Aldrei aftur Hiroshima Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar 9. ágúst 2021 08:00 6. maí árið 1945 varpaði bandaríski herinn kjarnorkusprengju á japönsku borgina Hiroshima. Þremur dögum síðar var sprengju varpað á borgina Nagasaki. Um 200 þúsund manns dóu á einu augabragði í þessum árásum og enn glímir fólk við eftirköst og veikindi rúmum 75 árum síðar. Í dag eru kjarnorkuveldin orðin níu talsins og hafa yfir að búa meira en 13 þúsund kjarnorkuvopnum. Það er skelfilegt til þess að hugsa að þær kjarnorkusprengjur sem heimurinn þó hefur reynslu af teljist litlar í samanburði við þær sprengjur sem nú er verið að þróa og að með aðeins einni nútímasprengju sé hægt að leggja heilar borgir í rúst og drepa milljónir manna. Nauðsyn afvopnunar Mikilvægir samningar hafa verið gerðir um að hefta útbreiðslu kjarnorkuvopna (NPT) og um eyðingu á meðaldrægum kjarnorkuflaugum (INF) án þess þó að skila þeim árangri sem væntingar stóðu til. Raunar fór það svo að samningurinn um eyðingu á meðaldrægum flaugum féll úr gildi árið 2019 án þess að framhaldssamningur hafi verið gerður og því er enginn samningur í gildi um eyðingu þeirra. Vegna þess hversu illa hefur gengið i baráttunni við kjarnorkuvopnaógnina ákvað hópur kjarnorkuvopnalausra ríkja árið 2016 að reyna nýja nálgun. Samtökin ICAN hafa dregið vagninn í þeirri baráttu og fengu fyrir það friðarverðlaun Nóbels árið 2017. Baráttan hefur skilað þeim árangri að í janúar á þessu ári tók gildi nýr samningur Sameinuðu þjóðanna sem bannar kjarnorkuvopn. 55 ríki hafa nú fullgilt samninginn og gera má ráð fyrir því að áfram muni bætast í hópinn, enda stóð mikill meirihluti aðildarríkja SÞ að samningu hans. Því miður hefur sá hópur ríkja sem býr yfir kjarnorkuvopnum, sem og ýmis fylgiríki þeirra, þó staðið gegn honum. Það gildir meðal annars um aðildarríki Nató, hernaðarbandalags sem áskilur sér réttinn til að beita kjarnorkuvopnum – og það að fyrra bragði. Einhver kynni að draga þá ályktun að þar með hljóti samningurinn um að banna kjarnorkuvopn að vera andvana fæddur. Svo er þó ekki. Fyrirmynd þessa sáttmála er einmitt fengin frá öðrum afvopnunarsáttmálum á borð við jarðsprengjubann Sameinuðu þjóðanna, bann við klasasprengjum og bann við efnavopnum. Í öllum þeim tilvikum voru það ríki sem ekki höfðu yfir slíkum vopnum að búa sem drógu vagninn og knúðu í gegn alþjóðleg bönn – í hreinni andstöðu við þau ríki sem vopnin áttu. Í öllum tilvikum hefur tilkoma hins alþjóðlega banns haft þær afleiðingar að vopnunum var útskúfað og notkun þeirra og framleiðsla talin siðferðislega óverjandi. Undirritum samninginn! Í tengslum við gildistöku samningsins um bann við kjarnorkuvopnum kynntu samstarfsaðilar ICAN á Íslandi, sem eru m.a. Mannréttindaskrifstofa Íslands og Rauði krossinn, skoðanakönnun sem gerð var í sex Nató-löndum seint á síðasta ári. Helstu niðurstöður hennar eru þær að 86% aðspurðra Íslendinga sögðust styðja að Ísland gerðist aðili að sáttmálanum en einungis 3% voru því andvíg. Rétt um 10% sögðust ekki vera viss. Afstaða okkar í Vinstrihreyfingunni grænu framboði hefur alla tíð verið sú að ekkert sé jafn skaðlegt og hernaður fyrir umhverfið, velferð og heilsu fólks og að íslensk stjórnvöld eigi að beita sér fyrir alþjóðlegum samningum um frið og afvopnun. Í samræmi við það hef ég fimm sinnum lagt fram þingsályktunartillögu um að Ísland gerist aðili að samningnum bann við kjarnorkuvopnum, án þess þó að hún hafi náð fram að ganga. En dropinn holar steininn. Þann 9. ágúst nk. kl. 22:30 verður kertum fleytt á Reykjavíkurtjörn til minningar um fórnarlömb kjarnorkuárasanna á Hiroshima og Nagasaki og krafan um kjarnorkuvopnalausan heim ítrekuð. Sýnum samstöðu og tökum undir kröfuna. Besta leiðin til að tryggja að það verði aldrei aftur Hiroshima og það verði aldrei aftur Nagasaki er með því að banna notkun kjarnorkuvopna og útrýma þeim með öllu. Höfundur er þingmaður og frambjóðandi Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Steinunn Þóra Árnadóttir Skoðun: Kosningar 2021 Kjarnorka Hernaður Mest lesið Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley Skoðun Hlustum í eitt skipti á foreldra Jón Pétur Zimsen Skoðun Hugleiðingar um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs Örn Sigurðsson Skoðun Ótryggt aðgengi á Veðurstofureit Friðjón R. Friðjónsson Skoðun Okkar lágkúrulega illska Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ótryggt aðgengi á Veðurstofureit Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Hlustum í eitt skipti á foreldra Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Hugleiðingar um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Sjá meira
6. maí árið 1945 varpaði bandaríski herinn kjarnorkusprengju á japönsku borgina Hiroshima. Þremur dögum síðar var sprengju varpað á borgina Nagasaki. Um 200 þúsund manns dóu á einu augabragði í þessum árásum og enn glímir fólk við eftirköst og veikindi rúmum 75 árum síðar. Í dag eru kjarnorkuveldin orðin níu talsins og hafa yfir að búa meira en 13 þúsund kjarnorkuvopnum. Það er skelfilegt til þess að hugsa að þær kjarnorkusprengjur sem heimurinn þó hefur reynslu af teljist litlar í samanburði við þær sprengjur sem nú er verið að þróa og að með aðeins einni nútímasprengju sé hægt að leggja heilar borgir í rúst og drepa milljónir manna. Nauðsyn afvopnunar Mikilvægir samningar hafa verið gerðir um að hefta útbreiðslu kjarnorkuvopna (NPT) og um eyðingu á meðaldrægum kjarnorkuflaugum (INF) án þess þó að skila þeim árangri sem væntingar stóðu til. Raunar fór það svo að samningurinn um eyðingu á meðaldrægum flaugum féll úr gildi árið 2019 án þess að framhaldssamningur hafi verið gerður og því er enginn samningur í gildi um eyðingu þeirra. Vegna þess hversu illa hefur gengið i baráttunni við kjarnorkuvopnaógnina ákvað hópur kjarnorkuvopnalausra ríkja árið 2016 að reyna nýja nálgun. Samtökin ICAN hafa dregið vagninn í þeirri baráttu og fengu fyrir það friðarverðlaun Nóbels árið 2017. Baráttan hefur skilað þeim árangri að í janúar á þessu ári tók gildi nýr samningur Sameinuðu þjóðanna sem bannar kjarnorkuvopn. 55 ríki hafa nú fullgilt samninginn og gera má ráð fyrir því að áfram muni bætast í hópinn, enda stóð mikill meirihluti aðildarríkja SÞ að samningu hans. Því miður hefur sá hópur ríkja sem býr yfir kjarnorkuvopnum, sem og ýmis fylgiríki þeirra, þó staðið gegn honum. Það gildir meðal annars um aðildarríki Nató, hernaðarbandalags sem áskilur sér réttinn til að beita kjarnorkuvopnum – og það að fyrra bragði. Einhver kynni að draga þá ályktun að þar með hljóti samningurinn um að banna kjarnorkuvopn að vera andvana fæddur. Svo er þó ekki. Fyrirmynd þessa sáttmála er einmitt fengin frá öðrum afvopnunarsáttmálum á borð við jarðsprengjubann Sameinuðu þjóðanna, bann við klasasprengjum og bann við efnavopnum. Í öllum þeim tilvikum voru það ríki sem ekki höfðu yfir slíkum vopnum að búa sem drógu vagninn og knúðu í gegn alþjóðleg bönn – í hreinni andstöðu við þau ríki sem vopnin áttu. Í öllum tilvikum hefur tilkoma hins alþjóðlega banns haft þær afleiðingar að vopnunum var útskúfað og notkun þeirra og framleiðsla talin siðferðislega óverjandi. Undirritum samninginn! Í tengslum við gildistöku samningsins um bann við kjarnorkuvopnum kynntu samstarfsaðilar ICAN á Íslandi, sem eru m.a. Mannréttindaskrifstofa Íslands og Rauði krossinn, skoðanakönnun sem gerð var í sex Nató-löndum seint á síðasta ári. Helstu niðurstöður hennar eru þær að 86% aðspurðra Íslendinga sögðust styðja að Ísland gerðist aðili að sáttmálanum en einungis 3% voru því andvíg. Rétt um 10% sögðust ekki vera viss. Afstaða okkar í Vinstrihreyfingunni grænu framboði hefur alla tíð verið sú að ekkert sé jafn skaðlegt og hernaður fyrir umhverfið, velferð og heilsu fólks og að íslensk stjórnvöld eigi að beita sér fyrir alþjóðlegum samningum um frið og afvopnun. Í samræmi við það hef ég fimm sinnum lagt fram þingsályktunartillögu um að Ísland gerist aðili að samningnum bann við kjarnorkuvopnum, án þess þó að hún hafi náð fram að ganga. En dropinn holar steininn. Þann 9. ágúst nk. kl. 22:30 verður kertum fleytt á Reykjavíkurtjörn til minningar um fórnarlömb kjarnorkuárasanna á Hiroshima og Nagasaki og krafan um kjarnorkuvopnalausan heim ítrekuð. Sýnum samstöðu og tökum undir kröfuna. Besta leiðin til að tryggja að það verði aldrei aftur Hiroshima og það verði aldrei aftur Nagasaki er með því að banna notkun kjarnorkuvopna og útrýma þeim með öllu. Höfundur er þingmaður og frambjóðandi Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs.
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar