Dvalarleyfiskerfið „handónýtt“: Erlent verkafólk leiti í vændi til að ná endum saman Sólrún Dögg Jósefsdóttir skrifar 10. ágúst 2025 14:23 Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar segir að taka verði til í innflytjendamálum. Laga- og regluleysi eyðileggi vinnumarkaðinn og geri vinnuveitendum auðveldara að svindla á verkafólki. Vísir/Einar Formaður Eflingar segir dvalarleyfiskerfið á Íslandi ónýtt og fagnar breytingum í málaflokknum. Hún segir dæmi um að fólk sem kemur til landsins á grundvelli dvalarleyfa, sér í lagi til að starfa á snyrtistofum, leiti í vændi til að ná endum saman. Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir dómsmálaráðherra kynnti á dögunum frumvarp til útlendingalaga sem hún hyggst leggja fram í haust. Frumvarpið felur í sér hertari reglur um dvalarleyfi fólks utan EES. Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar segist hafa látið sig umræðuna varða eftir að Halla Gunnarsdóttir formaður VR sagði margt að athuga við röksemdir Þorbjargar. Halla velti því upp hvort stjórnvöld séu að beina spjótum að einstaklingum sem njóta minnstra réttinda í samfélaginu. „Þegar ég skoðaði málflutning formanns VR þá stakk það mig mjög að mér finnst mjög að mér fannst málflutningurinn byggjast á einhvers konar þekkingarleysi og mögulega einhvers konar áhugaleysi á því hvað raunverulega er verið að fjalla um,“ segir Sólveig Anna en hún ræddi áform dómsmálaráðherra á Sprengisandi. Hélt að hreyfingin öll teldi kerfið meingallað Sólveig Anna segir frá vinnustaðaeftirliti Eflingar og annarra fagaðila, sem með sínu eftirliti og skoðunum hefur komist á snoðir um alvarleg mál tengd erlendu vinnuafli. Hún segir eftirlitið hafa verið lykilleikendur í að koma upp um málið sem leiddi til mansalsrannsóknar á viðskiptamanninum Quang Lé. „Ég taldi að það væri afdráttarlaus afstaða íslenskrar verkalýðshreyfingar, í það minnsta Alþýðusambandsmegin vegna þess að þetta snýst um fólk á almenna markaðnum, að þetta kerfi væri meingallað,“ segir Sólveig Anna. Það hafi því komið henni mikið á óvart að Halla hefði gert athugasemdir við breytingarnar sem dómsmálaráðherra boðaði. Vinnustaðaeftirlitið eigi í góðu samskipti við Alþýðusambandið, sem sé einnig lykilleikandi í að tryggja lög og reglu á vinnumarkaði. „Það er ekki nægilega mikil lög og regla á vinnumarkaði. Það er gríðarlega mikill launaþjófnaður, það er verið að misnota fólk með alls konar hætti. Það eru auðvitað ekki öll mál jafn alvarleg og Quang Lé málið en hvernig getur það verið afstaða einhvers innan verkalýðshreyfingarinnar að við ætlum að láta kerfið dinglast áfram eins og það er meingallað og handónýtt? Ætlum við að bíða eftir næsta risa mansalsmáli? Að sjálfsögðu ekki.“ Því sé nauðsynlegt að skoða málaflokkinn og Sólveig segist sammála dómsmálaráðherra um boðaðar aðgerðir, eins og til dæmis að hækka gjald fyrir dvalarleyfisveitingar. Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir dómsmálaráðherra greindi frá því í vikunni að slíkt gjald eru sextán þúsund krónur hér á landi en allt að 170 þúsund krónur í nágrannalöndunum. Snyrtistofur uppspretta vandamála Sólveig Anna segir ótal aðferðir til að bæta stöðu dvalarleyfishafa á vinnumarkaði. Brotamálum fari fjölgandi og samtal hennar við Alþýðusambandið og vinnustaðaeftirlit Eflingar beri þess merki. „Ég heyri sögurnar frá þeim, ég var síðast fyrir skemmstu að tala við þau. Þau eru til dæmis að segja að þessar snyrtistofur sem hér hafa sprottið út um allt, þær eru mikil uppspretta vandamála,“ segir Sólveig Anna. „Hér koma konur inn á svona leyfum, svo lendir allt í rugli á þeim vinnustað, það er ekki nægileg vinna eða þær eru í skuldafjötrum. Vændi er þá, auðvitað mjög erfið og hræðileg leið, en einföld leið til að afla þeirra tekna sem þarf að afla til að lifa á þessu ótrúlega dýra og erfiða landi.“ Stéttarfélög Innflytjendamál Hælisleitendur Mest lesið „Það kemur að því að við lendum í veseni“ Innlent Yfirgefið hreysi víkur fyrir hundrað íbúðum Innlent Konan er fundin Innlent Hefur sætt umsáturseinelti í 14 ár: „Þetta hefur bara rústað lífi mínu“ Innlent Skoða að banna trans fólki að eiga skotvopn Erlent Fimm handteknir í aðgerðum sérsveitar Innlent „Selir“ skutu óvopnaða borgara í leyniaðgerð í Norður-Kóreu Erlent „Geta verið dauðsföll, þú veist ekkert hvað er í þessu“ Innlent Sextán ára kveikti í herbergi sínu Innlent Ástand á stúdentagörðum: Ítrekuð innbrot, mat stolið, dýnur í kjallara og hland á gólfi Innlent Fleiri fréttir Vilja aðgerðir strax Ástand á stúdentagörðum: Ítrekuð innbrot, mat stolið, dýnur í kjallara og hland á gólfi „Geta verið dauðsföll, þú veist ekkert hvað er í þessu“ Öllum börnum undir sex mánaða boðin forvörn gegn RS veiru Vildu fá að vita hvort ríkisstyrkir hefðu farið í málsóknir gegn orkuframkvæmdum Vara við ólöglegum megrunarlyfjum sem eru í umferð Konan er fundin Sextán ára kveikti í herbergi sínu Þremur sleppt úr haldi og brotaþoli útskrifaður „Það kemur að því að við lendum í veseni“ Ekki hægt að þaga þegar stjórnmálamenn leika sér að því að særa fram tröllin 252,6 milljónir runnið í ríkissjóð úr dánarbúum án lögerfingja á tíu árum Þrjú söfn í eina sæng Yfirgefið hreysi víkur fyrir hundrað íbúðum Líkamsárás á gistiheimili „Ekkert óeðlilegt við það að endurskoða þetta kerfi“ Tveir á sjúkrahús eftir harðan árekstur Vegurinn yfir Kjöl gerir ferðalöngum lífið leitt Stefna um mikla og hraða fólksfjölgun „alið á stéttaskiptingu á Íslandi“ Fimm handteknir í aðgerðum sérsveitar Ættum að fara varlega í orkudrykki með sætuefnum „Mér fannst þetta vera svolítil vonbrigði“ Allt tiltækt slökkvilið kallað út vegna elds í íbúð Hefur sætt umsáturseinelti í 14 ár: „Þetta hefur bara rústað lífi mínu“ Öryrkjar í hlutastarfi oft tekjuhærri en fólk í fullu starfi Ofsótt af eltihrelli sem enn gengur laus Kvenmannshár í farangurshlera reyndist vera hrekkjavökuskraut Formannsslagur í vændum hjá Ungu jafnaðarfólki Móðirin á Edition gengur laus Fjórðungur drekki orkudrykki daglega Sjá meira
Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir dómsmálaráðherra kynnti á dögunum frumvarp til útlendingalaga sem hún hyggst leggja fram í haust. Frumvarpið felur í sér hertari reglur um dvalarleyfi fólks utan EES. Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar segist hafa látið sig umræðuna varða eftir að Halla Gunnarsdóttir formaður VR sagði margt að athuga við röksemdir Þorbjargar. Halla velti því upp hvort stjórnvöld séu að beina spjótum að einstaklingum sem njóta minnstra réttinda í samfélaginu. „Þegar ég skoðaði málflutning formanns VR þá stakk það mig mjög að mér finnst mjög að mér fannst málflutningurinn byggjast á einhvers konar þekkingarleysi og mögulega einhvers konar áhugaleysi á því hvað raunverulega er verið að fjalla um,“ segir Sólveig Anna en hún ræddi áform dómsmálaráðherra á Sprengisandi. Hélt að hreyfingin öll teldi kerfið meingallað Sólveig Anna segir frá vinnustaðaeftirliti Eflingar og annarra fagaðila, sem með sínu eftirliti og skoðunum hefur komist á snoðir um alvarleg mál tengd erlendu vinnuafli. Hún segir eftirlitið hafa verið lykilleikendur í að koma upp um málið sem leiddi til mansalsrannsóknar á viðskiptamanninum Quang Lé. „Ég taldi að það væri afdráttarlaus afstaða íslenskrar verkalýðshreyfingar, í það minnsta Alþýðusambandsmegin vegna þess að þetta snýst um fólk á almenna markaðnum, að þetta kerfi væri meingallað,“ segir Sólveig Anna. Það hafi því komið henni mikið á óvart að Halla hefði gert athugasemdir við breytingarnar sem dómsmálaráðherra boðaði. Vinnustaðaeftirlitið eigi í góðu samskipti við Alþýðusambandið, sem sé einnig lykilleikandi í að tryggja lög og reglu á vinnumarkaði. „Það er ekki nægilega mikil lög og regla á vinnumarkaði. Það er gríðarlega mikill launaþjófnaður, það er verið að misnota fólk með alls konar hætti. Það eru auðvitað ekki öll mál jafn alvarleg og Quang Lé málið en hvernig getur það verið afstaða einhvers innan verkalýðshreyfingarinnar að við ætlum að láta kerfið dinglast áfram eins og það er meingallað og handónýtt? Ætlum við að bíða eftir næsta risa mansalsmáli? Að sjálfsögðu ekki.“ Því sé nauðsynlegt að skoða málaflokkinn og Sólveig segist sammála dómsmálaráðherra um boðaðar aðgerðir, eins og til dæmis að hækka gjald fyrir dvalarleyfisveitingar. Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir dómsmálaráðherra greindi frá því í vikunni að slíkt gjald eru sextán þúsund krónur hér á landi en allt að 170 þúsund krónur í nágrannalöndunum. Snyrtistofur uppspretta vandamála Sólveig Anna segir ótal aðferðir til að bæta stöðu dvalarleyfishafa á vinnumarkaði. Brotamálum fari fjölgandi og samtal hennar við Alþýðusambandið og vinnustaðaeftirlit Eflingar beri þess merki. „Ég heyri sögurnar frá þeim, ég var síðast fyrir skemmstu að tala við þau. Þau eru til dæmis að segja að þessar snyrtistofur sem hér hafa sprottið út um allt, þær eru mikil uppspretta vandamála,“ segir Sólveig Anna. „Hér koma konur inn á svona leyfum, svo lendir allt í rugli á þeim vinnustað, það er ekki nægileg vinna eða þær eru í skuldafjötrum. Vændi er þá, auðvitað mjög erfið og hræðileg leið, en einföld leið til að afla þeirra tekna sem þarf að afla til að lifa á þessu ótrúlega dýra og erfiða landi.“
Stéttarfélög Innflytjendamál Hælisleitendur Mest lesið „Það kemur að því að við lendum í veseni“ Innlent Yfirgefið hreysi víkur fyrir hundrað íbúðum Innlent Konan er fundin Innlent Hefur sætt umsáturseinelti í 14 ár: „Þetta hefur bara rústað lífi mínu“ Innlent Skoða að banna trans fólki að eiga skotvopn Erlent Fimm handteknir í aðgerðum sérsveitar Innlent „Selir“ skutu óvopnaða borgara í leyniaðgerð í Norður-Kóreu Erlent „Geta verið dauðsföll, þú veist ekkert hvað er í þessu“ Innlent Sextán ára kveikti í herbergi sínu Innlent Ástand á stúdentagörðum: Ítrekuð innbrot, mat stolið, dýnur í kjallara og hland á gólfi Innlent Fleiri fréttir Vilja aðgerðir strax Ástand á stúdentagörðum: Ítrekuð innbrot, mat stolið, dýnur í kjallara og hland á gólfi „Geta verið dauðsföll, þú veist ekkert hvað er í þessu“ Öllum börnum undir sex mánaða boðin forvörn gegn RS veiru Vildu fá að vita hvort ríkisstyrkir hefðu farið í málsóknir gegn orkuframkvæmdum Vara við ólöglegum megrunarlyfjum sem eru í umferð Konan er fundin Sextán ára kveikti í herbergi sínu Þremur sleppt úr haldi og brotaþoli útskrifaður „Það kemur að því að við lendum í veseni“ Ekki hægt að þaga þegar stjórnmálamenn leika sér að því að særa fram tröllin 252,6 milljónir runnið í ríkissjóð úr dánarbúum án lögerfingja á tíu árum Þrjú söfn í eina sæng Yfirgefið hreysi víkur fyrir hundrað íbúðum Líkamsárás á gistiheimili „Ekkert óeðlilegt við það að endurskoða þetta kerfi“ Tveir á sjúkrahús eftir harðan árekstur Vegurinn yfir Kjöl gerir ferðalöngum lífið leitt Stefna um mikla og hraða fólksfjölgun „alið á stéttaskiptingu á Íslandi“ Fimm handteknir í aðgerðum sérsveitar Ættum að fara varlega í orkudrykki með sætuefnum „Mér fannst þetta vera svolítil vonbrigði“ Allt tiltækt slökkvilið kallað út vegna elds í íbúð Hefur sætt umsáturseinelti í 14 ár: „Þetta hefur bara rústað lífi mínu“ Öryrkjar í hlutastarfi oft tekjuhærri en fólk í fullu starfi Ofsótt af eltihrelli sem enn gengur laus Kvenmannshár í farangurshlera reyndist vera hrekkjavökuskraut Formannsslagur í vændum hjá Ungu jafnaðarfólki Móðirin á Edition gengur laus Fjórðungur drekki orkudrykki daglega Sjá meira