Þjóðin vill en þingið ekki Kristín Þorsteinsdóttir skrifar 4. maí 2015 06:15 Ef að líkum lætur munu forsetakosningar á næsta ári snúast um málskotsréttinn. Við þurfum greiða leið til að brúa gjár sem myndast milli þings og þjóðar. Sú leið má ekki ráðast af duttlungum. Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands, hefur gerbreytt pólitíkinni. Breytingin varð þegar hann vísaði umdeildu fjölmiðlafrumvarpi til þjóðarinnar með þeim rökum að gjá hefði myndast milli þings og þjóðar. Frumvarpið fór aldrei í þjóðaratkvæði vegna þess að þáverandi ríkisstjórn sá í hendi sér að lögin umdeildu yrðu ógilt og dró frumvarpið til baka. Síðan er pólitíkin ekki söm. Með þessu markaði forsetinn tímamót, sem breyttu íslenskri stjórnskipan í framkvæmd. Hann virkjaði svokallaðan málskotsrétt, sem margir töldu byggjast á dauðum lagabókstaf en er þó alveg skýr. Látum það liggja milli hluta. Síðan hefur forsetinn virkjað málskotsréttinn í tvígang, bæði skiptin á sömu forsendu, að gjá hafi myndast milli þings og þjóðar. Fyrrverandi ríkisstjórn var gerð afturreka med tvo Icesave-samninga, sem þjóðin hafnaði í kosningum. Víst er að engin einstök mál urðu ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur erfiðari viðfangs – á miklum erfiðleikatímum. Staðan var ofurviðkvæm. Í því ljósi var inngrip forsetans djarfara en hið fyrra. Forsendurnar, gjáin milli þings og þjóðar, voru fyrir hendi, um það er ekki deilt. Forsetinn fór eftir reglunum sem hann setti sér sjálfur þegar hann lífgaði við dauðan lagabókstaf um málskotsrétt. Hann var samkvæmur sjálfur sér. Nú eru í deiglunni nokkur stórmál þar sem augljós gjá er milli þings og þjóðar. Það nýjasta er risaskref í átt að því að festa í sessi eignarhald á makrílkvóta. Í frumvarpi sjávarútvegsráðherrans er kvótinn festur til sex ára, sem þýðir að næsta ríkisstjórn er bundin af lögunum, verði þau samþykkt. Það er grundvallarbreyting í máli sem klýfur þjóðina, ef marka má undirskriftirnar sem þegar eru komnar á þjóðareign.is og kannanir undanfarinna missera. Við verðum að gera þá kröfu til stjórnvalda að þau séu samkvæm sjálfum sér. Það á líka við um forsetann. Skoðun hans sjálfs og tengsl við valdhafa í stjórnarráðinu mega ekki ráða ferðinni. Ef undirskriftir verða álíka margar og í hin þrjú skiptin sem hann hefur neitað að staðfesta lög á hann engan kost annan en að vísa makrílfrumvarpinu til þjóðarinnar. Skilyrði til að gera út hafa aldrei verið betri. Fiskverð á heimsmarkaði hefur hækkað ár frá ári, langt umfram annað verðlag. Gengið er lágt, afar hagfellt fyrirtækjunum. Lægstu laun í fiskvinnslu eru smánarblettur á samfélaginu. Því er holur hljómur í kveinstöfunum sem alltof oft heyrast frá útgerð og fiskvinnslu. Forsetinn færði okkur málskotsréttinn, nokkuð óvænt. Þjóðin kunni að meta það og kaus hann aftur og aftur. Ætlar hann, einn og sami maðurinn, að svipta okkur þessum sjálfsagða rétti? Það yrði saga til næsta bæjar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kristín Þorsteinsdóttir Mest lesið Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun Sterk staða Hafnarfjarðar Orri Björnsson Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Vaxtamunarviðskipti láta aftur á sér kræla Jökull Sólberg Auðunsson Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Veðmál barna – hættulegur leikur sem hægt er að stöðva Jóhann Steinar Ingimundarson Skoðun
Ef að líkum lætur munu forsetakosningar á næsta ári snúast um málskotsréttinn. Við þurfum greiða leið til að brúa gjár sem myndast milli þings og þjóðar. Sú leið má ekki ráðast af duttlungum. Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands, hefur gerbreytt pólitíkinni. Breytingin varð þegar hann vísaði umdeildu fjölmiðlafrumvarpi til þjóðarinnar með þeim rökum að gjá hefði myndast milli þings og þjóðar. Frumvarpið fór aldrei í þjóðaratkvæði vegna þess að þáverandi ríkisstjórn sá í hendi sér að lögin umdeildu yrðu ógilt og dró frumvarpið til baka. Síðan er pólitíkin ekki söm. Með þessu markaði forsetinn tímamót, sem breyttu íslenskri stjórnskipan í framkvæmd. Hann virkjaði svokallaðan málskotsrétt, sem margir töldu byggjast á dauðum lagabókstaf en er þó alveg skýr. Látum það liggja milli hluta. Síðan hefur forsetinn virkjað málskotsréttinn í tvígang, bæði skiptin á sömu forsendu, að gjá hafi myndast milli þings og þjóðar. Fyrrverandi ríkisstjórn var gerð afturreka med tvo Icesave-samninga, sem þjóðin hafnaði í kosningum. Víst er að engin einstök mál urðu ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur erfiðari viðfangs – á miklum erfiðleikatímum. Staðan var ofurviðkvæm. Í því ljósi var inngrip forsetans djarfara en hið fyrra. Forsendurnar, gjáin milli þings og þjóðar, voru fyrir hendi, um það er ekki deilt. Forsetinn fór eftir reglunum sem hann setti sér sjálfur þegar hann lífgaði við dauðan lagabókstaf um málskotsrétt. Hann var samkvæmur sjálfur sér. Nú eru í deiglunni nokkur stórmál þar sem augljós gjá er milli þings og þjóðar. Það nýjasta er risaskref í átt að því að festa í sessi eignarhald á makrílkvóta. Í frumvarpi sjávarútvegsráðherrans er kvótinn festur til sex ára, sem þýðir að næsta ríkisstjórn er bundin af lögunum, verði þau samþykkt. Það er grundvallarbreyting í máli sem klýfur þjóðina, ef marka má undirskriftirnar sem þegar eru komnar á þjóðareign.is og kannanir undanfarinna missera. Við verðum að gera þá kröfu til stjórnvalda að þau séu samkvæm sjálfum sér. Það á líka við um forsetann. Skoðun hans sjálfs og tengsl við valdhafa í stjórnarráðinu mega ekki ráða ferðinni. Ef undirskriftir verða álíka margar og í hin þrjú skiptin sem hann hefur neitað að staðfesta lög á hann engan kost annan en að vísa makrílfrumvarpinu til þjóðarinnar. Skilyrði til að gera út hafa aldrei verið betri. Fiskverð á heimsmarkaði hefur hækkað ár frá ári, langt umfram annað verðlag. Gengið er lágt, afar hagfellt fyrirtækjunum. Lægstu laun í fiskvinnslu eru smánarblettur á samfélaginu. Því er holur hljómur í kveinstöfunum sem alltof oft heyrast frá útgerð og fiskvinnslu. Forsetinn færði okkur málskotsréttinn, nokkuð óvænt. Þjóðin kunni að meta það og kaus hann aftur og aftur. Ætlar hann, einn og sami maðurinn, að svipta okkur þessum sjálfsagða rétti? Það yrði saga til næsta bæjar.
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun