Afkoman verri um nær 20 milljarða Þorsteinn Friðrik Halldórsson skrifar 25. september 2019 07:00 Eina álverið sem rekið var með hagnaði var álverið á Grundartanga. Fréttablaðið/Vilhelm Álframleiðendur á Íslandi töpuðu samtals 6,1 milljarði króna á síðasta ári. Afkoman versnaði verulega á milli ára en hún var jákvæð um tæplega 13,4 milljarða króna árið 2017. Framkvæmdastjóri Samáls segir mestu hafa munað um hækkun súrálsverðs. Forstjóri Landsvirkjunar segist ekki hafa áhyggjur af stöðu álveranna enn sem komið er. „Rekstrarskilyrði hér á landi eru krefjandi en mestu munar þó um að heimsmarkaðsverð á súráli hækkaði verulega í fyrra og það olli álverum um allan heim verulegum búsifjum,“ segir Pétur Blöndal, framkvæmdastjóri Samáls, í samtali við Markaðinn. „Það sem var óvænt í því var að lítil sem engin fylgni var á milli verðþróunar á áli og súráli, en venjulega hefur það fylgst að.“ Stærstan hluta tapsins má rekja til álvers Rio Tinto í Straumsvík sem tapaði 44,6 milljónum Bandaríkjadala, jafnvirði um 5,6 milljarða miðað við núverandi gengi, á síðasta ári.Pétur Blöndal, framkvæmdastjóri SamálsÁlverið hafði verið rekið á núllinu árið 2017. Álverið Alcoa Fjarðaál á Reyðarfirði tapaði 8,5 milljónum dollara, eða tæplega 1,1 milljarði króna, árið 2018 samanborið við 78 milljóna dollara hagnað, jafnvirði 9,8 milljarða króna, árið áður. Eina álverið sem rekið var með hagnaði var álver Norðuráls á Grundartanga. Það hagnaðist um rúmlega 4,5 milljónir dala á síðasta ári, jafnvirði um 550 milljóna króna, og dróst hagnaðurinn saman frá fyrra ári um þrjá milljarða króna. Þrátt fyrir að afkoma greinarinnar hafi versnað um 19,5 milljarða króna jukust heildartekjur um 9,4 prósent. Öll álverin áttu það hins vegar sameiginlegt að framleiðslukostnaður jókst verulega. Hörður Arnarson, forstjóri Landsvirkjunar, segir að enn sem komið er hafi Landsvirkjun ekki áhyggjur af stöðu álveranna. „Við gerum okkur hins vegar grein fyrir því að á síðasta ári og í ár hafi aðstæður verið krefjandi fyrir okkar viðskiptavini. Staða álframleiðslu í heiminum hefur verið erfið, einkum vegna lágs álverðs, en ef við horfum á álver hér á landi og berum þau saman við álver erlendis þá teljum við að þau séu vel samkeppnisfær,“ segir Hörður. „Áliðnaðurinn er í eðli sínu sveiflukenndur og við höfum oft séð svona sveiflur áður. Við höfum verið að draga úr tengingu tekna okkar við álverð einmitt út af því. Þó að við verðum fyrir einhverjum áhrifum eru þau ekki mjög mikil,“ segir Hörður. Pétur segir að hækkun súrálsverðs megi rekja til óvissu á alþjóðavísu, meðal annars vegna tollastríðs Bandaríkjanna og Kína og þrýstings bandarískra stjórnvalda á Rusal. Auk þess hafi Norsk Hydro átt í erfiðleikum með sína framleiðslu. „Almennt var þróun á aðföngum og rekstrarkostnaði óhagstæð fyrir álverin og tekjurnar stóðu ekki undir því,“ segir Pétur en bendir á jákvæðu hliðarnar. Framleiðsla hafi gengið vel og útflutningstekjurnar hafi numið 230 milljörðum króna. Þar af hafi innlendur kostnaður numið 86 milljörðum.Spurður hvernig þróunin hafi verið á þessu ári segir Pétur að áhyggjuefni sé að álverð hafi lækkað en á móti hafi verð á súráli lækkað. „Álverð ræðst á heimsmarkaði. Það er núna 13 prósent lægra en það var fyrir ári síðan og hefur lækkað um 6 prósent á þessu ári. Það er auðvitað áhyggjuefni og vonandi rætist úr því. Á móti kemur að verð á súráli hefur lækkað töluvert meira og þar er markaðurinn vonandi að jafna sig.“Breytingar í efstu lögum Töluverðar breytingar hafa orðið á yfirstjórn álframleiðendanna á Íslandi og fleiri stóriðjufyrirtækja á árinu. Ragnar Guðmundsson lét af störfum sem forstjóri Norðuráls í maí en hann hafði gegnt stöðu forstjóra frá árinu 2007. Gunnar Guðlaugsson kom í hans stað. Um mitt sumar var greint frá því að Magnús Þór Ásmundsson hefði óskað eftir því að láta af störfum hjá Alcoa Fjarðaáli. Hann hafði verið forstjóri síðan árið 2014. Tor Arne Berg hefur nú tekið við forstjórastarfinu. Skömmu síðar urðu breytingar á yfirstjórn Elkem á Íslandi, sem rekur kísilver á Grundartanga þegar Gestur Pétursson, forstjóri Elkem til fimm ára, var ráðinn forstjóri Veitna. Þá hefur Tómas Már Sigurðsson sagt starfi sínu lausu sem aðstoðarforstjóri Alcoa og mun hann láta af störfum í lok árs. Birtist í Fréttablaðinu Fjarðabyggð Hafnarfjörður Hvalfjarðarsveit Orkumál Stóriðja Mest lesið Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Viðskipti innlent Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Viðskipti innlent Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Viðskipti innlent Isavia gefur strandaglópum engin grið Viðskipti innlent „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðskipti innlent Búið að greiða laun og barnabætur Viðskipti innlent Gjörbreyttar kröfur og vinna ekki lengur aðeins til að hafa í sig og á Atvinnulíf Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Viðskipti innlent Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Viðskipti innlent Sýn og Creditinfo í samstarf um Framúrskarandi fyrirtæki Framúrskarandi fyrirtæki Fleiri fréttir Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Fall Play áfall en að einhverju leyti fyrirséð Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Eðlilegt ef farið verður yfir eftirlit með flugfélögum Höggið á íslenska ferðaþjónustu ætti að vera takmarkað Þjóðarskútan sé „vel í stakk búin til að sigla milli skers og báru í úfnum sjó“ Gjaldþrotaskiptabeiðni Play tekin fyrir í héraðsdómi Atvinnuleysi 5,3 prósent í ágúst Kalla ráðherra og forstjóra Samgöngustofu fyrir samgöngunefnd Hækkun flugfargjalda muni skila sér í meiri verðbólgu Leik lokið hjá Play „Skrifast ekki á okkur að það hafi farið eins og er farið“ Icelandair geti ekki svarað fyrir orðræðuna Sjá meira
Álframleiðendur á Íslandi töpuðu samtals 6,1 milljarði króna á síðasta ári. Afkoman versnaði verulega á milli ára en hún var jákvæð um tæplega 13,4 milljarða króna árið 2017. Framkvæmdastjóri Samáls segir mestu hafa munað um hækkun súrálsverðs. Forstjóri Landsvirkjunar segist ekki hafa áhyggjur af stöðu álveranna enn sem komið er. „Rekstrarskilyrði hér á landi eru krefjandi en mestu munar þó um að heimsmarkaðsverð á súráli hækkaði verulega í fyrra og það olli álverum um allan heim verulegum búsifjum,“ segir Pétur Blöndal, framkvæmdastjóri Samáls, í samtali við Markaðinn. „Það sem var óvænt í því var að lítil sem engin fylgni var á milli verðþróunar á áli og súráli, en venjulega hefur það fylgst að.“ Stærstan hluta tapsins má rekja til álvers Rio Tinto í Straumsvík sem tapaði 44,6 milljónum Bandaríkjadala, jafnvirði um 5,6 milljarða miðað við núverandi gengi, á síðasta ári.Pétur Blöndal, framkvæmdastjóri SamálsÁlverið hafði verið rekið á núllinu árið 2017. Álverið Alcoa Fjarðaál á Reyðarfirði tapaði 8,5 milljónum dollara, eða tæplega 1,1 milljarði króna, árið 2018 samanborið við 78 milljóna dollara hagnað, jafnvirði 9,8 milljarða króna, árið áður. Eina álverið sem rekið var með hagnaði var álver Norðuráls á Grundartanga. Það hagnaðist um rúmlega 4,5 milljónir dala á síðasta ári, jafnvirði um 550 milljóna króna, og dróst hagnaðurinn saman frá fyrra ári um þrjá milljarða króna. Þrátt fyrir að afkoma greinarinnar hafi versnað um 19,5 milljarða króna jukust heildartekjur um 9,4 prósent. Öll álverin áttu það hins vegar sameiginlegt að framleiðslukostnaður jókst verulega. Hörður Arnarson, forstjóri Landsvirkjunar, segir að enn sem komið er hafi Landsvirkjun ekki áhyggjur af stöðu álveranna. „Við gerum okkur hins vegar grein fyrir því að á síðasta ári og í ár hafi aðstæður verið krefjandi fyrir okkar viðskiptavini. Staða álframleiðslu í heiminum hefur verið erfið, einkum vegna lágs álverðs, en ef við horfum á álver hér á landi og berum þau saman við álver erlendis þá teljum við að þau séu vel samkeppnisfær,“ segir Hörður. „Áliðnaðurinn er í eðli sínu sveiflukenndur og við höfum oft séð svona sveiflur áður. Við höfum verið að draga úr tengingu tekna okkar við álverð einmitt út af því. Þó að við verðum fyrir einhverjum áhrifum eru þau ekki mjög mikil,“ segir Hörður. Pétur segir að hækkun súrálsverðs megi rekja til óvissu á alþjóðavísu, meðal annars vegna tollastríðs Bandaríkjanna og Kína og þrýstings bandarískra stjórnvalda á Rusal. Auk þess hafi Norsk Hydro átt í erfiðleikum með sína framleiðslu. „Almennt var þróun á aðföngum og rekstrarkostnaði óhagstæð fyrir álverin og tekjurnar stóðu ekki undir því,“ segir Pétur en bendir á jákvæðu hliðarnar. Framleiðsla hafi gengið vel og útflutningstekjurnar hafi numið 230 milljörðum króna. Þar af hafi innlendur kostnaður numið 86 milljörðum.Spurður hvernig þróunin hafi verið á þessu ári segir Pétur að áhyggjuefni sé að álverð hafi lækkað en á móti hafi verð á súráli lækkað. „Álverð ræðst á heimsmarkaði. Það er núna 13 prósent lægra en það var fyrir ári síðan og hefur lækkað um 6 prósent á þessu ári. Það er auðvitað áhyggjuefni og vonandi rætist úr því. Á móti kemur að verð á súráli hefur lækkað töluvert meira og þar er markaðurinn vonandi að jafna sig.“Breytingar í efstu lögum Töluverðar breytingar hafa orðið á yfirstjórn álframleiðendanna á Íslandi og fleiri stóriðjufyrirtækja á árinu. Ragnar Guðmundsson lét af störfum sem forstjóri Norðuráls í maí en hann hafði gegnt stöðu forstjóra frá árinu 2007. Gunnar Guðlaugsson kom í hans stað. Um mitt sumar var greint frá því að Magnús Þór Ásmundsson hefði óskað eftir því að láta af störfum hjá Alcoa Fjarðaáli. Hann hafði verið forstjóri síðan árið 2014. Tor Arne Berg hefur nú tekið við forstjórastarfinu. Skömmu síðar urðu breytingar á yfirstjórn Elkem á Íslandi, sem rekur kísilver á Grundartanga þegar Gestur Pétursson, forstjóri Elkem til fimm ára, var ráðinn forstjóri Veitna. Þá hefur Tómas Már Sigurðsson sagt starfi sínu lausu sem aðstoðarforstjóri Alcoa og mun hann láta af störfum í lok árs.
Birtist í Fréttablaðinu Fjarðabyggð Hafnarfjörður Hvalfjarðarsveit Orkumál Stóriðja Mest lesið Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Viðskipti innlent Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Viðskipti innlent Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Viðskipti innlent Isavia gefur strandaglópum engin grið Viðskipti innlent „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðskipti innlent Búið að greiða laun og barnabætur Viðskipti innlent Gjörbreyttar kröfur og vinna ekki lengur aðeins til að hafa í sig og á Atvinnulíf Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Viðskipti innlent Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Viðskipti innlent Sýn og Creditinfo í samstarf um Framúrskarandi fyrirtæki Framúrskarandi fyrirtæki Fleiri fréttir Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Fall Play áfall en að einhverju leyti fyrirséð Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Eðlilegt ef farið verður yfir eftirlit með flugfélögum Höggið á íslenska ferðaþjónustu ætti að vera takmarkað Þjóðarskútan sé „vel í stakk búin til að sigla milli skers og báru í úfnum sjó“ Gjaldþrotaskiptabeiðni Play tekin fyrir í héraðsdómi Atvinnuleysi 5,3 prósent í ágúst Kalla ráðherra og forstjóra Samgöngustofu fyrir samgöngunefnd Hækkun flugfargjalda muni skila sér í meiri verðbólgu Leik lokið hjá Play „Skrifast ekki á okkur að það hafi farið eins og er farið“ Icelandair geti ekki svarað fyrir orðræðuna Sjá meira