Sendinefnd AGS segir nýja áhættu í sjónmáli í flugsamgöngum Birgir Olgeirsson skrifar 25. september 2018 11:07 Íslensku flugfélögin hafa fundið fyrir harðnandi samkeppni og hækkun á olíuverði. Vísir/Vilhelm Hægari hagvöxtur á Íslandi eftir ósjálfbæran vöxt síðustu ár er jákvæð þróun. Þetta kemur fram í áliti sendinefndar Alþjóðagjaldeyrissjóðsins eftir árlega tveggja vikna heimsókn hér á landi. Í álitinu kemur fram að áhætta hafi aukist en viðnámsþróttur hafi aukist og stefna beri að því að bæta viðnám enn frekar. Þar segir jafnframt að áætlanir í ríkisfjármálum geri ráð fyrir nauðsynlegum fjárútlátum til innviða, heilbrigðisþjónustu og menntunar, en gæta þurfi að forgangsröðun og framkvæmd svo að markmiðum í ríkisfjármálum verði náð. Stefna í peningamálum þarf áfram að beinast að verðstöðugleika. Stefna varðandi fjármálastöðugleika þarf að beinast bæði að þjóðhagsvarúð og eindarvarúð. Frekari styrking eftirlits með fjármálageiranum þarf að njóta forgangs og nú tíu árum eftir fjármálahrun sé tilefni til afgerandi aðgerða. Þá segir sendinefndin að betra fyrirkomulag kjaraviðræðna sé nauðsynlegt fyrir samkeppnishæfni, frekari þróun í ferðamannaþjónustu krefst heildrænnar stefnumótunar, og sjálfbærar veiðar kalla á áframhaldandi viðleitni til alþjóðlegrar samvinnu. Sendinefndin segir hægari vöxt í hagkerfinu hafa dregið úr áhyggjum af ofhitnun. Styrking krónunnar á árunum 2014 til 2016 hafi, með töf, dregið úr vexti í ferðamennsku og vexti innlendrar eftirspurnar.Aukið framboð hægir á verðhækkunum Aukið framboð nýs húsnæðis hefur hægt á verðhækkunum á fasteignamarkaði. Lánavöxtur hefur aukist en frá lágum upphafspunkti. Gengi krónunnar hefur á heildina verið stöðugt frá miðju ári 2017 sem er betra fyrir útflytjendur en ef styrking undanfarinna ára hefði haldið áfram. Verðbólga hefur verið nálægt opinberu markmiði í fimm ár, sem er eftirtektarverður árangur í ljósi sögu verðóstöðugleika á Íslandi. Sérfræðingar AGS búast við að smám saman muni hægja á hagvexti þar til hann nær sjálfbærari slóðum í kringum tvö og hálft prósent. Sendinefndin segir hins vegar nýja áhættu í sjónmáli og nefnir þar hátt olíuverð og aukna samkeppni í flugsamgöngum. Það séu áskoranir sem flugþjónustan stendur frammi fyrir.Aukin spenna í alþjóðaviðskiptum Aukin spenna í alþjóðaviðskiptum gæti haft neikvæð áhrif á útflutningsverð á áli og öðrum varningi. Óvissa tengd samningaviðræðum um útgöngu Breta úr Evrópusambandinu eykur líkurnar á veikari útflutningseftirspurn frá einum af stærstu mörkuðum Íslands og gæti flækt frekar fiskveiðisamvinnu á Norður-Atlantshafi. Að lokum gætu komandi samningaviðræður á vinnumarkaði leitt til þess að laun hækka um of, með neikvæðum áhrifum á samkeppnishæfni landsins. Sendinefndin segir að í tilefni af því að tíu ár séu liðin frá fjármálahruninu sé komið að aðgerðum í stað umræðna. Sér sendinefndin kosti í að sameina allt eftirlit með fjármálageiranum, þrautavaralánveitingar og verkefni skilavalds í Seðlabanka Íslands. Það muni auka samlegðaráhrif, koma í veg fyrir óþarfa skörun verkefna, samþætta betur eindar- og þjóðhagsvarúð, endurspegla kerfislegt mikilvægi íslensku lífeyrissjóðanna