Í heimi sem samþykkir þjóðarmorð er ekkert jafnrétti Najlaa Attaallah skrifar 13. mars 2025 11:00 Ég er með land mitt á herðum mér. Sú er byrðin sem ég fæddist með – þyngsli sem hver einasti Palestínumaður ber með sér frá barnæsku til fullorðinsáranna. Þið sjáið ekki byrðina, þyngslin í hjarta mínu, en samt móta þau allt sem ég er. Þau eru hluti af mér . Ég flúði frá Gaza til Íslands fyrir sex árum. Ég komst í öruggt skjól – ég lifði af. En land mitt fylgir mér, alltaf. Dag eftir dag vex byrðin– og með henni ábyrgð mín að tala fyrir þau sem hafa enga rödd. Ég veit þið hafið heyrt í fréttunum örvæntingaróp palestínskra mæðra sem grátbiðja um að lífi barna þeirra sé hlíft. Og þrátt fyrir það veltir heimurinn því fyrir sér hvort við Palestínufólk eigum nokkurn rétt á því að lifa. Nú veltir óvinurinn og stuðningsmenn hans fyrir sér hvernig þeir geti nýtt það litla land sem við Palestínufólk eigum eftir, og brydda enn og aftur upp á því hvort við, frumbyggjarnir í Palestínu, eigum einu sinni rétt á því að búa á landi okkar: Sagan endurtekur sig fyrir framan nefið á okkur. Gaza-búar hafa mörg misst alla trú á umheiminum. Ég áfellist þau ekki. En ég ávarpa ykkur í dag, sem palestínsk kona utan Gaza sem býr á óhernumdu landi, Íslandi. Það þýðir að ég hef rödd og get talað fyrir þau sem þaggað hefur verið niður í. Ég get talað fyrir þau, hvers sársauki hefur verið hundsaður af heiminum. Þau sem koma frá stríðshrjáðum löndum þekkja byrðina að bera land sitt á herðum sér. En palestínska þjóðin þekkir það jafnvel of vel. Palestínska þjóðin hefur þurft að þola lengsta yfirstandandi þjóðarmorð sögunnar. Arabíska orðið qahar, sem þýðir kúgun, seytlar inn í hverja frumu líkama okkar, staldrar við í hverjum andardrætti sem við Palestínufólk tökum. Við Palestínufólk búum við sífelldar árásir, undir hernámi, undir harðstjórn. Byrðin þyngist með hverjum áratug, hverju ári, hverjum mánuði. Og síðan síðasta árásarhrina Ísraela gegn þjóð minni hófst, hefur byrðin orðið óbærilegri en nokkru sinni fyrr. Ekki aðeins vegna þess að ég hef misst fólkið mitt, landið mitt, borgina mína, fortíð mína – heldur vegna þess að kaldur veruleikinn er sá að ég get ekkert gert til að stöðva missinn: get ekkert gert til að bjarga þessum konum, mönnum og börnum sem eru enn innilokuð, þeim misþyrmt, þau svelt, pínd og drepin. Og að bera slíka byrði er að bera með sér nístandi ótta. Ég óttast að hringja í fjölskyldu og vini á Gaza. Ég er hrædd við að hringja og spyrja: „Hvernig hefurðu það?“ vegna þess að það væri fáránleg spurning. Hvernig spyrðu manneskju sem er stödd í miðju þjóðarmorði: „Hvernig hefurðu það?“ Í dag erum við palestínska þjóðin sífellt á nálum, vitandi að á hverri stundu gæti vopnahléið á Gaza orðið að engu. Og svo það sé á hreinu: Hvort sem við tölum um fyrir eða eftir vopnahlé, það er aldrei í lagi með okkur. Hvernig gætum við verið í lagi? Þegar við vitum ekki hvað fellur af himnum ofan næst: Eldflaug? Svokölluð „mannúðaraðstoð“ sem kastað er til jarðar og drepur fleiri en hún bjargar? Eða sprengja sem hrifsar með sér heila fjölskyldu til Skapara síns? Við eigum ekki eftir eitt einasta hvatningarorð í þessum heimi, sem er fullur af hræsni. Fyrir tuttugu og níu árum horfði heimurinn upp á þjóðarmorð í Bosníu og Hersegóvínu og sagði: „Aldrei aftur!“ Við horfðum upp á þjóðarmorð í Rúanda og Kambódíu og sögðum: „Aldrei aftur.“ En samt horfum við nú á þjóðarmorð í beinni útsendingu – aftur. Hvernig má þetta vera? Er það vegna þess að veröld 21.aldarinnar neitar að kalla hlutina sínum réttu nöfnum? Veröldin talar ekki um þjóðarmorð Ísraela gegn palestínsku þjóðinni. Nei, veröldin tönnlast á að: „Það séu átök milli Ísraels og Palestínu.“ En þetta eru ekki átök: Þetta er hernám; þetta eru þjóðernishreinsanir; þjóðarmorð! Hvað annað er hægt að kalla kúgun þar sem frumbyggjar eru hraktir frá landi sínu og neitað um að snúa aftur – á meðan hópur án sögulegrar tengingar er gefið landið – aðeins vegna trúar sinnar? Hvað annað er hægt að kalla morð á heilli þjóð: stanslausa tortímingu þjóðar vegna þjóðernis hennar? Í marga áratugi höfum við verið myrt, okkur nauðgað, við fangelsuð og pyntuð, eitrað fyrir okkur, okkur neitað um ferðafrelsi, neitað um grundvallarmannréttindi. Allt á meðan heimilum okkar, heilögum byggingum okkar, sögumenjum og auðlindum hefur verið stolið af okkur. Köllum þetta það sem það er: þjóðarmorð. Í meira en 76 ár hefur heimurinn rætt í hálfum hljóðum sín á milli hvort palestínska þjóðin eigi að fá að njóta grundvallarmannréttinda. Á meðan er þaggað niður í okkur; okkur bókstaflega eytt af yfirborði jarðar. En sagan gleymir ekki. Við þurfum ekki annað en að skoða tölurnar. 1917: Síonistaríkið er stofnað í Palestínu af heimsveldinu Bretlandi. 1948: Þjóðernishreinsanirnar sem við köllum Nakba áttu sér stað, þegar meira en 750,000 Palestínumenn voru hraktir af landi sínu og af heimilum sínum, þorpum var gjöreytt og Palestínufólk í þúsundatölu myrt. Síðan 1948 hefur hernámsveldið aðeins hert takið, ár eftir ár, áratug eftir áratug. Árið 2023 tók þjóðernishreinsunin á fólkinu mínu á sig aðra og enn ofbeldisfyllri mynd, þegar Ísraelar drápu svo marga saklausa borgara á svo stuttum tíma að annað eins hefur ekki sést áður í mannkynssögunni, auk þess að jafna heila borg við jörðu! Gjöreyðing þessi átti sér stað með fjárhagslegum og siðferðislegum stuðningi fjölmargra þjóða – óvini okkar var þannig ekki aðeins leyft að myrða okkur fyrir framan allan heiminn, heldur gerði það með hans blessun. Síðan 2023 hafa Ísraelar drepið yfir 50.000 Palestínumenn. Yfir 12.000 konur hafa verið drepnar – og enn fleiri konur orðið heimilislausar, orðið ekkjur – eða hafa misst börnin sín. Meira en 15.000 palestínsk börn hafa verið myrt af Ísrael. Og þrátt fyrir það…þrátt fyrir það ræðir heimurinn sín á milli hvort palestínsk börn eigi skilið vernd – eða svo það sé sagt hreint út; heimurinn ræðir um hvort palestínsk börn eigi skilið að lifa. Sum þeirra sem horfa með hryllingi á þjóðarmorðið segja: „Hefur heimurinn misst vitið?“Nei, segi ég, þetta er ekki sturlun – þetta er þaulskipulögð illska. Þjóðarmorð eru aldrei slys framkvæmd af sturluðu fólki. Þau eru skipulögð. Þau eru fjármögnuð. Þau eru framkvæmd af nákvæmni. Þetta er þjóðernishreinsun af ásetningi. Óvinur minn vill að heimurinn trúi því að um sé að ræða stjórnlausa ringulreið sem þeir reyni að ná stjórn á: þeir kalla það átök. En nei – óvinurinn hefur fulla stjórn. Markmið þeirra er skýrt: að gjöreyða palestínsku þjóðinni með því að fjarlægja okkur af landi okkar – með því að myrða okkur. Okkur er ekki einu sinni gefið frelsi til að flýja, til að reyna að lifa af, því við erum lokuð inni í manngerðu búri sem heitir Gaza og eigum að bíða þar lokahöggsins. Á hverjum degi segi ég við sjálfa mig: Vertu hugrökk, Najlaa. Vertu hugrökk fyrir öll þau sem eiga ekki efni á því. En ég verð að viðurkenna…ég þjáist líka. Ég finn líka fyrir vanmætti. Ég finn líka fyrir efa. En þessi sársaukinn ýtir mér einnig til að tala. Í þeirri von að einhverstaðar…nái orð mín í gegn. Að einhverstaðar…muni einhver hlusta. Sem kona frá borg og landi sem hefur verið undir hernámi í meira en 76 ár, segi ég við ykkur: þið munuð aldrei skilja الخُذلان / svik og القهر / kúgun þjóðarmorðsins í gegnum sögubækur – vegna þess að munið: sagan er skrifuð af sigurvegurunum. Til að skilja slíkt ofbeldi, verðið þið að hlusta á raddir þeirra sem hafa lifað af þjóðarmorðið. Þá mynduð þið heyra sögu þeirra sem standa í staðí sögunni; þeirra sem geta ekki yfirgefið fortíðina – þeirra sem geta ekki haldið áfram. Spurning mín til ykkar er þessi: eruð þið viljug til að hlusta á upplifanir Palestínufólksins sem er að ganga í gegnum þjóðarmorð? Og ef svo er, getið þið heiðrað sársauka þeirra með því að hlusta á hjálparköll þeirra – og bregðast við þeim? Ef ekki – þá efast ég um mennsku ykkar. Ég ber land mitt á herðum mér. Í dag spyr ég ykkur, hvort þið viljið deila með mér byrðinni. Og í ljósi alþjóðlegs baráttudags kvenna 8.mars, kalla ég sérstaklega eftir því að íslenskar konur beiti sér gegn þjóðarmorði Ísraels í Palestínu. Ekki aðeins vegna palestínskra kvenna, heldur vegna mennskunnar. Við verðum að bera kennsl á hlutverk kvenna í þessari baráttu. Karlmenn hefja stríð, en stærstu fórnarlömb þeirra eru konur og börn. Konur bera sorgina; konur leiða andspyrnuna. Því miður höfum við konur ekki mikla rödd. En á alþjóðlegum baráttudegi kvenna, endurheimtum við raddir okkar. Ég er palestínsk kona, segið þið með rödd minni; Við konur á Íslandi verðum að bregðast við. Samkennd er ekki nóg. Við konur þekkjum þann sannleik of vel; alþjóðleg barátta kvenna fyrir jafnrétti byggðist ekki á samkennd – hún byggðist á aðgerðum hugrakkra kvenna! Við konur verðum að láta heyra í okkur og nota raddir okkar. Við verðum að krefjast breytinga og réttlætis, og besta leiðin til þess er að kalla íslenska leiðtoga okkar til ábyrgðar: Með því sýnum við að baráttan fyrir réttlæti fer fram á heimsvísu. Stríð og kúgun verður ekki til í tómarúmi. Ég endurtek: Stríð og kúgun verður ekki til í tómarúmi. Í heimi þar sem þjóðarmorðum er leyft að gerast er enginn friður, ekkert réttlæti, ekkert jafnrétti. Palestína. Súdan. Kongó. Úkraína. Afganistan. Þau tengjast öll. Heimurinn fær ekki að velja hverjir eiga rétt á að lifa með reisn – við verðum að standa saman, öll sem eitt. Samstaðan er kjarni hinnar alþjóðlegu feminísku baráttu – og ætti að vera notuð sem verkfæri í baráttu okkar gegn heimsvaldastefnunni. Um leið og ég mæli þessi orð, sem palestínsk flóttakona, sem var hrakin frá heimili sínu – til Íslands, þjóðar sem hreykir sér af því að búa við jafnrétti, þykir mér leitt að segja að ég er ekki frjáls. Hvernig get ég verið frjáls þegar ég neyddist til að yfirgefa heimili mitt? Hvernig get ég verið frjáls þegar þjóð mín er það ekki? Ísland er frjáls þjóð: því hefur hún frelsið til að nota rödd sína í heiminum. Ég bið þig Ísland, og sérstaklega konur Íslands, sem í aldaraðir þurftu að berjast fyrir eigin grundvallarmannréttindum, ég bið ykkur að heyra ákall mitt; notið raddir ykkar til að kalla eftir friði. Frjáls Palestína. Frjáls Súdan. Frjáls Kongó. Frjáls Úkraína. Frjáls Palestína. Frelsið heiminn. فلسطين حرة، العالم حر. Höfundur er rithöfundur og arkítekt. Greinin er skrifuð í tilefni alþjóðlegs baráttudags kvenna, 8.mars. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Palestína Átök í Ísrael og Palestínu Mest lesið Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun Styrkjum stöðu leigjenda Kristján Þórður Snæbjarnarson Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Vaxtamunarviðskipti láta aftur á sér kræla Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Græðgin í forgrunni Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Greiningar eða lausnir – hvort vegur þyngra? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sterk staða Hafnarfjarðar Orri Björnsson skrifar Skoðun Bless bless jafnlaunavottun Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar Skoðun Miðstýrt skólakerfi eða fjölbreytni með samræmdu gæðamati? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Veðmál barna – hættulegur leikur sem hægt er að stöðva Jóhann Steinar Ingimundarson skrifar Skoðun Allt leikur í umburðarlyndi – eða hvað? Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Lyfjafræðingar - traustur stuðningur í flóknum heimi Sigurbjörg Sæunn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Ísland og móðurplanta með erindi Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háttvirta nýja þingkonan, María Rut Kristinsdóttir Ólafur Grétar Gunnarsson skrifar Skoðun Alþjóðadagur krabbameinsrannsókna – eitthvað sem mig varðar? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Sjá meira
Ég er með land mitt á herðum mér. Sú er byrðin sem ég fæddist með – þyngsli sem hver einasti Palestínumaður ber með sér frá barnæsku til fullorðinsáranna. Þið sjáið ekki byrðina, þyngslin í hjarta mínu, en samt móta þau allt sem ég er. Þau eru hluti af mér . Ég flúði frá Gaza til Íslands fyrir sex árum. Ég komst í öruggt skjól – ég lifði af. En land mitt fylgir mér, alltaf. Dag eftir dag vex byrðin– og með henni ábyrgð mín að tala fyrir þau sem hafa enga rödd. Ég veit þið hafið heyrt í fréttunum örvæntingaróp palestínskra mæðra sem grátbiðja um að lífi barna þeirra sé hlíft. Og þrátt fyrir það veltir heimurinn því fyrir sér hvort við Palestínufólk eigum nokkurn rétt á því að lifa. Nú veltir óvinurinn og stuðningsmenn hans fyrir sér hvernig þeir geti nýtt það litla land sem við Palestínufólk eigum eftir, og brydda enn og aftur upp á því hvort við, frumbyggjarnir í Palestínu, eigum einu sinni rétt á því að búa á landi okkar: Sagan endurtekur sig fyrir framan nefið á okkur. Gaza-búar hafa mörg misst alla trú á umheiminum. Ég áfellist þau ekki. En ég ávarpa ykkur í dag, sem palestínsk kona utan Gaza sem býr á óhernumdu landi, Íslandi. Það þýðir að ég hef rödd og get talað fyrir þau sem þaggað hefur verið niður í. Ég get talað fyrir þau, hvers sársauki hefur verið hundsaður af heiminum. Þau sem koma frá stríðshrjáðum löndum þekkja byrðina að bera land sitt á herðum sér. En palestínska þjóðin þekkir það jafnvel of vel. Palestínska þjóðin hefur þurft að þola lengsta yfirstandandi þjóðarmorð sögunnar. Arabíska orðið qahar, sem þýðir kúgun, seytlar inn í hverja frumu líkama okkar, staldrar við í hverjum andardrætti sem við Palestínufólk tökum. Við Palestínufólk búum við sífelldar árásir, undir hernámi, undir harðstjórn. Byrðin þyngist með hverjum áratug, hverju ári, hverjum mánuði. Og síðan síðasta árásarhrina Ísraela gegn þjóð minni hófst, hefur byrðin orðið óbærilegri en nokkru sinni fyrr. Ekki aðeins vegna þess að ég hef misst fólkið mitt, landið mitt, borgina mína, fortíð mína – heldur vegna þess að kaldur veruleikinn er sá að ég get ekkert gert til að stöðva missinn: get ekkert gert til að bjarga þessum konum, mönnum og börnum sem eru enn innilokuð, þeim misþyrmt, þau svelt, pínd og drepin. Og að bera slíka byrði er að bera með sér nístandi ótta. Ég óttast að hringja í fjölskyldu og vini á Gaza. Ég er hrædd við að hringja og spyrja: „Hvernig hefurðu það?“ vegna þess að það væri fáránleg spurning. Hvernig spyrðu manneskju sem er stödd í miðju þjóðarmorði: „Hvernig hefurðu það?“ Í dag erum við palestínska þjóðin sífellt á nálum, vitandi að á hverri stundu gæti vopnahléið á Gaza orðið að engu. Og svo það sé á hreinu: Hvort sem við tölum um fyrir eða eftir vopnahlé, það er aldrei í lagi með okkur. Hvernig gætum við verið í lagi? Þegar við vitum ekki hvað fellur af himnum ofan næst: Eldflaug? Svokölluð „mannúðaraðstoð“ sem kastað er til jarðar og drepur fleiri en hún bjargar? Eða sprengja sem hrifsar með sér heila fjölskyldu til Skapara síns? Við eigum ekki eftir eitt einasta hvatningarorð í þessum heimi, sem er fullur af hræsni. Fyrir tuttugu og níu árum horfði heimurinn upp á þjóðarmorð í Bosníu og Hersegóvínu og sagði: „Aldrei aftur!“ Við horfðum upp á þjóðarmorð í Rúanda og Kambódíu og sögðum: „Aldrei aftur.“ En samt horfum við nú á þjóðarmorð í beinni útsendingu – aftur. Hvernig má þetta vera? Er það vegna þess að veröld 21.aldarinnar neitar að kalla hlutina sínum réttu nöfnum? Veröldin talar ekki um þjóðarmorð Ísraela gegn palestínsku þjóðinni. Nei, veröldin tönnlast á að: „Það séu átök milli Ísraels og Palestínu.“ En þetta eru ekki átök: Þetta er hernám; þetta eru þjóðernishreinsanir; þjóðarmorð! Hvað annað er hægt að kalla kúgun þar sem frumbyggjar eru hraktir frá landi sínu og neitað um að snúa aftur – á meðan hópur án sögulegrar tengingar er gefið landið – aðeins vegna trúar sinnar? Hvað annað er hægt að kalla morð á heilli þjóð: stanslausa tortímingu þjóðar vegna þjóðernis hennar? Í marga áratugi höfum við verið myrt, okkur nauðgað, við fangelsuð og pyntuð, eitrað fyrir okkur, okkur neitað um ferðafrelsi, neitað um grundvallarmannréttindi. Allt á meðan heimilum okkar, heilögum byggingum okkar, sögumenjum og auðlindum hefur verið stolið af okkur. Köllum þetta það sem það er: þjóðarmorð. Í meira en 76 ár hefur heimurinn rætt í hálfum hljóðum sín á milli hvort palestínska þjóðin eigi að fá að njóta grundvallarmannréttinda. Á meðan er þaggað niður í okkur; okkur bókstaflega eytt af yfirborði jarðar. En sagan gleymir ekki. Við þurfum ekki annað en að skoða tölurnar. 1917: Síonistaríkið er stofnað í Palestínu af heimsveldinu Bretlandi. 1948: Þjóðernishreinsanirnar sem við köllum Nakba áttu sér stað, þegar meira en 750,000 Palestínumenn voru hraktir af landi sínu og af heimilum sínum, þorpum var gjöreytt og Palestínufólk í þúsundatölu myrt. Síðan 1948 hefur hernámsveldið aðeins hert takið, ár eftir ár, áratug eftir áratug. Árið 2023 tók þjóðernishreinsunin á fólkinu mínu á sig aðra og enn ofbeldisfyllri mynd, þegar Ísraelar drápu svo marga saklausa borgara á svo stuttum tíma að annað eins hefur ekki sést áður í mannkynssögunni, auk þess að jafna heila borg við jörðu! Gjöreyðing þessi átti sér stað með fjárhagslegum og siðferðislegum stuðningi fjölmargra þjóða – óvini okkar var þannig ekki aðeins leyft að myrða okkur fyrir framan allan heiminn, heldur gerði það með hans blessun. Síðan 2023 hafa Ísraelar drepið yfir 50.000 Palestínumenn. Yfir 12.000 konur hafa verið drepnar – og enn fleiri konur orðið heimilislausar, orðið ekkjur – eða hafa misst börnin sín. Meira en 15.000 palestínsk börn hafa verið myrt af Ísrael. Og þrátt fyrir það…þrátt fyrir það ræðir heimurinn sín á milli hvort palestínsk börn eigi skilið vernd – eða svo það sé sagt hreint út; heimurinn ræðir um hvort palestínsk börn eigi skilið að lifa. Sum þeirra sem horfa með hryllingi á þjóðarmorðið segja: „Hefur heimurinn misst vitið?“Nei, segi ég, þetta er ekki sturlun – þetta er þaulskipulögð illska. Þjóðarmorð eru aldrei slys framkvæmd af sturluðu fólki. Þau eru skipulögð. Þau eru fjármögnuð. Þau eru framkvæmd af nákvæmni. Þetta er þjóðernishreinsun af ásetningi. Óvinur minn vill að heimurinn trúi því að um sé að ræða stjórnlausa ringulreið sem þeir reyni að ná stjórn á: þeir kalla það átök. En nei – óvinurinn hefur fulla stjórn. Markmið þeirra er skýrt: að gjöreyða palestínsku þjóðinni með því að fjarlægja okkur af landi okkar – með því að myrða okkur. Okkur er ekki einu sinni gefið frelsi til að flýja, til að reyna að lifa af, því við erum lokuð inni í manngerðu búri sem heitir Gaza og eigum að bíða þar lokahöggsins. Á hverjum degi segi ég við sjálfa mig: Vertu hugrökk, Najlaa. Vertu hugrökk fyrir öll þau sem eiga ekki efni á því. En ég verð að viðurkenna…ég þjáist líka. Ég finn líka fyrir vanmætti. Ég finn líka fyrir efa. En þessi sársaukinn ýtir mér einnig til að tala. Í þeirri von að einhverstaðar…nái orð mín í gegn. Að einhverstaðar…muni einhver hlusta. Sem kona frá borg og landi sem hefur verið undir hernámi í meira en 76 ár, segi ég við ykkur: þið munuð aldrei skilja الخُذلان / svik og القهر / kúgun þjóðarmorðsins í gegnum sögubækur – vegna þess að munið: sagan er skrifuð af sigurvegurunum. Til að skilja slíkt ofbeldi, verðið þið að hlusta á raddir þeirra sem hafa lifað af þjóðarmorðið. Þá mynduð þið heyra sögu þeirra sem standa í staðí sögunni; þeirra sem geta ekki yfirgefið fortíðina – þeirra sem geta ekki haldið áfram. Spurning mín til ykkar er þessi: eruð þið viljug til að hlusta á upplifanir Palestínufólksins sem er að ganga í gegnum þjóðarmorð? Og ef svo er, getið þið heiðrað sársauka þeirra með því að hlusta á hjálparköll þeirra – og bregðast við þeim? Ef ekki – þá efast ég um mennsku ykkar. Ég ber land mitt á herðum mér. Í dag spyr ég ykkur, hvort þið viljið deila með mér byrðinni. Og í ljósi alþjóðlegs baráttudags kvenna 8.mars, kalla ég sérstaklega eftir því að íslenskar konur beiti sér gegn þjóðarmorði Ísraels í Palestínu. Ekki aðeins vegna palestínskra kvenna, heldur vegna mennskunnar. Við verðum að bera kennsl á hlutverk kvenna í þessari baráttu. Karlmenn hefja stríð, en stærstu fórnarlömb þeirra eru konur og börn. Konur bera sorgina; konur leiða andspyrnuna. Því miður höfum við konur ekki mikla rödd. En á alþjóðlegum baráttudegi kvenna, endurheimtum við raddir okkar. Ég er palestínsk kona, segið þið með rödd minni; Við konur á Íslandi verðum að bregðast við. Samkennd er ekki nóg. Við konur þekkjum þann sannleik of vel; alþjóðleg barátta kvenna fyrir jafnrétti byggðist ekki á samkennd – hún byggðist á aðgerðum hugrakkra kvenna! Við konur verðum að láta heyra í okkur og nota raddir okkar. Við verðum að krefjast breytinga og réttlætis, og besta leiðin til þess er að kalla íslenska leiðtoga okkar til ábyrgðar: Með því sýnum við að baráttan fyrir réttlæti fer fram á heimsvísu. Stríð og kúgun verður ekki til í tómarúmi. Ég endurtek: Stríð og kúgun verður ekki til í tómarúmi. Í heimi þar sem þjóðarmorðum er leyft að gerast er enginn friður, ekkert réttlæti, ekkert jafnrétti. Palestína. Súdan. Kongó. Úkraína. Afganistan. Þau tengjast öll. Heimurinn fær ekki að velja hverjir eiga rétt á að lifa með reisn – við verðum að standa saman, öll sem eitt. Samstaðan er kjarni hinnar alþjóðlegu feminísku baráttu – og ætti að vera notuð sem verkfæri í baráttu okkar gegn heimsvaldastefnunni. Um leið og ég mæli þessi orð, sem palestínsk flóttakona, sem var hrakin frá heimili sínu – til Íslands, þjóðar sem hreykir sér af því að búa við jafnrétti, þykir mér leitt að segja að ég er ekki frjáls. Hvernig get ég verið frjáls þegar ég neyddist til að yfirgefa heimili mitt? Hvernig get ég verið frjáls þegar þjóð mín er það ekki? Ísland er frjáls þjóð: því hefur hún frelsið til að nota rödd sína í heiminum. Ég bið þig Ísland, og sérstaklega konur Íslands, sem í aldaraðir þurftu að berjast fyrir eigin grundvallarmannréttindum, ég bið ykkur að heyra ákall mitt; notið raddir ykkar til að kalla eftir friði. Frjáls Palestína. Frjáls Súdan. Frjáls Kongó. Frjáls Úkraína. Frjáls Palestína. Frelsið heiminn. فلسطين حرة، العالم حر. Höfundur er rithöfundur og arkítekt. Greinin er skrifuð í tilefni alþjóðlegs baráttudags kvenna, 8.mars.
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar
Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar
Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun