4-4-4 skipting tekur mið af álagi, þörfum og jafnrétti Gró Einarsdóttir skrifar 30. september 2020 22:00 Nýlega voru kynnt drög að lögum um foreldraorlof í samráðsgátt stjórnvalda. Þar er lagt til að foreldraorlof verði 12 mánuðir og að þeim mánuðum verði að skipta jafnt á milli foreldra. Til stuðnings frumvarpinu var skrifuð grein sem birtist á dögunum á Vísi. Þar segir meðal annars: „Við eigum ekki að smíða löggjöf um það hvernig hlutirnir eru eða hafa verið, heldur hvernig er eðlilegt og réttlátt að þeir séu.“ Ég tek undir með höfundum að við eigum að horfa til framtíðar við gerð þessara laga, en set spurningamerki við að jöfn skipting á milli foreldra sé eina skiptingin sem geti talist réttlát og eðlileg. Hvað er réttlát skipting? Í áðurnefndri grein er lögð áhersla á að réttlát skipting sé jöfn skipting. Það er eitt sjónarmið, sem er auk þess mjög mikilvægt sjónarmið. En það er alls ekki eina sjónarmiðið. Í klassískri vísindagrein um þetta efni eru nefndar þrjár megin leiðir til að skipta takmörkuðum gæðum. Eftir því sem hver og einn hefur lagt á sig, eftir þörfum og jafnt. Allar skiptingarnar geta talist réttlátar og ekki er hægt að segja að ein sé réttlátari en önnur. Í grunninn snýst pólitík um að takast á um hvaða sjónarmið eigi að ráða eða hvernig hægt sé að ná fram málamiðlunum. Í innsendum umsögnum um nýju lögin má sjá ákall eftir því að hugað sé betur að skiptingu eftir þörfum og álagi. Þar sem flestar konur bera barnið, fæða það og næra telja margir að það felist réttlæti í því að tekið sé tillit til þessa álags. Í mörgum umsögnunum er líka kallað eftir því að hugað sé að mismunandi þörfum. Þörfum barna sem eru á brjósti, þörfum mæðra sem gefa börnunum brjóst, þörfum mæðra til að jafna sig andlega og líkamlega eftir barnsburð, þörfum mismunandi fjölskyldugerða fyrir sveigjanleika, þörfum efnaminni fjölskyldna o.s.frv. Hvað er til skiptana? Þegar við ræðum réttláta skiptingu er ekki síður mikilvægt að huga að því hvað er til skiptanna, en hvernig gæðunum er skipt. Í greininni sem birtist á Vísi er bent á að í „skýrslu Norrænu ráðherranefndarinnar um fæðingarorlof kom fram að 70% feðra og mæðra á Norðurlöndunum telja að orlofinu eigi að vera skipt jafnt.“ Þó að slíkar niðurstöður séu vissulega áhugaverðar tel ég að hægt sé að taka meira mið af þeim ef tekið væri fram hvað sé til skiptana. Getum við verið viss um að svör fólks við spurningunni um hvernig eigi að skipta foreldraorlofi væru þau sömu, ef mánuðurnir væru 3 og ef þeir væru 18? Af lestri mínum á umsögnum við frumvarpið sýnist mér andstaðan við nýtt lagafrumvarp ekki snúast um andstöðu við að feður fái 6 mánuði eða andstöðu við að feður taki meiri ábyrgð á börnum og heimili. Ekki heldur andstöðu við jafna skiptingu almennt. Andstaðan snýst frekar um að verið er að berjast um bitana. Ef foreldraorlof væri nægilega langt til að rúma þarfir barna, mæðra, feðra, mismunandi fjölskyldugerða o.s.frv. þá get ég vel ímyndað mér að umræðan væri öðruvísi. Ef foreldraorlof væri til að mynda 18-24 mánuðir, eins og þar sem best lætur í heiminum, væri mögulega hægt að segja að það væri réttlátt og eðlilegt að skipta því jafnt. Hvað er eðlilegt? Í margumræddri grein er talað um að skipting á fæðingarorlofinu eigi að vera eðlileg, án þess að hugtakið sé skilgreint nánar. Ég held að hugtakið eðlilegt sé of gildishlaðið og huglægt til þess að vera gagnlegt innlegg í umræðuna, en mögulega er hægt að skipta orðinu út fyrir samheiti þess, það er orðið venjulegt. Hvað er fólk vant að gera? Hvert er normið? Það er töluvert auðveldara að sammælast um svar við því, en hvað getur talist eðlilegt. Í skýrslu norrænu ráðherranefndarinnar kemur fram að meirihluti mæðra á er í foreldraorlofi í 9-12 mánuði á meðan meirihluti feðra er í orlofi í 2-4 vikur. Á Íslandi er skiptingin líklega jafnari vegna þess að stærri hluti orlofs er eyrnamerktur hverju foreldri fyrir sig, þó að regluleg og tímanleg tölfræði um slíkt sé af skornum skamti. En þrátt fyrir jafnari skiptingu hér á landi benda höfundarnir á að nýleg greining sýni „að í kringum 90% mæðra fullnýti sameiginlegu mánuðina, en ekki nema 11% feðra nýti eitthvað af honum.“ Ekki nóg með það, heldur virðist það vera töluvert algengt á Íslandi að mæður reyni að lengja orlof sitt enn frekar með því að dreifa greiðslum úr fæðingarorlofssjóði á fleiri mánuði. Það vantar reglubundna tölfræði um hversu algengt þetta er, en það er ekki ólíklegt að stór hluti mæðra á Íslandi sé eins og aðrar mæður á Norðurlöndunum í foreldraorlofi í 9-12 mánuði. Það er oft talað um hversu slæm áhrif foreldraorlof kvenna geti haft á starfsferil þeirra og launaþróun. En það er minna talað um hversu slæmt það er fyrir konur að vera með skertar greiðslur á meðan þær eru í orlofi. Það er líklegt að konur sem lifa á 50% foreldraorlofsgreiðslum eigi erfiðara með að borga í lífeyrissjóð og stéttarfélagsaðild en ef þær fengju fullar greiðslur. Þessi raunveruleiki getur varla talist góður fyrir jafnrétti kynjanna. Konur sem lifa á skertum foreldraorlofsgreiðslum eru líka háðari maka sínum, sem getur ekki heldur talist gott út frá jafnréttissjónarmiðum. Sem sagt, þó að foreldrum hafi lengi verið heimilt að skipta orlofinu sínu jafnt, þá hafa flestir á Íslandi og annars staðar á Norðurlönduum ákveðið að gera það ekki. Nýja tillagan ber það með sér að sé foreldrum gefið val um hvernig þeir skipti orlofinu á milli sín þá muni þeir velja vitlaust, og því sé betra að ríkið ákvarði alfarið skiptinguna. Úrelt og gamaldags að hlusta ekki á konur Þessi afstaða finnst mér yfirlætisfull og hún lætur á sér kræla víða meðal þeirra sem styðja nýtt frumvarp. Til dæmis hef ég sjaldan heyrt fræðimann láta hafa eftir sér eins óvísindalega tilvitnun og birtist á dögunum í grein á Vísi. Þar segir Ingólfur V. Gíslason, prófessor í félagsfræði við HÍ: „Það er í raun og veru ekki hægt að finna eitt einasta neikvæða atriði varðandi þessa skiptingu og ég sé ekki ástæðu til að ætla annað en að frekari skipting muni halda áfram að skila inn jákvæðum áhrifum.“ Það er fátt í vísindum sem er svo öruggt að slík fullyrðing eigi rétt á sér, sérstaklega þegar um er að ræða jafn flókin og margþætt málefni og áhrif af skiptingu foreldraorlofs. Tökum dæmi: Í umræðunni um frumvarpið hefur mikið verið vitnað í rannsóknir sem gefa til kynna að tíðni skilnaða sé lægri og umönnun barna jafnari meðal þeirra fjölskyldna sem skipta orlofinu sínu jafnt. Þó að það ætti vissulega að hvetja marga til jafnrar skiptingar er mikilvægt að árétta að um fylgnirannsóknir er að ræða. Mögulega eru orsakatengsl þarna á milli en það er alveg jafn líklegt að þær fjölskyldur sem velja að skipta orlofinu sínu jafnt skeri sig úr að öðru leiti líka, t.d. hvað varðar viðhorf, störf, tekjur og menntun. Þetta yfirlæti má einnig sjá í þeim ástæðum sem höfundar greinarinnar margumtöluðu telja upp fyrir því að foreldrar velji ójafna skiptingu: „kynbundinn launamunur, samfélagslegur þrýstingur og ekki síður gamaldags og hamlandi hugmyndir um foreldrahlutverkið.“ Ég myndi frekar telja það til gamaldags hugmynda að hafa lítinn sem engan áhuga á að hlusta á reynslusögur og reynsluheim kvenna. Af þeim 99 umsögnum sem hafa nú þegar borist um nýja lagafrumvarpið eru nær allar frá konum og eru nær allar gagnrýnar á að meitla jafna skiptingu 12 mánaða í stein. Ég sem hélt að #metoo byltingin hefði sýnt okkur fram á mikilvægi þess að hlusta á og trúa konum. Að sama skapi hélt ég að nútímaleg kynjafræði legði áherslu á að átta sig ekki aðeins á mismunandi stöðu karla og kvenna, heldur einnig hvað gerist í þverskurði mismunandi samfélagshópa (e. Intersectionality). Þannig er auðvelt fyrir fólk í forréttindastöðu að gera lítið úr þeim einstaklingum sem segja að þeir hafi ekki efni á því að faðir barnsins taki jafn langt orlof og móðirin. Ég held að þeir sem eiga ekki fyrir húsnæði og mat ef orlofinu er skipt jafnt, eða þurfa að steypa sér í skuldir til að hafa lengd orlofsins í samræmi við þarfir fjölskyldunnar, græði lítið á því að jöfn skipting verði meitluð í stein. 