Nýjar íbúðir seljast verr en aðrar vegna stærðar Lovísa Arnardóttir skrifar 23. apríl 2025 06:26 Almenningur leitar í meiri mæli til lífeyrissjóða til að fá lán. Vísir/Anton Brink Nýjar íbúðir seljast verr en gamlar íbúðir vegna þess að nýjar íbúðir eru á þrengra stærðarbili. Tvöfalda þyrfti magn smærri íbúða á fasteignamarkaði til að anna eftirspurn. Meiri verðhækkun og minni sveiflur á fasteignamarkaði en á markaði innlendra hlutabréfa er til marks um óeðlilega stöðu á eignamarkaði á Íslandi samkvæmt HMS. Þetta, og meira, kemur fram í nýrri mánaðarskýrslu Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar, HMS. Þar segir að fasteignamarkaðurinn hafi verið virkur á síðustu vikum og mánuðum, þar sem íbúðum á sölu og kaupsamningum hafi fjölgað. Fleiri íbúðir hafi einnig verið teknar úr sölu. Það bendi til þess að umsvif muni haldast mikil á næstu vikum. Þar kemur einnig fram að nýjar íbúðir seljist bæði hægar og verr en aðrar íbúðir. Þær séu flestar á þröngu stærðarbili sem sé ekki í samræmi við eftirspurn síðustu ára. Líkt og myndin að neðan sýnir eru nýjar íbúðir á sölu á mun þrengra stærðarbili heldur en seldar íbúðir, þar sem flestar nýjar íbúðir eru 80 til 140 fermetrar að stærð. Á myndinni má sjá stærðardreifingu fjölbýlisíbúða á sölu á höfuðborgarsvæðinu, samanborið við stærðardreifingu seldra íbúða í fjölbýli frá árinu 2020.HMS Samkvæmt greiningu HMS eru aðeins fimmtán prósent nýrra íbúða á höfuðborgarsvæðinu undir 80 fermetrum að stærð, þrátt fyrir að 32 prósent fjölbýlisíbúða sem hafa verið seldar á höfuðborgarsvæðinu séu á því stærðarbili. Hlutdeild smærri íbúða af nýjum íbúðum á sölu þyrfti því að rúmlega tvöfaldast til þess að vera í samræmi við eftirspurn síðustu ára. Íbúðir betri fjárfestingarkostur en hlutabréf Í skýrslunni kemur einnig fram að íbúðir hafi verið betri fjárfestingarkostur en innlend hlutabréf, þar sem þær hafa hækkað meira í verði og sveiflast minna en úrvalsvísitala Kauphallarinnar. Verðsveiflurnar má mæla , samkvæmt skýrslunni, með staðalfráviki í 12 mánaða ávöxtun á milli mánaða, en það var 20 prósent fyrir úrvalsvísitöluna og einungis 7 prósent fyrir íbúðaverð. Verðsveiflurnar voru því tæplega þrefalt meiri á hlutabréfamarkaðnum heldur en á íbúðamarkaðnum á tímabilinu. HMS telur þetta vera til marks um óeðlilega stöðu á eignamarkaði hérlendis. Myndin er úr skýrslu HMS og sýnir vísitölu íbúðaverðs og hlutabréfaverðs. HMS Í skýrslunni kemur fram að frá árinu 1982 hafi raunverð íbúða að meðaltali hækkað um 3,3 prósent á ári. Þrír stærstu viðskiptabankarnir spá 1,3 til 3,3 prósenta árlegri raunverðshækkun íbúða á tímabilinu 2025-2027. Kaupendahópur ekki eins háður lántöku Í skýrslunni er einnig fjallað um stöðuna á leigumarkaði, lánamarkaði og byggingamarkaði. Á leigumarkaði hefur nýskráðum leigusamningum fjölgað á fyrsta ársfjórðungi, ef miðað er við sama tímabil í fyrra. Leigusalar í flestum nýskráðum leigusamningum eru einstaklingar og hagnaðardrifin leigufélög, en vægi félagslegra og óhagnaðardrifinna leiguíbúða er lítið í Reykjanesbæ, Garðabæ og Kópavogi samkvæm skýrslunni. Þá kemur fram að á lánamarkaði hafi umfang nýrra íbúðalána ekki aukist í takt við fjölgun kaupsamninga. Það þykir benda til þess að kaupendahópurinn sé ekki eins háður lántöku við fjármögnun á fasteignakaupum og áður. Hrein ný lántaka var því töluverð hjá lífeyrissjóðunum samkvæmt skýrslunni, vegna ásóknar í verðtryggð lán. Hún var aftur á móti mjög lítil hjá bönkunum, þar sem álíka mikið var greitt upp af óverðtryggðum lánum og tekið var að láni í nýjum hreinum verðtryggðum lánum. Bestu vaxtakjörin á verðtryggðum lánum þessa stundina, samkvæmt skýrslunni, er að finna hjá lífeyrissjóðunum. Breytilegir vextir á verðtryggðum íbúðalánum hjá stærstu þremur bönkunum eru á bilinu 4 til 7 prósent á meðan slíkir vextir hjá lífeyrissjóðum eru á bilinu 3 til 6 prósent. Lægstu breytilegu óverðtryggðir vextir á íbúðalánum eru hins vegar í kringum 8 prósent hjá bæði lífeyrissjóðum og bönkum. Mikið af lausum störfum á byggingamarkaði Á sama tíma hefur hægt á vexti byggingargeirans. Álíka margir starfa í geiranum og á sama tíma í fyrra, auk þess sem hlutdeild hans á vinnumarkaði helst óbreytt á milli ára. Þó eru enn fleiri nýskráningar en gjaldþrot í byggingarstarfsemi og mannvirkjagerð, auk þess sem mikið er af lausum störfum í geiranum. Að lokum kemur fram að íbúðum á fyrri framvindustigum íbúðauppbyggingar hafi fækkað talsvert á höfuðborgarsvæðinu. Það séu þó vísbendingar um að uppbyggingartími íbúða hafi styst á síðustu misserum og er því meiri óvissa bundin spám HMS um fullbúnar íbúðir til ársins 2027. Fréttin hefur verið leiðrétt. Í inngangi var talað um meiri verðsveiflur en það átti að vera meiri verðhækkun og minni sveiflur. Leiðrétt klukkan 10:19 þann 23.4.2025. Húsnæðismál Byggingariðnaður Leigumarkaður Fasteignamarkaður Mest lesið Hryllingssögur og dæmi: „Slúbbertar halda heilu stofnunum í gíslingu“ Atvinnulíf Hætta með spilakassa á Ölveri Viðskipti innlent Vara við „Lafufu“ Viðskipti erlent Seldu samheitalyf við hvítblæði og HIV fyrir hundruð milljóna Viðskipti innlent Greiddu eina krónu fyrir Mannlíf Viðskipti innlent Segir félaginu skylt að skipta sér af „sorgarvegferð“ Play Viðskipti innlent Tekur við starfi forstjóra Samkaupa Viðskipti innlent Aukið samstarf opni á fleiri tengimöguleika til vesturstrandar Bandaríkjanna Viðskipti innlent Segir „vanstilltan“ starfsmann Icelandair kominn úr skotgröfunum Viðskipti innlent Ráðin nýr fagstjóri hjá Íslandsstofu Viðskipti innlent Fleiri fréttir Segir félaginu skylt að skipta sér af „sorgarvegferð“ Play Seldu samheitalyf við hvítblæði og HIV fyrir hundruð milljóna Ráðin nýr fagstjóri hjá Íslandsstofu Greiddu eina krónu fyrir Mannlíf Aukið samstarf opni á fleiri tengimöguleika til vesturstrandar Bandaríkjanna Bein útsending: Sjálfbærnidagur Landsbankans Tekur við starfi forstjóra Samkaupa Hætta með spilakassa á Ölveri Bein útsending: Ársfundur Grænvangs - Samstarf til framtíðar Flytja Emmessís í Grafarvog 78 sagt upp í þremur hópuppsögnum Tveir nýir framkvæmdastjórar hjá Póstinum Segir „vanstilltan“ starfsmann Icelandair kominn úr skotgröfunum Ráðinn nýr fjárfestingastjóri Ísafold Capital Partners Þrjár ráðnar til Krafts Bein útsending: Morgunfundur Svansins: Harðar kröfur – Auðvelt val Opnuðu 64 ný hjúkrunarrými á Hrafnistu í Kópavogi Kaupa bræðurna út: „Við vorum sammála um að vinna ekki lengur saman“ Flestir ánægðir með söluna á Íslandsbanka Samið um norðlenska forgangsorku „Þetta eru ekki alveg óvæntar fréttir“ Formaður FÍA hafi beina hagsmuni af því að ráðast gegn Play Selja hlut sinn í Skógarböðunum Spáir endalokum Play á Íslandi: „Fjárfestar voru lokkaðir að stofnun þessa félags“ Jón Gunnarsson til Samorku Tekur við starfi forstöðumanns lögfræðiráðgjafar Arion Ráðin fyrsti framkvæmdastjóri Kennarasambandsins Aðeins nokkrir eftir hjá PCC á Bakka eftir að þrjátíu til viðbótar var sagt upp „Hann er svolítið eins og Ragnar Reykás“ Innkalla ferskan kjúkling frá Matfugli vegna gruns um salmonellu Sjá meira
