Föstudagsbörnin Aðalbjörg Egilsdóttir og Vigdís Ólafsdóttir skrifar 25. júní 2019 21:08 Föstudaginn 20. ágúst í fyrra settist 15 ára stúlka fyrir framan sænska þingið til þess að senda sterk skilaboð; „að sameinast á bak við vísindin“. Að sameinast á bak við vísindin sem segja okkur að við verðum að stöðva losun gróðurhúsalofttegunda og eyðingu á lífríki um allan heim. Stúlkan, Greta Thunberg, fékk fleiri í lið með sér og nú hefur ungt fólk frá yfir 125 löndum farið í verkfall fyrir loftslagið. Yfirlýst markmið um heim allan eru að meðalhiti jarðar hækki ekki um meira en 1,5 gráðu á selsíus frá iðnbyltingu. Nú þegar hefur hitinn hækkað um tæpa gráðu svo að tíminn er naumur. Breytingin virðist kannski lítil en á síðustu ísöld varmeðalhiti jarðaraðeins 5 gráðum lægri en nú, hver gráða skiptir máli. Eins og staðan er í dag stefnir í að meðalhiti jarðar muni hækka um 3,8 gráður fyrir lok þessarar aldar svo ljóst er að mikilla breytinga er þörf ef 1,5 gráðu markmiðinu skal ná.Afleiðingar loftlagsbreytinga hafa þegar komið í ljós, til að mynda með auknum flóðum, skæðari fellibyljum, skógareldum og fleira.Flóðiní Bangladesh og Indlandi á síðasta ári,fellibylurinn Mariasem eyðilagði heilu borgirnar í Karabíska hafinu árið 2017,skógareldarnirí Evrópu síðasta sumar. Allt eru þetta afleiðingar loftslagsbreytinga og nú stefndi ískógareldaá Íslandi vegna óvenjumikilla þurrka síðustu vikur. Í kjölfar mikilla hamfara missir fólk heimili sín og lifibrauð en árið 2013 varfleira fólk á flóttavegna hamfara en vegna átaka.FlóttamannastofnunSameinuðu þjóðanna spáir því að 250 milljón manns muni þurfa að flýja heimili sín vegna loftlagsbreytinga fyrir árið 2050. Íslensk ungmenni hafa ekki setið aðgerðarlaus heldur látið í sér heyra. Kröfur loftslagsverkfallsins á Íslandi eru að 2,5% af þjóðarframleiðslu Íslands verði veitt í aðgerðir gegn loftslagsbreytingum og að ráðist verði í róttækar breytingar til þess að stöðva hamfarahlýnunina. Það er þó ekki okkar unga fólksins að koma með allar lausnirnar. Flest okkar eru bara börn. Þegar við verðum við stjórnvölinn verður of seint að ráðast í breytingar, þær verða að koma núna, frá sitjandi ráðamönnum þjóða og fyrirtækja. Það eru margar lausnir til við ýmsum af vandamálunum sem við stöndum frammi fyrir en það verður að ráðast í aðgerðir núna. Verkföllin hafa þó þegar borið árangur, bæði hér heima og úti í heimi. Skipuleggjendur verkfallanna á Íslandi hafa fundað með forsætis-, fjármála- og umhverfisráðherrum auk þess sem yfir tuttugu alþingismenn hafa mætt á verkföllin til að heyra hvað unga fólkið hefur að segja. Tvö alþjóðleg loftslagsverkföll hafa verið haldin og á það fyrra mættu yfir 2000 íslensk ungmenni. Einnig hefur Greta Thunberg ferðast um alla Evrópu til að ræða við stjórnmálamenn um vandann og fengið góðar undirtektir víðast hvar. Augu og eyru stjórnmálamanna eru því loks að opnast og einnig fjölmiðla og almennings. Helsti árangur verkfallanna er einmitt sá að þau hafa breiðst um allan heim og að meðvitund um vandamálið hefur stóraukist. Þetta sést til dæmis með aukinni umfjöllun fjölmiðla um hamfarahlýnun og að í mörgum löndum mælast loftlagsbreytingar semaðaláhyggjuefniíbúa. Þetta er auðvitað aðeins byrjunin en áður en að breytingar eiga sér stað þarf samfélagsumræða að fara fram og meðvitund um vandamálið koma farm.Rannsóknir hafa sýnt að aðeins þarf um3,5% íbúa lands, sem væru um 12.500 Íslendingar, að sýna borgaralega óhlýðni til þess að stórtækar breytingar eigi sér stað í kjölfarið. Borgaraleg óhlýðni er að neita að fylgja ákveðnum lögum, í mótmælaskyni og á friðsælan hátt, í þeim tilgangi að vekja athygli á ákveðnu málefni. Árangursríkasta leiðin til að fá breytingar í gegn eru friðsæl mótmæli auk breytinga á daglegu lífi fólks. Nelson Mandela, Gandhi, Rosa Parks og ótal aðrir hafa sýnt í verki hversu mikil áhrif það hefur að streitast á móti með friðsælum hætti og þetta er einmitt markmið þeirra sem fara í verkfall fyrir loftslagið. Við sýnum að okkur er ekki sama, við mætum á verkföllin og gerum ýmsar breytingar á okkar daglega lífi til þess að vekja aðra til umhugsunar og fá stjórnvöld til að grípa til aðgerða. Tíminn er á þrotum og við verðum að grípa í taumana. Við mætum á verkföllin því það er mikilvægt og við viljum fá þig með. Mótmæli eru nauðsynleg til að knýja fram miklar breytingar og það er nákvæmlega það sem við þurfum á að halda. Komdu með okkur í verkfall! Aðalbjörg Egilsdóttir og Vigdís ÓlafsdóttirHöfundar eru umhverfissinnaðir Röskvuliðar.Höfundar hafa ekki tekið þátt í skipulagningu loftslagsverkfallanna á Íslandi.Heimildir: Maria vegna loftslagsbreytinga: https://www.sciencedaily.com/releases/2019/04/190416132153.htmFlóð í Indlandi: https://phys.org/news/2018-08-india-devastating-climate.htmlSkógareldar í Evrópu: https://www.nationalgeographic.com/environment/2018/07/are-fires-in-europe-the-result-of-climate-change-/3,5% reglan: https://www.bbc.com/future/story/20190513-it-only-takes-35-of-people-to-change-the-worldFlóttamenn:https://www.unhcr.org/493e9bd94.htmlhttps://www.unric.org/en/latest-un-buzz/29417-natural-disasters-displace-three-times-as-many-people-as-conflictsÁhyggur af hlýnun jarðar:https://www.pewresearch.org/global/2019/02/10/climate-change-still-seen-as-the-top-global-threat-but-cyberattacks-a-rising-concern/Hitastig:https://climateanalytics.org/briefings/global-warming-reaches-1c-above-preindustrial-warmest-in-more-than-11000-years/ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Loftslagsmál Umhverfismál Mest lesið Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun Evrópusambandsaðild - valdefling íslensks almennings Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Veimiltítustjórn og tugþúsundir dáinna barna Viðar Hreinsson Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson Skoðun Málþóf sem valdníðsla Einar G. Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Evrópusambandsaðild - valdefling íslensks almennings Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald skrifar Skoðun Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Málþóf sem valdníðsla Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Klaufaskapur og reynsluleysi? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig spyr ég gervigreind til að fá besta svarið? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ertu bitur? Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Er hægt að læra af draumum? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Afstæði Ábyrgðar Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjárhagslegt virði vörumerkja Elías Larsen skrifar Skoðun Við ákærum – hver sveik strandveiðisjómenn? Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson skrifar Skoðun Af hverju varð heimsókn framkvæmdastjóra ESB að NATO-fundi? Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Veimiltítustjórn og tugþúsundir dáinna barna Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Bragðefni eru ekki vandamálið - Bann við þeim myndi skaða lýðheilsu Abdullah Shihab Wahid skrifar Skoðun Swuayda blæðir: Hróp sem heimurinn heyrir ekki Mouna Nasr skrifar Skoðun Skattar fyrst, svo allt hitt – og hagræðingin sem gleymdist Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson skrifar Skoðun Þetta er allt hinum að kenna! Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Þjóðþrifamálin sem stjórnarandstaðan fórnaði á altari útgerðanna Heimir Már Pétursson skrifar Skoðun Sleppir ekki takinu svo auðveldlega aftur Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fullorðna fólksins Úlfhildur Elísa Hróbjartsdóttir skrifar Skoðun Vill Sjálfstæðisflokkurinn láta taka sig alvarlega? Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Þjórsá í hættu – Hvammsvirkjun og rof á náttúrulegu ástandi árinnar Gunnar Þór Jónsson skrifar Sjá meira
Föstudaginn 20. ágúst í fyrra settist 15 ára stúlka fyrir framan sænska þingið til þess að senda sterk skilaboð; „að sameinast á bak við vísindin“. Að sameinast á bak við vísindin sem segja okkur að við verðum að stöðva losun gróðurhúsalofttegunda og eyðingu á lífríki um allan heim. Stúlkan, Greta Thunberg, fékk fleiri í lið með sér og nú hefur ungt fólk frá yfir 125 löndum farið í verkfall fyrir loftslagið. Yfirlýst markmið um heim allan eru að meðalhiti jarðar hækki ekki um meira en 1,5 gráðu á selsíus frá iðnbyltingu. Nú þegar hefur hitinn hækkað um tæpa gráðu svo að tíminn er naumur. Breytingin virðist kannski lítil en á síðustu ísöld varmeðalhiti jarðaraðeins 5 gráðum lægri en nú, hver gráða skiptir máli. Eins og staðan er í dag stefnir í að meðalhiti jarðar muni hækka um 3,8 gráður fyrir lok þessarar aldar svo ljóst er að mikilla breytinga er þörf ef 1,5 gráðu markmiðinu skal ná.Afleiðingar loftlagsbreytinga hafa þegar komið í ljós, til að mynda með auknum flóðum, skæðari fellibyljum, skógareldum og fleira.Flóðiní Bangladesh og Indlandi á síðasta ári,fellibylurinn Mariasem eyðilagði heilu borgirnar í Karabíska hafinu árið 2017,skógareldarnirí Evrópu síðasta sumar. Allt eru þetta afleiðingar loftslagsbreytinga og nú stefndi ískógareldaá Íslandi vegna óvenjumikilla þurrka síðustu vikur. Í kjölfar mikilla hamfara missir fólk heimili sín og lifibrauð en árið 2013 varfleira fólk á flóttavegna hamfara en vegna átaka.FlóttamannastofnunSameinuðu þjóðanna spáir því að 250 milljón manns muni þurfa að flýja heimili sín vegna loftlagsbreytinga fyrir árið 2050. Íslensk ungmenni hafa ekki setið aðgerðarlaus heldur látið í sér heyra. Kröfur loftslagsverkfallsins á Íslandi eru að 2,5% af þjóðarframleiðslu Íslands verði veitt í aðgerðir gegn loftslagsbreytingum og að ráðist verði í róttækar breytingar til þess að stöðva hamfarahlýnunina. Það er þó ekki okkar unga fólksins að koma með allar lausnirnar. Flest okkar eru bara börn. Þegar við verðum við stjórnvölinn verður of seint að ráðast í breytingar, þær verða að koma núna, frá sitjandi ráðamönnum þjóða og fyrirtækja. Það eru margar lausnir til við ýmsum af vandamálunum sem við stöndum frammi fyrir en það verður að ráðast í aðgerðir núna. Verkföllin hafa þó þegar borið árangur, bæði hér heima og úti í heimi. Skipuleggjendur verkfallanna á Íslandi hafa fundað með forsætis-, fjármála- og umhverfisráðherrum auk þess sem yfir tuttugu alþingismenn hafa mætt á verkföllin til að heyra hvað unga fólkið hefur að segja. Tvö alþjóðleg loftslagsverkföll hafa verið haldin og á það fyrra mættu yfir 2000 íslensk ungmenni. Einnig hefur Greta Thunberg ferðast um alla Evrópu til að ræða við stjórnmálamenn um vandann og fengið góðar undirtektir víðast hvar. Augu og eyru stjórnmálamanna eru því loks að opnast og einnig fjölmiðla og almennings. Helsti árangur verkfallanna er einmitt sá að þau hafa breiðst um allan heim og að meðvitund um vandamálið hefur stóraukist. Þetta sést til dæmis með aukinni umfjöllun fjölmiðla um hamfarahlýnun og að í mörgum löndum mælast loftlagsbreytingar semaðaláhyggjuefniíbúa. Þetta er auðvitað aðeins byrjunin en áður en að breytingar eiga sér stað þarf samfélagsumræða að fara fram og meðvitund um vandamálið koma farm.Rannsóknir hafa sýnt að aðeins þarf um3,5% íbúa lands, sem væru um 12.500 Íslendingar, að sýna borgaralega óhlýðni til þess að stórtækar breytingar eigi sér stað í kjölfarið. Borgaraleg óhlýðni er að neita að fylgja ákveðnum lögum, í mótmælaskyni og á friðsælan hátt, í þeim tilgangi að vekja athygli á ákveðnu málefni. Árangursríkasta leiðin til að fá breytingar í gegn eru friðsæl mótmæli auk breytinga á daglegu lífi fólks. Nelson Mandela, Gandhi, Rosa Parks og ótal aðrir hafa sýnt í verki hversu mikil áhrif það hefur að streitast á móti með friðsælum hætti og þetta er einmitt markmið þeirra sem fara í verkfall fyrir loftslagið. Við sýnum að okkur er ekki sama, við mætum á verkföllin og gerum ýmsar breytingar á okkar daglega lífi til þess að vekja aðra til umhugsunar og fá stjórnvöld til að grípa til aðgerða. Tíminn er á þrotum og við verðum að grípa í taumana. Við mætum á verkföllin því það er mikilvægt og við viljum fá þig með. Mótmæli eru nauðsynleg til að knýja fram miklar breytingar og það er nákvæmlega það sem við þurfum á að halda. Komdu með okkur í verkfall! Aðalbjörg Egilsdóttir og Vigdís ÓlafsdóttirHöfundar eru umhverfissinnaðir Röskvuliðar.Höfundar hafa ekki tekið þátt í skipulagningu loftslagsverkfallanna á Íslandi.Heimildir: Maria vegna loftslagsbreytinga: https://www.sciencedaily.com/releases/2019/04/190416132153.htmFlóð í Indlandi: https://phys.org/news/2018-08-india-devastating-climate.htmlSkógareldar í Evrópu: https://www.nationalgeographic.com/environment/2018/07/are-fires-in-europe-the-result-of-climate-change-/3,5% reglan: https://www.bbc.com/future/story/20190513-it-only-takes-35-of-people-to-change-the-worldFlóttamenn:https://www.unhcr.org/493e9bd94.htmlhttps://www.unric.org/en/latest-un-buzz/29417-natural-disasters-displace-three-times-as-many-people-as-conflictsÁhyggur af hlýnun jarðar:https://www.pewresearch.org/global/2019/02/10/climate-change-still-seen-as-the-top-global-threat-but-cyberattacks-a-rising-concern/Hitastig:https://climateanalytics.org/briefings/global-warming-reaches-1c-above-preindustrial-warmest-in-more-than-11000-years/
Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar
Skoðun Bragðefni eru ekki vandamálið - Bann við þeim myndi skaða lýðheilsu Abdullah Shihab Wahid skrifar
Skoðun Skattar fyrst, svo allt hitt – og hagræðingin sem gleymdist Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson skrifar
Skoðun Þjóðþrifamálin sem stjórnarandstaðan fórnaði á altari útgerðanna Heimir Már Pétursson skrifar
Skoðun Þjórsá í hættu – Hvammsvirkjun og rof á náttúrulegu ástandi árinnar Gunnar Þór Jónsson skrifar