og efla viðbúnað fyrir hnekki í framtíðinni. Með því að færa í reynd fjármálaeftirlit inn í Seðlabankann mætti einnig lágmarka annmarka í breytingaferlinu.Bæta þurfi samningalíka á vinnumarkaði Sjóðurinn styður eindregið viðleitni til að bæta samningalíkan á vinnumarkaði og tengja það framleiðnivexti og samkeppnishæfni. Þar sem kaupmáttur hefur aukist um 25% prósent á síðustu fjórum árum sem er eftirtektarvert – og jafnvel meira ef reiknað er í erlendum gjaldeyri – ættu kjarasamningar að verða í takti við framleiðniaukningu til að koma í veg fyrir áframhaldandi vöxt launakostnaðar á framleidda einingu. Að styrkja sjálfbærni hagvaxtar og umhverfis ætti einnig að vera forgangsmál. Hægari vöxtur í ferðamannaþjónustu hefur leitt í ljós mikilvægi þess að innleiða heildræna sýn og grípa til áþreifanlegra aðgerða, t.a.m. að bæta þjónustu við vinsæla ferðamannastaði og aðgengi að stöðum lengra frá Reykjavík. Í sjávarútvegi er varfærin stjórn á sjávarauðlindinni lykilatriði í velgengni geirans og ætti að fela í sér frekari viðleitni til að tryggja varanlega samninga um flökkustofna við aðrar fiskveiðiþjóðir í Norður-Atlantshafi. Fréttir af flugi Icelandair WOW Air Mest lesið Útlit fyrir mestu snjókomu í október í manna minnum Innlent Um 140 umsækjendur um alþjóðlega vernd týndir og eftirlýstir Innlent Matarbankar segjast ekki munu anna eftirspurninni Erlent Allt að þriggja tíma bið í dekkjaskipti Innlent Komu innlyksa mæðginum til bjargar í Landmannalaugum Innlent Garðheimar ljósið í myrkrinu við meinta gímaldsgötu Innlent Aftökur á meintum smyglurum „ekki morð“ heldur „vörn við eitri“ Erlent Leit að flugvélinni horfnu engan árangur borið Erlent Beittur piparúða í fangaklefa, hótað með rafbyssu og sveltur Innlent Milei vann stórsigur í Argentínu Erlent Fleiri fréttir Allt að þriggja tíma bið í dekkjaskipti Komu innlyksa mæðginum til bjargar í Landmannalaugum Um 140 umsækjendur um alþjóðlega vernd týndir og eftirlýstir Garðheimar ljósið í myrkrinu við meinta gímaldsgötu Útlit fyrir mestu snjókomu í október í manna minnum Brennu–Njáls saga vekur alltaf lukku í Hvolsskóla Bresk freigáta í Akureyrarhöfn Beittur piparúða í fangaklefa, hótað með rafbyssu og sveltur Beittur piparúða, hótað með rafbyssu og sveltur í fangaklefa Sendiferðabíll í ljósum logum á Reykjanesbraut Íris segist ekki sækjast eftir sæti í Hafnarfirði Ástarbréf eru velkomin á héraðsskjalasöfn landsins Nafn mannsins sem lést vegna voðaskots Hinna látnu minnst í Flateyrarkirkju Sorg á Flateyri og rússnesk kjarnorkueldflaug Er enn að vinna úr því að hafa lifað Pirraðir læknar, efnahagurinn eftir áföll og húsnæði og lánakjör Reyndi að stinga af en endaði utan í vegriði Kynferðisbrotum sem leiða til greiðslu bóta hefur fjölgað verulega Fólk hafi dreymt um að eignast flugstjóradress Áhugasamir smalahundar á námskeiði Eldur í bíl á Seltjarnarnesi Meirihluti fólks geti ekki keypt íbúð í nýju lánakerfi sem sé að teiknast upp Nánast enginn fái að kaupa íbúð Lögregla veitti eftirför um miðborgina Kona handtekin grunuð um að stinga sambýlismann sinn „Túnin eru bara hvít“ Nýtt vopn í búri fjármálaráðherra Uppþot á félagsfundi Sósíalista: „Þetta var bara kjánalegt og alger óþarfi“ Um fimmtíu þúsund manns í miðborginni í Kvennaverkfallinu Sjá meira
Hægari hagvöxtur á Íslandi eftir ósjálfbæran vöxt síðustu ár er jákvæð þróun. Þetta kemur fram í áliti sendinefndar Alþjóðagjaldeyrissjóðsins eftir árlega tveggja vikna heimsókn hér á landi. Í álitinu kemur fram að áhætta hafi aukist en viðnámsþróttur hafi aukist og stefna beri að því að bæta viðnám enn frekar. Þar segir jafnframt að áætlanir í ríkisfjármálum geri ráð fyrir nauðsynlegum fjárútlátum til innviða, heilbrigðisþjónustu og menntunar, en gæta þurfi að forgangsröðun og framkvæmd svo að markmiðum í ríkisfjármálum verði náð. Stefna í peningamálum þarf áfram að beinast að verðstöðugleika. Stefna varðandi fjármálastöðugleika þarf að beinast bæði að þjóðhagsvarúð og eindarvarúð. Frekari styrking eftirlits með fjármálageiranum þarf að njóta forgangs og nú tíu árum eftir fjármálahrun sé tilefni til afgerandi aðgerða. Þá segir sendinefndin að betra fyrirkomulag kjaraviðræðna sé nauðsynlegt fyrir samkeppnishæfni, frekari þróun í ferðamannaþjónustu krefst heildrænnar stefnumótunar, og sjálfbærar veiðar kalla á áframhaldandi viðleitni til alþjóðlegrar samvinnu. Sendinefndin segir hægari vöxt í hagkerfinu hafa dregið úr áhyggjum af ofhitnun. Styrking krónunnar á árunum 2014 til 2016 hafi, með töf, dregið úr vexti í ferðamennsku og vexti innlendrar eftirspurnar.Aukið framboð hægir á verðhækkunum Aukið framboð nýs húsnæðis hefur hægt á verðhækkunum á fasteignamarkaði. Lánavöxtur hefur aukist en frá lágum upphafspunkti. Gengi krónunnar hefur á heildina verið stöðugt frá miðju ári 2017 sem er betra fyrir útflytjendur en ef styrking undanfarinna ára hefði haldið áfram. Verðbólga hefur verið nálægt opinberu markmiði í fimm ár, sem er eftirtektarverður árangur í ljósi sögu verðóstöðugleika á Íslandi. Sérfræðingar AGS búast við að smám saman muni hægja á hagvexti þar til hann nær sjálfbærari slóðum í kringum tvö og hálft prósent. Sendinefndin segir hins vegar nýja áhættu í sjónmáli og nefnir þar hátt olíuverð og aukna samkeppni í flugsamgöngum. Það séu áskoranir sem flugþjónustan stendur frammi fyrir.Aukin spenna í alþjóðaviðskiptum Aukin spenna í alþjóðaviðskiptum gæti haft neikvæð áhrif á útflutningsverð á áli og öðrum varningi. Óvissa tengd samningaviðræðum um útgöngu Breta úr Evrópusambandinu eykur líkurnar á veikari útflutningseftirspurn frá einum af stærstu mörkuðum Íslands og gæti flækt frekar fiskveiðisamvinnu á Norður-Atlantshafi. Að lokum gætu komandi samningaviðræður á vinnumarkaði leitt til þess að laun hækka um of, með neikvæðum áhrifum á samkeppnishæfni landsins. Sendinefndin segir að í tilefni af því að tíu ár séu liðin frá fjármálahruninu sé komið að aðgerðum í stað umræðna. Sér sendinefndin kosti í að sameina allt eftirlit með fjármálageiranum, þrautavaralánveitingar og verkefni skilavalds í Seðlabanka Íslands. Það muni auka samlegðaráhrif, koma í veg fyrir óþarfa skörun verkefna, samþætta betur eindar- og þjóðhagsvarúð, endurspegla kerfislegt mikilvægi íslensku lífeyrissjóðanna og efla viðbúnað fyrir hnekki í framtíðinni. Með því að færa í reynd fjármálaeftirlit inn í Seðlabankann