Þetta, og meira, kemur fram í nýrri mánaðarskýrslu Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar, HMS. Þar segir að fasteignamarkaðurinn hafi verið virkur á síðustu vikum og mánuðum, þar sem íbúðum á sölu og kaupsamningum hafi fjölgað. Fleiri íbúðir hafi einnig verið teknar úr sölu. Það bendi til þess að umsvif muni haldast mikil á næstu vikum. Þar kemur einnig fram að nýjar íbúðir seljist bæði hægar og verr en aðrar íbúðir. Þær séu flestar á þröngu stærðarbili sem sé ekki í samræmi við eftirspurn síðustu ára. Líkt og myndin að neðan sýnir eru nýjar íbúðir á sölu á mun þrengra stærðarbili heldur en seldar íbúðir, þar sem flestar nýjar íbúðir eru 80 til 140 fermetrar að stærð. Á myndinni má sjá stærðardreifingu fjölbýlisíbúða á sölu á höfuðborgarsvæðinu, samanborið við stærðardreifingu seldra íbúða í fjölbýli frá árinu 2020.HMS Samkvæmt greiningu HMS eru aðeins fimmtán prósent nýrra íbúða á höfuðborgarsvæðinu undir 80 fermetrum að stærð, þrátt fyrir að 32 prósent fjölbýlisíbúða sem hafa verið seldar á höfuðborgarsvæðinu séu á því stærðarbili. Hlutdeild smærri íbúða af nýjum íbúðum á sölu þyrfti því að rúmlega tvöfaldast til þess að vera í samræmi við eftirspurn síðustu ára. Íbúðir betri fjárfestingarkostur en hlutabréf Í skýrslunni kemur einnig fram að íbúðir hafi verið betri fjárfestingarkostur en innlend hlutabréf, þar sem þær hafa hækkað meira í verði og sveiflast minna en úrvalsvísitala Kauphallarinnar. Verðsveiflurnar má mæla , samkvæmt skýrslunni, með staðalfráviki í 12 mánaða ávöxtun á milli mánaða, en það var 20 prósent fyrir úrvalsvísitöluna og einungis 7 prósent fyrir íbúðaverð. Verðsveiflurnar voru því tæplega þrefalt meiri á hlutabréfamarkaðnum heldur en á íbúðamarkaðnum á tímabilinu. HMS telur þetta vera til marks um óeðlilega stöðu á eignamarkaði hérlendis. Myndin er úr skýrslu HMS og sýnir vísitölu íbúðaverðs og hlutabréfaverðs. HMS Í skýrslunni kemur fram að frá árinu 1982 hafi raunverð íbúða að meðaltali hækkað um 3,3 prósent á ári. Þrír stærstu viðskiptabankarnir spá 1,3 til 3,3 prósenta árlegri raunverðshækkun íbúða á tímabilinu 2025-2027. Kaupendahópur ekki eins háður lántöku Í skýrslunni er einnig fjallað um stöðuna á leigumarkaði, lánamarkaði og byggingamarkaði. Á leigumarkaði hefur nýskráðum leigusamningum fjölgað á fyrsta ársfjórðungi, ef miðað er við sama tímabil í fyrra. Leigusalar í flestum nýskráðum leigusamningum eru einstaklingar og hagnaðardrifin leigufélög, en vægi félagslegra og óhagnaðardrifinna leiguíbúða er lítið í Reykjanesbæ, Garðabæ og Kópavogi samkvæm skýrslunni. Þá kemur fram að á lánamarkaði hafi umfang nýrra íbúðalána ekki aukist í takt við fjölgun kaupsamninga. Það þykir benda til þess að kaupendahópurinn sé ekki eins háður lántöku við fjármögnun á fasteignakaupum og áður. Hrein ný lántaka var því töluverð hjá lífeyrissjóðunum samkvæmt skýrslunni, vegna ásóknar í verðtryggð lán. Hún var aftur á móti mjög lítil hjá bönkunum, þar sem álíka mikið var greitt upp af óverðtryggðum lánum og tekið var að láni í nýjum hreinum verðtryggðum lánum. Bestu vaxtakjörin á verðtryggðum lánum þessa stundina, samkvæmt skýrslunni, er að finna hjá lífeyrissjóðunum. Breytilegir vextir á verðtryggðum íbúðalánum hjá stærstu þremur bönkunum eru á bilinu 4 til 7 prósent á meðan slíkir vextir hjá lífeyrissjóðum eru á bilinu 3 til 6 prósent. Lægstu breytilegu óverðtryggðir vextir á íbúðalánum eru hins vegar í kringum 8 prósent hjá bæði lífeyrissjóðum og bönkum. Mikið af lausum störfum á byggingamarkaði Á sama tíma hefur hægt á vexti byggingargeirans. Álíka margir starfa í geiranum og á sama tíma í fyrra, auk þess sem hlutdeild hans á vinnumarkaði helst óbreytt á milli ára. Þó eru enn fleiri nýskráningar en gjaldþrot í byggingarstarfsemi og mannvirkjagerð, auk þess sem mikið er af lausum störfum í geiranum. Að lokum kemur fram að íbúðum á fyrri framvindustigum íbúðauppbyggingar hafi fækkað talsvert á höfuðborgarsvæðinu. Það séu þó vísbendingar um að uppbyggingartími íbúða hafi styst á síðustu misserum og er því meiri óvissa bundin spám HMS um fullbúnar íbúðir til ársins 2027. Fréttin hefur verið leiðrétt. Í inngangi var talað um meiri verðsveiflur en það átti að vera meiri verðhækkun og minni sveiflur. Leiðrétt klukkan 10:19 þann 23.4.2025.
Húsnæðismál Byggingariðnaður Leigumarkaður Fasteignamarkaður Mest lesið Hryllingssögur og dæmi: „Slúbbertar halda heilu stofnunum í gíslingu“ Atvinnulíf Hætta með spilakassa á Ölveri Viðskipti innlent Vara við „Lafufu“ Viðskipti erlent Seldu samheitalyf við hvítblæði og HIV fyrir hundruð milljóna Viðskipti innlent Greiddu eina krónu fyrir Mannlíf Viðskipti innlent Segir félaginu skylt að skipta sér af „sorgarvegferð“ Play Viðskipti innlent Tekur við starfi forstjóra Samkaupa Viðskipti innlent Aukið samstarf opni á fleiri tengimöguleika til vesturstrandar Bandaríkjanna Viðskipti innlent Segir „vanstilltan“ starfsmann Icelandair kominn úr skotgröfunum Viðskipti innlent Ráðin nýr fagstjóri hjá Íslandsstofu Viðskipti innlent Fleiri fréttir Segir félaginu skylt að skipta sér af „sorgarvegferð“ Play Seldu samheitalyf við hvítblæði og HIV fyrir hundruð milljóna Ráðin nýr fagstjóri hjá Íslandsstofu Greiddu eina krónu fyrir Mannlíf Aukið samstarf opni á fleiri tengimöguleika til vesturstrandar Bandaríkjanna Bein útsending: Sjálfbærnidagur Landsbankans Tekur við starfi forstjóra Samkaupa Hætta með spilakassa á Ölveri Bein útsending: Ársfundur Grænvangs - Samstarf til framtíðar Flytja Emmessís í Grafarvog 78 sagt upp í þremur hópuppsögnum Tveir nýir framkvæmdastjórar hjá Póstinum Segir „vanstilltan“ starfsmann Icelandair kominn úr skotgröfunum Ráðinn nýr fjárfestingastjóri Ísafold Capital Partners Þrjár ráðnar til Krafts Bein útsending: Morgunfundur Svansins: Harðar kröfur – Auðvelt val Opnuðu 64 ný hjúkrunarrými á Hrafnistu í Kópavogi Kaupa bræðurna út: „Við vorum sammála um að vinna ekki lengur saman“ Flestir ánægðir með söluna á Íslandsbanka Samið um norðlenska forgangsorku „Þetta eru ekki alveg óvæntar fréttir“ Formaður FÍA hafi beina hagsmuni af því að ráðast gegn Play Selja hlut sinn í Skógarböðunum Spáir endalokum Play á Íslandi: „Fjárfestar voru lokkaðir að stofnun þessa félags“ Jón Gunnarsson til Samorku Tekur við starfi forstöðumanns lögfræðiráðgjafar Arion Ráðin fyrsti framkvæmdastjóri Kennarasambandsins Aðeins nokkrir eftir hjá PCC á Bakka eftir að þrjátíu til viðbótar var sagt upp „Hann er svolítið eins og Ragnar Reykás“ Innkalla ferskan kjúkling frá Matfugli vegna gruns um salmonellu Sjá meira