Dauðahald valds Viðar Hreinsson skrifar 9. febrúar 2024 12:01 Það sem nú gengur yfir á Gaza er afhjúpandi. Það afhjúpar vald sem Vesturlönd hafa tekið sér, verja og halda í dauðahaldi. Bókstaflega dauðahaldi. Það hófst af alvöru fyrir 500 árum –samþætt valdi sem Evrópubúar tóku sér í sívaxandi mæli yfir náttúru og fólki í öðrum heimshlutum. Við súpum æ beiskara seyði af náttúrudrottnun sem ekki sér fyrir endann á og afleiðingar nýlendukúgunar tekur á sig hryllilegar myndir. Drottnun yfir fólki í öðrum heimshlutum er löng kúgunarsaga og óheyrilega ljót. Heilum þjóðflokkum frumbyggja var útrýmt, fólk var hneppt í grimmilegan þrældóm og flutt á milli heimsálfa. Nú er víða verið að draga fram afleiðingarnar og gera þær upp. Þær koma upp úr fjöldagröfum, heimildum og allskyns vitnisburðum og uppgjörið fer fram í menningu, stjórnmálum og aðgerðum um víða veröld. Ofbeldið gagnvart fólki og náttúru var í hagnaðarskyni. Arðrán og ofsagróði hafa yfirskyggt ýmsar góðar hugmyndir sem þróuðust á Vesturlöndum um lýðræði og mannúð. Um leið voru þær notaðar sem réttlæting ofbeldis. Afraksturinn er óheyrileg velmegun Vesturlanda og valdastétta annarra heimshluta og síðustu áratugi gengdarlaust neyslusukk óralangt umfram allar eðlilegar þarfir. Heilu heimshlutarnir eru úr lagi gengnir, eftir arðrán og yfirgang Vesturlanda sem hafa ráðskast með nýlendur og auðlindir að vild. Þar er rótin að blóðbaðinu í Palestínu sem er dapurleg táknmynd valdsins. Síonistar tóku að seilast eftir valdi í skjóli Breta fyrir meira en hundrað árum og eftir útrýmingu Gyðinga í Þýskalandi var Palestína notuð sem samviskuplástur Evrópu. Ísraelsríki var stofnað og þjóð hrakin á flótta. Palestína er kjarni og táknmynd af sér gengins nýlenduvalds, afmennskandi valds sem Vesturlönd hafa tekið sér. Það er útilokað að meta mannslíf misjafnlega eftir hörundslit eða öðrum uppruna. Það gera þó Bjarni Benediktsson utanríkisráðherra, Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra og þau sem styðja þau til embætta og valda, með því að styðja beint eða óbeint morðæði Ísraelsstjórnar. Stofnun Ísraelsríkis var frá upphafi valdbeiting Vesturlanda. Bjarni Benediktsson ver gamalgróið vald. Vald og forréttindi auðstétta stórvelda gagnvart almúga heimsins. Sú vörn er gjörfirrt og sneydd hugsun og mannúð. Bjarni japlar á sömu rangfærslunum aftur út og suður, um þolmörk að bresta. Það er augljóst að lifandi manneskjur eru skiptimynt hans í pólitískri tækifærismennsku. Það er gamalkunn aðferð að endurtaka sömu lygina nógu oft en Bjarni er svo skyni skroppinn í einsýni sinni að hann áttar sig ekki á að æ fleiri eru hætt að trúa honum og hafa snúið við honum baki. Þó að Bjarni segi að það sé ljótt af Ísraelsstjórn að fara svona með fólk er það bara hálfkák. Hann kærir sig kollóttan um fórnarkostnaðinn, ófær um að horfast í augu við blóði drifinn og limlestan veruleikann, um 28 þúsund manns myrt, þar af vel á annan tug þúsunda barna og helmingi fleiri eru limlest og hungur og úrræðaleysi sverfa að. Meiri hörmungar en hægt er að afbera að horfa uppá. „Þetta eru ekki hvítir Vesturlandabúar“ er sjónarmið valdsins en æ fleiri segja hástöfum, „börnin á Gaza eru okkar börn.