„Ég get ekki séð að það sé einokun þegar samkeppnin kemur erlendis frá“ Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 20. nóvember 2024 12:02 Trausti Hjálmarsson, segir að sauðfjárbændur þurfi meiri hækkun á dilkakjöti, 35% hækkun dugi ekki til. Magnús Hlynur Hreiðarsson Formaður Bændasamtakanna segir brýnt að fá úr því skorið við fjölskipað dómsvald hvort breytingar á búvörulögum hafi stangast á við stjórnarskrá. Hann segir með ólíkindum að félagasamtök skuli ganga gegn markmiðum laganna um að bæta stöðu bænda og neytenda. Samkeppniseftirlitið beindi því til kjötafurðastöðva og samtaka þeirra í gær að stöðva þegar í stað samruna á grundvelli búvörulaga. Það kemur í kjölfar þess að dómari við Héraðsdóm Reyjavíkur sló því föstu á mánudag að afgreiðsla breytinga á búvörulögum í vor hafi stangast á við 44. grein stjórnarskrárinnar, um þrjár umræður á þingi. Páll Gunnar Pálsson forstjóri Samkeppniseftirlitsins sagði í kvöldfréttum Stöðvar 2 í gær að ekki hafi verið tekin ákvörðun um hvort niðurstöðu dómsins verði áfrýjað. „Þessi dómur sem slíkur setur auðvitað mjög margt í ákveðið uppnám. Ég get ekki séð neitt annað í stöðunni annað en að Samkeppniseftirlitið verði að áfrýja þessum dómi og fá úr þessu skorið. Þetta er ekki gott fyrir neitt, hvorki Samkeppniseftirlitið né bændur eða neinn annan að hafa þessi mál í þessari upplausn,“ segir Trausti Hjálmarsson, formaður Bændasamtakanna. Segir lögin skýr og bæta stöðu bænda og neytenda Breytingarnar sem gerðar voru á búvörulögum, og eru nú í uppnámi, snúast um að afurðarstöðvar eru undanþegnar samkeppnislögum. Markmiðið er að bæta stöðu bænda án þess að það skili sér út í verðlagið en gagnrýnendur á við Neytendasamtökin segja áhrifin þveröfug. „Það er búið að liggja fyrir og það hafa allir séð sem vilja sjá að það er löngu nauðsynlegt og beinlínis lífsnauðsynlegt fyrir bændastéttina á Íslandi að fara að fá jafn góð starfsskilyrði og starfsbræður okkar annars staðar í heiminum. Markmið laganna eru skýr og ég á erfitt með að skilja hvernig fólk getur gengið gegn markmiðum laganna um að lækka kostnað við vinnslu, sölu og dreifingu kjötvara á íslenskum markaði,“ segir Trausti. „Á sama tíma er eitt aðal markmiðið að bæta kjör bænda án þess þó að ganga á eða svína á kjörum neytenda. Það er algerlega með ólíkindum að fólk skuli ganga svona gegn þeim markmiðum laganna að lækka kostnað við vinnslu, sölu og dreifingu kjötvara. Bændur geta ekki búið við þessa óvissu lengur.“ Segir áhrifin ekki hafa skilað sér í haust Í skjóli þessara breytinga keypti Kaupfélag Skagfirðinga Kjarnafæði Norðlenska, án þess að samruninn kæmi til skoðunar hjá Samkeppniseftirlitinu. „Hagræðingafrumvarpið var samþykkt í vor og það eru engin áhrif af því frumvarpi komin í gegn vegna þess að það er ekkert búið að gera. Sá samruni eða þau uppkaup sem áttu sér stað voru ekki fyrr en að áliðinni sláturtíð þannig að áhrif frumvarpsins hefðu farið að birtast okkur í verðlagningu til bænda næsta haust. Nú er það allt sett í uppnám með þessum dómi,“ segir Trausti. Væntir þess að afurðarstöðvarnar dragi úr innflutningi Eftir samrunann sér KS, sem er jafnframt stór innflytjandi á kjötvöru, um slátrun á 60 prósent sauðfjár og nautgripa og er langstærsti heildsöluaðilinn á kjötvöru á landinu. Er það ekki bara einokun? „Ég get ekki séð að það sé einokun þegar samkeppnin kemur erlendis frá,“ segir Trausti. En er ekki skrítið að afurðarstöðvarnar séu undanskildar samkeppnislögum þegar kemur að innflutningi líka? „Ég held að það sé alveg á hreinu að þessi undanþága frá samkeppnislögum snerist um að hagræða fyrir bændur og það þarf að gefa bændum og framleiðendum á kjöti hér svigrúm til að geta staðið jafnfætis innflutningi,“ segir hann. „Þetta er eina raunhæfa aðgerðin til þess að íslenskur landbúnaður geti spyrnt við fótum og náð vopnum sínum gagnvart innflutningi, staðið í eðlilegri samkeppni gagnvart innflutningi. Vegna þess að innflutningur er sú samkeppni sem við búum við. Þá geri ég fastlega ráð fyrir og hef ekki væntingar og trú um neitt annað en það að þessi fyrirtæki, sem eru saman sett af íslenskum bændum séu að reyna að skapa sér stöðu til þess að ná vopnum sínum í framleiðslu á innlendum afurðum og þar með draga sjálfir úr innflutningi.“ Þórólfur Gíslason, kaupfélagsstjóri Kaupfélags Skagfirðinga, vildi ekki veita viðtal vegna málsins þegar fréttastofa falaðist eftir því. Búvörusamningar Landbúnaður Alþingi Undanþága kjötafurðastöðva frá samkeppnislögum Tengdar fréttir Ógildu lögin gætu bakað ríkinu skaðabótaskyldu Prófessor við lagadeild Háskólans í Reykjavík segir ekki hægt að útiloka að íslenska ríkið hafi bakað sér mögulega skaðabótaskyldu gagnvart kjötafurðarstöðvum með því að samþykkja breytingu á búvörulögum sem voru dæmd ógild fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur í gær. 19. nóvember 2024 21:44 „Klassískt dæmi“ um sérhagsmunagæslu Framsóknar og Sjálfstæðisflokks Samkeppniseftirlitið hefur skipað afurðastöðvum að stöðva aðgerðir, sem geta farið gegn samkeppnislögum. Stjórnarandstöðuþingmenn segja lögin dæmi um þá sérhagsmunagæslu sem hafi tíðkast undir stjórn Framsóknar og Sjálfstæðisflokks. 19. nóvember 2024 18:32 Eftirlitið skipar afurðastöðvum að stöðva aðgerðir tafarlaust Samkeppniseftirlitið hefur ritað kjötafurðastöðvum og samtökum þeirra bréf vegna dóms Héraðsdóms Reykjavíkur sem kveðinn var upp í gær. Í því er kjötafurðastöðvum meðal annars skipað að stöðva þegar í stað hvers konar aðgerðir eða háttsemi sem farið geta gegn samkeppnislögum og stofnast hefur til á grundvelli undanþáguheimilda búvörulaga. 19. nóvember 2024 15:28 Mest lesið Ástand á stúdentagörðum: Ítrekuð innbrot, mat stolið, dýnur í kjallara og hland á gólfi Innlent „Það kemur að því að við lendum í veseni“ Innlent Yfirgefið hreysi víkur fyrir hundrað íbúðum Innlent „Mér hefur aldrei verið sýnd jafn mikil vanvirðing“ Innlent „Geta verið dauðsföll, þú veist ekkert hvað er í þessu“ Innlent Konan er fundin Innlent „Selir“ skutu óvopnaða borgara í leyniaðgerð í Norður-Kóreu Erlent Hefur sætt umsáturseinelti í 14 ár: „Þetta hefur bara rústað lífi mínu“ Innlent Lögregla hafi hlaupið á sig á Siglufirði: „Þetta eru einstök prúðmenni“ Innlent Skoða að banna trans fólki að eiga skotvopn Erlent Fleiri fréttir Starfsfólk Alcoa vilji setja fyrirtækinu mörk Lögregla hafi hlaupið á sig á Siglufirði: „Þetta eru einstök prúðmenni“ Ætla að rannsaka meint undirboð á kísilmálmi „Mér hefur aldrei verið sýnd jafn mikil vanvirðing“ Hélt eiginkonu og fimm börnum í heljargreipum Breyta Korpuskóla til að anna eftirspurn í Klettaskóla Vegabætur á Vestfjörðum opni tækifæri í vetrarferðamennsku Vilja aðgerðir strax Ástand á stúdentagörðum: Ítrekuð innbrot, mat stolið, dýnur í kjallara og hland á gólfi „Geta verið dauðsföll, þú veist ekkert hvað er í þessu“ Öllum börnum undir sex mánaða boðin forvörn gegn RS veiru Vildu fá að vita hvort ríkisstyrkir hefðu farið í málsóknir gegn orkuframkvæmdum Vara við ólöglegum megrunarlyfjum sem eru í umferð Konan er fundin Sextán ára kveikti í herbergi sínu Þremur sleppt úr haldi og brotaþoli útskrifaður „Það kemur að því að við lendum í veseni“ Ekki hægt að þaga þegar stjórnmálamenn leika sér að því að særa fram tröllin 252,6 milljónir runnið í ríkissjóð úr dánarbúum án lögerfingja á tíu árum Þrjú söfn í eina sæng Yfirgefið hreysi víkur fyrir hundrað íbúðum Líkamsárás á gistiheimili „Ekkert óeðlilegt við það að endurskoða þetta kerfi“ Tveir á sjúkrahús eftir harðan árekstur Vegurinn yfir Kjöl gerir ferðalöngum lífið leitt Stefna um mikla og hraða fólksfjölgun „alið á stéttaskiptingu á Íslandi“ Fimm handteknir í aðgerðum sérsveitar Ættum að fara varlega í orkudrykki með sætuefnum „Mér fannst þetta vera svolítil vonbrigði“ Allt tiltækt slökkvilið kallað út vegna elds í íbúð Sjá meira
Samkeppniseftirlitið beindi því til kjötafurðastöðva og samtaka þeirra í gær að stöðva þegar í stað samruna á grundvelli búvörulaga. Það kemur í kjölfar þess að dómari við Héraðsdóm Reyjavíkur sló því föstu á mánudag að afgreiðsla breytinga á búvörulögum í vor hafi stangast á við 44. grein stjórnarskrárinnar, um þrjár umræður á þingi. Páll Gunnar Pálsson forstjóri Samkeppniseftirlitsins sagði í kvöldfréttum Stöðvar 2 í gær að ekki hafi verið tekin ákvörðun um hvort niðurstöðu dómsins verði áfrýjað. „Þessi dómur sem slíkur setur auðvitað mjög margt í ákveðið uppnám. Ég get ekki séð neitt annað í stöðunni annað en að Samkeppniseftirlitið verði að áfrýja þessum dómi og fá úr þessu skorið. Þetta er ekki gott fyrir neitt, hvorki Samkeppniseftirlitið né bændur eða neinn annan að hafa þessi mál í þessari upplausn,“ segir Trausti Hjálmarsson, formaður Bændasamtakanna. Segir lögin skýr og bæta stöðu bænda og neytenda Breytingarnar sem gerðar voru á búvörulögum, og eru nú í uppnámi, snúast um að afurðarstöðvar eru undanþegnar samkeppnislögum. Markmiðið er að bæta stöðu bænda án þess að það skili sér út í verðlagið en gagnrýnendur á við Neytendasamtökin segja áhrifin þveröfug. „Það er búið að liggja fyrir og það hafa allir séð sem vilja sjá að það er löngu nauðsynlegt og beinlínis lífsnauðsynlegt fyrir bændastéttina á Íslandi að fara að fá jafn góð starfsskilyrði og starfsbræður okkar annars staðar í heiminum. Markmið laganna eru skýr og ég á erfitt með að skilja hvernig fólk getur gengið gegn markmiðum laganna um að lækka kostnað við vinnslu, sölu og dreifingu kjötvara á íslenskum markaði,“ segir Trausti. „Á sama tíma er eitt aðal markmiðið að bæta kjör bænda án þess þó að ganga á eða svína á kjörum neytenda. Það er algerlega með ólíkindum að fólk skuli ganga svona gegn þeim markmiðum laganna að lækka kostnað við vinnslu, sölu og dreifingu kjötvara. Bændur geta ekki búið við þessa óvissu lengur.“ Segir áhrifin ekki hafa skilað sér í haust Í skjóli þessara breytinga keypti Kaupfélag Skagfirðinga Kjarnafæði Norðlenska, án þess að samruninn kæmi til skoðunar hjá Samkeppniseftirlitinu. „Hagræðingafrumvarpið var samþykkt í vor og það eru engin áhrif af því frumvarpi komin í gegn vegna þess að það er ekkert búið að gera. Sá samruni eða þau uppkaup sem áttu sér stað voru ekki fyrr en að áliðinni sláturtíð þannig að áhrif frumvarpsins hefðu farið að birtast okkur í verðlagningu til bænda næsta haust. Nú er það allt sett í uppnám með þessum dómi,“ segir Trausti. Væntir þess að afurðarstöðvarnar dragi úr innflutningi Eftir samrunann sér KS, sem er jafnframt stór innflytjandi á kjötvöru, um slátrun á 60 prósent sauðfjár og nautgripa og er langstærsti heildsöluaðilinn á kjötvöru á landinu. Er það ekki bara einokun? „Ég get ekki séð að það sé einokun þegar samkeppnin kemur erlendis frá,“ segir Trausti. En er ekki skrítið að afurðarstöðvarnar séu undanskildar samkeppnislögum þegar kemur að innflutningi líka? „Ég held að það sé alveg á hreinu að þessi undanþága frá samkeppnislögum snerist um að hagræða fyrir bændur og það þarf að gefa bændum og framleiðendum á kjöti hér svigrúm til að geta staðið jafnfætis innflutningi,“ segir hann. „Þetta er eina raunhæfa aðgerðin til þess að íslenskur landbúnaður geti spyrnt við fótum og náð vopnum sínum gagnvart innflutningi, staðið í eðlilegri samkeppni gagnvart innflutningi. Vegna þess að innflutningur er sú samkeppni sem við búum við. Þá geri ég fastlega ráð fyrir og hef ekki væntingar og trú um neitt annað en það að þessi fyrirtæki, sem eru saman sett af íslenskum bændum séu að reyna að skapa sér stöðu til þess að ná vopnum sínum í framleiðslu á innlendum afurðum og þar með draga sjálfir úr innflutningi.“ Þórólfur Gíslason, kaupfélagsstjóri Kaupfélags Skagfirðinga, vildi ekki veita viðtal vegna málsins þegar fréttastofa falaðist eftir því.
Búvörusamningar Landbúnaður Alþingi Undanþága kjötafurðastöðva frá samkeppnislögum Tengdar fréttir Ógildu lögin gætu bakað ríkinu skaðabótaskyldu Prófessor við lagadeild Háskólans í Reykjavík segir ekki hægt að útiloka að íslenska ríkið hafi bakað sér mögulega skaðabótaskyldu gagnvart kjötafurðarstöðvum með því að samþykkja breytingu á búvörulögum sem voru dæmd ógild fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur í gær. 19. nóvember 2024 21:44 „Klassískt dæmi“ um sérhagsmunagæslu Framsóknar og Sjálfstæðisflokks Samkeppniseftirlitið hefur skipað afurðastöðvum að stöðva aðgerðir, sem geta farið gegn samkeppnislögum. Stjórnarandstöðuþingmenn segja lögin dæmi um þá sérhagsmunagæslu sem hafi tíðkast undir stjórn Framsóknar og Sjálfstæðisflokks. 19. nóvember 2024 18:32 Eftirlitið skipar afurðastöðvum að stöðva aðgerðir tafarlaust Samkeppniseftirlitið hefur ritað kjötafurðastöðvum og samtökum þeirra bréf vegna dóms Héraðsdóms Reykjavíkur sem kveðinn var upp í gær. Í því er kjötafurðastöðvum meðal annars skipað að stöðva þegar í stað hvers konar aðgerðir eða háttsemi sem farið geta gegn samkeppnislögum og stofnast hefur til á grundvelli undanþáguheimilda búvörulaga. 19. nóvember 2024 15:28 Mest lesið Ástand á stúdentagörðum: Ítrekuð innbrot, mat stolið, dýnur í kjallara og hland á gólfi Innlent „Það kemur að því að við lendum í veseni“ Innlent Yfirgefið hreysi víkur fyrir hundrað íbúðum Innlent „Mér hefur aldrei verið sýnd jafn mikil vanvirðing“ Innlent „Geta verið dauðsföll, þú veist ekkert hvað er í þessu“ Innlent Konan er fundin Innlent „Selir“ skutu óvopnaða borgara í leyniaðgerð í Norður-Kóreu Erlent Hefur sætt umsáturseinelti í 14 ár: „Þetta hefur bara rústað lífi mínu“ Innlent Lögregla hafi hlaupið á sig á Siglufirði: „Þetta eru einstök prúðmenni“ Innlent Skoða að banna trans fólki að eiga skotvopn Erlent Fleiri fréttir Starfsfólk Alcoa vilji setja fyrirtækinu mörk Lögregla hafi hlaupið á sig á Siglufirði: „Þetta eru einstök prúðmenni“ Ætla að rannsaka meint undirboð á kísilmálmi „Mér hefur aldrei verið sýnd jafn mikil vanvirðing“ Hélt eiginkonu og fimm börnum í heljargreipum Breyta Korpuskóla til að anna eftirspurn í Klettaskóla Vegabætur á Vestfjörðum opni tækifæri í vetrarferðamennsku Vilja aðgerðir strax Ástand á stúdentagörðum: Ítrekuð innbrot, mat stolið, dýnur í kjallara og hland á gólfi „Geta verið dauðsföll, þú veist ekkert hvað er í þessu“ Öllum börnum undir sex mánaða boðin forvörn gegn RS veiru Vildu fá að vita hvort ríkisstyrkir hefðu farið í málsóknir gegn orkuframkvæmdum Vara við ólöglegum megrunarlyfjum sem eru í umferð Konan er fundin Sextán ára kveikti í herbergi sínu Þremur sleppt úr haldi og brotaþoli útskrifaður „Það kemur að því að við lendum í veseni“ Ekki hægt að þaga þegar stjórnmálamenn leika sér að því að særa fram tröllin 252,6 milljónir runnið í ríkissjóð úr dánarbúum án lögerfingja á tíu árum Þrjú söfn í eina sæng Yfirgefið hreysi víkur fyrir hundrað íbúðum Líkamsárás á gistiheimili „Ekkert óeðlilegt við það að endurskoða þetta kerfi“ Tveir á sjúkrahús eftir harðan árekstur Vegurinn yfir Kjöl gerir ferðalöngum lífið leitt Stefna um mikla og hraða fólksfjölgun „alið á stéttaskiptingu á Íslandi“ Fimm handteknir í aðgerðum sérsveitar Ættum að fara varlega í orkudrykki með sætuefnum „Mér fannst þetta vera svolítil vonbrigði“ Allt tiltækt slökkvilið kallað út vegna elds í íbúð Sjá meira
Ógildu lögin gætu bakað ríkinu skaðabótaskyldu Prófessor við lagadeild Háskólans í Reykjavík segir ekki hægt að útiloka að íslenska ríkið hafi bakað sér mögulega skaðabótaskyldu gagnvart kjötafurðarstöðvum með því að samþykkja breytingu á búvörulögum sem voru dæmd ógild fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur í gær. 19. nóvember 2024 21:44
„Klassískt dæmi“ um sérhagsmunagæslu Framsóknar og Sjálfstæðisflokks Samkeppniseftirlitið hefur skipað afurðastöðvum að stöðva aðgerðir, sem geta farið gegn samkeppnislögum. Stjórnarandstöðuþingmenn segja lögin dæmi um þá sérhagsmunagæslu sem hafi tíðkast undir stjórn Framsóknar og Sjálfstæðisflokks. 19. nóvember 2024 18:32
Eftirlitið skipar afurðastöðvum að stöðva aðgerðir tafarlaust Samkeppniseftirlitið hefur ritað kjötafurðastöðvum og samtökum þeirra bréf vegna dóms Héraðsdóms Reykjavíkur sem kveðinn var upp í gær. Í því er kjötafurðastöðvum meðal annars skipað að stöðva þegar í stað hvers konar aðgerðir eða háttsemi sem farið geta gegn samkeppnislögum og stofnast hefur til á grundvelli undanþáguheimilda búvörulaga. 19. nóvember 2024 15:28