4-4-4 Þegar hlutur sem snertir líf jafn margra og foreldraorlof er til umræðu tel ég að það sé mikilvægt að reyna að taka mið af öllum réttlætissjónarmiðum (álagi, þörfum, jafnrétti) þegar skipting á foreldraorlofi er ákvörðuð. Því tel ég að það sé réttlátt að skipting foreldraorlofs sé málamiðlun milli mismunandi sjónarmiða. Á meðan aðeins 12 mánuðir eru til skiptana tel ég að slíkri málamiðlun sé náð með 4-4-4 skiptingu, þar sem hvort foreldrið um sig fær 4 mánuði og 4 mánuðir eru gefnir frjálsir. Höfundur er doktor í félagssálfræði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Jafnréttismál Vinnumarkaður Fæðingarorlof Börn og uppeldi Mest lesið Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Er loftslagskvíðinn horfinn? Sonja Huld Guðjónsdóttir Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei Skoðun Líttupp - ertu að missa af einhverju? Skúli Bragi Geirdal Skoðun Kvennabarátta á tímum bakslags Tatjana Latinovic Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard Skoðun Skoðun Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Kvennabarátta á tímum bakslags Tatjana Latinovic skrifar Skoðun Líttupp - ertu að missa af einhverju? Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson skrifar Skoðun Er loftslagskvíðinn horfinn? Sonja Huld Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Okur fákeppni og ofurvextir halda uppi verðbólgu Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Óverjandi framkoma við fyrirtæki Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Þegar vitleysan í dómsal slær allt út Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Lítil bleik slaufa kemur miklu til leiðar Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fræ menntunar – frá Froebel til Jung Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun 1500 vanvirk ungmenni í Reykjavík Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar Skoðun Að hafa trú á samfélaginu Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Sköpum samfélag fyrir börn Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Skrift er málið Guðbjörg Rut Þórisdóttir skrifar Skoðun Viltu hafa jákvæð áhrif þegar þú ferðast? Ásdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Tvær leiðir færar til þess að skóli fyrir alla geti virkað Íris Björk Eysteinsdóttir skrifar Skoðun Örorkubyrði og örorkuframlag lífeyrissjóða Björgvin Jón Bjarnason skrifar Sjá meira
Nýlega voru kynnt drög að lögum um foreldraorlof í samráðsgátt stjórnvalda. Þar er lagt til að foreldraorlof verði 12 mánuðir og að þeim mánuðum verði að skipta jafnt á milli foreldra. Til stuðnings frumvarpinu var skrifuð grein sem birtist á dögunum á Vísi. Þar segir meðal annars: „Við eigum ekki að smíða löggjöf um það hvernig hlutirnir eru eða hafa verið, heldur hvernig er eðlilegt og réttlátt að þeir séu.“ Ég tek undir með höfundum að við eigum að horfa til framtíðar við gerð þessara laga, en set spurningamerki við að jöfn skipting á milli foreldra sé eina skiptingin sem geti talist réttlát og eðlileg. Hvað er réttlát skipting? Í áðurnefndri grein er lögð áhersla á að réttlát skipting sé jöfn skipting. Það er eitt sjónarmið, sem er auk þess mjög mikilvægt sjónarmið. En það er alls ekki eina sjónarmiðið. Í klassískri vísindagrein um þetta efni eru nefndar þrjár megin leiðir til að skipta takmörkuðum gæðum. Eftir því sem hver og einn hefur lagt á sig, eftir þörfum og jafnt. Allar skiptingarnar geta talist réttlátar og ekki er hægt að segja að ein sé réttlátari en önnur. Í grunninn snýst pólitík um að takast á um hvaða sjónarmið eigi að ráða eða hvernig hægt sé að ná fram málamiðlunum. Í innsendum umsögnum um nýju lögin má sjá ákall eftir því að hugað sé betur að skiptingu eftir þörfum og álagi. Þar sem flestar konur bera barnið, fæða það og næra telja margir að það felist réttlæti í því að tekið sé tillit til þessa álags. Í mörgum umsögnunum er líka kallað eftir því að hugað sé að mismunandi þörfum. Þörfum barna sem eru á brjósti, þörfum mæðra sem gefa börnunum brjóst, þörfum mæðra til að jafna sig andlega og líkamlega eftir barnsburð, þörfum mismunandi fjölskyldugerða fyrir sveigjanleika, þörfum efnaminni fjölskyldna o.s.frv. Hvað er til skiptana? Þegar við ræðum réttláta skiptingu er ekki síður mikilvægt að huga að því hvað er til skiptanna, en hvernig gæðunum er skipt. Í greininni sem birtist á Vísi er bent á að í „skýrslu Norrænu ráðherranefndarinnar um fæðingarorlof kom fram að 70% feðra og mæðra á Norðurlöndunum telja að orlofinu eigi að vera skipt jafnt.“ Þó að slíkar niðurstöður séu vissulega áhugaverðar tel ég að hægt sé að taka meira mið af þeim ef tekið væri fram hvað sé til skiptana. Getum við verið viss um að svör fólks við spurningunni um hvernig eigi að skipta foreldraorlofi væru þau sömu, ef mánuðurnir væru 3 og ef þeir væru 18? Af lestri mínum á umsögnum við frumvarpið sýnist mér andstaðan við nýtt lagafrumvarp ekki snúast um andstöðu við að feður fái 6 mánuði eða andstöðu við að feður taki meiri ábyrgð á börnum og heimili. Ekki heldur andstöðu við jafna skiptingu almennt. Andstaðan snýst frekar um að verið er að berjast um bitana. Ef foreldraorlof væri nægilega langt til að rúma þarfir barna, mæðra, feðra, mismunandi fjölskyldugerða o.s.frv. þá get ég vel ímyndað mér að umræðan væri öðruvísi. Ef foreldraorlof væri til að mynda 18-24 mánuðir, eins og þar sem best lætur í heiminum, væri mögulega hægt að segja að það væri réttlátt og eðlilegt að skipta því jafnt. Hvað er eðlilegt? Í margumræddri grein er talað um að skipting á fæðingarorlofinu eigi að vera eðlileg, án þess að hugtakið sé skilgreint nánar. Ég held að hugtakið eðlilegt sé of gildishlaðið og huglægt til þess að vera gagnlegt innlegg í umræðuna, en mögulega er hægt að skipta orðinu út fyrir samheiti þess, það er orðið venjulegt. Hvað er fólk vant að gera? Hvert er normið? Það er töluvert auðveldara að sammælast um svar við því, en hvað getur talist eðlilegt. Í skýrslu norrænu ráðherranefndarinnar kemur fram að meirihluti mæðra á er í foreldraorlofi í 9-12 mánuði á meðan meirihluti feðra er í orlofi í 2-4 vikur. Á Íslandi er skiptingin líklega jafnari vegna þess að stærri hluti orlofs er eyrnamerktur hverju foreldri fyrir sig, þó að regluleg og tímanleg tölfræði um slíkt sé af skornum skamti. En þrátt fyrir jafnari skiptingu hér á landi benda höfundarnir á að nýleg greining sýni „að í kringum 90% mæðra fullnýti sameiginlegu mánuðina, en ekki nema 11% feðra nýti eitthvað af honum.“ Ekki nóg með það, heldur virðist það vera töluvert algengt á Íslandi að mæður reyni að lengja orlof sitt enn frekar með því að dreifa greiðslum úr fæðingarorlofssjóði á fleiri mánuði. Það vantar reglubundna tölfræði um hversu algengt þetta er, en það er ekki ólíklegt að stór hluti mæðra á Íslandi sé eins og aðrar mæður á Norðurlöndunum í foreldraorlofi í 9-12 mánuði. Það er oft talað um hversu slæm áhrif foreldraorlof kvenna geti haft á starfsferil þeirra og launaþróun. En það er minna talað um hversu slæmt það er fyrir konur að vera með skertar greiðslur á meðan þær eru í orlofi. Það er líklegt að konur sem lifa á 50% foreldraorlofsgreiðslum eigi erfiðara með að borga í lífeyrissjóð og stéttarfélagsaðild en ef þær fengju fullar greiðslur. Þessi raunveruleiki getur varla talist góður fyrir jafnrétti kynjanna. Konur sem lifa á skertum foreldraorlofsgreiðslum eru líka háðari maka sínum, sem getur ekki heldur talist gott út frá jafnréttissjónarmiðum. Sem sagt, þó að foreldrum hafi lengi verið heimilt að skipta orlofinu sínu jafnt, þá hafa flestir á Íslandi og annars staðar á Norðurlönduum ákveðið að gera það ekki. Nýja tillagan ber það með sér að sé foreldrum gefið val um hvernig þeir skipti orlofinu á milli sín þá muni þeir velja vitlaust, og því sé betra að ríkið ákvarði alfarið skiptinguna. Úrelt og gamaldags að hlusta ekki á konur Þessi afstaða finnst mér yfirlætisfull og hún lætur á sér kræla víða meðal þeirra sem styðja nýtt frumvarp. Til dæmis hef ég sjaldan heyrt fræðimann láta hafa eftir sér eins óvísindalega tilvitnun og birtist á dögunum í grein á Vísi. Þar segir Ingólfur V. Gíslason, prófessor í félagsfræði við HÍ: „Það er í raun og veru ekki hægt að finna eitt einasta neikvæða atriði varðandi þessa skiptingu og ég sé ekki ástæðu til að ætla annað en að frekari skipting muni halda áfram að skila inn jákvæðum áhrifum.“ Það er fátt í vísindum sem er svo öruggt að slík fullyrðing eigi rétt á sér, sérstaklega þegar um er að ræða jafn flókin og margþætt málefni og áhrif af skiptingu foreldraorlofs. Tökum dæmi: Í umræðunni um frumvarpið hefur mikið verið vitnað í rannsóknir sem gefa til kynna að tíðni skilnaða sé lægri og umönnun barna jafnari meðal þeirra fjölskyldna sem skipta orlofinu sínu jafnt. Þó að það ætti vissulega að hvetja marga til jafnrar skiptingar er mikilvægt að árétta að um fylgnirannsóknir er að ræða. Mögulega eru orsakatengsl þarna á milli en það er alveg jafn líklegt að þær fjölskyldur sem velja að skipta orlofinu sínu jafnt skeri sig úr að öðru leiti líka, t.d. hvað varðar viðhorf, störf, tekjur og menntun. Þetta yfirlæti má einnig sjá í þeim ástæðum sem höfundar greinarinnar margumtöluðu telja upp fyrir því að foreldrar velji ójafna skiptingu: „kynbundinn launamunur, samfélagslegur þrýstingur og ekki síður gamaldags og hamlandi hugmyndir um foreldrahlutverkið.“ Ég myndi frekar telja það til gamaldags hugmynda að hafa lítinn sem engan áhuga á að hlusta á reynslusögur og reynsluheim kvenna. Af þeim 99 umsögnum sem hafa nú þegar borist um nýja lagafrumvarpið eru nær allar frá konum og eru nær allar gagnrýnar á að meitla jafna skiptingu 12 mánaða í stein. Ég sem hélt að #metoo byltingin hefði sýnt okkur fram á mikilvægi þess að hlusta á og trúa konum. Að sama skapi hélt ég að nútímaleg kynjafræði legði áherslu á að átta sig ekki aðeins á mismunandi stöðu karla og kvenna, heldur einnig hvað gerist í þverskurði mismunandi samfélagshópa (e. Intersectionality). Þannig er auðvelt fyrir fólk í forréttindastöðu að gera lítið úr þeim einstaklingum sem segja að þeir hafi ekki efni á því að faðir barnsins taki jafn langt orlof og móðirin. Ég held að þeir sem eiga ekki fyrir húsnæði og mat ef orlofinu er skipt jafnt, eða þurfa að steypa sér í skuldir til að hafa lengd orlofsins í samræmi við þarfir fjölskyldunnar, græði lítið á því að jöfn skipting verði meitluð í stein. 4-4-4 Þegar hlutur sem snertir líf jafn margra og foreldraorlof er til umræðu tel ég að það sé mikilvægt að reyna að taka mið af öllum réttlætissjónarmiðum (álagi, þörfum, jafnrétti) þegar skipting á foreldraorlofi er ákvörðuð. Því tel ég að það sé réttlátt að skipting foreldraorlofs sé málamiðlun milli mismunandi sjónarmiða. Á meðan aðeins 12 mánuðir eru til skiptana tel ég að slíkri málamiðlun sé náð með 4-4-4 skiptingu, þar sem hvort foreldrið um sig fær 4 mánuði og 4 mánuðir eru gefnir frjálsir. Höfundur er doktor í félagssálfræði.
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar
Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar
Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar