Hvernig er hægt að minnka líkur á brjóstakrabbameini? Jóhanna E. Torfadóttir skrifar 19. október 2017 08:00 Jóhanna E. Torfadóttir, næringarfræðingur og doktor í lýðheilsuvísindum. Lesendum Vísis og Fréttablaðsins gefst kostur á því að senda sérfræðingum spurningar tengdar heilsu og lífsstíl á netfangið heilsanokkar@frettabladid.is. Í hverri viku birtast svör við völdum spurningum í Fréttablaðinu og hér á Vísi. Spurning: Hvernig er hægt að minnka líkur á brjóstakrabbameini? Svar: Brjóstakrabbamein er algengasta krabbamein hjá konum á heimsvísu og á Íslandi. Þekktustu áhættuþættir brjóstakrabbameins tengjast erfðum, ungum aldri við upphaf blæðinga, hærri aldri við fæðingu fyrsta barns, tíðahvarfahormónum, ofþyngd og áfengisneyslu. Verndandi þættir eru að eignast mörg börn, að vera lengi með barn á brjósti og regluleg hreyfing. Ýmsir lífsstílstengdir þættir geta haft áhrif á líkur á að fá krabbamein. Því hefur verið haldið fram að sojavörur auki líkur á brjóstakrabbameini. Það er hins vegar ekki rétt og fjöldi rannsókna sýnir að hófleg neysla á sojavörum eykur ekki hættu á brjóstakrabbameini. Aftur á móti eykur áfengisneysla hættu á brjóstakrabbameini og fleiri krabbameinum. Rannsóknir sýna að konur sem drekka eitt léttvínsglas á dag eða minna að jafnaði eru í aðeins aukinni hættu á greiningu miðað við konur sem ekki drekka áfengi. Sé drukkið meira en sem nemur glasi á dag þá eykst hættan samhliða.Áfengisneysla eykur hættu á brjóstakrabbameini og fleiri krabbameinum.Þá eru sterkar vísbendingar um að dagleg hreyfing í 30 mínútur á dag minnki líkur á brjóstakrabbameini. Regluleg hreyfing eftir greiningu hefur líka jákvæð áhrif á framþróun sjúkdómsins og minnkar dánarlíkur. Dæmi um hreyfingu er t.d. rösk ganga, garðvinna, sund, hjólreiðar og leikfimi. Þó svo að lífsstíll geti haft áhrif á áhættuna á að greinast með krabbamein þá greinist fólk sem hefur lifað mjög heilbrigðu lífi stundum með krabbamein. Að lokum er mikilvægt að hafa í huga að varast matvæli og drykki sem innihalda mikinn viðbættan sykur eins og kökur, kex, sælgæti og sykraða gosdrykki. Slíkar vörur ætti að nota í algeru hófi og má auðvitað sleppa.Niðurstaða: Áfengisneysla og ofþyngd auka líkur á brjóstakrabbameini en regluleg hreyfing minnkar líkurnar. Heilsa Mest lesið Ein besta knattspyrnukona landsins frátekin Lífið Hörkuhasar þótt persónusköpun skorti Gagnrýni Gulli áttaði sig skyndilega á því að hann væri í miðjum Heimsóknarþætti Lífið Innlit: Hlýlegt heimili í sögulegri viðbyggingu í Vesturbænum Lífið Áhrifamikill óður til Grindvíkinga Tónlist Sjáðu nýtt og stærðarinnar veitingasvæði í Smáralind Lífið Löggunni ekki boðið en mætti tvisvar til Jenner Lífið Una Torfa heillaði baðgesti upp úr sundskónum Tónlist Ungir „gúnar“ í essinu sínu Tíska og hönnun Eins og sebrahestur umkringdur ljónum Lífið
Lesendum Vísis og Fréttablaðsins gefst kostur á því að senda sérfræðingum spurningar tengdar heilsu og lífsstíl á netfangið heilsanokkar@frettabladid.is. Í hverri viku birtast svör við völdum spurningum í Fréttablaðinu og hér á Vísi. Spurning: Hvernig er hægt að minnka líkur á brjóstakrabbameini? Svar: Brjóstakrabbamein er algengasta krabbamein hjá konum á heimsvísu og á Íslandi. Þekktustu áhættuþættir brjóstakrabbameins tengjast erfðum, ungum aldri við upphaf blæðinga, hærri aldri við fæðingu fyrsta barns, tíðahvarfahormónum, ofþyngd og áfengisneyslu. Verndandi þættir eru að eignast mörg börn, að vera lengi með barn á brjósti og regluleg hreyfing. Ýmsir lífsstílstengdir þættir geta haft áhrif á líkur á að fá krabbamein. Því hefur verið haldið fram að sojavörur auki líkur á brjóstakrabbameini. Það er hins vegar ekki rétt og fjöldi rannsókna sýnir að hófleg neysla á sojavörum eykur ekki hættu á brjóstakrabbameini. Aftur á móti eykur áfengisneysla hættu á brjóstakrabbameini og fleiri krabbameinum. Rannsóknir sýna að konur sem drekka eitt léttvínsglas á dag eða minna að jafnaði eru í aðeins aukinni hættu á greiningu miðað við konur sem ekki drekka áfengi. Sé drukkið meira en sem nemur glasi á dag þá eykst hættan samhliða.Áfengisneysla eykur hættu á brjóstakrabbameini og fleiri krabbameinum.Þá eru sterkar vísbendingar um að dagleg hreyfing í 30 mínútur á dag minnki líkur á brjóstakrabbameini. Regluleg hreyfing eftir greiningu hefur líka jákvæð áhrif á framþróun sjúkdómsins og minnkar dánarlíkur. Dæmi um hreyfingu er t.d. rösk ganga, garðvinna, sund, hjólreiðar og leikfimi. Þó svo að lífsstíll geti haft áhrif á áhættuna á að greinast með krabbamein þá greinist fólk sem hefur lifað mjög heilbrigðu lífi stundum með krabbamein. Að lokum er mikilvægt að hafa í huga að varast matvæli og drykki sem innihalda mikinn viðbættan sykur eins og kökur, kex, sælgæti og sykraða gosdrykki. Slíkar vörur ætti að nota í algeru hófi og má auðvitað sleppa.Niðurstaða: Áfengisneysla og ofþyngd auka líkur á brjóstakrabbameini en regluleg hreyfing minnkar líkurnar.
Heilsa Mest lesið Ein besta knattspyrnukona landsins frátekin Lífið Hörkuhasar þótt persónusköpun skorti Gagnrýni Gulli áttaði sig skyndilega á því að hann væri í miðjum Heimsóknarþætti Lífið Innlit: Hlýlegt heimili í sögulegri viðbyggingu í Vesturbænum Lífið Áhrifamikill óður til Grindvíkinga Tónlist Sjáðu nýtt og stærðarinnar veitingasvæði í Smáralind Lífið Löggunni ekki boðið en mætti tvisvar til Jenner Lífið Una Torfa heillaði baðgesti upp úr sundskónum Tónlist Ungir „gúnar“ í essinu sínu Tíska og hönnun Eins og sebrahestur umkringdur ljónum Lífið