Á fleygiferð til tunglsins Samúel Karl Ólason skrifar 17. nóvember 2022 11:15 Orion geimfarið á milli tunglsins og jarðarinnar. NASA Fyrsta geimskot Artemis-áætlunarinnar heppnaðist vel þegar Orion geimfari var skotið af stað til tunglsins. Um fimmtíu ár eru frá því menn stóðu síðast á yfirborði tunglsins en Artemis-áætlunin snýr að því að koma upp varanlegri viðveru þar á næstu árum. Í morgun, þegar rúmur sólarhringur var liðinn frá því að Orion-geimfarinu var skotið á loft var það komið í um 196 þúsund kílómetra fjarlægð frá jörðinni og var þá um 279 þúsund kílómetra frá tunglinu. Geimfarið var þá á tæplega fimm þúsund kílómetra hraða á klukkustund. Time lapse footage from @NASA_Orion as #Artemis I journeys to the Moon. Orion is scheduled to make its closest approach to the vicinity of the Moon on Nov. 21. pic.twitter.com/6ki89b8lHk— NASA's Johnson Space Center (@NASA_Johnson) November 17, 2022 Geimfarið verður komið til tunglsins þann 21. nóvember og verður á braut um tunglið um nokkuð skeið. Eins og sjá má á meðfylgjandi skýringarmynd, fer Orion-geimfarið næst tunglinu í fyrstu sporbraut þess og þeirri síðustu, þegar þyngdarkraftur tunglsins verður notaður til að senda það aftur til jarðarinnar. Í millitíðinni verður geimfarið í um sjötíu þúsund kílómetra fjarlægð frá tunglinu. Heilt yfir á geimferðin að taka tæpa 26 daga. Mynd sem sýnir ferðalag Artemis-1 og smágervihnatta sem einnig er verið að flytja til tunglsins.NASA Helstu markmiðin sem starfsmenn NASA vilja ná með Artemis-1 eru að tryggja að Orion-geimfarið og öll kerfin sem að því snúa virki vel. Um borð er vísindabúnaður sem nota á til að greina möguleg áhrif geimferðar sem þessar á menn en þær greiningar snúa meðal annars að geislun. Geimfarið ber einnig tíu smágervihnetti sem nota á til rannsókna á yfirborði tunglsins og leggja grunn að mönnuðum ferðum þangað. While #Artemis I is uncrewed, a manikin named "Commander Moonikin Campos" is among the test devices flying aboard @NASA_Orion. The name honors NASA engineer Arturo Campos, who helped bring the Apollo 13 crew safely home to Earth. https://t.co/B5x3fSQQ74 pic.twitter.com/2gs2eC7pWi— NASA (@NASA) November 16, 2022 Ánægðir með eldflaugina Þetta var í fyrsta sinn sem Space Launch System eldflauginni var skotið á loft en hún er öflugasta eldflaug sem hefur verið notuð við geimskot og á að vera burðarhestur Artemis-áætlunarinnar. Þróun og framleiðsla SLS hefur einkennst af töfum og vandræðum. SLS hefur reynst mun dýrari en upprunalega stóð til en upprunalega stóð til að skjóta þeirri fyrstu á loft árið 2016. NASA og Boeing hafa þó frestað geimskotinu ítrekað í gegnum árin. Wall Street Journal hefur eftir yfirmönnum NASA að þeir séu ánægðir með það hvernig fyrsta geimskot SLS fór. Það er eftir að fresta þurfti geimskotinu nokkrum sinnum vegna eldsneytisleka og annarra vandræða sem tengdust eldflauginni. Vel gekk að dæla eldsneyti á tanka eldflaugarinnar í aðdragnada geimskotsins en seinna meir greindist leki á einum tankinum. Starfsmönnum NASA tókst þó að laga hann svo hægt var að skjóta eldflauginn og geimfarinu á loft. We are going.For the first time, the @NASA_SLS rocket and @NASA_Orion fly together. #Artemis I begins a new chapter in human lunar exploration. pic.twitter.com/vmC64Qgft9— NASA (@NASA) November 16, 2022 Gerðu annan samning við SpaceX Forsvarsmenn NASA tilkynntu á þriðjudaginn að samningur hefði verið gerður við fyrirtækið SpaceX um að lenda mönnum á tunglinu árið 2027, þegar Artemis-4 verður skotið á loft. Áður hafði samningur verið gerður um að lenda mönnum á tunglinu árið 2025. Þá stendur til að skjóa Artemis-3 á loft og verður það í fyrsta sinn sem menn lenda á tunglinu frá árinu 1972. Fyrst verður þó að skjóta Artemis-2 á loft. Þá verða menn um borð í Orion-geimfari sem fara á svipaða ferð og Artemis-1. Til stendur að fara þá geimferð árið 2024. Bandaríkin Artemis-áætlunin Tunglið Vísindi SpaceX Tengdar fréttir Artemis-1 loks á leið til tunglsins Starfsmenn Geimvísindastofnunar Bandaríkjanna (NASA) skutu í morgun geimfari af stað til tunglsins. Eftir ítrekaðar frestanir bar fyrsta Space Launch System eldflaugin, sem er sú öflugasta sem hefur verið framleidd, Orion-geimfar á braut um jörðu en þaðan verður farinu flogið til tunglsins. 16. nóvember 2022 08:29 Tunglið gæti hafa myndast á nokkrum klukkustundum Mögulegt er að tunglið hafi myndast mun hraðar en talið hefur verið fram að þessu. Hermun tölvulíkans bendir til þess að það kunni að hafa myndast á aðeins nokkrum klukkustundum eftir árekstur jarðarinnar við aðra frumreikistjörnu. 19. október 2022 15:04 Opinberuðu hverjir þróa geimbúninga framtíðarinnar Geimvísindastofnun Bandaríkjanna (NASA) hefur gert samninga við Axiom Space og Collins Aerospace um þróun og framleiðslu geimbúninga og búnaðar til geimgangna. Þennan búnað eiga meðal annars geimfarar Artemis-áætlunarinnar að nota á braut um jörðu og á yfirborði tunglsins. 2. júní 2022 08:00 Tveimur árum eftir að geimskotið misheppnaðist á að reyna aftur Geimvísindamenn NASA og Boeing stefna á að skjóta Starliner-geimfari til Alþjóðlegu geimstöðvarinnar á fimmtudaginn. Þróun geimfarsins hefur tafist nokkuð en síðasta geimskot Starliner, árið 2019, misheppnaðist. 17. maí 2022 10:43 Mest lesið Fundi forsetanna lokið: Ekkert samkomulag um vopnahlé Erlent Þrjú hjólhýsi „splundruðust“ á Holtavörðuheiðinni Innlent „Sprengingarnar eru að skemma húsin okkar“ Innlent Umfangsmikil gagnárás Úkraínumanna Erlent Sekta Símann fyrir að auglýsa erlenda veðmálasíðu Innlent Sextug kona lést í lestarslysi í Danmörku Erlent Stefán Kristjánsson er látinn Innlent Foreldrar verði að halda ró sinni þegar kynferðisbrot eru rædd við börn Innlent Barnið lét foreldra sína vita af brotinu Innlent Öskurrifust við leigubílstjóra: „Farið til helvítis, þið munuð borga mér“ Innlent Fleiri fréttir Fundi forsetanna lokið: Ekkert samkomulag um vopnahlé Umfangsmikil gagnárás Úkraínumanna Forsetarnir tveir funda Sextug kona lést í lestarslysi í Danmörku Maður látinn eftir skotárás við mosku í Örebro Obama blæs Demókrötum byr í brjóst Mætti í sovétbol til fundarins í Alaska Komu sér ekki saman um aðgerðir gegn plastmengun Ráðist á Palestínumenn á Vesturbakkanum Gervigreindin býr til tvö ný sýklalyf gegn ónæmum bakteríum Segir 75 prósent líkur á árangursríkum fundi í kvöld Fyrsta mannfall Rússa í umsátri í Malí Hringdi í norskan ráðherra til að ræða friðarverðlaun Nóbels Buffalo-morðinginn kvartar yfir skorti á þeldökku fólki „Gervigreindargeðrof“ hrellir sálfræðinga Samþykkti landtökubyggð til að fyrirbyggja palestínskt ríki Grindavík fær nafna í smástirnabeltinu Borgarstjóri Anchorage segir allt til reiðu fyrir leiðtogafund Nýr talnaspekingur Trump við þinghúsið þegar ráðist var á það Hækkun sjávarmáls ógnar styttum Páskaeyju Starmer og Selenskí funda í dag Trump tilkynnti um næstu heiðursfélaga Kennedy-miðstöðvarinnar Melania Trump hótar lögsókn á hendur Hunter Biden Vilja afvopna einangraða og veikburða Hezbollah-liða Sendu tvö herskip að umdeildu rifi eftir ásiglingu Kínverja Sprengingar eftir eldingu Rússar helsta ógnin sem Norðmenn standi frammi fyrir Kýrskýrt að aðeins Selenskíj geti samið um landsvæði Blaðamenn drepnir í tugatali: Banvænt mynstur misræmis og mótsagna Fundað í hverju horni fyrir Alaskahitting Trump og Pútín Sjá meira
Í morgun, þegar rúmur sólarhringur var liðinn frá því að Orion-geimfarinu var skotið á loft var það komið í um 196 þúsund kílómetra fjarlægð frá jörðinni og var þá um 279 þúsund kílómetra frá tunglinu. Geimfarið var þá á tæplega fimm þúsund kílómetra hraða á klukkustund. Time lapse footage from @NASA_Orion as #Artemis I journeys to the Moon. Orion is scheduled to make its closest approach to the vicinity of the Moon on Nov. 21. pic.twitter.com/6ki89b8lHk— NASA's Johnson Space Center (@NASA_Johnson) November 17, 2022 Geimfarið verður komið til tunglsins þann 21. nóvember og verður á braut um tunglið um nokkuð skeið. Eins og sjá má á meðfylgjandi skýringarmynd, fer Orion-geimfarið næst tunglinu í fyrstu sporbraut þess og þeirri síðustu, þegar þyngdarkraftur tunglsins verður notaður til að senda það aftur til jarðarinnar. Í millitíðinni verður geimfarið í um sjötíu þúsund kílómetra fjarlægð frá tunglinu. Heilt yfir á geimferðin að taka tæpa 26 daga. Mynd sem sýnir ferðalag Artemis-1 og smágervihnatta sem einnig er verið að flytja til tunglsins.NASA Helstu markmiðin sem starfsmenn NASA vilja ná með Artemis-1 eru að tryggja að Orion-geimfarið og öll kerfin sem að því snúa virki vel. Um borð er vísindabúnaður sem nota á til að greina möguleg áhrif geimferðar sem þessar á menn en þær greiningar snúa meðal annars að geislun. Geimfarið ber einnig tíu smágervihnetti sem nota á til rannsókna á yfirborði tunglsins og leggja grunn að mönnuðum ferðum þangað. While #Artemis I is uncrewed, a manikin named "Commander Moonikin Campos" is among the test devices flying aboard @NASA_Orion. The name honors NASA engineer Arturo Campos, who helped bring the Apollo 13 crew safely home to Earth. https://t.co/B5x3fSQQ74 pic.twitter.com/2gs2eC7pWi— NASA (@NASA) November 16, 2022 Ánægðir með eldflaugina Þetta var í fyrsta sinn sem Space Launch System eldflauginni var skotið á loft en hún er öflugasta eldflaug sem hefur verið notuð við geimskot og á að vera burðarhestur Artemis-áætlunarinnar. Þróun og framleiðsla SLS hefur einkennst af töfum og vandræðum. SLS hefur reynst mun dýrari en upprunalega stóð til en upprunalega stóð til að skjóta þeirri fyrstu á loft árið 2016. NASA og Boeing hafa þó frestað geimskotinu ítrekað í gegnum árin. Wall Street Journal hefur eftir yfirmönnum NASA að þeir séu ánægðir með það hvernig fyrsta geimskot SLS fór. Það er eftir að fresta þurfti geimskotinu nokkrum sinnum vegna eldsneytisleka og annarra vandræða sem tengdust eldflauginni. Vel gekk að dæla eldsneyti á tanka eldflaugarinnar í aðdragnada geimskotsins en seinna meir greindist leki á einum tankinum. Starfsmönnum NASA tókst þó að laga hann svo hægt var að skjóta eldflauginn og geimfarinu á loft. We are going.For the first time, the @NASA_SLS rocket and @NASA_Orion fly together. #Artemis I begins a new chapter in human lunar exploration. pic.twitter.com/vmC64Qgft9— NASA (@NASA) November 16, 2022 Gerðu annan samning við SpaceX Forsvarsmenn NASA tilkynntu á þriðjudaginn að samningur hefði verið gerður við fyrirtækið SpaceX um að lenda mönnum á tunglinu árið 2027, þegar Artemis-4 verður skotið á loft. Áður hafði samningur verið gerður um að lenda mönnum á tunglinu árið 2025. Þá stendur til að skjóa Artemis-3 á loft og verður það í fyrsta sinn sem menn lenda á tunglinu frá árinu 1972. Fyrst verður þó að skjóta Artemis-2 á loft. Þá verða menn um borð í Orion-geimfari sem fara á svipaða ferð og Artemis-1. Til stendur að fara þá geimferð árið 2024.
Bandaríkin Artemis-áætlunin Tunglið Vísindi SpaceX Tengdar fréttir Artemis-1 loks á leið til tunglsins Starfsmenn Geimvísindastofnunar Bandaríkjanna (NASA) skutu í morgun geimfari af stað til tunglsins. Eftir ítrekaðar frestanir bar fyrsta Space Launch System eldflaugin, sem er sú öflugasta sem hefur verið framleidd, Orion-geimfar á braut um jörðu en þaðan verður farinu flogið til tunglsins. 16. nóvember 2022 08:29 Tunglið gæti hafa myndast á nokkrum klukkustundum Mögulegt er að tunglið hafi myndast mun hraðar en talið hefur verið fram að þessu. Hermun tölvulíkans bendir til þess að það kunni að hafa myndast á aðeins nokkrum klukkustundum eftir árekstur jarðarinnar við aðra frumreikistjörnu. 19. október 2022 15:04 Opinberuðu hverjir þróa geimbúninga framtíðarinnar Geimvísindastofnun Bandaríkjanna (NASA) hefur gert samninga við Axiom Space og Collins Aerospace um þróun og framleiðslu geimbúninga og búnaðar til geimgangna. Þennan búnað eiga meðal annars geimfarar Artemis-áætlunarinnar að nota á braut um jörðu og á yfirborði tunglsins. 2. júní 2022 08:00 Tveimur árum eftir að geimskotið misheppnaðist á að reyna aftur Geimvísindamenn NASA og Boeing stefna á að skjóta Starliner-geimfari til Alþjóðlegu geimstöðvarinnar á fimmtudaginn. Þróun geimfarsins hefur tafist nokkuð en síðasta geimskot Starliner, árið 2019, misheppnaðist. 