Ráðherra heimilar stöðugt eftirlit lögreglu án rökstudds gruns um glæp Snorri Másson skrifar 4. júní 2021 15:56 Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir dómsmálaráðherra hefur breytt reglugerð um sérstakar rannsóknaraðferðir lögreglunnar í sakamálum. Vísir/Vilhelm Lögregluyfirvöld á Íslandi þurfa ekki lengur rökstuddan grun um að verið sé að fremja alvarlegt lögbrot til þess að beita sérstökum rannsóknaraðferðum á borð við tálbeitur, dulargervi, flugumenn, uppljóstrara og stöðuga eftirför með grunuðum án þeirra vitundar. Nú dugar að lögreglan hafi einfaldlega „grun“ um að verið sé að fremja brotið, en hann þarf ekki lengur að vera „rökstuddur“ eftir að reglugerðarbreyting Áslaugar Örnu Sigurbjörnsdóttur dómsmálaráðherra gekk í gildi 17. maí. Þessi breyting gefur lögreglunni töluvert meira svigrúm til að ráðast í aðgerðir af þessum toga, enda þarf hún ekki lengur að geta sýnt fram á að grunurinn sé rökstuddur. Rökstuddur grunur er tiltölulega skilgreint fyrirbæri sem krefst ákveðinna gagna til að mega heita sem svo. Grunur er aftur á móti mun víðtækara hugtak og auðveldara að sýna fram á að hann sé fyrir hendi. Lögreglan þarf því núna aðeins að segjast hafa grun um alvarlegt brot eða að ásetningur liggi fyrir um alvarlegt brot til þess að mega til dæmis fylgjast með húsnæði fólks og ferðum þeirra. Bæta við brotum á listann Grunurinn þarf að beinast að broti sem varðar átta ára fangelsi, eða brotum gegn ýmsum greinum hegningarlaga, svo sem líkamlegu ofbeldi, þátttöku í skipulagðri glæpastarfsemi eða öðru eins. Um leið og dómsmálaráðherra fjarlægði orðið „rökstuddur“ úr reglugerðinni, bætti hún einnig við brotum sem grunurinn má beinast að til að hægt sé að ráðast í aðgerðirnar. Róttækustu rannsóknaraðgerðir lögreglu eru enn háðar dómsúrskurði, en þó hafa lögreglumenn rúma heimild til að hafa eftirlit með fólki án úrskurðar. Sú heimild hefur nú verið rýmkuð.Vísir/Vilhelm Lögreglan getur eftir breytingarnar beitt umræddum aðferðum, gruni hana að einhver hafi orðið uppvís að eftirfarandi brotum: Njósnum, þátttöku í hryðjuverkasamtökum, mútun opinberra starfsmanna og sjálfsþvætti, sem er tegund peningaþvættis. Þessar heimildir lögreglu hafa verið skilgreindar í reglugerð ráðherra en til að ráðast í enn róttækari rannsóknaraðgerðir þarf dómsúrskurð, eins og til dæmis vegna hlerana. Skygging leyfð vegna einfalds gruns Samkvæmt breytingunum getur lögreglan beitt skyggingu án rökstudds gruns, sem einnig heitir eftirför í daglegu máli. Í henni felst til dæmis „stöðugt eftirlit með mannaferðum um húsnæði eða á öðru afmörkuðu svæði eða á almannafæri með því að fylgjast með ferðum þess sem grunaður er um brot,“ eins og segir í reglugerðinni. Skygging skal, segir í reglugerðinni, að jafnaði vera varðstaða lögreglumanns um húsnæði eða annað afmarkað svæði „eða eftirlit með ferðum þess sem er grunaður um brot, þar með talin eftirför með bifreið eða öðru farartæki.“ Lögreglan má þá einnig sigla undir fölsku flaggi á netinu til þess að komast í samband við mögulega brotamenn. Hún má einnig stunda það sem heitir afhending undir eftirliti, þegar það liggur til dæmis fyrir að einstaklingur sé á leið með glæpsamlegan varning til annars, til þess að afla upplýsinga um viðtakandann. Hér má sjá breytingar ráðherra í heild sinni. Þær voru fyrst birtar í Stjórnartíðindum á miðvikudag en breytingar á stjórnvaldsfyrirmælum fara fyrst að hafa réttaráhrif eftir birtingu þar. Breytingarnar voru undirritaðar af ráðherra 17. maí en tilkynning um þær hefur ekki verið birt á vef ráðuneytisins eins og oft er gert þegar tíðindi verða í sama anda. Dómsmál Lögreglan Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Tengdar fréttir Deilir áhyggjum lögreglu af albönsku mafíunni Dómsmálaráðherra tekur undir áhyggjur lögreglu um að albanska mafían fari að láta til sín taka hér á landi. Það þurfi með öllum mætti að tryggja öryggi borgaranna með því að styrkja lögregluna. 4. maí 2021 17:44 Lögreglumönnum hafi ekki fækkað en fjöldi ómenntaðra aukist Dómsmálaráðherra segir að fjöldi lögreglumanna hafi staðið í stað en raunin er að hlutfall ómenntaðra lögreglumanna hefur aukist gífurlega á síðustu árum. Ráðherra segir hins vegar ástæðulaust að hafa áhyggjur af stöðu lögreglunnar. 29. janúar 2020 18:30 Mest lesið Árásarmaðurinn ölvaður Íslendingur Innlent Ráðist á rútubílstjóra og vegfarendur yfirbuguðu árásarmanninn Innlent Hættu leit eftir þrjá tíma að þeim sem féll útbyrðis úr Norrænu Erlent „Samfélagsleg ábyrgð þessa fyrirtækis virðist ekki vera nein“ Innlent Rektorar allra íslenskra háskóla lýsa yfir miklum áhyggjum Innlent Formaður og gjaldkeri Vorstjörnunnar kærð fyrir efnahagsbrot Innlent Krefst aðkomu Vinstri grænna að endurmótun varnarmálastefnu Innlent Tugir missa vinnuna í sumar Innlent Ekki gagnlegt að stilla fyrirtækjum upp gegn starfsfólki Innlent Mikil reiði á Þingeyri vegna flutnings fóðurstöðvar Arctic Fish Innlent Fleiri fréttir Hringsund um Ísland skapi verðmæta þekkingu Óákveðin hvort hún fari aftur fram fyrir Sósíalista: „Mér finnst þetta bara orðið bull“ Tugir missa vinnuna í sumar Segir ráðherra sjálfum í lófa lagið að breyta leikreglum svo ágóðinn rati vestur Segir gömlu samræmdu prófin ekki hafa mælt það sem þurfti Múmínlundurinn verður Ævintýraskógur á meðan leyst er úr höfundarrétti Störf á landsbyggðinni, skortur á sérfræðiþekkingu kennara og óperugala Sektaður fyrir að vera á 101 kílómetra hraða í 101 Rektorar allra íslenskra háskóla lýsa yfir miklum áhyggjum Ekki gagnlegt að stilla fyrirtækjum upp gegn starfsfólki Krefst aðkomu Vinstri grænna að endurmótun varnarmálastefnu Skýrslutökum írsku lögreglunnar lokið Veðurstofan nýtir ofurtölvu til að herma eftir hraunflæði „Samfélagsleg ábyrgð þessa fyrirtækis virðist ekki vera nein“ Óhress innviðaráðherra, öryggis- og varnarmál og ofurtölva Árásarmaðurinn ölvaður Íslendingur Ný kirkjuhandbók og kaldar kveðjur til ferðaþjónustunnar Ráðist á rútubílstjóra og vegfarendur yfirbuguðu árásarmanninn „Langflestir Grindvíkingar búa utan Grindavíkurbæjar“ Formaður og gjaldkeri Vorstjörnunnar kærð fyrir efnahagsbrot Mikil reiði á Þingeyri vegna flutnings fóðurstöðvar Arctic Fish Ráðherra vill tryggja betra eftirlit með Sjúkratryggingum Íslands Segir tölurnar sláandi og vill bregðast við „Ég vorkenni því fólki sem lét narra sig í þessa vegferð“ Sósíalistar deila um peninga og metþátttaka í ólöglegri baráttugöngu Kostnaður vegna kynja- og jafnréttismála sextán milljónir Svifvængjaflugslys við Reynisfjall Handtóku ökumann eftir eftirför á Sæbraut Vonar að Rauði krossinn endurskoði afstöðu sína Segir ásakanir kjaftæði og íhugar meiðyrðamál Sjá meira
Nú dugar að lögreglan hafi einfaldlega „grun“ um að verið sé að fremja brotið, en hann þarf ekki lengur að vera „rökstuddur“ eftir að reglugerðarbreyting Áslaugar Örnu Sigurbjörnsdóttur dómsmálaráðherra gekk í gildi 17. maí. Þessi breyting gefur lögreglunni töluvert meira svigrúm til að ráðast í aðgerðir af þessum toga, enda þarf hún ekki lengur að geta sýnt fram á að grunurinn sé rökstuddur. Rökstuddur grunur er tiltölulega skilgreint fyrirbæri sem krefst ákveðinna gagna til að mega heita sem svo. Grunur er aftur á móti mun víðtækara hugtak og auðveldara að sýna fram á að hann sé fyrir hendi. Lögreglan þarf því núna aðeins að segjast hafa grun um alvarlegt brot eða að ásetningur liggi fyrir um alvarlegt brot til þess að mega til dæmis fylgjast með húsnæði fólks og ferðum þeirra. Bæta við brotum á listann Grunurinn þarf að beinast að broti sem varðar átta ára fangelsi, eða brotum gegn ýmsum greinum hegningarlaga, svo sem líkamlegu ofbeldi, þátttöku í skipulagðri glæpastarfsemi eða öðru eins. Um leið og dómsmálaráðherra fjarlægði orðið „rökstuddur“ úr reglugerðinni, bætti hún einnig við brotum sem grunurinn má beinast að til að hægt sé að ráðast í aðgerðirnar. Róttækustu rannsóknaraðgerðir lögreglu eru enn háðar dómsúrskurði, en þó hafa lögreglumenn rúma heimild til að hafa eftirlit með fólki án úrskurðar. Sú heimild hefur nú verið rýmkuð.Vísir/Vilhelm Lögreglan getur eftir breytingarnar beitt umræddum aðferðum, gruni hana að einhver hafi orðið uppvís að eftirfarandi brotum: Njósnum, þátttöku í hryðjuverkasamtökum, mútun opinberra starfsmanna og sjálfsþvætti, sem er tegund peningaþvættis. Þessar heimildir lögreglu hafa verið skilgreindar í reglugerð ráðherra en til að ráðast í enn róttækari rannsóknaraðgerðir þarf dómsúrskurð, eins og til dæmis vegna hlerana. Skygging leyfð vegna einfalds gruns Samkvæmt breytingunum getur lögreglan beitt skyggingu án rökstudds gruns, sem einnig heitir eftirför í daglegu máli. Í henni felst til dæmis „stöðugt eftirlit með mannaferðum um húsnæði eða á öðru afmörkuðu svæði eða á almannafæri með því að fylgjast með ferðum þess sem grunaður er um brot,“ eins og segir í reglugerðinni. Skygging skal, segir í reglugerðinni, að jafnaði vera varðstaða lögreglumanns um húsnæði eða annað afmarkað svæði „eða eftirlit með ferðum þess sem er grunaður um brot, þar með talin eftirför með bifreið eða öðru farartæki.“ Lögreglan má þá einnig sigla undir fölsku flaggi á netinu til þess að komast í samband við mögulega brotamenn. Hún má einnig stunda það sem heitir afhending undir eftirliti, þegar það liggur til dæmis fyrir að einstaklingur sé á leið með glæpsamlegan varning til annars, til þess að afla upplýsinga um viðtakandann. Hér má sjá breytingar ráðherra í heild sinni. Þær voru fyrst birtar í Stjórnartíðindum á miðvikudag en breytingar á stjórnvaldsfyrirmælum fara fyrst að hafa réttaráhrif eftir birtingu þar. Breytingarnar voru undirritaðar af ráðherra 17. maí en tilkynning um þær hefur ekki verið birt á vef ráðuneytisins eins og oft er gert þegar tíðindi verða í sama anda.
Dómsmál Lögreglan Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Tengdar fréttir Deilir áhyggjum lögreglu af albönsku mafíunni Dómsmálaráðherra tekur undir áhyggjur lögreglu um að albanska mafían fari að láta til sín taka hér á landi. Það þurfi með öllum mætti að tryggja öryggi borgaranna með því að styrkja lögregluna. 4. maí 2021 17:44 Lögreglumönnum hafi ekki fækkað en fjöldi ómenntaðra aukist Dómsmálaráðherra segir að fjöldi lögreglumanna hafi staðið í stað en raunin er að hlutfall ómenntaðra lögreglumanna hefur aukist gífurlega á síðustu árum. Ráðherra segir hins vegar ástæðulaust að hafa áhyggjur af stöðu lögreglunnar. 29. janúar 2020 18:30 Mest lesið Árásarmaðurinn ölvaður Íslendingur Innlent Ráðist á rútubílstjóra og vegfarendur yfirbuguðu árásarmanninn Innlent Hættu leit eftir þrjá tíma að þeim sem féll útbyrðis úr Norrænu Erlent „Samfélagsleg ábyrgð þessa fyrirtækis virðist ekki vera nein“ Innlent Rektorar allra íslenskra háskóla lýsa yfir miklum áhyggjum Innlent Formaður og gjaldkeri Vorstjörnunnar kærð fyrir efnahagsbrot Innlent Krefst aðkomu Vinstri grænna að endurmótun varnarmálastefnu Innlent Tugir missa vinnuna í sumar Innlent Ekki gagnlegt að stilla fyrirtækjum upp gegn starfsfólki Innlent Mikil reiði á Þingeyri vegna flutnings fóðurstöðvar Arctic Fish Innlent Fleiri fréttir Hringsund um Ísland skapi verðmæta þekkingu Óákveðin hvort hún fari aftur fram fyrir Sósíalista: „Mér finnst þetta bara orðið bull“ Tugir missa vinnuna í sumar Segir ráðherra sjálfum í lófa lagið að breyta leikreglum svo ágóðinn rati vestur Segir gömlu samræmdu prófin ekki hafa mælt það sem þurfti Múmínlundurinn verður Ævintýraskógur á meðan leyst er úr höfundarrétti Störf á landsbyggðinni, skortur á sérfræðiþekkingu kennara og óperugala Sektaður fyrir að vera á 101 kílómetra hraða í 101 Rektorar allra íslenskra háskóla lýsa yfir miklum áhyggjum Ekki gagnlegt að stilla fyrirtækjum upp gegn starfsfólki Krefst aðkomu Vinstri grænna að endurmótun varnarmálastefnu Skýrslutökum írsku lögreglunnar lokið Veðurstofan nýtir ofurtölvu til að herma eftir hraunflæði „Samfélagsleg ábyrgð þessa fyrirtækis virðist ekki vera nein“ Óhress innviðaráðherra, öryggis- og varnarmál og ofurtölva Árásarmaðurinn ölvaður Íslendingur Ný kirkjuhandbók og kaldar kveðjur til ferðaþjónustunnar Ráðist á rútubílstjóra og vegfarendur yfirbuguðu árásarmanninn „Langflestir Grindvíkingar búa utan Grindavíkurbæjar“ Formaður og gjaldkeri Vorstjörnunnar kærð fyrir efnahagsbrot Mikil reiði á Þingeyri vegna flutnings fóðurstöðvar Arctic Fish Ráðherra vill tryggja betra eftirlit með Sjúkratryggingum Íslands Segir tölurnar sláandi og vill bregðast við „Ég vorkenni því fólki sem lét narra sig í þessa vegferð“ Sósíalistar deila um peninga og metþátttaka í ólöglegri baráttugöngu Kostnaður vegna kynja- og jafnréttismála sextán milljónir Svifvængjaflugslys við Reynisfjall Handtóku ökumann eftir eftirför á Sæbraut Vonar að Rauði krossinn endurskoði afstöðu sína Segir ásakanir kjaftæði og íhugar meiðyrðamál Sjá meira
Deilir áhyggjum lögreglu af albönsku mafíunni Dómsmálaráðherra tekur undir áhyggjur lögreglu um að albanska mafían fari að láta til sín taka hér á landi. Það þurfi með öllum mætti að tryggja öryggi borgaranna með því að styrkja lögregluna. 4. maí 2021 17:44
Lögreglumönnum hafi ekki fækkað en fjöldi ómenntaðra aukist Dómsmálaráðherra segir að fjöldi lögreglumanna hafi staðið í stað en raunin er að hlutfall ómenntaðra lögreglumanna hefur aukist gífurlega á síðustu árum. Ráðherra segir hins vegar ástæðulaust að hafa áhyggjur af stöðu lögreglunnar. 29. janúar 2020 18:30