Tæplega 90 prósent uppruna íslenskrar orku seld úr landi Heimir Már Pétursson skrifar 11. janúar 2023 12:16 Þótt nánast öll raforka sem framleidd er á Íslandi sé endurnýjanleg græn orka voru aðeins 13 prósent orkunnar það á pappírunum árið 2021. Vísir/Vilhelm Þótt nánast öll orka sem framleidd er á Íslandi teljist græn endurnýjanleg orka er hún það ekki á pappírunum. Aðeins 13 prósent raforku eru rakin til endurnýjanlegra orkugjafa en 63 prósent til kola og olíu og 24 prósent til kjarnorku. Íslensk fyrirtæki og heimili þurfa nú að greiða sérstaklega fyrir að geta sagt að raforkan sem þau nota sé græn orka. Þessar tölur um uppruna raforku á Íslandi árið 2021 má finna hjá Orkustofnun. Þetta er vegna þess að íslensk orkufyrirtæki hafa selt leyfi til erlendra orkufyrirtækja til að kalla hluta af óhreinni orku þeirra græna orku og hafa þau stundum verið kölluð aflátsbréf. Þannig getur til dæmis þýskt kolaorkuver keypt upprunavottorð af Landsvirkjun og selt evrópskum viðskiptavinum sínum græna orku á pappírunum. Á móti taka Landsvirkjun eða önnur orkufyrirtæki á móti óhreinni orku í bókhaldi sínu. Þess vegna voru um 63 prósent af allri raforku sem seld var á Íslandi árið 2021 óhrein orka. Íslendingar teljast því stórnotendur á orku sem framleidd er með kolum og kjarnorku þótt engin slík orka sé framleidd á Íslandi. Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfisráðherra er að láta gera samantekt á umfangi viðskipta með upprunavottorð raforku.Vísir/Vilhelm Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfisráðherra sagði í Bítinu á Bylgjunni í morgun að þetta mætti rekja til samningsins um evrópska efnahagssvæðið. Von væri á nýrri úttekt á þessum viðskiptum sem hann hefði óskað eftir. „Það breytir engu um að öll orkan okkar er græn. Þetta er eitthvað fyrirkomulag sem á að ýta undir að fjármunir séu settir í að framleiða meira af grænni orku. Það er hugsunin á bakvið þetta,“ sagði Guðlaugur Þór. Íslensk orkufyrirtæki leggi aukna áherslu á sölu upprunavottorða en tekjur af þeim voru um 850 milljónir samkvæmt svari iðnaðarráðherra til þingmanns Miðflokksins árið 2018. Umhverfisráðherra segir orkufyrirtækin nú þegar hafa umtalsverðar tekjur af sölu upprunavottorða til evrópskra orkufyrirtækja sem framleiða orku með til dæmis kolum. „Nú eða að þau verða þá að kaupa sér svona syndaaflausn. Syndaaflausnin er keypt af grænum orkuframleiðanda sem á að nota peningana til að framleiða meiri græna orku,“ segir Guðlaugur Þór. En á sama tíma og evrópsk orkufyrirtæki geta kastað syndum sínum á bakvið sig með þessum hætti, sitja íslensku orkufyrirtækin uppi með syndirnar á pappírunum og þurfa að koma þessari óhreinu orku í verð. Svarið er að þau stefna nú að því að selja íslenskum fyrirtækjum og heimilum græn upprunavottorð þannig að þau greiði þá hærra verð fyrir græna orkuvottun; fyrir orku sem er græn hvort sem borgað er fyrir vottunina eða ekki. Berglind Rán Ólafsdóttir framkvæmdastýra Orku náttúrunnar segir eftirspurnina eftir grænni orku ráða verðinu á upprunavottorðum.Vísir/Vilhelm Berglind Rán Ólafsdóttir framkvæmdastýra