur voru hins vegar undirskipaðar í samfélaginu og komið fram við þær eins og börn, jafnvel langt fram á fullorðinsár. Ef einhver aðstöðumunur var á 16 ára dreng og 23 ára konu á þessum árum byggðist hann á kyni en ekki aldri. Við ættum frekar að tala um 16 ára karl og 23 ára stúlku í þessu samhengi. Fyrir utan að sú trú mín að RÚV væri eini fjölmiðillinn á Íslandi sem væri traustsins verður er horfin, upplifi ég líka að sjálfskipaðir réttlætisriddarar (eins og ég sjálfur) og allar skrímsladeildir samfélagsins sameinuðust í að svipta saklausa manneskju ærunni með ofsafengnustu árásum síðustu ára út af máli sem var í rauninni ekki einu sinni fréttnæmt. Góða fólkið reyndist vera alveg jafn fordómafullt og þröngsýnt og öll hin. Ég er orðinn 53 ára og þessi orð Styrmis Gunnarssonar hafa aldrei hljómað réttar í mín eyru: „Ég er búinn að fylgjast með þessu í 50 ár. Þetta er ógeðslegt þjóðfélag. Þetta er allt ógeðslegt. Það eru engin prinsipp, það eru engar hugsjónir, það er ekki neitt. Það er bara tækifærismennska, valdabarátta“. Þetta er því ekki uppsögn mín úr hópi góða fólksins. Ég er að segja að góða fólkið er ekki og hefur aldrei verið til. Við erum öll bara eigingjarnar flugur á fjóshaugi mannlífisins, fastar í eigin nafla að strjúka egóið með því að fordæma annað fólk og upphefja okkur sjálf. Ég er að segja hugtakinu góða fólkið upp. Höfundur er framhaldsskólakennari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Barnamálaráðherra segir af sér Kynbundið ofbeldi Mest lesið Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga Skoðun Skoðun Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Áfram Breiðholt og Kjalarnes! Skúli Helgason skrifar Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vesturlönd mega ekki leyfa Pútín að skrifa leikreglurnar Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Gulur september María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Reiði á tímum allsnægta Jökull Gíslason skrifar Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Tölur segja ekki alla söguna Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Enn úr sömu sveitinni Trausti Hjálmarsson skrifar Skoðun Palestínsk börn eiga betra skilið Anna Lúðvíksdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Öll dýrin í skóginum eiga að vera vinir Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Meira að segja Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason skrifar Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson skrifar Sjá meira
Umræðan um mál Ásthildar Lóu hefur komið róti á huga minn. Það er umhugsunarvert hvernig sum hafa brugðist við í þessu máli með offorsi og sleggjudómum og ég hef fundið til löngunar að tala um fyrir viðkomandi. En svo rifjaðist það upp að sálfræðingurinn minn sagði mér að þú getur lítið gert til að breyta öðru fólki, en þú getur skoðað sjálfan þig og spurt þig; af hverju bregst ég svona við, af hverju líður mér svona, hvað er það við mig sem veldur því? Og þegar ég gerði það komst ég að því hvers vegna þetta litla mál hefur valdið mér þvílíku hugarangri. Það hefur brotið heimsmynd mína og ég hef ekki nýja til að koma í hennar stað. Þetta þarfnast frekari útskýringar. Hingað til hef ég haldið að orðið „woke“ sé bara eitthvað sem forpokaðir afturhaldspungar kalla fólk sem lætur sér annt um mannréttindi, að góða fólkið sé bara eitthvað sem þröngsýnt og fordómafullt fólk kallar þau sem eru víðsýn og fordómalaus. Ég taldi sjálfan mig að sjálfsögðu tilheyra seinni hópnum og stimplaði sjálfkrafa öll út úr umræðunni sem notuðu þetta hugtak. Þegar Ingó Veðurguð var í fréttum var ég hjartanlega sammála þeim sem fordæmdu hann. Ég hafði verið grunnskólakennari og heyrt sögurnar. Mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Auður var tekinn fyrir var mér nokk sama. Ég las frásagnirnar af því hvernig hann fór yfir mörk í nánum samböndum og mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Logi Bergmann var til umfjöllunar yppti ég öxlum. Hann var samt „bara‟ óviðeigandi dónakall svo kannski fannst mér hann ekki eiga þetta alveg skilið … en samt eiga þetta skilið. En svo birti RÚV fréttina um Ásthildi Lóu og allt í einu var mér ekki sama. Þarna var það blásið upp að ungmenni hefði eignast barn með öðru ungmenni í frétt með þremur alvarlegum rangfærslum sem síðan er búið að hrekja. Bæði voru þau lögráða, hún var ekki í neinni valdastöðu gagnvart honum og ekki var um neina tálmun að ræða. Úr þessu var samt búið til hneykslismál. Ég varð sjálfur 16 ára árið 1987 og er því á svipuðum aldri og fólkið sem þetta mál snýst um. Þó það væri ekki talið til fyrirmyndar að ungmenni eignuðust saman barn var það samt ekki óalgengt eða fólk dæmt fyrir það. Það eina sem stendur eftir í þessu öllu saman er aldursmunurinn og þá verðum við að horfa til þess hvernig kynjakerfið virkaði á þessum tíma. Talan 16 var ekki bara eitthvað númer á blaði í einhverju lagasafni. Fólk (og þá einkum drengir) urðu fullorðnir á þessum aldri, stúlkur voru hins vegar undirskipaðar í samfélaginu og komið fram við þær eins og börn, jafnvel langt fram á fullorðinsár. Ef einhver aðstöðumunur var á 16 ára dreng og 23 ára konu á þessum árum byggðist hann á kyni en ekki aldri. Við ættum frekar að tala um 16 ára karl og 23 ára stúlku í þessu samhengi. Fyrir utan að sú trú mín að RÚV væri eini fjölmiðillinn á Íslandi sem væri traustsins verður er horfin, upplifi ég líka að sjálfskipaðir réttlætisriddarar (eins og ég sjálfur) og allar skrímsladeildir samfélagsins sameinuðust í að svipta saklausa manneskju ærunni með ofsafengnustu árásum síðustu ára út af máli sem var í rauninni ekki einu sinni fréttnæmt. Góða fólkið reyndist vera alveg jafn fordómafullt og þröngsýnt og öll hin. Ég er orðinn 53 ára og þessi orð Styrmis Gunnarssonar hafa aldrei hljómað réttar í mín eyru: „Ég er búinn að fylgjast með þessu í 50 ár. Þetta er ógeðslegt þjóðfélag. Þetta er allt ógeðslegt. Það eru engin prinsipp, það eru engar hugsjónir, það er ekki neitt. Það er bara tækifærismennska, valdabarátta“. Þetta er því ekki uppsögn mín úr hópi góða fólksins. Ég er að segja að góða fólkið er ekki og hefur aldrei verið til. Við erum öll bara eigingjarnar flugur á fjóshaugi mannlífisins, fastar í eigin nafla að strjúka egóið með því að fordæma annað fólk og upphefja okkur sjálf. Ég er að segja hugtakinu góða fólkið upp. Höfundur er framhaldsskólakennari.
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar
Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar
Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun