„Hvert á ég að ráðstafa séreigninni?“ Björn Berg Gunnarsson skrifar 9. september 2025 07:01 Björn Berg Gunnarsson fjármálaráðgjafi. Vísir/Vilhelm 28 ára kona spyr: Ég er með húsnæðislán sem er um það bil 32.000.000 kr. verðtryggt lán og 7.000.000 kr. óverðtryggt viðbótarlán fyrir fyrstu kaupendur. Hvort er hagstæðara fyrir mig að ráðstafa séreignarsparnaðinum mínum inn á verðtryggða lánið eða óverðtryggða lánið? Ath. ég er fyrsti kaupandi og þurfti að strengja bogann ansi hátt til að komast inn á markaðinn og er því að leitast eftir því að vera með sem lægsta greiðslubyrði á mánuði amk. næsta árið. Björn Berg Gunnarsson fjármálaráðgjafi ætlar að svara spurningum frá lesendum Vísis þar sem lesendum gefst kostur á að spyrja hann spurninga sem tengjast fjármálum, fjárfestingum og öðru. Sendu honum spurningu neðst í greininni. Það er gott að þú spyrjir út í þetta, en það getur einmitt skipt miklu máli hvert við ráðstöfum viðbótarfjárhæðum eins og mánaðarlegri greiðslu viðbótarlífeyrissparnaðar. Forsendur Ég hef ekki aðrar upplýsingar um lánin þín en fjárhæðir þeirra og að annað sé verðtryggt og hitt fyrstu kaupa lán. Þar sem þú leggur áherslu á lægstu mögulegu greiðslubyrði ætla ég að gefa mér eftirfarandi: Verðtryggða lánið sé greitt með jöfnum greiðslum til 30 ára og breytilegum 4,75% vöxtum Óverðtryggða fyrstu kaupa lánið sé með jöfnum greiðslum til 10 ára og breytilegum 10,25% vöxtum Verðbólga út lánstímann verði 3,5% á ári Skv. þessu væri greiðslubyrði verðtryggða lánsins um 167.000 kr. á mánuði og þess óverðtryggða um 94.000 kr., eða samtals um 261.000 kr. á mánuði. Það er engin leið að vita hver útkoman verður á samanburði verðtryggðra og óverðtryggðra lána til langs tíma þar sem við vitum ekki hvernig verðbólga og vextir munu þróast. Það þýðir þó ekki að við þurfum að gefast upp og kasta peningi til að finna svarið. Ég get ekki ráðlagt þér eina augljósa leið en það er þó áhugavert að velta upp mögulegum áhrifum þess að þú greiðir viðbótarlífeyrissparnaðinn aukalega inn á óverðtryggða viðbótarlánið. Lagt inn á óverðtryggða lánið Einstaklingur getur að hámarki látið greiða 500.000 kr. iðgjald í viðbótarlífeyrissparnað skattfrjálst inn á íbúðalánið sitt á ári. Það eru 41.667 kr. á mánuði og nú skulum við miða við að þú gangir frá slíku á Leiðréttingarvef Skattsins. Á einu ári (að gefnum forsendum lánsins sem ég nefndi að ofan) væri fjárhæð lánsins komið niður í um 6,2 m.kr. í stað 6,6 m.kr. ef þú hefðir ekki gengið frá þeirri ráðstöfun. Greiðslubyrði lánsins væri þó einnig búin að lækka og væri um 87.000 kr. á mánuði í stað 94.000 kr. Það ætti vonandi að hjálpa þér aðeins, samhliða því að þú sérð lánið lækka. Áframhaldið – ári síðar Á þessu eina ári hefur þú þó ekki greitt aukalega inn á verðtryggða lánið, sem hefur að nafnvirði vaxið um 650.000 kr. og greiðslubyrðin þyngst í 173.000 kr. á mánuði. En nú hefur þú vonandi meira svigrúm í að þoka lánunum í rétta átt. Nú skulum við gefa okkur að þú haldir áfram að veita viðbótarlífeyrissparnaðinum þínum inn á óverðtryggða lánið, en hækkir þar að auki greiðslubyrði þess aftur upp í 94.000 kr. á mánuði og bætir enn frekar við 20.000 kr. mánaðarlegri greiðslu vegna aukins fjárhagslegs svigrúms. Þú ákveður því að í heildina fari 156.000 kr. á mánuði inn á óverðtryggða lánið og hvað gerist þá? Ef þú heldur þeim heildargreiðslum föstum þar til óverðtryggða lánið er að fullu upp gert verður það farið 4 árum síðar. Þú hafðir greitt lánið upp á 5 árum í heildina í stað 10 ára. Áframhaldið – 5 árum síðar Verðtryggða lánið stendur nú í 34,8 m.kr. og greiðslubyrði þess í 198.000 kr. á mánuði. En nú ert þú laus við viðbótarlánið. Ef þú bætir nú greiðslum óverðtryggða lánsins við greiðslur þess verðtryggða sjáum við nokkuð áhugaverða breytingu. Í stað þess að þú verðir að fullu skuldlaus 25 árum síðar hefur þú stytt biðina í tæp 12 ár. 39 milljóna króna skuld, sem stefndi í að tæki 30 ár að gera upp er frágengin á 17 árum. Athugaðu að hér hef ég aðeins gefið mér að greiðslugeta þín aukist um 51.000 kr. að nafnvirði allan þennan tíma (20.000 kr. + 31.000 kr. hækkun greiðslubyrði verðtryggða lánsins fyrstu 5 árin) auk þess sem ég gef mér mjög háa vexti og verðbólgu 1% yfir markmiði Seðlabankans. Mun þetta ganga upp? Ef þú leggur í þessa vegferð verða tölurnar eflaust allt aðrar en í dæminu að ofan, þar sem verðbólga, vextir og greiðslur þínar verða tæplega stöðugar allan tímann. En áhrifin verða vonandi álíka jákvæð eða betri. Galdurinn er nefnilega að láta sig hafa það annað slagið að skipuleggja sig, reikna og hamast á lánunum. Hugsaðu þér hvað það verður gaman að vera skuldlaus 45 ára í stað 58 ára. Kannski getur þú endurfjármagnað lánin þín á betri kjörum og sennilega verður greiðslugeta þín mun meiri. Þá tekur þetta enga stund og þér verða allir vegir færir. Fjármálin með Birni Berg Björn Berg Gunnarsson Fjármál heimilisins Mest lesið Play er gjaldþrota Viðskipti innlent Þetta eru réttindi þeirra sem eiga bókað með Play Neytendur Fargjöld ekki hækkuð af ásettu ráði Viðskipti innlent Koma fólkinu heim með fimmtán milljóna króna leiguflugi Viðskipti innlent Engin ást eftir milli flugmanna og stjórnenda Viðskipti innlent Kveðjubréf Einars forstjóra til starfsfólks Viðskipti innlent Farþegar Play í Keflavík klóra sér í kollinum Viðskipti innlent Sömu miðarnir kosti nú 370 þúsund Viðskipti innlent „Við erum ekki með öll eggin í sömu körfu“ Viðskipti innlent „Hver fyrir sig hvað það varðar“ Viðskipti innlent Fleiri fréttir Loka Kristjánsbakaríi Hætta rekstri tveggja skipa í hagræðingarskyni Engin ást eftir milli flugmanna og stjórnenda Sömu miðarnir kosti nú 370 þúsund Koma fólkinu heim með fimmtán milljóna króna leiguflugi Fargjöld ekki hækkuð af ásettu ráði Samgöngustofa fundaði nýlega með Play og fékk gögn frá KPMG „Við erum ekki með öll eggin í sömu körfu“ „Hver fyrir sig hvað það varðar“ Farþegar Play í Keflavík klóra sér í kollinum Ráðin sölu- og markaðsstjóri hjá Alfreð Kveðjubréf Einars forstjóra til starfsfólks Play er gjaldþrota Bein útsending: Staða aðfluttra á húsnæðismarkaði Spennandi tími til að opna nýjan fjölmiðill Lífsverk og Almenni lífeyrissjóðurinn í eina sæng Lagning gjaldþrota Fyrrverandi bankastjóri nýr forstjóri Thor landeldis Edda María leiðir stafræna markaðsþjónustu Vettvangs Uppsagnir hjá Fjársýslunni Guðný ráðin fræðslustjóri og Kristófer Orri í gjaldeyrismiðlun Kostaði tvo milljarða að selja Íslandsbanka Verðbólgan 4,1% og fer upp á milli mánaða Bein útsending: Framsýn forysta Opnar stað í anda Kaffi Vest í Fossvoginum Neyslan mikil og sjá ekki að stýrivextir fari hratt lækkandi Sexfölduðu veltuna á einu ári Gjaldeyrisforðinn nálægt billjón króna Rúna nýr innkaupastjóri Banana Úr geimskipaútgerð til Faxaflóahafna Sjá meira
Björn Berg Gunnarsson fjármálaráðgjafi ætlar að svara spurningum frá lesendum Vísis þar sem lesendum gefst kostur á að spyrja hann spurninga sem tengjast fjármálum, fjárfestingum og öðru. Sendu honum spurningu neðst í greininni. Það er gott að þú spyrjir út í þetta, en það getur einmitt skipt miklu máli hvert við ráðstöfum viðbótarfjárhæðum eins og mánaðarlegri greiðslu viðbótarlífeyrissparnaðar. Forsendur Ég hef ekki aðrar upplýsingar um lánin þín en fjárhæðir þeirra og að annað sé verðtryggt og hitt fyrstu kaupa lán. Þar sem þú leggur áherslu á lægstu mögulegu greiðslubyrði ætla ég að gefa mér eftirfarandi: Verðtryggða lánið sé greitt með jöfnum greiðslum til 30 ára og breytilegum 4,75% vöxtum Óverðtryggða fyrstu kaupa lánið sé með jöfnum greiðslum til 10 ára og breytilegum 10,25% vöxtum Verðbólga út lánstímann verði 3,5% á ári Skv. þessu væri greiðslubyrði verðtryggða lánsins um 167.000 kr. á mánuði og þess óverðtryggða um 94.000 kr., eða samtals um 261.000 kr. á mánuði. Það er engin leið að vita hver útkoman verður á samanburði verðtryggðra og óverðtryggðra lána til langs tíma þar sem við vitum ekki hvernig verðbólga og vextir munu þróast. Það þýðir þó ekki að við þurfum að gefast upp og kasta peningi til að finna svarið. Ég get ekki ráðlagt þér eina augljósa leið en það er þó áhugavert að velta upp mögulegum áhrifum þess að þú greiðir viðbótarlífeyrissparnaðinn aukalega inn á óverðtryggða viðbótarlánið. Lagt inn á óverðtryggða lánið Einstaklingur getur að hámarki látið greiða 500.000 kr. iðgjald í viðbótarlífeyrissparnað skattfrjálst inn á íbúðalánið sitt á ári. Það eru 41.667 kr. á mánuði og nú skulum við miða við að þú gangir frá slíku á Leiðréttingarvef Skattsins. Á einu ári (að gefnum forsendum lánsins sem ég nefndi að ofan) væri fjárhæð lánsins komið niður í um 6,2 m.kr. í stað 6,6 m.kr. ef þú hefðir ekki gengið frá þeirri ráðstöfun. Greiðslubyrði lánsins væri þó einnig búin að lækka og væri um 87.000 kr. á mánuði í stað 94.000 kr. Það ætti vonandi að hjálpa þér aðeins, samhliða því að þú sérð lánið lækka. Áframhaldið – ári síðar Á þessu eina ári hefur þú þó ekki greitt aukalega inn á verðtryggða lánið, sem hefur að nafnvirði vaxið um 650.000 kr. og greiðslubyrðin þyngst í 173.000 kr. á mánuði. En nú hefur þú vonandi meira svigrúm í að þoka lánunum í rétta átt. Nú skulum við gefa okkur að þú haldir áfram að veita viðbótarlífeyrissparnaðinum þínum inn á óverðtryggða lánið, en hækkir þar að auki greiðslubyrði þess aftur upp í 94.000 kr. á mánuði og bætir enn frekar við 20.000 kr. mánaðarlegri greiðslu vegna aukins fjárhagslegs svigrúms. Þú ákveður því að í heildina fari 156.000 kr. á mánuði inn á óverðtryggða lánið og hvað gerist þá? Ef þú heldur þeim heildargreiðslum föstum þar til óverðtryggða lánið er að fullu upp gert verður það farið 4 árum síðar. Þú hafðir greitt lánið upp á 5 árum í heildina í stað 10 ára. Áframhaldið – 5 árum síðar Verðtryggða lánið stendur nú í 34,8 m.kr. og greiðslubyrði þess í 198.000 kr. á mánuði. En nú ert þú laus við viðbótarlánið. Ef þú bætir nú greiðslum óverðtryggða lánsins við greiðslur þess verðtryggða sjáum við nokkuð áhugaverða breytingu. Í stað þess að þú verðir að fullu skuldlaus 25 árum síðar hefur þú stytt biðina í tæp 12 ár. 39 milljóna króna skuld, sem stefndi í að tæki 30 ár að gera upp er frágengin á 17 árum. Athugaðu að hér hef ég aðeins gefið mér að greiðslugeta þín aukist um 51.000 kr. að nafnvirði allan þennan tíma (20.000 kr. + 31.000 kr. hækkun greiðslubyrði verðtryggða lánsins fyrstu 5 árin) auk þess sem ég gef mér mjög háa vexti og verðbólgu 1% yfir markmiði Seðlabankans. Mun þetta ganga upp? Ef þú leggur í þessa vegferð verða tölurnar eflaust allt aðrar en í dæminu að ofan, þar sem verðbólga, vextir og greiðslur þínar verða tæplega stöðugar allan tímann. En áhrifin verða vonandi álíka jákvæð eða betri. Galdurinn er nefnilega að láta sig hafa það annað slagið að skipuleggja sig, reikna og hamast á lánunum. Hugsaðu þér hvað það verður gaman að vera skuldlaus 45 ára í stað 58 ára. Kannski getur þú endurfjármagnað lánin þín á betri kjörum og sennilega verður greiðslugeta þín mun meiri. Þá tekur þetta enga stund og þér verða allir vegir færir.
Björn Berg Gunnarsson fjármálaráðgjafi ætlar að svara spurningum frá lesendum Vísis þar sem lesendum gefst kostur á að spyrja hann spurninga sem tengjast fjármálum, fjárfestingum og öðru. Sendu honum spurningu neðst í greininni.
Fjármálin með Birni Berg Björn Berg Gunnarsson Fjármál heimilisins Mest lesið Play er gjaldþrota Viðskipti innlent Þetta eru réttindi þeirra sem eiga bókað með Play Neytendur Fargjöld ekki hækkuð af ásettu ráði Viðskipti innlent Koma fólkinu heim með fimmtán milljóna króna leiguflugi Viðskipti innlent Engin ást eftir milli flugmanna og stjórnenda Viðskipti innlent Kveðjubréf Einars forstjóra til starfsfólks Viðskipti innlent Farþegar Play í Keflavík klóra sér í kollinum Viðskipti innlent Sömu miðarnir kosti nú 370 þúsund Viðskipti innlent „Við erum ekki með öll eggin í sömu körfu“ Viðskipti innlent „Hver fyrir sig hvað það varðar“ Viðskipti innlent Fleiri fréttir Loka Kristjánsbakaríi Hætta rekstri tveggja skipa í hagræðingarskyni Engin ást eftir milli flugmanna og stjórnenda Sömu miðarnir kosti nú 370 þúsund Koma fólkinu heim með fimmtán milljóna króna leiguflugi Fargjöld ekki hækkuð af ásettu ráði Samgöngustofa fundaði nýlega með Play og fékk gögn frá KPMG „Við erum ekki með öll eggin í sömu körfu“ „Hver fyrir sig hvað það varðar“ Farþegar Play í Keflavík klóra sér í kollinum Ráðin sölu- og markaðsstjóri hjá Alfreð Kveðjubréf Einars forstjóra til starfsfólks Play er gjaldþrota Bein útsending: Staða aðfluttra á húsnæðismarkaði Spennandi tími til að opna nýjan fjölmiðill Lífsverk og Almenni lífeyrissjóðurinn í eina sæng Lagning gjaldþrota Fyrrverandi bankastjóri nýr forstjóri Thor landeldis Edda María leiðir stafræna markaðsþjónustu Vettvangs Uppsagnir hjá Fjársýslunni Guðný ráðin fræðslustjóri og Kristófer Orri í gjaldeyrismiðlun Kostaði tvo milljarða að selja Íslandsbanka Verðbólgan 4,1% og fer upp á milli mánaða Bein útsending: Framsýn forysta Opnar stað í anda Kaffi Vest í Fossvoginum Neyslan mikil og sjá ekki að stýrivextir fari hratt lækkandi Sexfölduðu veltuna á einu ári Gjaldeyrisforðinn nálægt billjón króna Rúna nýr innkaupastjóri Banana Úr geimskipaútgerð til Faxaflóahafna Sjá meira