mætti einnig lágmarka annmarka í breytingaferlinu.Bæta þurfi samningalíka á vinnumarkaði Sjóðurinn styður eindregið viðleitni til að bæta samningalíkan á vinnumarkaði og tengja það framleiðnivexti og samkeppnishæfni. Þar sem kaupmáttur hefur aukist um 25% prósent á síðustu fjórum árum sem er eftirtektarvert – og jafnvel meira ef reiknað er í erlendum gjaldeyri – ættu kjarasamningar að verða í takti við framleiðniaukningu til að koma í veg fyrir áframhaldandi vöxt launakostnaðar á framleidda einingu. Að styrkja sjálfbærni hagvaxtar og umhverfis ætti einnig að vera forgangsmál. Hægari vöxtur í ferðamannaþjónustu hefur leitt í ljós mikilvægi þess að innleiða heildræna sýn og grípa til áþreifanlegra aðgerða, t.a.m. að bæta þjónustu við vinsæla ferðamannastaði og aðgengi að stöðum lengra frá Reykjavík. Í sjávarútvegi er varfærin stjórn á sjávarauðlindinni lykilatriði í velgengni geirans og ætti að fela í sér frekari viðleitni til að tryggja varanlega samninga um flökkustofna við aðrar fiskveiðiþjóðir í Norður-Atlantshafi.
Fréttir af flugi Icelandair WOW Air Mest lesið Útlit fyrir mestu snjókomu í október í manna minnum Innlent Um 140 umsækjendur um alþjóðlega vernd týndir og eftirlýstir Innlent Matarbankar segjast ekki munu anna eftirspurninni Erlent Allt að þriggja tíma bið í dekkjaskipti Innlent Komu innlyksa mæðginum til bjargar í Landmannalaugum Innlent Garðheimar ljósið í myrkrinu við meinta gímaldsgötu Innlent Aftökur á meintum smyglurum „ekki morð“ heldur „vörn við eitri“ Erlent Leit að flugvélinni horfnu engan árangur borið Erlent Beittur piparúða í fangaklefa, hótað með rafbyssu og sveltur Innlent Milei vann stórsigur í Argentínu Erlent Fleiri fréttir Allt að þriggja tíma bið í dekkjaskipti Komu innlyksa mæðginum til bjargar í Landmannalaugum Um 140 umsækjendur um alþjóðlega vernd týndir og eftirlýstir Garðheimar ljósið í myrkrinu við meinta gímaldsgötu Útlit fyrir mestu snjókomu í október í manna minnum Brennu–Njáls saga vekur alltaf lukku í Hvolsskóla Bresk freigáta í Akureyrarhöfn Beittur piparúða í fangaklefa, hótað með rafbyssu og sveltur Beittur piparúða, hótað með rafbyssu og sveltur í fangaklefa Sendiferðabíll í ljósum logum á Reykjanesbraut Íris segist ekki sækjast eftir sæti í Hafnarfirði Ástarbréf eru velkomin á héraðsskjalasöfn landsins Nafn mannsins sem lést vegna voðaskots Hinna látnu minnst í Flateyrarkirkju Sorg á Flateyri og rússnesk kjarnorkueldflaug Er enn að vinna úr því að hafa lifað Pirraðir læknar, efnahagurinn eftir áföll og húsnæði og lánakjör Reyndi að stinga af en endaði utan í vegriði Kynferðisbrotum sem leiða til greiðslu bóta hefur fjölgað verulega Fólk hafi dreymt um að eignast flugstjóradress Áhugasamir smalahundar á námskeiði Eldur í bíl á Seltjarnarnesi Meirihluti fólks geti ekki keypt íbúð í nýju lánakerfi sem sé að teiknast upp Nánast enginn fái að kaupa íbúð Lögregla veitti eftirför um miðborgina Kona handtekin grunuð um að stinga sambýlismann sinn „Túnin eru bara hvít“ Nýtt vopn í búri fjármálaráðherra Uppþot á félagsfundi Sósíalista: „Þetta var bara kjánalegt og alger óþarfi“ Um fimmtíu þúsund manns í miðborginni í Kvennaverkfallinu Sjá meira