“ Það er augljóst að Bjarni Benediktsson hefur engan áhuga á að bjarga þeim hingað til lands sem rétt eiga á því, þótt þrautseigt Palestínufólk og vinir þeirra hafi tjaldað á Austurvelli og víða sé mótmælt hástöfum. Bjarni ver vald sitt og sinna nóta og VG ver Bjarna. Forsætisráðherra og utanríkisráðherra eru í aumkunarverðri keppni í undanbrögðum og flæmingi. Annað þeirra í ósvífinni og skyni skroppinni valdsgæslu, ástæður hins skil ég ekki, þar er manneskja sem fólk leit til sem vænlegs leiðtoga til að leiða baráttu fyrir brýnum og óhjákvæmilegum samfélagsbreytingum, gegn því drottnunarvaldi sem níðist á fólki og umhverfi. Allar þær væntingar eru löngu brostnar. Ekki er fleiri orðum eyðandi á fyrirlitlegt úrræðaleysi. Nú hafa þrjár kvenhetjur tekið af skarið. Baráttukonan María Lilja Þrastardóttir og frábæru rithöfundarnir Bergþóra Snæbjörnsdóttir og Kristín Eiríksdóttir. Þær eiga vini meðal Palestínufólks og gátu ekki afborið ástandið lengur heldur tóku til sinna ráða. Þær hafa bjargað einni fjölskyldu og ætla að bjarga fleirum, í hrópandi andstöðu við dugleysi stjórnvalda og rasíska mannfyrirlitningu sem utanríkisráðherra getur ekki lengur leynt. Þessar konur eru allar mæður. Aðgerðir þeirra eru táknrænar, rétt eins og valdsvörn ráðherrans. En þær birta okkur von. Heimurinn lagast ekki fyrr en fleira hversdagsfólk fer að dæmi þeirra, breytir vanmætti í styrk samstöðunnar og hefst handa. Öll getum við lagt af mörkum til umbóta, stórt eða smátt, í samkennd með öllu fólki. Fyrsta skrefið gæti verið að styðja aðgerðir hetjanna með framlagi til þessarar söfnunar sem samtökin Solaris hafa efnt til: Reikningsnúmer: 0515-14-007470 Kennitala: 600217-0380 AUR: 1237919151 (Athugasemd: Palestína) Höfundur er bókmenntafræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Viðar Hreinsson Átök í Ísrael og Palestínu Mest lesið Tímaskekkjan skólaíþróttir Davíð Már Sigurðsson Skoðun Nei, við skulum ekki kaupa handa þeim fleiri vopn Haraldur Ólafsson Skoðun Ég kýs mælskan og mannlegan leiðtoga sem rektor Engilbert Sigurðsson Skoðun Eigandinn smánaður Sigurjón Þórðarson Skoðun VR á krossgötum - félagsmenn verða að hafna sundrungu Harpa Sævarsdóttir Skoðun Bakpokinn sem þyngist þegar á brattann sækir Gunnar Úlfarsson Skoðun Að kenna eða ekki kenna Helga Margrét Marzellíusardóttir Skoðun Hvað er kona? - Þörf kynjakerfisins til að skilgreina og stjórna konum Arna Magnea Danks Skoðun Er þetta satt eða heyrði ég þetta bara nógu oft? Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir Skoðun Sólarhringur til stefnu Flosi Eiríksson Skoðun Skoðun Skoðun Lífið gefur engan afslátt Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kolbrún Pálsdóttir sem næsti rektor HÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vitskert veröld Einar Helgason skrifar Skoðun Draumurinn um hið fullkomna öryggisnet Signý Jóhannesdóttir skrifar Skoðun Sönnunarbyrði og hagsmunaárekstur Arnar Sigurðsson skrifar Skoðun Sem doktorsnemi styð ég Silju Báru til Rektors Háskóla Íslands Eva Jörgensen skrifar Skoðun Sterk og breið samtök – tími til að styrkja rödd minni fyrirtækja Friðrik Árnason skrifar Skoðun Nýjar ráðleggingar um mataræði María Heimisdóttir skrifar Skoðun Börn með fjölþættan vanda Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru slæmar fyrir ímynd Íslands Clive Stacey skrifar Skoðun Netöryggi á krossgötum: Hvernig tryggjum við íslenska innviði? Heimir Fannar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Í heimi sem samþykkir þjóðarmorð er ekkert jafnrétti Najlaa Attaallah skrifar Skoðun Heilinn okkar og klukka lífsins Birna V. Baldursdóttir ,Heiðdís B. Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Hvað er kona? - Þörf kynjakerfisins til að skilgreina og stjórna konum Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Ég styð Ingibjörgu Gunnarsdóttur í stöðu rektors við Háskóla Íslands Herdís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Silja Bára skilur stjórnsýslu HÍ! Elva Ellertsdóttir,Kolbrún Eggertsdóttir skrifar Skoðun Hafðu áhrif til hádegis Bjarni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Stöndum vörð um hlutverk háskóla – Kjósum Kolbrúnu Ástríður Stefánsdóttir skrifar Skoðun Nei, við skulum ekki kaupa handa þeim fleiri vopn Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Tímaskekkjan skólaíþróttir Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Þegar fíllinn byltir sér.... Gunnar Pálsson skrifar Skoðun Leyfi til að syrgja Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Kominn tími til að þingmenn axli ábyrgð Björn Ólafsson skrifar Skoðun VR-members, exercise your right to vote! Christopher Eva skrifar Skoðun Stöðvum það sem gott er Íris E. Gísladóttir skrifar Skoðun Kjósum Kolbrúnu – Styrk stjórnun á tímum breytinga Margrét Sigrún Sigurðardóttir skrifar Skoðun Vanfjármögnun Háskóla Íslands verður að breyta Magnús Karl Magnússon skrifar Skoðun Er þetta satt eða heyrði ég þetta bara nógu oft? Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Stöndum með börnum Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun „Án orku verður ekki hagvöxtur“ Jón Skafti Gestsson skrifar Sjá meira
Það sem nú gengur yfir á Gaza er afhjúpandi. Það afhjúpar vald sem Vesturlönd hafa tekið sér, verja og halda í dauðahaldi. Bókstaflega dauðahaldi. Það hófst af alvöru fyrir 500 árum –samþætt valdi sem Evrópubúar tóku sér í sívaxandi mæli yfir náttúru og fólki í öðrum heimshlutum. Við súpum æ beiskara seyði af náttúrudrottnun sem ekki sér fyrir endann á og afleiðingar nýlendukúgunar tekur á sig hryllilegar myndir. Drottnun yfir fólki í öðrum heimshlutum er löng kúgunarsaga og óheyrilega ljót. Heilum þjóðflokkum frumbyggja var útrýmt, fólk var hneppt í grimmilegan þrældóm og flutt á milli heimsálfa. Nú er víða verið að draga fram afleiðingarnar og gera þær upp. Þær koma upp úr fjöldagröfum, heimildum og allskyns vitnisburðum og uppgjörið fer fram í menningu, stjórnmálum og aðgerðum um víða veröld. Ofbeldið gagnvart fólki og náttúru var í hagnaðarskyni. Arðrán og ofsagróði hafa yfirskyggt ýmsar góðar hugmyndir sem þróuðust á Vesturlöndum um lýðræði og mannúð. Um leið voru þær notaðar sem réttlæting ofbeldis. Afraksturinn er óheyrileg velmegun Vesturlanda og valdastétta annarra heimshluta og síðustu áratugi gengdarlaust neyslusukk óralangt umfram allar eðlilegar þarfir. Heilu heimshlutarnir eru úr lagi gengnir, eftir arðrán og yfirgang Vesturlanda sem hafa ráðskast með nýlendur og auðlindir að vild. Þar er rótin að blóðbaðinu í Palestínu sem er dapurleg táknmynd valdsins. Síonistar tóku að seilast eftir valdi í skjóli Breta fyrir meira en hundrað árum og eftir útrýmingu Gyðinga í Þýskalandi var Palestína notuð sem samviskuplástur Evrópu. Ísraelsríki var stofnað og þjóð hrakin á flótta. Palestína er kjarni og táknmynd af sér gengins nýlenduvalds, afmennskandi valds sem Vesturlönd hafa tekið sér. Það er útilokað að meta mannslíf misjafnlega eftir hörundslit eða öðrum uppruna. Það gera þó Bjarni Benediktsson utanríkisráðherra, Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra og þau sem styðja þau til embætta og valda, með því að styðja beint eða óbeint morðæði Ísraelsstjórnar. Stofnun Ísraelsríkis var frá upphafi valdbeiting Vesturlanda. Bjarni Benediktsson ver gamalgróið vald. Vald og forréttindi auðstétta stórvelda gagnvart almúga heimsins. Sú vörn er gjörfirrt og sneydd hugsun og mannúð. Bjarni japlar á sömu rangfærslunum aftur út og suður, um þolmörk að bresta. Það er augljóst að lifandi manneskjur eru skiptimynt hans í pólitískri tækifærismennsku. Það er gamalkunn aðferð að endurtaka sömu lygina nógu oft en Bjarni er svo skyni skroppinn í einsýni sinni að hann áttar sig ekki á að æ fleiri eru hætt að trúa honum og hafa snúið við honum baki. Þó að Bjarni segi að það sé ljótt af Ísraelsstjórn að fara svona með fólk er það bara hálfkák. Hann kærir sig kollóttan um fórnarkostnaðinn, ófær um að horfast í augu við blóði drifinn og limlestan veruleikann, um 28 þúsund manns myrt, þar af vel á annan tug þúsunda barna og helmingi fleiri eru limlest og hungur og úrræðaleysi sverfa að. Meiri hörmungar en hægt er að afbera að horfa uppá. „Þetta eru ekki hvítir Vesturlandabúar“ er sjónarmið valdsins en æ fleiri segja hástöfum, „börnin á Gaza eru okkar börn.“ Það er augljóst að Bjarni Benediktsson hefur engan áhuga á að bjarga þeim hingað til lands sem rétt eiga á því, þótt þrautseigt Palestínufólk og vinir þeirra hafi tjaldað á Austurvelli og víða sé mótmælt hástöfum. Bjarni ver vald sitt og sinna nóta og VG ver Bjarna. Forsætisráðherra og utanríkisráðherra eru í aumkunarverðri keppni í undanbrögðum og flæmingi. Annað þeirra í ósvífinni og skyni skroppinni valdsgæslu, ástæður hins skil ég ekki, þar er manneskja sem fólk leit til sem vænlegs leiðtoga til að leiða baráttu fyrir brýnum og óhjákvæmilegum samfélagsbreytingum, gegn því drottnunarvaldi sem níðist á fólki og umhverfi. Allar þær væntingar eru löngu brostnar. Ekki er fleiri orðum eyðandi á fyrirlitlegt úrræðaleysi. Nú hafa þrjár kvenhetjur tekið af skarið. Baráttukonan María Lilja Þrastardóttir og frábæru rithöfundarnir Bergþóra Snæbjörnsdóttir og Kristín Eiríksdóttir. Þær eiga vini meðal Palestínufólks og gátu ekki afborið ástandið lengur heldur tóku til sinna ráða. Þær hafa bjargað einni fjölskyldu og ætla að bjarga fleirum, í hrópandi andstöðu við dugleysi stjórnvalda og rasíska mannfyrirlitningu sem utanríkisráðherra getur ekki lengur leynt. Þessar konur eru allar mæður. Aðgerðir þeirra eru táknrænar, rétt eins og valdsvörn ráðherrans. En þær birta okkur von. Heimurinn lagast ekki fyrr en fleira hversdagsfólk fer að dæmi þeirra, breytir vanmætti í styrk samstöðunnar og hefst handa. Öll getum við lagt af mörkum til umbóta, stórt eða smátt, í samkennd með öllu fólki. Fyrsta skrefið gæti verið að styðja aðgerðir hetjanna með framlagi til þessarar söfnunar sem samtökin Solaris hafa efnt til: Reikningsnúmer: 0515-14-007470 Kennitala: 600217-0380 AUR: 1237919151 (Athugasemd: Palestína) Höfundur er bókmenntafræðingur.
Skoðun Netöryggi á krossgötum: Hvernig tryggjum við íslenska innviði? Heimir Fannar Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Hvað er kona? - Þörf kynjakerfisins til að skilgreina og stjórna konum Arna Magnea Danks skrifar
Skoðun Ég styð Ingibjörgu Gunnarsdóttur í stöðu rektors við Háskóla Íslands Herdís Sveinsdóttir skrifar