17. maí 2022 10:43 Mest lesið Fundi forsetanna lokið: Ekkert samkomulag um vopnahlé Erlent Þrjú hjólhýsi „splundruðust“ á Holtavörðuheiðinni Innlent „Sprengingarnar eru að skemma húsin okkar“ Innlent Umfangsmikil gagnárás Úkraínumanna Erlent Sekta Símann fyrir að auglýsa erlenda veðmálasíðu Innlent Sextug kona lést í lestarslysi í Danmörku Erlent Stefán Kristjánsson er látinn Innlent Foreldrar verði að halda ró sinni þegar kynferðisbrot eru rædd við börn Innlent Barnið lét foreldra sína vita af brotinu Innlent Öskurrifust við leigubílstjóra: „Farið til helvítis, þið munuð borga mér“ Innlent Fleiri fréttir Fundi forsetanna lokið: Ekkert samkomulag um vopnahlé Umfangsmikil gagnárás Úkraínumanna Forsetarnir tveir funda Sextug kona lést í lestarslysi í Danmörku Maður látinn eftir skotárás við mosku í Örebro Obama blæs Demókrötum byr í brjóst Mætti í sovétbol til fundarins í Alaska Komu sér ekki saman um aðgerðir gegn plastmengun Ráðist á Palestínumenn á Vesturbakkanum Gervigreindin býr til tvö ný sýklalyf gegn ónæmum bakteríum Segir 75 prósent líkur á árangursríkum fundi í kvöld Fyrsta mannfall Rússa í umsátri í Malí Hringdi í norskan ráðherra til að ræða friðarverðlaun Nóbels Buffalo-morðinginn kvartar yfir skorti á þeldökku fólki „Gervigreindargeðrof“ hrellir sálfræðinga Samþykkti landtökubyggð til að fyrirbyggja palestínskt ríki Grindavík fær nafna í smástirnabeltinu Borgarstjóri Anchorage segir allt til reiðu fyrir leiðtogafund Nýr talnaspekingur Trump við þinghúsið þegar ráðist var á það Hækkun sjávarmáls ógnar styttum Páskaeyju Starmer og Selenskí funda í dag Trump tilkynnti um næstu heiðursfélaga Kennedy-miðstöðvarinnar Melania Trump hótar lögsókn á hendur Hunter Biden Vilja afvopna einangraða og veikburða Hezbollah-liða Sendu tvö herskip að umdeildu rifi eftir ásiglingu Kínverja Sprengingar eftir eldingu Rússar helsta ógnin sem Norðmenn standi frammi fyrir Kýrskýrt að aðeins Selenskíj geti samið um landsvæði Blaðamenn drepnir í tugatali: Banvænt mynstur misræmis og mótsagna Fundað í hverju horni fyrir Alaskahitting Trump og Pútín Sjá meira
Artemis-1 loks á leið til tunglsins Starfsmenn Geimvísindastofnunar Bandaríkjanna (NASA) skutu í morgun geimfari af stað til tunglsins. Eftir ítrekaðar frestanir bar fyrsta Space Launch System eldflaugin, sem er sú öflugasta sem hefur verið framleidd, Orion-geimfar á braut um jörðu en þaðan verður farinu flogið til tunglsins. 16. nóvember 2022 08:29
Tunglið gæti hafa myndast á nokkrum klukkustundum Mögulegt er að tunglið hafi myndast mun hraðar en talið hefur verið fram að þessu. Hermun tölvulíkans bendir til þess að það kunni að hafa myndast á aðeins nokkrum klukkustundum eftir árekstur jarðarinnar við aðra frumreikistjörnu. 19. október 2022 15:04
Opinberuðu hverjir þróa geimbúninga framtíðarinnar Geimvísindastofnun Bandaríkjanna (NASA) hefur gert samninga við Axiom Space og Collins Aerospace um þróun og framleiðslu geimbúninga og búnaðar til geimgangna. Þennan búnað eiga meðal annars geimfarar Artemis-áætlunarinnar að nota á braut um jörðu og á yfirborði tunglsins. 2. júní 2022 08:00
Tveimur árum eftir að geimskotið misheppnaðist á að reyna aftur Geimvísindamenn NASA og Boeing stefna á að skjóta Starliner-geimfari til Alþjóðlegu geimstöðvarinnar á fimmtudaginn. Þróun geimfarsins hefur tafist nokkuð en síðasta geimskot Starliner, árið 2019, misheppnaðist. 17. maí 2022 10:43