Sameiningarmál verða mjög fyrirferðarmikil á aukaþingi Sighvatur Arnmundsson skrifar 5. september 2019 06:00 Næsta sameining gæti orðið milli fjögurra sveitarfélaga á Austurlandi. Djúpivogur er eitt þeirra en kosið verður í lok október. Fréttablaðið/Pjetur „Þetta er auðvitað í fyrsta skipti sem lögð er fram svona metnaðarfull stefnumörkun í málefnum sveitarfélaga. Þótt tillögur ráðherrans lúti að fleiri atriðum en sameiningu sveitarfélaga hefur tillagan um lágmarksíbúafjölda fengið langmesta athygli og skapað mestar umræður,“ segir Aldís Hafsteinsdóttir, formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga. Sérstakt aukalandsþing sambandsins verður haldið á morgun en þar verður fjallað um stefnumótandi áætlun stjórnvalda í málefnum sveitarfélaga. Drög að þingsályktunartillögu um stefnuna voru kynnt um miðjan ágúst. Þar er meðal annars að finna tillögur um að frá og með sveitarstjórnarkosningum 2022 verði lágmarksíbúafjöldi í sveitarfélagi 250 og eitt þúsund frá kosningunum 2026. Er meðal annars gert ráð fyrir allt að 15 milljarða króna stuðningi úr Jöfnunarsjóði sveitarfélaga vegna sameininga. Nú hafa drög að reglum um úthlutun styrkja vegna sameininga verið gerð. Hvert sveitarfélag getur séð nákvæmlega hvernig framlög til þeirra gætu orðið miðað við tillögurnar.Aldís Hafsteinsdóttir„Það er auðvitað mjög mikilvægt að sveitarstjórnarfólk vítt og breitt um landið geti haft þetta til hliðsjónar þegar möguleikar á sameiningum eru skoðaðir. Ég man ekki eftir að hafa áður séð svona ítarlegar útfærslur og jafn mikla fjármuni sem ríkisvaldið er tilbúið að setja í sameiningarverkefni,“ segir Aldís. Hún segir sambandið þó leggja mikla áherslu á að hér muni verða um viðbótarfjármuni inn í Jöfnunarsjóð að ræða. Samkvæmt drögum að reglum um stuðning til að greiða fyrir sameiningu fá öll sveitarfélög 100 milljón króna styrk til að stuðla að endurskipulagningu þjónustu og stjórnsýslu. Framlög til skuldajöfnuðar, sem eru reiknuð út frá skuldahlutfalli, geta að hámarki orðið 400 milljónir. Þá verður sérstakt byggðaframlag veitt þeim sveitarfélögum þar sem íbúafjölgun hefur verið undir árlegu meðaltali á landsvísu sem getur mest orðið 200 milljónir. Aldís segir að eðlilega séu skiptar skoðanir meðal sveitarstjórnarfólks þegar kemur að tillögum um lágmarksíbúafjölda. „Það eru alls konar sjónarmið uppi. Þetta snýst um tilfinningar, fjárhagslega hagsmuni, aðstöðu og landfræðilegar staðreyndir. Þarna erum við auðvitað að tala um mjög stórt og viðamikið mál og mikla stefnubreytingu,“ segir Aldís. Hún segist eiga von á góðum og hreinskiptnum umræðum á þinginu á morgun. „Ég vona svo sannarlega að sveitarstjórnarfólk beri gæfu til að hugsa til framtíðar. Með hvaða hætti við getum brugðist við þeirri þróun sem er óumflýjanleg og þeim áskorunum sem framtíðin felur í sér.“ Þá þurfi að horfa til þátta eins og fjórðu iðnbyltingarinnar og þeirra tækninýjunga sem séu að verða að veruleika. Þeirri þróun fylgi alls konar möguleikar fyrir landsbyggðina sem sterk og öflug sveitarfélög verði að geta nýtt sér eigi þau að dafna til framtíðar. „Ég held að það sé erfitt að færa rök fyrir því að til langrar framtíðar séu sveitarfélög, sem hafa jafnvel innan við 100 íbúa, fær um að sinna þeim verkefnum sem þeim ber til að hægt sé að veita íbúum þessa lands tiltölulega sambærilega þjónustu, sama hvar er.“ Birtist í Fréttablaðinu Sveitarstjórnarmál Mest lesið „Þetta verður hvasst, blautt og hlýtt“ Veður Sjáðu herbergið sem Samfó vill en Sjallar neita að yfirgefa Innlent Kenndi Biden, flugmönnum, flugumferðarstjórum og „DEI“ um slysið Erlent Héraðsdómur vísar Kiðjabergsmáli frá dómi Innlent Sprautan sprakk og konan heppin að halda auganu Innlent Segir nýja forgangsröðun jarðganga uppi á borðinu Innlent Tilraun til stunguárásar í Hafnarfirði Innlent Hellisheiði lokað vegna fastra bíla Innlent Lýsa yfir hættustigi vegna yfirvofandi eldgoss Innlent „Skutlari“ áreitti stúlku og varð fyrir alvarlegri líkamsárás Innlent Fleiri fréttir Sjáðu herbergið sem Samfó vill en Sjallar neita að yfirgefa Héraðsdómur vísar Kiðjabergsmáli frá dómi Segir nýja forgangsröðun jarðganga uppi á borðinu Tilraun til stunguárásar í Hafnarfirði Tíu þúsund tillögur í 3.985 umsögnum Hellisheiði lokað vegna fastra bíla Mjög langt í milli svo ríkissáttasemjari reyni að höggva á hnútinn Björgunarskipið kallað út á mesta forgangi Kennarar svara umboðsmanni barna Vonarglæta, óveður og barátta um skrifstofur Verkföllum kennara aflýst samþykki deiluaðilar tillögu ríkissáttasemjara á laugardag „Skutlari“ áreitti stúlku og varð fyrir alvarlegri líkamsárás Lýsa yfir hættustigi vegna yfirvofandi eldgoss Langt á milli deiluaðila og reynt að höggva á hnútinn Bein útsending: Ríkissáttasemjari fer yfir innanhússtillöguna Ýtti konu fyrir bíl Missti stjórn á bílnum og rakst utan í tvo Hæstiréttur blandar sér í málið sem setti svip sinn á forsetakosningarnar Skipaður skrifstofustjóri fjármála Sextíu flugferðum aflýst Sprautan sprakk og konan heppin að halda auganu Vegum um Hellisheiði og Þrengsli lokað Skilti Skúbbs þarf að fjúka í nágrannadeilum sem líkt er við stríð Lilja útilokar ekki formannsframboð og vill flýta flokksþingi Ekki ljóst hvort skýringar Sjálfstæðismanna haldi vatni Umferð um brautina gangi hægt Leggur fram innanhússtillögu Plottað um heimsyfirráð eða dauða Sterk tilfinningabönd Sjálfstæðismanna við herbergið koma Guðmundi Ara í opna skjöldu Kennaradeilan enn í hnút og mannskætt flugslys í Washington Sjá meira
„Þetta er auðvitað í fyrsta skipti sem lögð er fram svona metnaðarfull stefnumörkun í málefnum sveitarfélaga. Þótt tillögur ráðherrans lúti að fleiri atriðum en sameiningu sveitarfélaga hefur tillagan um lágmarksíbúafjölda fengið langmesta athygli og skapað mestar umræður,“ segir Aldís Hafsteinsdóttir, formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga. Sérstakt aukalandsþing sambandsins verður haldið á morgun en þar verður fjallað um stefnumótandi áætlun stjórnvalda í málefnum sveitarfélaga. Drög að þingsályktunartillögu um stefnuna voru kynnt um miðjan ágúst. Þar er meðal annars að finna tillögur um að frá og með sveitarstjórnarkosningum 2022 verði lágmarksíbúafjöldi í sveitarfélagi 250 og eitt þúsund frá kosningunum 2026. Er meðal annars gert ráð fyrir allt að 15 milljarða króna stuðningi úr Jöfnunarsjóði sveitarfélaga vegna sameininga. Nú hafa drög að reglum um úthlutun styrkja vegna sameininga verið gerð. Hvert sveitarfélag getur séð nákvæmlega hvernig framlög til þeirra gætu orðið miðað við tillögurnar.Aldís Hafsteinsdóttir„Það er auðvitað mjög mikilvægt að sveitarstjórnarfólk vítt og breitt um landið geti haft þetta til hliðsjónar þegar möguleikar á sameiningum eru skoðaðir. Ég man ekki eftir að hafa áður séð svona ítarlegar útfærslur og jafn mikla fjármuni sem ríkisvaldið er tilbúið að setja í sameiningarverkefni,“ segir Aldís. Hún segir sambandið þó leggja mikla áherslu á að hér muni verða um viðbótarfjármuni inn í Jöfnunarsjóð að ræða. Samkvæmt drögum að reglum um stuðning til að greiða fyrir sameiningu fá öll sveitarfélög 100 milljón króna styrk til að stuðla að endurskipulagningu þjónustu og stjórnsýslu. Framlög til skuldajöfnuðar, sem eru reiknuð út frá skuldahlutfalli, geta að hámarki orðið 400 milljónir. Þá verður sérstakt byggðaframlag veitt þeim sveitarfélögum þar sem íbúafjölgun hefur verið undir árlegu meðaltali á landsvísu sem getur mest orðið 200 milljónir. Aldís segir að eðlilega séu skiptar skoðanir meðal sveitarstjórnarfólks þegar kemur að tillögum um lágmarksíbúafjölda. „Það eru alls konar sjónarmið uppi. Þetta snýst um tilfinningar, fjárhagslega hagsmuni, aðstöðu og landfræðilegar staðreyndir. Þarna erum við auðvitað að tala um mjög stórt og viðamikið mál og mikla stefnubreytingu,“ segir Aldís. Hún segist eiga von á góðum og hreinskiptnum umræðum á þinginu á morgun. „Ég vona svo sannarlega að sveitarstjórnarfólk beri gæfu til að hugsa til framtíðar. Með hvaða hætti við getum brugðist við þeirri þróun sem er óumflýjanleg og þeim áskorunum sem framtíðin felur í sér.“ Þá þurfi að horfa til þátta eins og fjórðu iðnbyltingarinnar og þeirra tækninýjunga sem séu að verða að veruleika. Þeirri þróun fylgi alls konar möguleikar fyrir landsbyggðina sem sterk og öflug sveitarfélög verði að geta nýtt sér eigi þau að dafna til framtíðar. „Ég held að það sé erfitt að færa rök fyrir því að til langrar framtíðar séu sveitarfélög, sem hafa jafnvel innan við 100 íbúa, fær um að sinna þeim verkefnum sem þeim ber til að hægt sé að veita íbúum þessa lands tiltölulega sambærilega þjónustu, sama hvar er.“
Birtist í Fréttablaðinu Sveitarstjórnarmál Mest lesið „Þetta verður hvasst, blautt og hlýtt“ Veður Sjáðu herbergið sem Samfó vill en Sjallar neita að yfirgefa Innlent Kenndi Biden, flugmönnum, flugumferðarstjórum og „DEI“ um slysið Erlent Héraðsdómur vísar Kiðjabergsmáli frá dómi Innlent Sprautan sprakk og konan heppin að halda auganu Innlent Segir nýja forgangsröðun jarðganga uppi á borðinu Innlent Tilraun til stunguárásar í Hafnarfirði Innlent Hellisheiði lokað vegna fastra bíla Innlent Lýsa yfir hættustigi vegna yfirvofandi eldgoss Innlent „Skutlari“ áreitti stúlku og varð fyrir alvarlegri líkamsárás Innlent Fleiri fréttir Sjáðu herbergið sem Samfó vill en Sjallar neita að yfirgefa Héraðsdómur vísar Kiðjabergsmáli frá dómi Segir nýja forgangsröðun jarðganga uppi á borðinu Tilraun til stunguárásar í Hafnarfirði Tíu þúsund tillögur í 3.985 umsögnum Hellisheiði lokað vegna fastra bíla Mjög langt í milli svo ríkissáttasemjari reyni að höggva á hnútinn Björgunarskipið kallað út á mesta forgangi Kennarar svara umboðsmanni barna Vonarglæta, óveður og barátta um skrifstofur Verkföllum kennara aflýst samþykki deiluaðilar tillögu ríkissáttasemjara á laugardag „Skutlari“ áreitti stúlku og varð fyrir alvarlegri líkamsárás Lýsa yfir hættustigi vegna yfirvofandi eldgoss Langt á milli deiluaðila og reynt að höggva á hnútinn Bein útsending: Ríkissáttasemjari fer yfir innanhússtillöguna Ýtti konu fyrir bíl Missti stjórn á bílnum og rakst utan í tvo Hæstiréttur blandar sér í málið sem setti svip sinn á forsetakosningarnar Skipaður skrifstofustjóri fjármála Sextíu flugferðum aflýst Sprautan sprakk og konan heppin að halda auganu Vegum um Hellisheiði og Þrengsli lokað Skilti Skúbbs þarf að fjúka í nágrannadeilum sem líkt er við stríð Lilja útilokar ekki formannsframboð og vill flýta flokksþingi Ekki ljóst hvort skýringar Sjálfstæðismanna haldi vatni Umferð um brautina gangi hægt Leggur fram innanhússtillögu Plottað um heimsyfirráð eða dauða Sterk tilfinningabönd Sjálfstæðismanna við herbergið koma Guðmundi Ara í opna skjöldu Kennaradeilan enn í hnút og mannskætt flugslys í Washington Sjá meira