Sjálfsskaði í boði trúarofstækis Heiðar Guðjónsson skrifar 22. október 2021 12:32 Ég skildi aldrei hugtakið erfðasynd þegar það kom mér fyrst fyrir sjónir í kristinfræði í grunnskóla. Hvernig átti fólk að fæðast í synd vegna þess að einhver í fyrndinni, sem enginn gat fært sönnur á að hefði verið til, tók epli af tré og beit í það? Það eimir samt eftir af þessum sérkennilega hugsunarhætti í dag. Mannkynið hefur aldrei í sögunni haft það betra. Margir virðast ekki átta sig á uppruna velsældarinnar og það virðist koma fram í því að fólk er sakbitið yfir eigin velmegun. Það trúir því að hagur okkur sé hörmung einhvers annars. Ég hef áður skrifað greinar sem heita „Dómsdagur og Marxismi“ um þessa villutrú. Vinstrimenn virðast uppfullir af heift út í kapítalisma, kerfi sem hefur fært fleiri úr örbirgð í álnir en nokkurt annað skipulag sem reynt hefur verið. Í dag brýst þetta meðal annars út í vanhugsuðum aðgerðum til að breyta öllu orkuskipulagi heimsins í einni svipan. Steinöldin leið ekki undir lok því við vorum búin með steina, sagði fyrrverandi ráðherra olíumála í Saudi Arabíu. Með sama hætti mun olíuöldin, sem fært hefur fólki mestan lífskjarabata í sögu mannkyns, enda með frekari tækniframförum. Thomas Malthus var hagfræðingur sem sagði að um aldamótin 1800 að nú væri mannkyninu öllu lokið, þegar fjöldi fólks fór fyrst yfir 1 milljarð. Það var öðru nær. Villa Malthusar, sem síðan er oft vitnað til, gengur út á að tækniframfarir séu ekki til staðar og því þurfi alltaf að ganga harðar að auðlindum til að auka framleiðslugetu hagkerfsins. Hagsagan hefur rækilega afsannað þessa hugmynd enda hafa framfarir stöðugt sýnt að hægt er að gera meira fyrir minna. Vinstrimenn í dag trúa því að eina leiðin til að minnka ágang í auðlindir er með því að hægja á hagkerfinu. Það sé bara tvennt í stöðunni: að gera „minna fyrir minna“ eða „meira fyrir meira“. Uppnám á orkumarkaði um allan heim sem við horfum nú fram á er dæmi um afleiðingu þessa. ESB hefur gengið hvað harðast fram í að skipta með hraði yfir í vind- og sólarorku. Þar yfirsést ráðamönnum að slík skipti taka áratugi í framkvæmd ef umskiptin eiga ekki að valda algjöru uppnámi. Slökkt hefur verið með hraði á kjarnorkuverum og kola- og gasorkuverum sem bjuggu til grunnorku kerfisins en í stað var stólað á óstöðuga orkugjafa einsog vind og sól. Afleiðingin er sú að þegar ekki nýtur sólar eða vinds þurfa lönd ESB í síauknum mæli að flytja inn orku frá svæðum sem hafa mun meira mengandi áhrif á umhverfið. Við sjáum með berum augum afleiðingarnar í gríðarlegri hækkun orkuverðs og orkuskömmtunum sem munu koma fram víða í Evrópu. Ef veturinn verður kaldur verður ástandið óboðlegt. Það er hins vegar ekki veðrinu um að kenna heldur kreddum stjórnmála og embættismanna. Tækniframfarir sem núna hafa verið kynntar, í kringum betri nýtingu rafmagns, hagkvæmari framleiðslu og nýja orkugjafa, svo sem kaldan samruna sem kynntur var í september í verkefnum hjá rannsóknarstofum MIT gefa fyrirheit um að lausnirnar séu á næsta leiti. Lausnir sem minnka vægi kolefna í orkuframleiðslu. Nýjasta útspil ESB í orkumálum er vanhugsuð Norðurslóðastefna sem kynnt var í síðustu viku á Hringborði Norðurslóða í Hörpu. Þar er mælst til þess að allar orkuauðlindir sem enn eru í jörðu verði látnar óhreyfðar. Ekki nóg með að hætt verði við frekari leit eftir olíu og gasi heldur mun kaupum frá núverandi framleiðslu hætt. Þarna er alveg horft fram hjá því að ekkert svæði í heiminum hefur jafn góða sögu að segja um ábyrga nýtingu auðlinda síðustu árhundruð og góða umgengni við náttúruna og Norðurslóðir. Ákvörðun ESB ýtir í raun framleiðslunni bara til verri staða, eins og gerðist í kringum sólar og vindorkutilburði sambandsins. Þeim finnst eðlilegra að halda uppbyggingu áfram í Afríku og Asíu þar sem mengun vegna vinnslunnar er margföld, spillingin alltumlykjandi, og eftirköstin eftir því. Það er ekkert vit í þessu. Í nafni trúarofstækis munu margir stökkva á vagninn og fagna þessari stefnu í einfeldni sinni. Stefnu sem nánast slekkur á Alaska, stórum hluta Kanada og Noregs ásamt Síberíu. Þar hefur flest fólk ekki sama aðgang að innviðum, efnahagslegum og félagslegum, og fólkið í borgum Evrópu, en á samt að hætta lífi sínu fyrir trúarofstæki ESB. Ég vona innilega að Ísland mótmæli kröftuglega og fjalli á hreinskiptinn hátt um það efnahagslega harakiri sem ESB boðar. Norðurslóðastefna ESB er engum til góðs. Ekki einu sinni ESB. Höfundur er hagfræðingur og forstjóri Vodafone og Stöðvar 2. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hringborð norðurslóða Orkumál Norðurslóðir Heiðar Guðjónsson Bensín og olía Evrópusambandið Mest lesið Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall skrifar Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Ég skildi aldrei hugtakið erfðasynd þegar það kom mér fyrst fyrir sjónir í kristinfræði í grunnskóla. Hvernig átti fólk að fæðast í synd vegna þess að einhver í fyrndinni, sem enginn gat fært sönnur á að hefði verið til, tók epli af tré og beit í það? Það eimir samt eftir af þessum sérkennilega hugsunarhætti í dag. Mannkynið hefur aldrei í sögunni haft það betra. Margir virðast ekki átta sig á uppruna velsældarinnar og það virðist koma fram í því að fólk er sakbitið yfir eigin velmegun. Það trúir því að hagur okkur sé hörmung einhvers annars. Ég hef áður skrifað greinar sem heita „Dómsdagur og Marxismi“ um þessa villutrú. Vinstrimenn virðast uppfullir af heift út í kapítalisma, kerfi sem hefur fært fleiri úr örbirgð í álnir en nokkurt annað skipulag sem reynt hefur verið. Í dag brýst þetta meðal annars út í vanhugsuðum aðgerðum til að breyta öllu orkuskipulagi heimsins í einni svipan. Steinöldin leið ekki undir lok því við vorum búin með steina, sagði fyrrverandi ráðherra olíumála í Saudi Arabíu. Með sama hætti mun olíuöldin, sem fært hefur fólki mestan lífskjarabata í sögu mannkyns, enda með frekari tækniframförum. Thomas Malthus var hagfræðingur sem sagði að um aldamótin 1800 að nú væri mannkyninu öllu lokið, þegar fjöldi fólks fór fyrst yfir 1 milljarð. Það var öðru nær. Villa Malthusar, sem síðan er oft vitnað til, gengur út á að tækniframfarir séu ekki til staðar og því þurfi alltaf að ganga harðar að auðlindum til að auka framleiðslugetu hagkerfsins. Hagsagan hefur rækilega afsannað þessa hugmynd enda hafa framfarir stöðugt sýnt að hægt er að gera meira fyrir minna. Vinstrimenn í dag trúa því að eina leiðin til að minnka ágang í auðlindir er með því að hægja á hagkerfinu. Það sé bara tvennt í stöðunni: að gera „minna fyrir minna“ eða „meira fyrir meira“. Uppnám á orkumarkaði um allan heim sem við horfum nú fram á er dæmi um afleiðingu þessa. ESB hefur gengið hvað harðast fram í að skipta með hraði yfir í vind- og sólarorku. Þar yfirsést ráðamönnum að slík skipti taka áratugi í framkvæmd ef umskiptin eiga ekki að valda algjöru uppnámi. Slökkt hefur verið með hraði á kjarnorkuverum og kola- og gasorkuverum sem bjuggu til grunnorku kerfisins en í stað var stólað á óstöðuga orkugjafa einsog vind og sól. Afleiðingin er sú að þegar ekki nýtur sólar eða vinds þurfa lönd ESB í síauknum mæli að flytja inn orku frá svæðum sem hafa mun meira mengandi áhrif á umhverfið. Við sjáum með berum augum afleiðingarnar í gríðarlegri hækkun orkuverðs og orkuskömmtunum sem munu koma fram víða í Evrópu. Ef veturinn verður kaldur verður ástandið óboðlegt. Það er hins vegar ekki veðrinu um að kenna heldur kreddum stjórnmála og embættismanna. Tækniframfarir sem núna hafa verið kynntar, í kringum betri nýtingu rafmagns, hagkvæmari framleiðslu og nýja orkugjafa, svo sem kaldan samruna sem kynntur var í september í verkefnum hjá rannsóknarstofum MIT gefa fyrirheit um að lausnirnar séu á næsta leiti. Lausnir sem minnka vægi kolefna í orkuframleiðslu. Nýjasta útspil ESB í orkumálum er vanhugsuð Norðurslóðastefna sem kynnt var í síðustu viku á Hringborði Norðurslóða í Hörpu. Þar er mælst til þess að allar orkuauðlindir sem enn eru í jörðu verði látnar óhreyfðar. Ekki nóg með að hætt verði við frekari leit eftir olíu og gasi heldur mun kaupum frá núverandi framleiðslu hætt. Þarna er alveg horft fram hjá því að ekkert svæði í heiminum hefur jafn góða sögu að segja um ábyrga nýtingu auðlinda síðustu árhundruð og góða umgengni við náttúruna og Norðurslóðir. Ákvörðun ESB ýtir í raun framleiðslunni bara til verri staða, eins og gerðist í kringum sólar og vindorkutilburði sambandsins. Þeim finnst eðlilegra að halda uppbyggingu áfram í Afríku og Asíu þar sem mengun vegna vinnslunnar er margföld, spillingin alltumlykjandi, og eftirköstin eftir því. Það er ekkert vit í þessu. Í nafni trúarofstækis munu margir stökkva á vagninn og fagna þessari stefnu í einfeldni sinni. Stefnu sem nánast slekkur á Alaska, stórum hluta Kanada og Noregs ásamt Síberíu. Þar hefur flest fólk ekki sama aðgang að innviðum, efnahagslegum og félagslegum, og fólkið í borgum Evrópu, en á samt að hætta lífi sínu fyrir trúarofstæki ESB. Ég vona innilega að Ísland mótmæli kröftuglega og fjalli á hreinskiptinn hátt um það efnahagslega harakiri sem ESB boðar. Norðurslóðastefna ESB er engum til góðs. Ekki einu sinni ESB. Höfundur er hagfræðingur og forstjóri Vodafone og Stöðvar 2.
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun