„Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson skrifar 21. nóvember 2024 08:02 Á vefsíðu Skattsins þar sem fjallað er um dánarbú segir meðal annars: „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans.“ Fyrr má nú vera, en þessi setning segir þó aðeins hálfa söguna og er ekki fyllilega lýsandi fyrir raunveruleikann. Líkt og vitað er renna eignir látinna einstaklinga til erfingja sem þurfa svo að standa skil á 10 prósent erfðafjárskatti af eignum hins látna. Allir þekkja hin góðu og gildu rök gegn erfðafjárskatti – ósanngjarnt er að skattleggja fjármuni sem áður hafa sætt skattlagningu, jafnvel margoft. Einn frambjóðenda Pírata kvað sér máls í morgunsárið á miðvikudag og sagði að tillögur Sjálfstæðisflokksins um helmingun skattprósentu erfðafjárskatts og hækkun frítekjumarks í 20 milljónir króna, myndu helst gagnast hinum efnamestu. Sami frambjóðandi hafnar því að um margfalda skattlagningu sé að ræða, án þess þó að rökstyðja það frekar. Nefnir Píratinn verðbréfasöfn sem dæmi um eignir sem geta hækkað í verði og gengið í arf. Þrátt fyrir að eigandi verðbréfasafns falli frá þá sleppa erfingjar slíks safns ekki undan greiðslu fjármagnstekjuskatts, ef hagnaður er innleystur. Sá fjármagnstekjuskattur sem þá kemur til greiðslu bætist því við erfðafjárskatt. Á því leikur enginn vafi. Í grein Píratans virðist jafnframt gefið í skyn að erfðafjárskattur sé nauðsynlegt tæki gagnvart þeim aldrei innleystu hagnað af sínum fjárfestingum áður en þeir létu lífið. Minnir þetta á stefnu Samfylkingarinnar í Noregi sem leiddi nýverið í lög skatta á óinnleystan gengishagnað. Það hafði í för með sér landflótta í stórum stíl, einkum af hálfu stofnenda nýsköpunarfyrirtækja. Við skulum ekki leika þann leik eftir hér á landi. Frambjóðandi Pírata sakar Sjálfstæðisflokkinn um að kasta ryki í augu fólks með tillögum sínum um breytingar á erfðafjárskatti. Þær séu helst til þess fallnar að gagnast efnameira fólki. En ólíkt því sem Píratinn heldur fram, myndi sú breyting öðru fremur koma langstærstum hluta landsmanna að mestu gagni. Í svari fjármálaráðherra við fyrirspurn á þingi á árinu 2018 kom fram að meðalfjárhæð arfs á árunum 2010-2017 hefði haldist nokkuð stöðug á bilinu 2,5 – 3 milljónir króna, en gera má ráð fyrir að sú fjárhæð hafi hækkað síðan þá, samfara hækkunum á allflestum eignamörkuðum, sér í lagi fasteignum. Hækkun frítekjumarks erfðafjárskatts er því eðlileg ráðstöfun samfara hækkandi eignaverði, því annars á sér stað óþörf og ósanngjörn skattahækkun eftir því sem tíminn líður. Skattbyrði dæmigerðs dánarbús lækkar um nærri tvo þriðju Sé litið til nýlegra gagna Hagstofunnar má sjá að hrein eign þeirra landsmanna sem komnir voru á eftirlaunaaldur var um 71 milljón að miðgildi á síðasta ári. Þarna er um að ræða þann meginþorra, fullorðinna landsmanna sem hefur að lokinni starfsævi farið langt með, eða lokið við, að greiða upp fasteignalán og býr yfir sparnaði. Skattbyrði dánarbús sem samanstendur af hreinni eign upp á 71 milljón króna myndi lækka úr um 6,5 milljónum í ríflega 2,5 milljónir, ef tillögur Sjálfstæðisflokksins ná fram að ganga. Fyrir venjulegt og vinnandi fólk sem fær það verkefni í hendurnar að skipta upp dánarbúi með öðrum erfingjum munar sannarlega um þessar fjórar milljónir. Skattbyrðin lækkar um nærri 62 prósent, sé miðað við ofangreinda miðgildiseign og það dánarbú sem slík eign myndar. Skattalækkunin minnkar svo eftir því sem verðmæti eigna dánarbús hækkar, enda dregur þá úr hlutfallslegu vægi frítekjumarksins. Að sama skapi verða eignaminni dánarbú gerð nánast eða alveg skattfrjáls með hækkun frítekjumarks í 20 milljónir. Drögum til baka hækkanir Það skyldi svo ekki gleymast að vinstristjórnin sem réð ríkjum 2009 til 2013 hækkaði erfðafjárskatt úr 5 í 10 prósent. Löngu tímabært er að vinda ofan af þeirri vondu breytingu. Flestir eru eflaust á þeirri skoðun að hinn ósanngjarni erfðafjárskattur (sem skapar lítið brot af tekjum ríkissjóðs, innan við eitt prósent) skuli afnuminn með öllu. En tillögur Sjálfstæðisflokksins fela í sér áhrifaríka breytingu í rétta átt. Grein Píratans ber með sér gamalkunnugt mælskubragð vinstrimanna – að ýta undir tortryggni í garð samborgara sinna til að réttlæta meiri skattheimtu frekar en minni. Það er Píratinn sem kastar ryki í augu fólks með skrifum sínum. Að sama skapi afhjúpar greinin endanlega að Píratar eru ekkert annað – og ekkert öðruvísi – en aðrir teknókratískir vinstriflokkar af gamla skólanum sem tala fyrir boðum, bönnum og sköttum. Höfundur er hagfræðingur og skipar 11.sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík suður Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skattar og tollar Píratar Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Sjálfstæðisflokkurinn Þórður Gunnarsson Mest lesið Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson Skoðun Skoðun Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Hoppað yfir girðingarnar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Verður greinilega að vera Ísrael Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Ríkið tekur – landsbyggðirnar fá minna Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Snjallasta stefnubreyting Samfylkingarinnar Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Þegar samfélagið þagnar Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Stjórnleysi í íslenskri dýravernd Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Olíumjólk Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Leikskólagjöld í Kópavogi þau hæstu á landinu Örn Arnarson skrifar Skoðun Pólitískur gúmmítékki Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Þegar bændur bregðast dýrum sínum – Valda þeim þjáningu og skelfilegum dauðdaga Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Morðæðið á Gaza - Vitfirringin má ekki eyðileggja mennskuna Jón Baldvin Hannesson skrifar Skoðun Orðsins fyllsta merking Eiríkur Kristjánsson skrifar Skoðun Dóru Björt svarað! Jón G. Hauksson skrifar Skoðun Ísland og hafið: viðbrögð við brotum Ísraels á alþjóðalögum Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Magnús Magnússon skrifar Skoðun Ekki mínir hagsmunir Berglind Hlín Baldursdóttir skrifar Sjá meira
Á vefsíðu Skattsins þar sem fjallað er um dánarbú segir meðal annars: „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans.“ Fyrr má nú vera, en þessi setning segir þó aðeins hálfa söguna og er ekki fyllilega lýsandi fyrir raunveruleikann. Líkt og vitað er renna eignir látinna einstaklinga til erfingja sem þurfa svo að standa skil á 10 prósent erfðafjárskatti af eignum hins látna. Allir þekkja hin góðu og gildu rök gegn erfðafjárskatti – ósanngjarnt er að skattleggja fjármuni sem áður hafa sætt skattlagningu, jafnvel margoft. Einn frambjóðenda Pírata kvað sér máls í morgunsárið á miðvikudag og sagði að tillögur Sjálfstæðisflokksins um helmingun skattprósentu erfðafjárskatts og hækkun frítekjumarks í 20 milljónir króna, myndu helst gagnast hinum efnamestu. Sami frambjóðandi hafnar því að um margfalda skattlagningu sé að ræða, án þess þó að rökstyðja það frekar. Nefnir Píratinn verðbréfasöfn sem dæmi um eignir sem geta hækkað í verði og gengið í arf. Þrátt fyrir að eigandi verðbréfasafns falli frá þá sleppa erfingjar slíks safns ekki undan greiðslu fjármagnstekjuskatts, ef hagnaður er innleystur. Sá fjármagnstekjuskattur sem þá kemur til greiðslu bætist því við erfðafjárskatt. Á því leikur enginn vafi. Í grein Píratans virðist jafnframt gefið í skyn að erfðafjárskattur sé nauðsynlegt tæki gagnvart þeim aldrei innleystu hagnað af sínum fjárfestingum áður en þeir létu lífið. Minnir þetta á stefnu Samfylkingarinnar í Noregi sem leiddi nýverið í lög skatta á óinnleystan gengishagnað. Það hafði í för með sér landflótta í stórum stíl, einkum af hálfu stofnenda nýsköpunarfyrirtækja. Við skulum ekki leika þann leik eftir hér á landi. Frambjóðandi Pírata sakar Sjálfstæðisflokkinn um að kasta ryki í augu fólks með tillögum sínum um breytingar á erfðafjárskatti. Þær séu helst til þess fallnar að gagnast efnameira fólki. En ólíkt því sem Píratinn heldur fram, myndi sú breyting öðru fremur koma langstærstum hluta landsmanna að mestu gagni. Í svari fjármálaráðherra við fyrirspurn á þingi á árinu 2018 kom fram að meðalfjárhæð arfs á árunum 2010-2017 hefði haldist nokkuð stöðug á bilinu 2,5 – 3 milljónir króna, en gera má ráð fyrir að sú fjárhæð hafi hækkað síðan þá, samfara hækkunum á allflestum eignamörkuðum, sér í lagi fasteignum. Hækkun frítekjumarks erfðafjárskatts er því eðlileg ráðstöfun samfara hækkandi eignaverði, því annars á sér stað óþörf og ósanngjörn skattahækkun eftir því sem tíminn líður. Skattbyrði dæmigerðs dánarbús lækkar um nærri tvo þriðju Sé litið til nýlegra gagna Hagstofunnar má sjá að hrein eign þeirra landsmanna sem komnir voru á eftirlaunaaldur var um 71 milljón að miðgildi á síðasta ári. Þarna er um að ræða þann meginþorra, fullorðinna landsmanna sem hefur að lokinni starfsævi farið langt með, eða lokið við, að greiða upp fasteignalán og býr yfir sparnaði. Skattbyrði dánarbús sem samanstendur af hreinni eign upp á 71 milljón króna myndi lækka úr um 6,5 milljónum í ríflega 2,5 milljónir, ef tillögur Sjálfstæðisflokksins ná fram að ganga. Fyrir venjulegt og vinnandi fólk sem fær það verkefni í hendurnar að skipta upp dánarbúi með öðrum erfingjum munar sannarlega um þessar fjórar milljónir. Skattbyrðin lækkar um nærri 62 prósent, sé miðað við ofangreinda miðgildiseign og það dánarbú sem slík eign myndar. Skattalækkunin minnkar svo eftir því sem verðmæti eigna dánarbús hækkar, enda dregur þá úr hlutfallslegu vægi frítekjumarksins. Að sama skapi verða eignaminni dánarbú gerð nánast eða alveg skattfrjáls með hækkun frítekjumarks í 20 milljónir. Drögum til baka hækkanir Það skyldi svo ekki gleymast að vinstristjórnin sem réð ríkjum 2009 til 2013 hækkaði erfðafjárskatt úr 5 í 10 prósent. Löngu tímabært er að vinda ofan af þeirri vondu breytingu. Flestir eru eflaust á þeirri skoðun að hinn ósanngjarni erfðafjárskattur (sem skapar lítið brot af tekjum ríkissjóðs, innan við eitt prósent) skuli afnuminn með öllu. En tillögur Sjálfstæðisflokksins fela í sér áhrifaríka breytingu í rétta átt. Grein Píratans ber með sér gamalkunnugt mælskubragð vinstrimanna – að ýta undir tortryggni í garð samborgara sinna til að réttlæta meiri skattheimtu frekar en minni. Það er Píratinn sem kastar ryki í augu fólks með skrifum sínum. Að sama skapi afhjúpar greinin endanlega að Píratar eru ekkert annað – og ekkert öðruvísi – en aðrir teknókratískir vinstriflokkar af gamla skólanum sem tala fyrir boðum, bönnum og sköttum. Höfundur er hagfræðingur og skipar 11.sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík suður
Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson Skoðun
Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson Skoðun
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar
Skoðun Þegar bændur bregðast dýrum sínum – Valda þeim þjáningu og skelfilegum dauðdaga Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Ísland og hafið: viðbrögð við brotum Ísraels á alþjóðalögum Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Magnús Magnússon skrifar
Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson Skoðun
Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson Skoðun