Orku náttúrunnar segir að þetta muni leiða til hærra orkuverðs til þeirra sem vilji vottun. „Eins og staðan er núna eru þetta fimm til fimmtán prósent hækkanir sem maður sæi fyrir á næstu mánuðum og örfáu árum. Svo myndi þróunin fara eftir því hvernig verðið á upprunaábyrgðunum þróast í Evrópu,“ segir Berglind Rán Þótt aðeins 13 prósent uppruna íslenskrar orku teljist endurnýjanleg í dag segir hún hægt að svara mögulegri eftirspurn allra álveranna og annarra fyrirtækja í landinu fyrir upprunavottun. Yfirleitt sé vottun fyrir tiltekið magn orku selt til skamms tíma og því hægt að selja til nýrra kaupenda. „Þangað til fyrir ekki löngu síðan var það bara gott hjá fyrirtækjum sérstaklega að vera með endurnýjanlega orku en ekki endilega nauðsynlegt. Nú er það farið að verða miklu krítískara hjá fyrirtækjum,“segir Berglind Rán Ólafsdóttir. Orkumál Þriðji orkupakkinn Landsvirkjun Umhverfismál Efnahagsmál Tengdar fréttir Íslensk orkufyrirtæki selja mengunaraflátsbréf Opinberlega er uppruni raforku á Íslandi 90 prósent kominn frá jarðefnaeldsneyti og kjarnorku, þótt nær öll orka hér á landi sé framleidd með endurnýjanlegum orkulindum. 19. febrúar 2020 19:30 Tafarlaust þurfi að tryggja raforku og heitt vatn til framtíðar Samorka kallar eftir tafarlausum aðgerðum í ályktun aðalfundar, sem fram fór í Hörpu í dag. Tryggja þurfi næga raforku og heitt vatn til framtíðar, svo hægt verði að mæta fólksfjölgun, nýjum atvinnutækifærum, aukinni rafvæðingu samfélagsins, vályndu veðri og ekki síst metnaðarfullum markmiðum í loftslagsmálum. 15. mars 2022 14:09 Umhverfisráðherra segir Íslendinga engan tíma mega missa Umhverfisráðherra segir Íslendinga engan tíma mega missa til öflunar meiri orku til að geta staðið við markmið um orkuskipti. Olíubrennsla að undanförnu vegna skorts á umfram raforku þurrki út árangur rafknúinna bifreiða í loftslagsmálum frá árinu 2010. 1. febrúar 2022 19:20 Skilaði þúsund upprunaábyrgðum til forsætisráðherra í dag: Vill að Ísland hætti að selja upprunaábyrgðir Belgískt raforkufyrirtæki skilaði í dag þúsund upprunaábyrgðum til Íslands. Með því vill fyrirtækið vekja Íslendinga til umhugsunar um afleiðingar orkustefnu stjórnvalda. 7. ágúst 2020 20:30 Mest lesið Vaktin: Stefán og Lúkas dæmdir í 17 ára fangelsi Innlent „Ég hef aldrei séð svona mikið vatn í Jökulsá“ Innlent Hringvegurinn í sundur vegna vatnavaxta Innlent Þungir dómar í Gufunesmálinu: „Það eru ekki alltaf jólin“ Innlent Vímuefnaneysla talin meginorsök banaslyss við Hraunsnef Innlent Telja dagana frá síðasta innbroti Innlent Gat ekki lengur lesið en sagði engum frá því Innlent Von á mesta vindinum í marga mánuði Veður Grindavíkurgersemin Birna Óladóttir fallin frá Innlent „Ég má ekki heita Hrísey en ég má heita Rodriguez“ Innlent Fleiri fréttir Þungir dómar í Gufunesmálinu: „Það eru ekki alltaf jólin“ Dómsuppkvaðning í Gufunesmálinu og óveður í aðsigi Meirihluti íbúa ánægður með flutning stórtónleika á sunnudag Annar fulltrúa Framsóknar hættur í bæjarstjórn Kópavogs Vímuefnaneysla talin meginorsök banaslyss við Hraunsnef Vaktin: Stefán og Lúkas dæmdir í 17 ára fangelsi Ekki búin að ákveða hvort þjóðaröryggisráð verði kallað saman „Ég hef aldrei séð svona mikið vatn í Jökulsá“ Grindavíkurgersemin Birna Óladóttir fallin frá Kristrún í pallborði með Starmer, Carney og Albanese Hringvegurinn í sundur vegna vatnavaxta Hugmyndir kynntar um „miðstöð jaðaríþrótta“ í Toppstöðinni Telja dagana frá síðasta innbroti Rannsaka líkamsárás og fjárkúgun Gat ekki lengur lesið en sagði engum frá því „Ég má ekki heita Hrísey en ég má heita Rodriguez“ Skvísur séu almennt frekar næringarsnauðar og börnin geti orðið matvönd „Þau eru að herja á börnin okkar“ Skipulagði bæjarferðir að vestan þannig að hann kæmist í Blóðbankann Lægð sem valdi meiri usla Minna fólk á að hafa vistir til þriggja daga á heimilinu Dæmigert hundaflaut að spyrja hvort kynin séu tvö Grafalvarleg staða í Danmörku, trampólínlægð og hundaflaut Viðvörunarstig hækkað: Auknar líkur á gosi Refsing fyrir að nauðga þroskaskertum manni milduð Breytingar í vændum á skrifstofu forseta Stærðarinnar grjót féll á fjölfarinn veg Bein útsending: Farið yfir það nýjasta í krabbameinsrannsóknum „Handagangur í öskjunni“ leiddi til þess að menntskælingar fengu áfengi Skæð fuglaflensa greindist á Norðurlandi Sjá meira
Þessar tölur um uppruna raforku á Íslandi árið 2021 má finna hjá Orkustofnun. Þetta er vegna þess að íslensk orkufyrirtæki hafa selt leyfi til erlendra orkufyrirtækja til að kalla hluta af óhreinni orku þeirra græna orku og hafa þau stundum verið kölluð aflátsbréf. Þannig getur til dæmis þýskt kolaorkuver keypt upprunavottorð af Landsvirkjun og selt evrópskum viðskiptavinum sínum græna orku á pappírunum. Á móti taka Landsvirkjun eða önnur orkufyrirtæki á móti óhreinni orku í bókhaldi sínu. Þess vegna voru um 63 prósent af allri raforku sem seld var á Íslandi árið 2021 óhrein orka. Íslendingar teljast því stórnotendur á orku sem framleidd er með kolum og kjarnorku þótt engin slík orka sé framleidd á Íslandi. Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfisráðherra er að láta gera samantekt á umfangi viðskipta með upprunavottorð raforku.Vísir/Vilhelm Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfisráðherra sagði í Bítinu á Bylgjunni í morgun að þetta mætti rekja til samningsins um evrópska efnahagssvæðið. Von væri á nýrri úttekt á þessum viðskiptum sem hann hefði óskað eftir. „Það breytir engu um að öll orkan okkar er græn. Þetta er eitthvað fyrirkomulag sem á að ýta undir að fjármunir séu settir í að framleiða meira af grænni orku. Það er hugsunin á bakvið þetta,“ sagði Guðlaugur Þór. Íslensk orkufyrirtæki leggi aukna áherslu á sölu upprunavottorða en tekjur af þeim voru um 850 milljónir samkvæmt svari iðnaðarráðherra til þingmanns Miðflokksins árið 2018. Umhverfisráðherra segir orkufyrirtækin nú þegar hafa umtalsverðar tekjur af sölu upprunavottorða til evrópskra orkufyrirtækja sem framleiða orku með til dæmis kolum. „Nú eða að þau verða þá að kaupa sér svona syndaaflausn. Syndaaflausnin er keypt af grænum orkuframleiðanda sem á að nota peningana til að framleiða meiri græna orku,“ segir Guðlaugur Þór. En á sama tíma og evrópsk orkufyrirtæki geta kastað syndum sínum á bakvið sig með þessum hætti, sitja íslensku orkufyrirtækin uppi með syndirnar á pappírunum og þurfa að koma þessari óhreinu orku í verð. Svarið er að þau stefna nú að því að selja íslenskum fyrirtækjum og heimilum græn upprunavottorð þannig að þau greiði þá hærra verð fyrir græna orkuvottun; fyrir orku sem er græn hvort sem borgað er fyrir vottunina eða ekki. Berglind Rán Ólafsdóttir framkvæmdastýra Orku náttúrunnar segir eftirspurnina eftir grænni orku ráða verðinu á upprunavottorðum.Vísir/Vilhelm Berglind Rán Ólafsdóttir framkvæmdastýra Orku náttúrunnar segir að þetta muni leiða til hærra orkuverðs til þeirra sem vilji vottun. „Eins og staðan er núna eru þetta fimm til fimmtán prósent hækkanir sem maður sæi fyrir á næstu mánuðum og örfáu árum. Svo myndi þróunin fara eftir því hvernig verðið á upprunaábyrgðunum þróast í Evrópu,“ segir Berglind Rán Þótt aðeins 13 prósent uppruna íslenskrar orku teljist endurnýjanleg í dag segir hún hægt að svara mögulegri eftirspurn allra álveranna og annarra fyrirtækja í landinu fyrir upprunavottun. Yfirleitt sé vottun fyrir tiltekið magn orku selt til skamms tíma og því hægt að selja til nýrra kaupenda. „Þangað til fyrir ekki löngu síðan var það bara gott hjá fyrirtækjum sérstaklega að vera með endurnýjanlega orku en ekki endilega nauðsynlegt. Nú er það farið að verða miklu krítískara hjá fyrirtækjum,“segir Berglind Rán Ólafsdóttir.
Orkumál Þriðji orkupakkinn Landsvirkjun Umhverfismál Efnahagsmál Tengdar fréttir Íslensk orkufyrirtæki selja mengunaraflátsbréf Opinberlega er uppruni raforku á Íslandi 90 prósent kominn frá jarðefnaeldsneyti og kjarnorku, þótt nær öll orka hér á landi sé framleidd með endurnýjanlegum orkulindum. 19. febrúar 2020 19:30 Tafarlaust þurfi að tryggja raforku og heitt vatn til framtíðar Samorka kallar eftir tafarlausum aðgerðum í ályktun aðalfundar, sem fram fór í Hörpu í dag. Tryggja þurfi næga raforku og heitt vatn til framtíðar, svo hægt verði að mæta fólksfjölgun, nýjum atvinnutækifærum, aukinni rafvæðingu samfélagsins, vályndu veðri og ekki síst metnaðarfullum markmiðum í loftslagsmálum. 15. mars 2022 14:09 Umhverfisráðherra segir Íslendinga engan tíma mega missa Umhverfisráðherra segir Íslendinga engan tíma mega missa til öflunar meiri orku til að geta staðið við markmið um orkuskipti. Olíubrennsla að undanförnu vegna skorts á umfram raforku þurrki út árangur rafknúinna bifreiða í loftslagsmálum frá árinu 2010. 1. febrúar 2022 19:20 Skilaði þúsund upprunaábyrgðum til forsætisráðherra í dag: Vill að Ísland hætti að selja upprunaábyrgðir Belgískt raforkufyrirtæki skilaði í dag þúsund upprunaábyrgðum til Íslands. Með því vill fyrirtækið vekja Íslendinga til umhugsunar um afleiðingar orkustefnu stjórnvalda. 7. ágúst 2020 20:30 Mest lesið Vaktin: Stefán og Lúkas dæmdir í 17 ára fangelsi Innlent „Ég hef aldrei séð svona mikið vatn í Jökulsá“ Innlent Hringvegurinn í sundur vegna vatnavaxta Innlent Þungir dómar í Gufunesmálinu: „Það eru ekki alltaf jólin“ Innlent Vímuefnaneysla talin meginorsök banaslyss við Hraunsnef Innlent Telja dagana frá síðasta innbroti Innlent Gat ekki lengur lesið en sagði engum frá því Innlent Von á mesta vindinum í marga mánuði Veður Grindavíkurgersemin Birna Óladóttir fallin frá Innlent „Ég má ekki heita Hrísey en ég má heita Rodriguez“ Innlent Fleiri fréttir Þungir dómar í Gufunesmálinu: „Það eru ekki alltaf jólin“ Dómsuppkvaðning í Gufunesmálinu og óveður í aðsigi Meirihluti íbúa ánægður með flutning stórtónleika á sunnudag Annar fulltrúa Framsóknar hættur í bæjarstjórn Kópavogs Vímuefnaneysla talin meginorsök banaslyss við Hraunsnef Vaktin: Stefán og Lúkas dæmdir í 17 ára fangelsi Ekki búin að ákveða hvort þjóðaröryggisráð verði kallað saman „Ég hef aldrei séð svona mikið vatn í Jökulsá“ Grindavíkurgersemin Birna Óladóttir fallin frá Kristrún í pallborði með Starmer, Carney og Albanese Hringvegurinn í sundur vegna vatnavaxta Hugmyndir kynntar um „miðstöð jaðaríþrótta“ í Toppstöðinni Telja dagana frá síðasta innbroti Rannsaka líkamsárás og fjárkúgun Gat ekki lengur lesið en sagði engum frá því „Ég má ekki heita Hrísey en ég má heita Rodriguez“ Skvísur séu almennt frekar næringarsnauðar og börnin geti orðið matvönd „Þau eru að herja á börnin okkar“ Skipulagði bæjarferðir að vestan þannig að hann kæmist í Blóðbankann Lægð sem valdi meiri usla Minna fólk á að hafa vistir til þriggja daga á heimilinu Dæmigert hundaflaut að spyrja hvort kynin séu tvö Grafalvarleg staða í Danmörku, trampólínlægð og hundaflaut Viðvörunarstig hækkað: Auknar líkur á gosi Refsing fyrir að nauðga þroskaskertum manni milduð Breytingar í vændum á skrifstofu forseta Stærðarinnar grjót féll á fjölfarinn veg Bein útsending: Farið yfir það nýjasta í krabbameinsrannsóknum „Handagangur í öskjunni“ leiddi til þess að menntskælingar fengu áfengi Skæð fuglaflensa greindist á Norðurlandi Sjá meira
Íslensk orkufyrirtæki selja mengunaraflátsbréf Opinberlega er uppruni raforku á Íslandi 90 prósent kominn frá jarðefnaeldsneyti og kjarnorku, þótt nær öll orka hér á landi sé framleidd með endurnýjanlegum orkulindum. 19. febrúar 2020 19:30
Tafarlaust þurfi að tryggja raforku og heitt vatn til framtíðar Samorka kallar eftir tafarlausum aðgerðum í ályktun aðalfundar, sem fram fór í Hörpu í dag. Tryggja þurfi næga raforku og heitt vatn til framtíðar, svo hægt verði að mæta fólksfjölgun, nýjum atvinnutækifærum, aukinni rafvæðingu samfélagsins, vályndu veðri og ekki síst metnaðarfullum markmiðum í loftslagsmálum. 15. mars 2022 14:09
Umhverfisráðherra segir Íslendinga engan tíma mega missa Umhverfisráðherra segir Íslendinga engan tíma mega missa til öflunar meiri orku til að geta staðið við markmið um orkuskipti. Olíubrennsla að undanförnu vegna skorts á umfram raforku þurrki út árangur rafknúinna bifreiða í loftslagsmálum frá árinu 2010. 1. febrúar 2022 19:20
Skilaði þúsund upprunaábyrgðum til forsætisráðherra í dag: Vill að Ísland hætti að selja upprunaábyrgðir Belgískt raforkufyrirtæki skilaði í dag þúsund upprunaábyrgðum til Íslands. Með því vill fyrirtækið vekja Íslendinga til umhugsunar um afleiðingar orkustefnu stjórnvalda. 7. ágúst 2020 20:30